Γιατί η ευλογιά των πιθήκων μπορεί να γίνει η νέα παγκόσμια απειλή
Στις ΗΠΑ και την Ευρώπη έχει σημάνει συναγερμός για έναν ιό, που έως τώρα είχε περιορισμένη μεταδοτικότητα μεταξύ ανθρώπων. Από ό,τι όμως, φαίνεται κάτι έχει αλλάξει. Και αυτό είναι πρόβλημα. Για όλους. Τους λόγους μας τους 'δίδαξε' ο SARS-CoV-2 και έχουν να κάνουν με το πώς εκμεταλλεύεται ο όποιος ιός, το χρόνο που περνάει μέσα στους ανθρώπους, για να επιβιώσει.
Tι είναι η ευλογιά των πιθήκων
Είναι ζωονόσος (μεταδίδεται από ζώα στα πρωτεύοντα θηλαστικά) και κρούσματα εντοπίζονται συχνά κοντά σε τροπικά δάση, όπου υπάρχουν ζώα που μεταφέρουν τον ιό.
Δεν τον 'κουβαλούσαν' οι πίθηκοι, από τη φύση τους. Για αυτό πολλοί επιστήμονες επιμένουν πως λανθασμένα αναφέρονται στην ονομασία. Ποια θα έπρεπε να ήταν; Η τρωκτοβλογιά. Και αυτό γιατί οι πίθηκοι δεν είναι οι κύριοι φορείς. Ο ιός φαίνεται να επιμένει σε σκίουρους και διαφορετικά είδη τρωκτικών.
Όπως αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ενδείξεις μόλυνσης από τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων έχουν βρεθεί σε διάφορα είδη ζώων, συμπεριλαμβανομένων των σκίουρων, διαφόρων τροκτικών, των αρουραίων λαθροθηρίας της Γκάμπια κλπ.
Πρόκειται για τον σημαντικότερο ορθοποξικό ιό, που είναι γένος ιών (στη λίστα είναι και η ευλογιά, όπως και ο vaccinia που 'εξουδετέρωσε' την ευλογιά, το 1977 -έως τότε αυτή ήταν ο σημαντικότερος ορθοποξικός ιός), το οποίο ανήκει στην οικογένεια Poxviridae (τα σπονδυλωτά και τα αρθρόποδα χρησιμεύουν ως φυσικοί ξενιστές). Στη λίστα ανήκει και ευλογιά, όπως και η ευλογιά των αγελάδων.
Πώς ανακαλύφθηκε -και πώς 'ξαναγεννήθηκε'
Η φυσική 'δεξαμενή' παραμένει άγνωστη. Τα αφρικανικά τρωκτικά και πρωτεύοντα θηλαστικά (εξαιρουμένου του ανθρώπου) ενδέχεται να φιλοξενούν τον ιό και να μολύνουν τους ανθρώπους.
Κατά το Centers for Disease Control and Prevention, τα πρώτα δυο κρούσματα εμφανίστηκαν το 1958, μεταξύ πιθήκων που κρατούνταν (ως πειραματόζωα) για έρευνες. Το πρώτο ανθρώπινο κρούσμα κατεγράφη το 1970, στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό -σε περίοδο που γίνονταν εντατικές προσπάθειες να 'νικηθεί' η ευλογιά. Έκτοτε έχει αναφερθεί σε κατοίκους διαφόρων περιοχών της κεντρικής και της δυτικής Αφρικής.
Ο μαζικός εμβολιασμός κατά της ευλογιάς φαίνεται πως περιόρισε τις μολύνσεις από την ευλογιά των πιθήκων στους ανθρώπους, για ένα διάστημα μεταξύ των ανθρώπων -όπως ανέφεραν ερευνητές το 2005.
'Αναζωογονήθηκε, καθώς αφότου τακτοποιήθηκε η ευλογιά (με το εμβόλιο που είχε βρεθεί), οι χώρες σταμάτησαν να εμβολιάζουν τα παιδιά. Και όσοι είχαν εμβολιαστεί νωρίτερα, έχασαν την προστασία με την πάροδο του χρόνου. Όλος αυτός -ο συνεχώς αυξανόμενος- πληθυσμός δεν έχει ανοσία στην ευλογιά των πιθήκων.
Κάπως έτσι, το 2020 υπήρχαν 4.600 ύποπτα κρούσματα στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, ενώ κάπου το 2010 η πιθανότητα εμφάνισης τους έγινε από 1 ανά 10.000 άτομα σε 14 ανά 100.000 άτομα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου