Εκδηλώσεις για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τους Ναζί ,στις 30-10-1944

 

Αρχίζει να λειτουργεί η έκθεση για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τους Ναζί στις 30-10-1944

 Άγνωστα και αδημοσίευτα μέχρι σήμερα ντοκουμέντα και φωτογραφίες από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τα Ναζιστικά στρατεύματα, στις 30 Οκτωβρίου 1944, ύστερα από την είσοδο των ανταρτικών δυνάμεων του ΕΛΑΣ, παρουσιάζονται στην έκθεση με τίτλο “Μέρες Κατοχής-Απελευθέρωσης” που διοργανώνει η Εταιρεία Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων (ΕΔΙΑ) Μακεδονίας στο κτίριο αρχιτεκτονικού, στην οδό Αγγελάκη 13. Η έκθεση ανοίγει για το κοινό την Τετάρτη 27 Οκτωβρίου 2021 και θα είναι ανοιχτή έως τις 10 Νοεμβρίου 2021, τις ώρες 10π.μ. - 7 μ.μ.

Σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους παρουσιάζεται πλούσιο ανέκδοτο φωτογραφικό υλικό και ντοκουμέντα από την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων και την είσοδο των ανταρτών του ΕΛΑΣ στη Θεσσαλονίκη, τις παρελάσεις των ανταρτικών σχηματισμών και των οργανώσεων του ΕΑΜ, της ΕΠΟΝ και της "Εθνικής Αλληλεγγύης" στη Λεωφόρο Νίκης και την Εγνατία οδό. Επίσης δελτία πληροφοριών της Αντίστασης για τις κινήσεις των γερμανικών στρατευμάτων στη Θεσσαλονίκη, αναφορές της Παμμακεδονικής Επιτροπής του ΕΑΜ, τηλεγραφήματα του Βαγγέλη Βασβανά προς το Μακεδονικό Γραφείο του ΚΚΕ και τους Λεωνίδα Στρίγκο και Μάρκο Βαφειάδη, πληροφορίες για τις οργανώσεις των ταγματασφαλιτών αλλά και ενυπόγραφη παραδοχή των αρχηγών τους για τη βοήθεια που λάμβαναν από τους Γερμανούς κατακτητές. Επίσης παρουσιάζονται στην έκθεση της ΕΔΙΑ Μακεδονίας διαταγές για τη διάταξη των ανταρτικών δυνάμεων γύρω από τη Θεσσαλονίκη, το χειρόγραφο κείμενο της ομιλίας του στρατιωτικού αρχηγού της ΟΜΜ του ΕΛΑΣ, Ευριπίδη Μπακιρτζή κατά την είσοδό του στην πόλη, διαταγές της Πολιτοφυλακής για την τήρηση της τάξης στην απελευθερωμένη Θεσσαλονίκη, πλούσιο υλικό για τη δοξολογία στο ναό της Αγίας Σοφίας για την απελευθέρωση, προκηρύξεις των οργανώσεων Θεσσαλονίκης του ΕΑΜ και της ΕΠΟΝ. Τέλος, εφημερίδες της Αντίστασης που εκδίδονταν μυστικά στα χρόνια της Κατοχής στη Θεσσαλονίκης σαλπίζοντας το μήνυμα της ελευθερίας στην υπόδουλη στους Ναζί Μακεδονία.

Το Σάββατο 30 Οκτωβρίου, οπότε συμπληρώνονται 77 χρόνια από την ιστορική επέτειο απελευθέρωσης της πρωτεύουσας του Μακεδονικού ελληνισμού από τα Ναζιστικά στρατεύματα, η ΕΔΙΑ Μακεδονίας θα συμμετάσχει στην επετειακή εκδήλωση που διοργανώνει προς το σκοπό αυτό η ειδική οργανωτική επιτροπή του Δήμου Θεσσαλονίκης, στις 11,30 π.μ., στην αναθηματική στήλη που υπάρχει δίπλα στον Λευκό Πύργο.

Μετά το τέλος της εκδήλωσης  η ΕΔΙΑ Μακεδονίας θα πραγματοποιήσει ιστορικό περίπατο σε χώρους-τοπόσημα που συνδέονται με την Κατοχή, την Αντίσταση και την Απελευθέρωση από τα γερμανικά στρατεύματα Κατοχής.

Venezia Stravagantissima (Balli, Canzone E Madrigali, 1550-1630)

Venezia Stravagantissima (Balli, Canzone E Madrigali, 1550-1630)

<p>Venezia Stravagantissima (Balli, Canzone E Madrigali, 1550-1630)</p><p>&nbsp;Antonio Incerto   
* Pavan : The Funerals

Giorgio Mainerio
* Pass'e Mezzo Moderno

Gioseffe Guami
* Canzon Vigesimaquarta A 8

Orazio Vecchi
* Mostrav' In Ciel : Tedesca A 5

Giorgio Mainerio
* Tedesca E Saltarello
* Pass'e Mezzo Antico
* Pass'e Mezzo Della Paganina E Saltarello

Giovanni Picchi
* Ballo Alla Polacha

Floriano Canale
* Canzona : La Balzana A 8

Orazio Vecchi
* Gioite Tutti In Suoni: Saltarello Dello Il Vechi A 5

Giorgio Mainerio
* Ballo Anglese E Saltarello

Pietro Lappi
* Canzon Decimaottava A 8 : La Negrona

Gasparo Zanetti
* Intrada Del Marchese Di Caravazzo

Giovanni Gabrieli
* Canzon II

Giovanni Picchi
* Ballo Ongaro

Orazio Vecchi
* So Ben Mi Ch'ha Bon Tempo &amp; Finale

 

Capriccio Stravagante Renaissance Orchestra

Capriccio Stravagante | Piccola Accademia di Montisi

Skip Sempé

Skip Sempé | Piccola Accademia di Montisi

 

Το διαχρονικό φιλοσοφικό πλαίσιο των νέων ιδεών: Το παράδειγμα του βασικού εγγυημένου εισοδήματος

Θωμάς Ψήμμας*

Rémi Noyon / Philippe Vion-Dury, Οι νέες ιδέες, μτφρ. Βάλια Καϊμάκη, εκδ. Πόλις, Αθήνα, 2021

Στο βιβλίο «Οι νέες ιδέες», το οποίο κυκλοφόρησε πρόσφατα στην ελληνική γλώσσα από τις εκδόσεις Πόλις σε ακριβόλογη και παραστατική μετάφραση της Βάλιας Καϊμάκη, ο δημοσιογράφος του περιοδικού L’ Obs, Rémi Noyon και ο αρχισυντάκτης του περιοδικού Sociater, Philippe Vion-Dury, αμφότεροι στα 30 τους μόλις χρόνια, καταπιάνονται με ένα φάσμα νέων ιδεών, οι οποίες αποτελούν αντικείμενο ζωηρής αντιπαράθεσης στη δημόσια σφαίρα και συχνά-πυκνά, δυστυχώς, οιονεί εμπόλεμης σύρραξης στα social media.

Το έργο τους παρουσιάζει πρωτοτυπία τόσο από τη σκοπιά της μεθοδολογικής ανάλυσης όσο και του περιεχομένου του. Τούτο διότι οι εκ πρώτης όψεως ετερόκλητες και αποσπασματικές θεματικές προσεγγίζονται μέσα από την ανάδειξη του κοινωνικού, οικονομικού, πολιτικού και φιλοσοφικού τους βάθους. Έτσι αποκτούν έναν συγκολλητικό αρμό, δυνάμενες να τύχουν επεξεργασίας με τα κλασικά διανοητικά εργαλεία του Ορθού Λόγου και, συνάμα, να εμπλουτιστούν από τη χειραφετητική δυναμική των κοινωνικών κινημάτων του 21ου αιώνα.

Με άλλα λόγια, η κύρια μέριμνα των συγγραφέων έγκειται στην αναζήτηση των συσχετισμών ανάμεσα στους ποικίλους θεματικούς άξονες, στη «συνάρθρωση των εννοιών σε ευρύτερα πολιτικά προτάγματα» (σελ. 276). Η διαθεματικότητα, εξάλλου, είναι μια από τις κεντρικές προκλήσεις για τα κοινωνικά κινήματα και τις πολιτικές συλλογικότητες σε μια εποχή έντονου κατακερματισμού του ατομικού, πολιτικού, κοινωνικού, οικονομικού και πολιτισμικού βίου.

Κατά την ενασχόλησή τους με τις νέες ιδέες είναι καθόλα εύλογο ότι διανοίγονται ερωτήματα χωρίς να υφίστανται έτοιμες απαντήσεις. Εξ αντιδιαστολής, το βιβλίο φιλοδοξεί, με επιστημονική ακρίβεια και εκλαϊκευμένη διατύπωση, να πυροδοτήσει έναν αναστοχασμό επί των σύγχρονων τάσεων, δίχως να προεξοφλείται με εσχατολογικούς όρους το μελλοντικό πλαίσιο πραγμάτωσης ή απόρριψής τους.

Οι συγγραφείς αποπειρώνται να κατανοήσουν την εποχή μας παίρνοντας σαφείς αποστάσεις, αφενός, από τη χάραξη ενός –μαρξογενούς, σοσιαλδημοκρατικού, φιλελεύθερου ή συντηρητικού- «τέλους της ιστορίας» και, αφετέρου, από μια άκρατα σχετικιστική, τεχνικά ουδέτερη προσέγγιση των εγειρόμενων ζητημάτων. Ό, τι αναζητούν σχολαστικά είναι οι «συγκεκριμένες ιδεολογικές προϋποθέσεις» (σελ. 275) για την περιήγηση σε «πολιτικά αντικείμενα απροσδιόριστης ταυτότητας» (σελ. 276).

Ως διαυγές παράδειγμα, προκειμένου να αναδειχθεί η πληθώρα των επιχειρημάτων που εισφέρει το βιβλίο στον δημόσιο διάλογο, θα εκτεθεί συνοπτικά το βασικό εγγυημένο εισόδημα. Κατά τον διαδεδομένο ορισμό του Basic Income Earth Network (ο ορισμός καταγράφεται στις σελ. 16-17 του βιβλίου), το βασικό εγγυημένο εισόδημα συνιστά «αναπαλλοτρίωτο, απροϋπόθετο δικαίωμα, που δεν είναι ασυμβίβαστο με άλλα εισοδήματα, και παρέχεται από μια πολιτική κοινότητα σε όλα τα μέλη της, από τη γέννηση ως το θάνατο, σε ατομική βάση, χωρίς έλεγχο των εισοδηματικών πηγών ούτε απαίτηση αντιπαροχών, και του οποίου το ύψος και η χρηματοδότηση ρυθμίζονται με δημοκρατικό τρόπο» Επιπλέον, γίνεται αδρομερής αναφορά σε ορισμένες ατελείς πρακτικές εφαρμογές του σε περιορισμένη κλίμακα, όπως ενδεικτικά στην Αλάσκα των Ηνωμένων Πολιτειών με καταβολή ενός πενιχρού καθολικού επιδόματος στους πολίτες χρηματοδοτούμενου από τα πετρελαϊκά έσοδα.

Όπως εντοπίζουν εύστοχα οι συγγραφείς, οι υπερασπιστές και οι επικριτές της εν λόγω νέας ιδέας διαχέονται σε όλο των φάσμα των πολιτικών ιδεολογιών και ιδίως στους κόλπους του νεοφιλελευθερισμού, της σοσιαλδημοκρατίας και της ριζοσπαστικής ή ρεφορμιστικής Αριστεράς. Επισημαίνουν, λοιπόν, ότι «δεν υπάρχει ένα βασικό εγγυημένο εισόδημα, αλλά διαφορετικοί τύποι εισοδήματος που αντιστοιχούν σε διαφορετικές ιδεολογικές γραμμές» (σελ. 18).

Οι γενεαλογικές καταβολές της ιδέας του βασικού εισοδήματος μπορούν να αποδοθούν σε σπερματική μορφή στην «Ουτοπία» του Thomas More, ενώ η ηθικοπολιτική της τεκμηρίωση εδράζεται στη ριζοσπαστικά ρεπουμπλικανική-πολιτικά φιλελεύθερη «Αγροτική Δικαιοσύνη» του Thomas Paine και στον ουτοπικό σοσιαλισμό των Joseph Charlier και Charles Fourier.

Η σύνδεση με τη σοσιαλδημοκρατική παράδοση συντελέσθηκε μετά την πρόταση του James Mead για «κοινωνικό μέρισμα», ενώ επικαιροποιήθηκε από τον κεϋνσιανό James Tobin με έμφαση στην αναδιανομή του πλούτου και στην εμπέδωση της κοινωνικής δικαιοσύνης ως αποτελεσματικό αντίβαρο στις εκτινασσόμενες ανισότητες σε συνθήκες απορρύθμισης και τεχνολογικής υπέρβασης της μισθωτής εργασίας που θέτουν υπό σοβαρή διακινδύνευση τον ταξικό συμβιβασμό μεταξύ κεφαλαίου και εργαζομένων.

Στο νεοφιλελεύθερο discourse, η ιδέα του βασικού εγγυημένου εισοδήματος με τη μορφή ενός «αρνητικού φόρου» προτάθηκε από τον Milton Friedman στο έργο του «Καπιταλισμός και ελευθερία», προσεγγίζοντάς το ως υποκατάστατο του «πατερναλιστικού» κοινωνικού κράτους δικαίου, επιτρέποντας έτσι στο «ελάχιστο Κράτος» να περιορίζεται απλώς και μόνο στη διαχείριση της ακραίας φτώχειας προκειμένου να διασφαλίζεται η de facto δυνατότητα του homo economicus να συμμετέχει στο αγοραίο παίγνιο.

Από τη σκοπιά της ριζοσπαστικής Αριστεράς, ο André Gorz στο ύστερο έργο του προσέδωσε στο βασικό εισόδημα αντικαπιταλιστικό πρόσημο, εκλαμβάνοντάς το ως πολύτιμο εργαλείο στον διαρκή αγώνα για απαλλαγή των μαζών από την ιδεολογία της –ταξικά μεροληπτικής υπέρ του κεφαλαίου- μισθωτής εργασίας. Στο δε χώρο της ρεφορμιστικής Αριστεράς, συγγενεύουσας προς τις οπτικές της κλασικής σοσιαλδημοκρατικής παράδοσης, το βασικό εισόδημα γίνεται αντιληπτό ως μέσο ανακούφισης των ηγεμονευόμενων τάξεων από το δυσβάστακτο βάρος της ιδιωτικοποίησης των δημόσιων πόρων που οξύνει τις κοινωνικοοικονομικές ανισότητες και την ανισοδυναμία επιρροής ως προς την πολιτική διαμόρφωση του «κοινού αγαθού».

Στον αντίποδα διατυπώνονται οι εξής κριτικές στην ιδέα της υιοθέτησης ενός βασικού εγγυημένου εισοδήματος:

Υπό νεοφιλελεύθερο-νεοσυντηρητικό πρίσμα, διατυπώνεται η άποψη ότι το βασικό εισόδημα, ακόμα και στην εκδοχή του «αρνητικού φόρου», συνιστά αθέμιτο κρατικό πατερναλισμό, πριμοδοτώντας το σύνδρομο του «λαθρεπιβάτη» (free rider), καθότι αποσυνδέει, κατά μια εξόχως ατομιστική θεώρηση της σκέψης του Locke, την απόληψη οικονομικού οφέλους από την παροχή εργασίας.

Η παραδοσιακή σοσιαλδημοκρατία και η ρεφορμιστική Αριστερά επισημαίνουν τον κίνδυνο να υποκατασταθούν, μέσω του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, οι παροχικοί-εγγυητικοί θεσμοί του κοινωνικού κράτους δικαίου (π.χ. κοινωνική ασφάλιση, πλήρης απασχόληση) από μια επιδοματικού τύπου διαχείριση των κοινωνικών κινδύνων.

Τέλος, εκπρόσωποι της ριζοσπαστικής, μαρξογενούς Αριστεράς υποστηρίζουν ότι το βασικό εισόδημα λειτουργεί ως ανασχετικός παράγοντας στην καθημερινή μάχη για χειραφέτηση του προσώπου μέσω της κοινωνικοποίησης των μέσων παραγωγής μεταθέτοντας την ευθύνη για τη διασφάλιση του ευ ζην αποκλειστικά και μόνο στη σφαίρα των ατομικών προτιμήσεων-επιλογών.

Εν κατακλείδι, το προαναφερόμενο παράδειγμα μας επιτρέπει να προχωρήσουμε στο συμπέρασμα αυτού του κατατοπιστικού και εξαιρετικά ενδιαφέροντος βιβλίου, τη διαλεκτική θεώρηση ανάμεσα στις επιμέρους θεματικές ενότητες και τις πολιτικοφιλοσοφικές παραδόσεις-αφηγήσεις της νεωτερικότητας. Όπως τονίζουν οι συγγραφείς, «οι μείζονες πολιτικές φιλοσοφίες εξακολουθούν να είναι αυτές που δίνουν μορφή στις τρέχουσες συζητήσεις· ταυτόχρονα, όμως, αναμορφώνονται από αυτές» (σελ΄277). Το γειωμένο όραμα του βιβλίου, το οποίο διακηρύσσεται ως στόχος ήδη από την εισαγωγή (σελ. 9) δεν είναι άλλο, εντέλει, από το «να αναστοχαστούμε τον κόσμο που αφήνουμε πίσω μας, κυρίως όμως να συλλάβουμε την κοινωνία σε μια στιγμή εξελικτικής μετάβασης».

*Διδάκτορας Φιλοσοφίας του Δικαίου Νομικής Σχολής ΑΠΘ

Άγγελος Σεριάτος, υπεύθυνος πολιτικής ανάλυσης της ProRata «Κεντρώοι, δεξιοί και ακροδεξιοί οι περισσότεροι ανεμβολίαστοι»!

Άγγελος Σεριάτος / Κεντρώοι, δεξιοί και ακροδεξιοί οι περισσότεροι ανεμβολίαστοι!

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ / PODCASTS  

25.10.21

«Απαιτείται διαφορετική προσέγγιση για τον εμβολιασμό - Η κυβερνητική λογική της ατομικής ευθύνης οδηγεί στον μη εμβολιασμό»

Για τη στάση των Ελλήνων πολιτών απέναντι στον εμβολιασμό και την τοποθέτησή τους στον άξονα Αριστερά – Δεξιά, μίλησε Στο Κόκκινο και στον Νίκο Ξυδάκη, ο υπεύθυνος πολιτικής ανάλυσης της ProRata, Άγγελος Σεριάτος. 

Ο κ. Σεριάτος υπογράμμισε ότι στη δημοσκοπική έρευνα που διεξήχθη για λογαριασμό του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ, αποτυπώνονται για πρώτη φορά οι τοποθετήσεις στο πολιτικό φάσμα των πολιτών, ως προς το ζήτημα του εμβολιασμού. 

«Αν η κυβέρνηση χρησιμοποιούσε το εργαλείο της δημοσκοπικής έρευνας για να μετρήσει τις διαθέσεις του γενικού πληθυσμού απέναντι στον εμβολιασμό, θα διαπίστωνε ό,τι απαιτείται διαφορετικό μείγμα στρατηγικής και απεύθυνσης προς τους πολίτες.   

Σύμφωνα με τα ευρήματα το βασικό κίνητρο των εμβολιασμένων φαίνεται ότι αποτελεί η αγωνία τους για την προσωπική τους υγεία, ενώ για τους ανεμβολίαστους είναι οι μελλοντικά ενδεχόμενες παρενέργειες. Σε μια σημαντική μερίδα ανεμβολίαστων, η άσκηση πίεσης μοιάζει να λειτουργεί ως αντικίνητρο. Δεν διατυπώνεται μία επί της αρχής επιφύλαξη ως προς τον εμβολιασμό αλλά περισσότερο μία αντίδραση στην πίεση. Είναι χαρακτηριστικό ότι περίπου οι μισοί δηλώνουν ότι ενοχλούνται από την πίεση, ενώ οι άλλοι μισοί ανεμβολίαστοι δηλώνουν ότι δεν πρόκειται να εμβολιαστούν. Επίσης ένα μικρό ποσοστό της τάξης του 17% των ανεμβολίαστων, δηλώνει ότι σκέφτεται να εμβολιαστεί. 

Αναφορικά με το πολιτικό φάσμα στο οποίο τοποθετούνται οι πολίτες, διαπιστώθηκε ότι οι αριστεροί εμβολιασμένοι είναι σημαντικά περισσότεροι από τους αριστερούς ανεμβολίαστους. Αντίθετα σε κεντρώους και δεξιούς πολίτες παρατηρείται μία οριζόντια κατανομή μεταξύ μη εμβολιασμένων και εμβολιασμένων. Διαπιστώνουμε δηλαδή ότι για το κέντρο και τα δεξιά υπάρχει ένας διαμερισμός ενώ για την αριστερά η πλάστιγγα γέρνει σαφώς υπέρ του εμβολιασμού.  

Από τα ευρήματα για την στάση απέναντι στον εμβολιασμό των πολιτών προκύπτει ότι ιδεολογικές έννοιες όπως συντηρητισμός, εθνικισμός και πατριωτισμός συσχετίζονται με την πιθανότητα να είναι κανείς ανεμβολιαστος και σε καμία περίπτωση δεν συσχετίζεται με έννοιες όπως σοσιαλισμός, κομμουνισμός, περιβαλλοντισμός ή ακόμα και φιλελευθερισμός.

Ιδιαίτερα σημαντικό εύρημα που προκύπτει, είναι ότι η όλη στρατηγική που βασίζεται στη λογική ατομικής υπευθυνότητας και ανευθυνότητας, φαίνεται ότι όχι μόνο δεν μπορεί να πείσει αλλά καλλιεργεί, συντηρεί και δημιουργεί μία πόλωση μεταξύ εμβολιασμένων και ανεμβολίαστων. Αυτή η πόλωση και η πίεση δείχνει να οδηγεί σημαντική μερίδα των πολιτών σε μία όχληση και τελικά σε πλήρη άρνηση του εμβολιασμού».

Ακούστε τη συνέντευξη 

105,5 Sto Kokkino

ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΕΡΙΑΤΟΣ 25-10-21 105,5 ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ

Σφηνάκι

 Ο ΨΥΧΑΚΙΑΣ , Ο ΜΠΡΙΖΑΣ , Ο ΝΤΟΥΡΑΣΕΛ

 

Κουράστηκα να σ΄ ακούω όλο ότι κουράστηκες 

εσύ που ως "γκαζιάρης"  στα πάνελ εδοξάστηκες

Κουράστηκα, "ψυχάκια" , ν΄ακούω τις τσιρίδες σου

να εκτοξεύεις στο γυαλί  τις βλακοβομβίδες  σου  

Κουράστηκα να φταίνε όλοι οι άλλοι κι όχι εσύ

άχρηστε, που λίγο έλειψε  να διαλύσεις το  ΕΣΥ

Κουράστηκα να είσαι στην πρίζα έτοιμος για καυγά

"τσιτάκια" και τσαμπουκαλή, να σπας όλα τ΄αβγά.

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ :Παντελής Μπουκάλας :Κάτι κουρασμένα παλικάρια

To Splendor in the Grass - Πυρετός στο Αίμα : μια ελεύθερη κινηματογραφική απόδοση από τον Ελία Καζάν του σεξπηρικού έρωτα του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας, με φόντο την Αμερική του Μεσοπολέμου

 

Πυρετός στο Αίμα - Βικιπαίδεια

- Κριτική από το Cine.gr:

Το φιλμ του Elia Kazan ειναι ενα δυνατο μελοδραμα απ’ αυτα που αποκατεστησαν, κατα καποιο τροπο, το ειδος στα ματια των μελλοντικων κυριως θεατων που κληθηκαν να το επανεκτιμησουν. Το μελοδραμα ανηκει στην πλατια κατηγορια του δραματος και ο ορος, αν και κυριολεκτικα δηλωνει το εργο που συνοδευεται απο μουσικη, καθιερωθηκε να χαρακτηριζει τα εργα με τις εντονες συναισθηματικες ανατροπες που η πλοκη τους στοχο εχει να σοκαρει ως ενα βαθμο τον θεατη και που οι χαρακτηρες φιλοδοξουν να αφησουν το αποτυπωμα τους στην ψυχη του. Επικεντρο των εργων αυτων, μια φιγουρα με τα χαρακτηριστικα ηρωα της αρχαιοελληνικης τραγωδιας, συνηθως γυναικα. Ισως γι’ αυτον τον λογο συχνα οι θεωρητικοι του κινηματογραφου χρησιμοποιουν τον ορο μελοδραμα προκειμενου να περιγραψουν μη ρεαλιστικα κινηματογραφικα ρομαντζα γεματα στερεοτυπα που απευθυνονται κυριως –για να μην πω αποκλειστικα- στο γυναικειο, και σαφως πιο ευσυγκινητο, κοινο.

Το μελοδραμα, και μαλιστα το τιμημενο αμερικανικο μελοδραμα, προηγειται της οριστικης μορφης του δραματος και παρ’ ολο που απο τις αρχες της δεκαετιας του ’50 και εξης, πιο ρεαλιστικες φορμες αφηγησης θα επικρατησουν (μην ξεχνουμε οτι στην αλλη οχθη του ωκεανου ο ιταλικος νεορεαλισμος αναταρασσει την καθεστηκυια κινηματογραφικη ταξη), καταφερνει να διατηρησει τους βασικους μηχανισμους εκφορας του περιεχομενου του που εστιαζεται στην υπερβολη, στα ακραια συναισθηματα, στις αντιφατικες αξιες, στις κοινωνικες συγκρουσεις, στην σεξουαλικη στερηση.

Το Splendor in the Grass - Πυρετος στο Αιμα ειναι η κινηματογραφικη μεταφορα του εργου του βραβευμενου με Pulitzer θεατρικου συγγραφεα William Inge. Το οξυδερκες εργο του Inge. προσφερει εδαφος για το χτισιμο εξοχων χαρακτηρων και αφηνει περιθωρια για ασκηση κριτικης στην αμερικανικη κοινωνια που με τους ηθικους κωδικες που, σχεδον αυθαιρετα, επιβαλλει συχνα οδηγει καθε νεα γενια στο ορια της. Το εργο σκηνοθετει ο ελληνικης καταγωγης σκηνοθετης Elia Kazan, ενας δημιουργος με εμφυτη – ισως και λογω του αιματος που κυλα στις φλεβες του; - την ικανοτητα να αποδωσει τραγωδια και να ζωντανεψει μπροστα στα ματια των θεατων το συναισθηματικο αδιεξοδο μιας κοινωνιας που αναρωτιεται. Η θεαση της ταινιας ειναι μια ακομη πορεια του θεατη προς την καθαρση μεσω του ελεου και του φοβου.

Ο Kazan ειναι κυριως σκηνοθετης του θεατρου, αυτο αγαπαει και σε αυτο μεγαλουργει. Ο κινηματογραφος λειτουργει σαν συμπληρωματικο στοιχειο στην ολοκληρωμενη θεατρικη του αντιληψη και διεπεται απο αυτην. Δεν ειναι τυχαιο οτι τα περισσοτερα κινηματογραφικα του εργα και αυτα τα οποια τον εχουν μετατρεψει σε θρυλο ειναι μεταφορες κειμενων που ειχαν γραφει κυριως για το θεατρικο σανιδι. Συχνα σκεφτομαι οτι στον Kazan ισως οφειλουμε το γεφυρωμα θεατρου και κινηματογραφου και την εξοικειωση του κοινου με λιγο πιο δυστροπα κειμενα, στα οποια δεν ηταν συνηθισμενο. Για σκεφτειτε ποιος εφερε τον Tennessee Williams και τον John Steinbeck στην πορτα μας;

Στα κινηματογραφικα του εργα ειναι φανερη η ταση του να στηνει το σετ σαν να προκειται για θεατρικη σκηνη. Αναλογως καθοδηγει και τους ηθοποιους του και αν λαβουμε υποψη μας οτι ο Kazan υπηρξε απο τους αδιαφιλονικητους οπαδους της μεθοδου Stanislavski και ενας απο τους ιδρυτες του περιφημου Actor’s Studio, τοτε δεν μας εκπλησσει το γεγονος οτι οι πρωταγωνιστες του ηταν συχνα πυκνα υποψηφιοι για academy awards ερμηνειας.

To Splendor in the Grass - Πυρετος στο Αιμα ειναι μια ακομη ελευθερη κινηματογραφικη αποδοση του σεξπηρικου ερωτα του Ρωμαιου και της Ιουλιετας. Η ιστορια πραγματευεται τον καταστροφικο ερωτα δυο εφηβων που οι οικονομικες διαφορες των οικογενειων τους και οι συμβασεις και η υποκρισια της κοινωνιας δεν του επιτρεπουν να ανθισει. Ο Bud Stamper και η Deanie Loomis ζουνε στο αγροτικο Kansas στο τελος της δεκαετιας του ’20. Οπως καθε εφηβος ετσι και αυτοι τοποθετουν τον ερωτα τους στο κεντρο της υπαρξης τους και του ενδιαφεροντος τους. Η οικογενεια της Deannie, ασθενης οικονομικα, καλοβλεπει εναν ενδεχομενο γαμο των δυο παιδιων ομως ο πατερας του Bud πετρελαιοπαραγωγος της περιοχης, εχει αλλα σχεδια για τον γιο του τα οποια επιμενει να πραγματοποιηθουν χωρις να εχει μπει ποτε στον κοπο να τα συζητησει με τον αμεσα ενδιαφερομενο. Τα παιδια λυγιζουν απο το βαρος των «πρεπει» και «δεν πρεπει» που αφορουν την σεξουαλικη τους συμπεριφορα και απο το βαρος των προσδοκιων των γονιων τους. Ολα αποφασιζονται για το μελλον τους ερημην τους!



Though nothing can bring back the hour

Of Splendor in the grass, of Glory in the flower

We will grieve not, but rather find

The strength in what remains behind

William Wordsworth (Ode, Intimations of Immortality from reflections of Early Childhood)



Η σχεση των δυο παιδιων εξελισσεται συμφωνα με τους στιχους του μεγαλου ρομαντικου ποιητη. H Deanie, μην αντεχοντας την ενταση που δημιουργησαν μεσα της τα αντικρουομενα συναισθηματα που τρεφει για τον Bud, για την μητερα της, για την οικογενεια του Bud, για την αδελφη του, καταρρεει ψυχολογικα και φτανει να νοσηλευτει. Ενας ωριμος θεατης, που κουβαλαει μεσα του μια σχετικη εμπειρια απο τις ανθρωπινες σχεσεις, μπορει να διακρινει οτι η καταρρευση της πρωταγωνιστριας δεν οφειλεται στην διαλυση της σχεσης της τοσο οσο στην συγχυση που προκαλειται στο ψυχικο της κοσμο, οταν προσπαθει να κατανοησει γιατι το να προβει σε μια πραξη που η ιδια θεωρει υπερτατη αποδειξη αγαπης και ανιδιοτελη προσφορα του εαυτου της στον ανθρωπο που αγαπα, την κατατασσει αυτοματως στα «κακα «κοριτσια. Ο πονος ειναι δυνατος, τα ψυχολογικα τραυματα βαθια, το μονοπατι μοιαζει δυσβατο και οι στιχοι του Wordsworth αντι να την ανακουφισουν την οδηγουν κατευθειαν στο παραληρημα.

Η επανασταση της αρχιζει με μια καταλυτικη επεμβαση στην εξωτερικη της εμφανιση (κοβει τα μαλλια της – προκειται για μια ριζοσπαστικη κινηση καταλυσης της γονεϊκης εξουσιας που θα την συναντησουμε συχνα και σε αλλα φιλμ-) φοραει ενα κοκκινο φορεμα και προσπαθει να μεταμορφωθει σε κατι που δεν ειναι διοτι προς στιγμην πιστευει οτι αυτο θα της φερει την γαληνη και την λυτρωση. Ομως η λυτρωση θα ερθει αφου η Deanie θα εχει ανεβει εναν Γολγοθα κρατωντας τον σταυρο της. Η αυτοκαταστροφικη της πορεια θα την οδηγησει στην αυτογνωσια αφου ομως θα εχει πληρωσει το τιμημα. Η Deanie δεν ειναι ψυχικα αρρωστη , ειναι απλως ενας ανθρωπος με ευαισθητες κεραιες ληψης μηνυματων σε μια κοινωνια παραλογη και αντιφατικη.

Ο Bud ειναι κατα την αποψη μου η κατεξοχην τραγικη φιγουρα του εργου. Αυτος ειναι το μεγαλο θυμα παρ’ ολο που αυτον τον ρολο διεκδικει με κραυγαλεο τροπο η Deanie. Ο Bud ειναι ενας ανθρωπος που ξερει τα ορια του, ξερει τι θελει ,ξερει ν’ αγαπα. Η απλη ζωη που ονειρευεται κοντα στην φυση και στο πλευρο της Deanie μοιαζει απιαστο ονειρο καθως συνθλιβεται κατω απο τις αμετακλητες αποψεις του control freak πατερα του, ο οποιος απογοητευμενος απο την μεγαλη του κορη που διαγει εκλυτο βιο, εναποθετει ολες του τις ελπιδες για δικαιωση στον γιο του. Παραλληλα, εισπραττει μια ασφυκτικη πιεση που γεννα η υπερβολικη και χωρις εγωισμους και περηφανια, αγαπη της Deanie. Ο πατερας του τον θεωρει ικανο για τα παντα και η αγαπημενη του τον αντιμετωπιζει σαν Θεο. Και ο ιδιος δεν νιωθει και δεν ειναι τιποτε απο τα δυο. Ο Bud δεν ξεσπα πουθενα και γι’ αυτο μας δημιουργει την αισθηση οτι ειναι μια κινουμενη απειλη. Προσπαθει να σταθει στο υψος καθε περιστασης και αυτο ειναι το καθημερινο του μαρτυριο. Τραγικη ειρωνεια αποτελει το γεγονος οτι η ευτυχια του αρχιζει να διαφαινεται μεσα απο τα συντριμμια της οικογενειας του που λειτουργουσε μεχρι την στιγμη της καταστροφης της απο το Κραχ, ως τροχοπεδη στα ονειρα του. Ο Kazan, στην τελικη πραξη της σχεσης γιου –πατερα οπου πια ο δευτερος ειναι ηδη νεκρος (εχει αυτοκτονησει εξαιτιας της οικονομικης του καταστροφης), χρησιμοποιει μια ληψη που ξαφνιαζει. Αντι η καμερα να εστιασει στο προσωπο του Bud (ετσι δεν γινεται στα περισσοτερα μελοδραματα;), «ανοιγει» και μας παρουσιαζει την σκηνη συνολικα χωρις το κεντρικο προσωπο της σκηνης να ειναι ο Bud. Μηπως αραγε για να μην δουμε την ανακουφιση στο προσωπο του;

Η Natalie Wood που ενσαρκωνει για δευτερη φορα μεσα σε μια χρονια την «Ιουλιετα» - η πρωτη ειναι στο West Side Story - Γουεστ Σαϊντ Στορι – διεκδικει ενα academy award για την ερμηνεια της. Ακομη και οι πιο σκληροι επικριτες του ταλεντου της – και δεν εξαιρω τον εαυτο μου απο αυτους- οφειλουν να αναγνωρισουν οτι σ’ αυτο το φιλμ ξεπερασε τον εαυτο της. Η ευθραυστη φυσιογνωμια της, το σχεδον παιδικο προφιλ της σε συνδυασμο με την αισθησιακη της φωνη καλυπτουν ολο το φασμα της προσωπικοτητας της εφηβης ερωτευμενης που με δυσκολια δεν υποτασσεται στις ορμες της. Η επιδραση του Kazan και της μεθοδου στο ερμηνευτικο αποτελεσμα ειναι εμφανης. Η Deanie καταρρεει σιγα σιγα και μαζι της παρασυρει και την ηθοποιο. Η καταπιεσμενη σεξουαλικοτητα της ηρωιδας εκφραζεται σχεδον σε καθε της κινηση με αποκορυφωμα την σκηνη της απαγγελιας του ποιηματος του Wordsworth. Η Wood ειναι η ζωντανη αποδειξη της επιτυχιας της μεθοδου που – σε μια εκλαϊκευμενη αποδοση των αρχων της- υποστηριζε οτι οποιοσδηποτε ηθοποιος μπορει να αποδωσει ενα ρολο αριστα δουλευοντας σκληρα και αντλωντας στοιχεια απο την αληθινη ζωη, ασχετα με τα ορια του ταλεντου του. Η Wood παραπηρε μαλλον στα σοβαρα την μεθοδο και τον «Life on the stage» ορο που αποτελουσε την βασικη της επιδιωξη , καθως την εποχη των γυρισματων ζει ενα παθιασμενο ερωτα με τον συμπρωταγωνιστη της και μελλοντικο μεγα καρδιοκατακτητη του Hollywod, Warren Beatty.

Ο Warren Beatty σε μια απο τις πρωτες κινηματογραφικες του εμφανισεις, εχει την τυχη να συναντησει τον Kazan, εναν κατεξοχην σκηνοθετη που «εφτιαχνε» ηθοποιους και ηταν διασημος για την ικανοτητα του να βγαζει στην επιφανεια μαζι με το ταλεντο και μερος της ψυχης των ηθοποιων του. Ο Warren Beatty ειναι εξοχος στον ρολο του ερωτοχτυπημενου εφηβου. Η εκτυφλωτικη του ομορφια συμβαλλει στην τραγικοτητα της μορφης που με σπαραγμο παρακολουθει την καταστροφη ολων οσων αγαπαει. Η σεξουαλικη του ανησυχια και ο σαρκικος του ποθος αποτελουν γνωμονα συμπεριφορας, ομως ο ηθοποιος καταφερνει και τα ελεγχει ετσι ωστε να μην προσδιδουν χυδαιοτητα στον ηρωα. Ο W. Beattyχρησιμοποιει το σωμα του ως βασικο εκφραστικο μεσο , οπως αλλωστε και η Natalie Wood ,  και αυτο καταδεικνυει τον ρολο που παιζουν στην εξελιξη της σχεσης οι ανεξελεγκτες επιθυμιες του σωματος. Τις ορμες του σωματος προσπαθουν να υποταξουν στην λογικη, το σωμα τιμωρειται οταν ο Bud αρρωσταινει και η Deannie προσπαθει να θεσει τερμα στη ζωη της και αυτο, το σωμα, βρισκει ανακουφιση στο τελος της ταινιας.

Ο Warren Beatty αν και οπως ειπαμε ειναι εκπληκτικα ομορφος, φερελπις, με ολα τα στοιχεια που χαρακτηριζουν εναν winner δεν πεφτει στην παγιδα να ερμηνευσει το ρολο με αλαζονεια. Ο μεγαλοφυης Kazan του υποδεικνυει εναν αλλο τροπο προσεγγισης του ρολου που ειναι αληθινα συγκλονιστικος. Αυτον που στηριζεται στην ανασφαλεια που προκυπτει μεσα απο την σκληρη αληθεια οτι τα παντα σ’ αυτην την ζωη ειναι εφημερα. Και τα λεφτα και η ομορφια και η αγαπη… Ο W. Beatty δεν κοιτα ποτε καταματα τον φακο. Αποστρεφει το βλεμμα του διαρκως σαν να θελει να εξαφανιστει απο την σκηνη στην οποια δεσποζει.

Η χημεια των δυο πρωταγωνιστων ειναι τοσο εντονη που ο Kazan δυσκολευεται να την «συμμαζεψει».

Οι δευτεροι ρολοι διαθετουν ολοι μια υπερβολη που τελικα κρινεται απαραιτητη προκειμενου να αποδειχθουν λειτουργικοι. Η ασωτη αδελφη του Bud (Barbara Loden) τα βγαζει περα με εναν μαλλον αβανταδορικο ρολο χωρις ομως να μας συγκλονισει ενω ο πατερας του (Pat Hingle) διαμορφωνει εναν χαρακτηρα, αυτον του υπερπροστατευτικου πατερα που η αγαπη του πνιγει τον γιο του, οσο πιο ολοκληρωμενα μπορει στα χρονικα πλαισια που του προσφερονται.

Βρισκω παντα σπαρακτικη την μητερα της Deanie (Audrey Christie) ιδιαιτερα δε, οταν υποπτευεται οτι μπορει να ευθυνεται και η ιδια για την κατασταση του παιδιου της και αρχιζει μονη της να απομυθοποιει τον εαυτο της και να τον αποκαθηλωνει απο το σταυρο που τον εχει τοποθετησει οπως καθε αλανθαστη μητερα που νομιζει οτι θυσιαστηκε για το παιδι της.

Η μορφη της Deanie που εξωθησε τον εαυτο της στα ακρα, πορευτηκε τον δρομο προς την Άβυσσο και επεστρεψε σοφοτερη στα καθημερινα και μετρημενα γνωριζοντας πια οτι η ευτυχια δεν χαριζεται σε κανενα μπορει ευκολα να θεωρηθει μια αλληγορικη αποδοση της Αμερικης εκεινης της εποχης που βυθιστηκε στο σκοταδι του οικονομικου κραχ και ανετειλε δυνατη και συγκρατημενη. Η τελικη σκηνη επισφραγιζει το μηνυμα ενος λαμπρου ρομαντικου ποιητη, ενος μεγαλοφυους σκηνοθετη και ενος αυτοκαταστροφικου θεατρικου συγγραφεα.

Ενω οι ηρωες – παραφραζοντας τον Wordsworth - δεν θα μπορεσουν ποτε να φερουν πισω την ωρα της μαγειας της αθωοτητας τους και της δοξας του ερωτα τους. Δεν θα θρηνησουν αλλα θα βρουν την δυναμη σε ο,τι εχει απομεινει. Ακριβως οπως και η Αμερικη του μεσοπολεμου.

Βαθμολογία: (8/10)

Αλκηστις Χαρσουλη

«Άρα, η ΝΔ μέχρι τώρα ούτε προέβλεψε ούτε φυσικά έλεγε την αλήθεια για την πραγματική οικονομία και την οικτρή δημοσιονομική κατάσταση»

 

Χρήστος Μέγας: Η «μαύρη τρύπα», η αύξηση του 2+1% και οι εκλογές…

Χρήστος Μέγας*

ieidiseis.gr 

6-7 λεπτά

---

Εν μέσω πρωτοφανούς ακρίβειας και έκρηξης στις τιμές ενέργειας, η κυβέρνηση θεωρεί ότι 670.000 εργαζόμενοι (με μερική απασχόληση) και 130.000 επιδοτούμενοι άνεργοι μπορούν να την βγάλουν με 400 ευρώ μεικτά το μήνα, άλλες 850.000 άνεργοι χωρίς καν εισόδημα και 250.000 οικογένειες με το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα.

Για να πάρει η χώρα τα 750 εκ. ευρώ των επιστροφών (από τα κέρδη των κρατών-μελών επί των ελληνικών ομολόγων), χρειάστηκε να δεσμευτεί η κυβέρνηση ότι δεν θα δώσει κοινωνικό μέρισμα τα Χριστούγεννα.

Το αναφέρουμε γιατί πολύ… λάιτ πέρασε στον δημόσιο λόγο η «επιτυχής» έκβαση της 12ης αξιολόγησης και «χαμηλά» ακούστηκε η εισήγηση Σκυλακάκη ότι δεν μπορεί να δοθεί μέρισμα από τα… κρατικά ελλείμματα.

Ξέρετε, όταν οι πολιτικοί μιλούν σαν τεχνοκράτες, νομίζουν ότι αποκτούν πανεπιστημιακή τήβεννο (εκείνη του Σικάγο ενδεχομένως…) και καταντούν αποστεωμένοι κήρυκες του οικονομικού «ορθολογισμού».

Ωσάν να υπήρχαν πλεονάσματα όταν η πολιτεία απαιτήθηκε να διαθέσει έως 48 δισ. (την διετία 2020-21) σε ενισχύσεις, επιστροφές, αναβολές φόρων ή και απ’ ευθείας χρηματοδοτήσεις για την αντιμετώπιση των συνεπειών της υγειονομικής κρίσης. (σ.σ.: Εταιρικές πριμοδοτήσεις οι οποίες, δυστυχώς, δόθηκαν με μεγάλη αδιαφάνεια και αρκετή ιδιοτέλεια, όπως αποδεικνύεται από την αύξηση των επιχειρηματικών καταθέσεων οι οποίες ξεπέρασαν τα επίπεδα του οικονομικά ενάρετου 2019, την στιγμή που οι καταθέσεις των νοικοκυριών φέτος βρίσκονται στο ήμισυ αυτών προ διετίας…).

Εκτός και εάν φέτος, εν μέσω πρωτοφανούς ακρίβειας και έκρηξης στις τιμές ενέργειας, η κυβέρνηση θεωρεί ότι 670.000 εργαζόμενοι (με μερική απασχόληση) και 130.000 επιδοτούμενοι άνεργοι μπορούν να την βγάλουν με 400 ευρώ μεικτά το μήνα, άλλες 850.000 άνεργοι χωρίς καν εισόδημα και 250.000 οικογένειες με το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα. Για να μην επεκταθούμε στους χαμηλοσυνταξιούχους ή τους αγρότες, οι οποίοι επλήγησαν ιδιαίτερα φέτος από την ακρίβεια των πρώτων υλών, αλλά και από τις ακραίες καιρικές συνθήκες (παγετός την άνοιξη σε συνδυασμό με την ξηρασία το καλοκαίρι).

Άρα, η οικονομική «σύσφιξη» επελαύνει! Την ίδια στιγμή όμως που η κυβέρνηση εμφανίζεται να «αντιστέκεται», συμμαχώντας με την Ιταλία και τον ευρωπαϊκό Νότο, για την τροποποίηση των κανόνων σταθερότητας, στο εσωτερικό ψάχνει τον πιο απατηλό τρόπο να επιστρέψει στους πιο αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες. Ίσως να μην έχει… άδικο, στο βαθμό που ακόμη και αν βελτιωθούν (αυξηθούν) οι δείκτες-στόχοι για την «σταθερότητα» του ευρωσυστήματος, η χώρα μας πάλι θα απέχει πολύ των (νέων) στόχων. Ακόμα και εάν το… ανεκτό, για κάθε κράτος-μέλος, χρέος από 60% του ΑΕΠ ορισθεί στο 100%, πάλι θα πρέπει να φορολογηθούμε ώστε να περιοριστεί στο μισό σε είκοσι χρόνια. Και πάλι δηλαδή μιλάμε για δύο (2) ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ πλεόνασμα ανά έτος.

Αυτό σημαίνει ότι από έλλειμμα 17 δισ. φέτος, θα οδηγηθούμε σε πλεόνασμα τουλάχιστον 3,5 δισ. το 2023 (και συνεχώς κατά τις επόμενες δύο δεκαετίες). Αυτό είναι μια απόκλιση άνω των 20 δισ. ευρώ μέτρων (ενώ το νέο χρόνο απαιτούνται μέτρα 13 δισ. για τον περιορισμό του ελλείμματος στο 1% του ΑΕΠ).

Άρα, η ΝΔ μέχρι τώρα ούτε προέβλεψε ούτε φυσικά έλεγε την αλήθεια για την πραγματική οικονομία και την οικτρή δημοσιονομική κατάσταση.

Η διαγραφόμενη «έξοδος» από τις ακραίες συνθήκες της υγειονομικής κρίσης των χωρών του Βορρά, σε συνδυασμό με τον υψηλό πληθωρισμό, σήμανε συναγερμό στα κέντρα λήψης των αποφάσεων. Η κυβέρνηση το κατάλαβε μόλις εσχάτως, όπως φάνηκε από τις δηλώσεις Σκυλακάκη. Και αυτό παρά, τις διακηρύξεις και κυβερνητικές μεγαλοστομίες, σημαίνει έναν σκληρό χειμώνα που θα κληθεί να περάσει πολύ δύσκολα η κοινωνία.

Η τακτική... ποδηλάτη

Με αυτά τα δεδομένα ανατρέπονται οι κυβερνητικοί σχεδιασμοί:

-Η τακτική ποδηλάτη που έως τώρα ακολουθεί (λακτίζει τους «κάτω» με χαμηλούς μισθούς προκειμένου να ενισχύσει τις εμπορικές επιχειρήσεις, ενώ είναι σκυφτή με τους «επάνω», οι οποίοι διαγκωνίζονται για την κατανομή των τεράστιων κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης) δεν φαίνεται να μακροημερεύει. Λόγω ασυγκράτητης ακρίβειας οι μισθοί επιβάλλεται να αυξηθούν ώστε να αποφευχθεί κοινωνική έκρηξη από έναν (φαινομενικά άσχετο) σπινθήρα. Και ο σχεδιασμός του Μαξίμου για αύξηση στον εισαγωγικό μισθό 3% (19,5 ευρώ μεικτά), 1% περισσότερο του προαποφασισθέντος για 2% (13 ευρώ), μόνο σαν κοροϊδία μπορεί να εκληφθεί! Γιατί, στην περίπτωση σημαντικής ενίσχυσης της εργατικής αμοιβής, καταστρέφεται ως φαίνεται, η συμμαχίας της ΝΔ με τα εμπορικά κεφάλια των μεσαζόντων που επένδυσαν στις χαμηλές αμοιβές για την «ανταγωνιστικότητα» των μη εκσυγχρονισμένων επιχειρήσεων. Την ίδια στιγμή καθυστερούν όμως και τα χρήματα για την πράσινη ενέργεια των «μεγάλων» παιχτών. Και όταν έρθουν δεν θα αποδώσουν τα αναμενόμενα στην οικονομική αναθέρμανση.

-Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεως γνωρίζουν τις τράπεζες από τους… πλειστηριασμούς, παρά από τα κεφάλαια κίνησης που αντλούν. Όπως εξάλλου και πολλοί «κόκκινοι» ιδιοκτήτες κατοικιών…

Τα 48 δισ. της δημοσιονομικής και ταμειακής απόκλισης την διετία που προηγήθηκε, συν τα 10 δισ. των φρεγατών, όντως έχουν σταθεροποιήσει τη ΝΔ μεταξύ των δημοσκοπούμενων. Ωστόσο, τα δημοσιονομικά περιθώρια εξαντλήθηκαν και τα κοινωνικά προβλήματα της υγειονομικής και οικονομικής κρίσης εντείνονται. Και ως γνωστόν, η οικονομία είναι ξεροκέφαλη. Πόσο μάλιστα οι οικογενειακές ανάγκες! Ο πολιτικός χρόνος έτσι… καμπυλώνει μπροστά στην «μαύρη τρύπα» των εισοδημάτων. Ως εκ τούτου προκύπτει αλλαγή κυβερνητικού πλάνου, με πρώτο βήμα τις πρόωρες εκλογές…

(Ο Χρήστος Μέγας είναι δημοσιογράφος)

Κεν Λόουτς, Εντουάρ Λουί , «Διάλογος για την τέχνη και την πολιτική

Μιλώντας για την τέχνη, για την πολιτική, για την πραγματική ζωή

Κώστας Αθανασίου

epohi.gr4-5 λεπτά

---

Κεν Λόουτς, Εντουάρ Λουί «Διάλογος για την τέχνη και την πολιτική», μετάφραση: Στέλα Ζουμπουλάκη, εκδόσεις Αντίποδες, 2021

Τον Δεκέμβριο του 2019, σε μια τηλεοπτική εκπομπή, ο σκηνοθέτης Κεν Λόουτς και ο συγγραφέας Εντουάρ Λουί συναντήθηκαν και συνομίλησαν εφ’ όλης της ύλης μεταξύ τους και με το κοινό, αγγίζοντας σε μικρό ή σε μεγάλο βαθμό πολλά θέματα, σε μια συζήτηση εξαιρετικά ενδιαφέρουσα που αποτυπώνεται στο ολιγοσέλιδο αυτό βιβλίο.

Όπως υπογραμμίζει στο επίμετρό του ο Θανάσης Καμπαγιάννης, οι δύο συνομιλητές απέφυγαν τον μεγάλο κίνδυνο σε τέτοιου είδους συζητήσεις: τους παράλληλους μονόλογους. Με πενήντα έξι χρόνια να τους χωρίζουν(;), ο Λόουτς και ο Λουί συζητούν απλά και ουσιαστικά, συγκροτώντας συνάμα από κοινού ένα ριζοσπαστικό πλαίσιο ανάγνωσης της πραγματικότητας, καθώς φωτίζουν πολλές από εκείνες τις κρυφές γωνίες της πραγματικής ζωής που ο κυρίαρχος λόγος φροντίζει συστηματικά να συγκαλύπτει. Πράγματα που ορισμένοι κριτικοί και αναλυτές πασχίζουν να απαξιώσουν, όπως και όποιον καλλιτέχνη ασχολείται μ’ αυτά τα «πεζά» πράγματα της πραγματικότητας μιλώντας με σηκωμένο φρύδι για «στρατευμένη τέχνη».

Οι δύο συνομιλητές ξεκινούν τη συζήτηση από το δίλημμα που θέτει ο σημερινός καπιταλισμός για την εργασία, για τους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες («ή θα πεθάνετε από την πείνα ή θα πεθάνετε στη δουλειά»), ενώ ο Λουί παραδέχεται ότι για το βιβλίο του Ποιος σκότωσε τον πατέρα μου επηρεάστηκε από την ταινία του Λόουτς Εγώ, ο Ντάνιελ Μπλέικ και την ψυχολογική και σωματική συντριβή ενός ανθρώπου από τον κρατικό μηχανισμό την οποία απεικονίζει. «Το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας», στην Αγγλία τουλάχιστον, «έχει τιμωρητικό χαρακτήρα», λέει ο Λόουτς, για να προσθέσει: «Πρόκειται για βία. Και μιλώ για συνειδητή βία». Ή αλλιώς, όπως λέει ο Λουί, πρόκειται για «την κοινωνική βία και τις οικονομικές ανισότητες».

Το φάσμα των θεμάτων που θίγονται είναι ευρύτατο: από τη συλλογικότητα και την «ηθική του αγώνα», τον Τύπο («οι ιδέες της δεξιάς είναι πανταχού παρούσες στα μέσα ενημέρωσης»), τη θεσμική βία (είτε των αστυνομικών και των δικαστών είτε των ανισοτήτων) και τους άστεγους («αυτή η βία είναι υπερβολικά ορατή»), την τέχνη και τον «λόγο των κυρίαρχων» γι’ αυτήν («η τέχνη δημιουργείται υπό μια συνθήκη οργής», λέει ο ένας, «η τέχνη πρέπει να είναι ανατρεπτική», συμπληρώνει ο άλλος), για το κατεστημένο στην τέχνη και τη «βία του πολιτισμικού κεφαλαίου» (που «μπορεί να είναι ακόμη πιο ισχυρή από εκείνη του οικονομικού κεφαλαίου»), μέχρι βεβαίως το θέμα της Αριστεράς και της σχέσης της με τις υποτελείς τάξεις: ο Λόουτς επικρίνει εκείνη την Αριστερά που «έχει σταματήσει να μάχεται για τις λαϊκές τάξεις» και «έχει ταυτιστεί με τα συμφέροντα των εργοδοτών», ενώ ο Λουί επαναλαμβάνει την κριτική του για «το γεγονός ότι τα κόμματα της θεσμικής αριστεράς εξαφάνισαν σταδιακά από το λόγο τους τούς φτωχούς, την οικονομική επισφάλεια και την κοινωνική βία», θεωρώντας το τη βασική αιτία που οι λαϊκές τάξεις εγκαταλείπουν την Αριστερά ή ακόμα και στρέφονται στην ακροδεξιά.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στη συζήτησή τους οι δύο συνομιλητές αποφεύγουν τα στερεότυπα και τις ευκολίες και θίγουν ή και εμβαθύνουν σε πιο δύσβατα θέματα, όπως π.χ. ο ρόλος της κοινότητας ή μια πιθανή εξιδανικευτική καρικατούρα των λαϊκών τάξεων.

Λίγες σελίδες έχει αυτό το βιβλίο, αλλά κάθε σελίδα του σκαλίζει θέματα κρίσιμα, πυροδοτεί προβληματισμούς, συμφωνίες, διαφωνίες, σε μια εύφορη συζήτηση δύο ανθρώπων που, για να επανέλθω στο επίμετρο, «συμμερίζονται μια κοινή στάση: αντιμετωπίζουν τα ερωτήματα από τη σκοπιά των από κάτω».

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

*Κεν Λόουτς : «Tο τελευταίο που θέλουμε είναι έναν χώρο τέχνης που να τον  χρηματοδοτούν οι επιχειρήσεις» /efsyn.gr

Ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΖΩΝΤΑΝΑ ΣΤΟ ΣΤΟΥΝΤΙΟ

 

Κάτι κακό ετοιμάζεται να συμβει ξανά στη Βοσνία Ερζεγοβίνη(Β-Ε)

“Πόλεμος”: Η λέξη που ακούγεται όλο και πιο συχνά στα Βαλκάνια

•   ΣΠΥΡΟΣ ΣΙΔΕΡΗΣ 
• anatropinews.gr
  
   

Έντονες αντιδράσεις προκάλεσαν τα όσα συμβαίνουν τις τελευταίες μέρες στη Βοσνία Ερζεγοβίνη(Β-Ε) από τον ηγέτη της Σερβικής Δημοκρατίας Milorad Dodik, με οχτώ Ευρωβουλευτές να συντάσουν κοινή δήλωση καταδικάζοντας τα γεγονότα στην οντότητα της Β-Ε.

Το ανησυχητικό στην κοινή δήλωση είναι η αποστροφή «η λέξη “πόλεμος” δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ τόσο συχνά και ευρέως σε όλα τα Βαλκάνια όσο τις τελευταίες εβδομάδες και μήνες, από τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη μέχρι το Κοσσυφοπέδιο και όχι μόνο.»

Το ίδιο περίπου είπε και ο Προεδρεύων της Προεδρίας της Β-Ε Zeljko Komsic στο περιθώριο της Συνόδου ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων στη συνάντηση των Ευρωσοσιαλιστών. «Είτε θα έχουμε ευρωπαϊκή προοπτική ή πάμε σε πόλεμο. Όχι όπως τη δεκαετία του ‘90, αλλά πόλεμο σαν την Συρία» είπε ο Komsic.

Τρομάζει ο πόλεμος;

Ναι, τρομάζει.

Τρομάζει γιατί οι μνήμες είναι νωπές ακόμα στην περιοχή των Βαλκανίων από τις συρράξεις που έλαβαν χώρα στην πρώην Γιουγκοσλαβία, με χιλιάδες νεκρούς εθνοτικές εκκαθαρίσεις, εγκλήματα πολέμου, αλλαγές συνόρων και βαθύ μίσος ανάμεσα στους άλλοτε «συγκάτοικους» της Ο.Δ.Γ.

Οι δυο φανερές εστίες αστάθειας στην περιοχή παραμένουν η Βοσνία Ερζεγοβίνη και το Κοσσυφοπέδιο.

Στην υβριδική οντότητα της Β-Ε, οι συμφωνίες του Dayton, λειτουργούν πλέον ως τροχοπέδη  δημιουργώντας προβλήματα στη διακυβέρνηση της χώρας και την τριεθνική προεδρία. Κάτι που έθεσε στο τραπέζι των συζητήσεων το μέλος της Σερβίας και ηγέτης της Σερβικής Δημοκρατίας Milorad Dodik. Αν και είναι ο μόνος που το φωνάζει εδώ και καιρό, την ίδια άποψη χωρίς να την δημοσιοποιούν όμως, έχουν και οι ηγέτες της Βοσνιακής και Κροατικής οντότητας. Χρειάζεται μια νέα συμφωνία στις νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί.

Οι αποσχιστικές τάσεις που έχει εκφράσει ο Dodik, είτε για αυτονόμηση της Σερβικής Δημοκρατίας είτε για ενσωμάτωση της στη Δημοκρατία της Σερβίας, είναι γνωστό στο Βελιγράδι ότι δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν. Όμως είναι ένα σημείο πίεσης για την επίλυση μιας άλλης διαφοράς που προκαλεί εντάσεις στην περιοχή, το Κοσσυφοπέδιο.

Η μονομερής ανεξαρτητοποίηση του Κοσσυφοπεδίου από την Σερβία το 2008, έχει προκαλέσει εμπλοκή τόσο στην ευρωπαϊκή πορεία της Σερβίας, όσο και πολλαπλές εντάσεις στα βόρεια σύνορα του Κοσσυφοπεδίου.

Η απόφαση του Πρωθυπουργού Albin Kurti να μην θεωρεί ως προτεραιότητα τον διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινα για την επίλυση των διμερών διαφορών, έχει μπλοκάρει την διαδικασία του διαλόγου και μαζί την ευρωπαϊκή προοπτική της Σερβίας, της μιας εκ των δυο χωρών των Βαλκανίων που έχουν ανοίξει μαζί με το Μαυροβούνιο διαπραγματευτικά κεφάλαια.

Αυτό έχει αυξήσει την ένταση επικίνδυνα και μόνο από θαύμα δεν έχει γενικευθεί μια σύρραξη με απρόβλεπτες συνέπειες. Οι μετακινήσεις όμως στρατιωτικών μονάδων από τη Σερβία στα σύνορα με το Κοσσυφοπέδιο, αλλά και η αύξηση του στρατού της Πρίστινα με προσλήψεις προσωπικού και η απόφαση για δημιουργία αμερικανικής βάσης στα εδάφη του, προμηνύουν δυσάρεστες καταστάσεις.

Η ΕΕ και οι ΗΠΑ, με ανακοινώσεις πιστεύουν ότι μπορούν να χαμηλώσουν τους τόνους και να συνετίσουν όσους εμπλέκονται στις εντάσεις που δημιουργούνται. Ούτε οι δηλώσεις Borrell για συνέχιση του διαλόγου και μείωση των εντάσεων, ούτε η χτεσινή προτροπή των ΗΠΑ προς το Κοσσυφοπέδιο να ιδρύσει την Ένωση Σερβικών Δήμων δεν έχουν αποτελέσματα.

Αν και θεωρώ ότι ο συντονισμός των αποσχιστικών τάσεων στη Β-Ε και των εντάσεων στο Κοσσυφοπέδιο γίνονται στο πλαίσιο της πίεσης προς την Πρίστινα αλλά και το Σεράγεβο για την επίλυση των εκκρεμοτήτων τους, ένα λάθος μπορεί να προκαλέσει γενική σύρραξη.

Όπως έχουμε γράψει ξανά στο An, οι σπίθες παραμένουν αναμμένες κάτω από τις στάχτες που άφησαν οι παλαιότερες συρράξεις κι ένας άνεμος πολέμου μπορεί να τις αναζωπυρώσει με καταστροφικές συνέπειες για όλη την περιοχή.

Η διαφορά ανάμεσα στην απειλή πολέμου και τον ίδιο τον πόλεμο στην πράξη δεν απέχουν πολύ. Ιδιαίτερα όταν υπάρχει τόση ένταση συσσωρευμένη και μια ΕΕ αδιάφορη ως προς την ευρωπαϊκή πορεία των Δυτικών Βαλκανίων με την κωλυσιεργία της στην ενσωμάτωση των χωρών αυτών στους κόλπους της.

 

Το ΠΑΣΟΚ , οι οραματιστές της Αλλαγής και οι παπατζήδες που είδαν βυζιά και όρμησαν να αρμέξουν

Ο λαός που ξεχνά τι σημαίνει Δεξιά

 Oι οραματιστές της Αλλαγής και οι παπατζήδες που είδαν βυζιά και όρμησαν να αρμέξουν

 

Νίκος Παπαδογιάννης

koutipandoras.gr 

9-12 λεπτά

Όλη μέρα, από το πρωί, παιανίζουν στη διαπασών στο σπίτι μου τα Carmina Burana του Καρλ Ορφ, σε εκτέλεση της Φιλαρμονικής Ορχήστρας «Άρθουρ Ρούμπινσταϊν». Οι γείτονες θα με θεωρούν μανιακό, αλλά δεν με νοιάζει. Μπορεί και να έχουν δίκιο.

Έτσι μου ‘ρχεται να φορέσω το ζιβάγκο μου, να βγω στο μπαλκόνι και να απευθύνω πανηγυρικό χαιρετισμό, με στακάτη φωνή Ανδρέα Παπανδρέου. «Ελληνίδες, Έλληνες, είμαι βαθιά συγκινημένος…». Πού είναι ο Τάσος Μπιρσίμ, να κάνει τους δέκα διαβάτες να φαίνονται εκατό χιλιάδες και πού είναι ο Κίμων Κουλούρης να στέκεται απαστράπτων πίσω από τον περίλαμπρο Ηγέτη, μαζί με τη Μελίνα, τη Μάργκαρετ, τον Κώστα Λαλιώτη και τον Γιώργο Γεννηματά;

Τον Άκη και τον Μένιο Κουτσόγιωργα τους αφαιρώ από την εξίσωση, γιατί θα πάει αλλού η συζήτηση και δεν αρμόζει στη μεγάλη επέτειο. Το ΠαΣοΚ δεν ήταν ένα αλλά πολύ περισσότερα. Δίπλα στους οραματιστές φιγουράριζαν οι τυχοδιώκτες, δίπλα στους ρομαντικούς οι αγιογδύτες, πίσω από τους έντιμους οι παπατζήδες.

Και παντού, σε όλα τα μήκη και πλάτη, σαλταδόροι ων ουκ έστιν αριθμός, που δεν είχαν την παραμικρή σχέση με το Κίνημα, αλλά ήταν έτοιμοι να πηδήξουν στο άρμα για να σφετεριστούν θέσεις εξουσίας, να αρμέξουν εύφορα βυζιά, να απομυζήσουν ό,τι προοδευτικό κρυβόταν στο νέα ρεύμα και τελικά να μετατρέψουν την ευρωσοσιαλιστική Αριστερά (διότι τέτοια ήταν το ΠαΣοΚ όταν γεννήθηκε) σε μία κανονική αντιπαραγωγική Δεξιά ελληνικού τύπου, να την κάνουν δηλαδή σαν τα μούτρα τους.

Όταν το λαοφιλές ΠαΣοΚ κατέρρευσε, μετά από μία σχεδόν δεκαετία κυριαρχίας, άφησε πίσω του την οσμή της ευνοιοκρατίας, του ρουσφετιού, της σπατάλης και της διαπλοκής. Το έδαφος για την επιστροφή της Δεξιάς είχε πια καλλιεργηθεί, με προσωπική ευθύνη του ίδιου του Ανδρέα Παπανδρέου όπως μεταλλάχθηκε μετά την ασθένειά του , και δυστυχώς με συνευθύνη της τότε Αριστεράς, συνασπισμένης μάλιστα ενάντια στον εχθρό που προς στιγμήν απείλησε τις πατροπαράδοτες σχέσεις κηδεμονίας με τον «λαό».

Ο Ανδρέας μπορεί να αθωώθηκε κουτσά στραβά από το διάτρητο Ειδικό Δικαστήριο που διερεύνησε το σκάνδαλο Κοσκωτά, αλλά η χώρα παραδόθηκε στα χέρια του αρχιερέα της Αποστασίας Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, μέσα σε χειροκρότημα από Φλωράκηδες, Κύρκους και Θεοδωράκηδες. Γιατί αισθάνομαι ότι το έχω δει και δεύτερη φορά αυτό το έργο;

Ο Ανδρέας επέστρεψε στην εξουσία το 1993, τριανταδύο μήνες πριν τον θάνατό του, αγκαζέ με τη Δήμητρα, αλλά δεν ήταν πια σε θέση να εμπνεύσει πολλούς ούτε να βγει στα μπαλκόνια και να προκαλέσει σοσιαλιστικό οίστρο. Ήταν πια μια σκιά του κραταιού εαυτού του, απλώς μία ανάσα απαλλαγής από τη λαίλαπα Μητσοτάκη.

Και εκών άκων  έγινε ξεθωριασμένο πράσινο χαλί προς την εγκαθίδρυση του κράτους Σημίτη, που άντεξε μία έξτρα οκταετία και μας άφησε κληρονομιά τους Ολυμπιακούς Αγώνες της μεγάλης ρεμούλας.

Τα σαράντα χρόνια από την Αλλαγή βρίσκουν το ΠαΣοΚ με νέα ονομασία, με νέα φυσιογνωμία, καθηλωμένο σε ποσοστά αναπόδραστα μονοψήφια, αποψιλωμένο σε στελέχη, πιο δεξιό και αδέξιο και από τον ίδιο τον Σημίτη. Και παραδομένο στο έλεος των μνηστήρων που δεν θα αναγνώριζε ούτε ο θυρωρός της πολυκατοικίας τους, για να θυμηθώ τη θρυλική αποστροφή του πρόσφατα νικημένου από τον κορονοϊό Γιώργου Κατσιφάρα.

Τα στελέχη του 1981 έχουν αποδημήσει εις Κύριον ή αποσυρθεί και το «παιντί» Λαλιώτης είναι πια 70 ετών. Ο Πέτρος Κωστόπουλος βγάζει ακόμη περιοδικά και ο Τάσος Μπιρσιμιτζόγλου ή Μπιρσίμ ανεβάζει πότε πότε στο Facebook επετειακά βίντεο, όπως το προπέρσινο για την 100ετία από τη γέννηση του Ανδρέα Παπανδρέου. Στην εξουσία κατσικώθηκε και πάλι ένας Μητσοτάκης, ολόιδιος σε μακιαβελικό ήθος με τον προηγούμενο. Αλλά χωρίς τις ικανότητες.

Ήμουν 15 ετών τον Οκτώβριο του 1981, με το πολιτικό αισθητήριο αρκετά ανεπτυγμένο, όπως συνηθιζόταν τότε, ιδίως στη δυτική όχθη του Κηφισού (όπου μεγάλωσα), αλλά και στην υπόλοιπη χώρα. Παρακολουθούσα ανελλιπώς τις μεγάλες συγκεντρώσεις στο Σύνταγμα με τα μεταφερόμενα από την επαρχία πλήθη και παρέστην αυτοπροσώπως σε ορισμένες από αυτές. Δεν σας κρύβω ότι μου άρεσαν.

Στα αυτιά μου κουδουνίζουν μέχρι σήμερα τα συνθήματα από τα εκκωφαντικά μεγάφωνα των προεκλογικών κέντρων της γειτονιάς μου, αφού η πολιτική ηχορύπανση ήταν ακόμη νόμιμη, από νωρίς το πρωί μέχρι αργά το βράδυ, εκτός ωρών κοινής ησυχίας.

«ΠαΣοΚ το κόμμα της ελπίδας, ΠαΣοΚ το μέλλον της πατρίδας, ψήφος στο ΠαΣοΚ», παιάνιζαν οι ντουντούκες από το κατάφωτο κέντρο του κόμματος που έτρεχε πλησίστιο προς την αυτοδυναμία «Ο λαός δεν ξεχνά, τι σημαίνει Δεξιά». Και δωσ’ του Μίκη και Λοΐζο και Βασίλη Παπακωνσταντίνου και Κάρμινα Μπουράνα.

Η Νέα Δημοκρατία είχε ψυλλιαστεί την πρωτοφανή για τα μεταπολιτευτικά δεδομένα συντριβή, αλλά ο Γεώργιος Ράλλης παραήταν μειλίχιος και κεντρώος για να δρομολογήσει εκστρατεία τύπου «έρχονται οι κομμουνισταί για να μας πάρουν τα σπίτια». Το ΚΚΕ του Χαρίλαου Φλωράκη είχε βάλει στόχο το 17, ολογράφως δεκαεπτά, τοις εκατό, για να μπει στη δεύτερη κατανομή σύμφωνα με το εκλογικό σύστημα της εποχής.

Το κοντέρ της 18ης Οκτωβρίου 1981 έγραψε …Αλλαγή, με κεφαλαία γράμματα: ΠαΣοΚ 48,07% και 172 έδρες, Νέα Δημοκρατία 35,88% και πτώση μετά από επτά χρόνια κυριαρχίας (αν και με αξιοσέβαστο ποσοστό), ΚΚΕ 10,93% και όλοι οι υπόλοιποι εκτός Βουλής, καθ’ οδόν, οι περισσότεροι, προς τη λήθη και την αποστρατεία: Μαρκεζίνης 1,69%, ΚΚΕ Εσ. του Λεωνίδα Κύρκου 1,35%, Γιάγκος Πεσμαζόγλου και ΚοΔηΣο 0,73%, Ζίγδης 0,40%, Νικήτας Βενιζέλος 0,37%, Χριστιανική Δημοκρατία του Ψαρουδάκη 0.15%. 

Ακροδεξιός σχηματισμός άξιος αναφοράς δεν υπήρχε στο προσκήνιο, αφού το αριστερίζον κλίμα δεν ευνοούσε εθνικόφρονα ζορμπαλίκια. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν τότε 13 χρονών πορφυρογέννητος μαθητής Γυμνασίου, ο Αλέξης Τσίπρας 7 ετών πρωτάκι του Δημοτικού. Ο Μάκης Βορίδης, στα 17 του, διάβαζε για να μπει στη Νομική, όπου έμελλε να γίνει φόβος και τρόμος με τα τσεκούρια του, στο κτίριο της οδού Σόλωνος. Αυτό το τελευταίο σας το λέω από προσωπική πείρα.

Δεν ντρέπομαι να ομολογήσω, ότι βγήκα στον πεζόδρομο της Στρατάρχη Καραϊσκάκη με πράσινο πλαστικό σημαιάκι και πανηγύρισα μέχρι ξελαρυγγιάσματος τη νίκη του ΠαΣοΚ: «Στις δε-κα-ο-χτώ, σο-σια-λι-σμός!». Εγώ, ο αμούστακος, και χιλιάδες άλλοι. Επαναλαμβάνω ότι η μισή Ελλάδα ψήφιζε Αντρέα. Δεν ήταν δα όλοι αυτοί παιδιά του ΠΑΚ.

Περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, η Αλλαγή συμβόλιζε την ελπίδα, ότι κάτι στην Ελλάδα μπορεί να αλλάξει, διάβολε. Ότι δεν ήμασταν παραδομένοι στη μοίρα μας ούτε τσαλαπατημένοι μέχρι θανάτου από το άρμα της δεξιάς. Ότι υπήρχαν ακόμη αντανακλαστικά στην κοινωνία.

Ποτέ μου δεν έχω νιώσει τόσο «εθνικά υπερήφανος» όσο τη μέρα που παρακολούθησα από την ΕΡΤ την επινίκια συνέντευξη του Ανδρέα Παπανδρέου στο CNN. Για μια φορά, η Ελλάδα έμοιαζε να ατενίζει το μέλλον υπερήφανη και ατρόμητη, με έναν άνθρωπο του λαού στο τιμόνι της και με αμέριστη στήριξη από το εκλογικό σώμα, σε κάθε τολμηρή απόφαση που θα έπαιρνε.

Ακόμη, βλέπετε, ζούσαμε την εποχή των ψευδαισθήσεων. Πιστεύαμε, όσοι το πιστεύαμε, ότι η επόμενη μέρα θα ξημέρωνε με λουκέτο στις αμερικανικές βάσεις του θανάτου, ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο, «Ανεξαρτησία – Λαϊκή Κυριαρχία», όπως ήταν το κεντρικό σύνθημα του ΠαΣοΚ.

Θυμάμαι, σαν να ήταν χθες, την ανακοίνωση των ονομάτων της πρώτης κυβέρνησης Παπανδρέου μέσα από την κρατική τηλεόραση. Άγνωστα ονόματα με σκοτεινά βιογραφικά στην παρανομία, πολλά ζιβάγκο, καθόλου γραβάτες, πάνω απ’ όλα μουστάκια και μούσια. Μπασκλάς, μεσιέ, μπασκλάς. Το χαμόγελο της Μελίνας, φωτεινός φάρος κοσμοπολιτισμού και δικαίωσης. Στη σκιά του, κρύβονταν περίτεχνα οι Άκηδες και οι Γιάννοι και οι Μένιοι.

Το ΠαΣοΚ της πρώτης τετραετίας δεν ήταν καθόλου κακή κυβέρνηση, αλλά -όπως και ο ΣυΡιζΑ πολύ αργότερα- πλήρωσε με φθορά τις υπερφίαλες υποσχέσεις που δεν είχε δυνατότητα ούτε θέληση να εφαρμόσει. Τα ψεύτικα τα λόγια, τα μεγάλα. Τα υπερβολικά μεγάλα.

Πριν όμως ενσκήψει ο εκφυλισμός, πρόφτασε να αφήσει το ίχνος του στο κοινωνικό κράτος, με τη δημιουργία του ΕΣΥ, την καθιέρωση των ΚΑΠΗ και άλλες κινήσεις που έκαναν τη διαφορά στο θυμικό του μέσου ανθρωπάκου. Αναγνώρισε την Εθνική Αντίσταση, έκαψε τους φακέλους, έδιωξε τον χωροφύλακα, έριξε πολύ νερό στη φωτιά του εμφυλιοπολεμικού μίσους, που επιβίωνε δριμύ στα χρόνια Καραμανλή και Αβέρωφ μετά τη Χούντα. Μην αφήσετε κανέναν να σας πείσει ότι η Ελλάδα του 1985 ήταν ίδια με την Ελλάδα του 1980.

Ξαναβγήκα στον δρόμο με σημαιάκι άλλη μία φορά, τελευταία, τον Μάρτιο του 1985 όταν ο Ανδρέας Παπανδρέου αποφάσισε να αποκαθηλώσει τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, που επέμενε να κυβερνάει τη χώρα σκιωδώς, κράτος εν κράτει, από τον θώκο του Προέδρου της Δημοκρατίας. Δίπλα μου ανέμιζε τη δική της σημαιούλα με τον πράσινο ήλιο μία μετέπειτα βουλεύτρια της Νέας Δημοκρατίας, αν αγαπάτε. Την κρατάω στο χέρι έκτοτε!

Ο ψευτοεθνάρχης Καραμανλής παύθηκε εν μία νυκτί και το ΠαΣοΚ πρότεινε για το κορυφαίο αξίωμα τον Ανακριτή στην υπόθεση Λαμπράκη, Χρήστο Σαρτζετάκη. Ήταν, μάλλον, μία τελευταία πράξη αντίστασης, απέναντι στα φαντάσματα της Δεξιάς.

Δύο δεκαετίες αργότερα, όμως, είχαμε πάλι Καραμανλή. Και πιο μετά εκ νέου Παπανδρέου, σάρκα εκ σαρκός του εκλιπόντος ανδρός, και όμως βγαλμένον από άλλο ανέκδοτο. Μεθαύριο, ποιος ξέρει; Μπορεί να έχουμε δριμύτερη επιστροφή Γιωργάκη καταπώς φαίνεται, αλλά 48 τοις εκατό και 172 έδρες δεν προβλέπονται.

Στην καλύτερη, ή μάλλον στη χειρότερη, θα προκύψει καμιά τερατώδης γαλαζοπράσινη συγκυβέρνηση με τον γιο του Αποστάτη, προκειμένου να ξορκιστεί ο άθλιος Τσίπρας με αφεντικό της «σοσιαλιστικής» φράξιας τον άνθρωπο που διαπόμπευσε τις οροθετικές γυναίκες. Αυτό θα πει "Αλλαγή".

 

«Πώς η Σιμόν έγινε η Μποβουάρ: Μια ολόκληρη ζωή» (προδημοσίευση)

 

«Πώς η Σιμόν έγινε η Μποβουάρ: Μια ολόκληρη ζωή», της Κέιτ Κερκπάτρικ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη βιογραφία της Simone de Beauvoir* «Πώς η Σιμόν έγινε η Μποβουάρ: Μια ολόκληρη ζωή» (μτφρ. Στέλλα Κάσδαγλη), της Kate Kirkpatrick που θα κυκλοφορήσει στις 27 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πηγή: bookpress.gr

Για την αγάπη του Θεού ή για τον έρωτα των ανδρών;

Παραμονές των δέκατων ένατων γενεθλίων της τα ημερολόγια της Μποβουάρ είναι γεμάτα από τις σκέψεις μιας οδυνηρής απουσίας. Ως παιδί πίστευε ότι το σύμπαν της το κυβερνούσε ο Θεός και, όσο αμφισβητήσιμος κι αν έμοιαζε εκ των υστέρων ο τρόπος διακυβέρνησής του, πλέον τα προβλήματα που είχε να αντιμετωπίσει η Σιμόν ήταν διαφορετικά. Αν δεν υπήρχε κανείς για να της φανερώσει την αποστολή της, μήπως δεν θα είχε πια αποστολή; Αν δεν υπήρχε Θεός, τι ήταν αυτό που έδινε στους ανθρώπους –και σε όλα τα υπόλοιπα όντα– την αξία τους; «Ίσως και να έχω αξία» γράφει. Αυτό όμως σημαίνει ότι «θα πρέπει να υπάρχουν αξίες γενικά». Δεν ήταν η μόνη που έθετε αυτού του είδους τις ερωτήσεις. Από το ξεκίνημα του 20ού αιώνα η φιλοσοφική ελίτ του Παρισιού είχε αρχίσει να αμφισβητεί την αξία της θρησκευτικής πίστης και εμπειρίας, με αφορμή τη διάσημη ρήση του Νίτσε «Ο Θεός πέθανε!».

Στη ζωή της Σιμόν, η εξαφάνιση του Θεού συνέπεσε με το φλερτ και τον θάνατο της θρησκευόμενης και αγαπημένης της φίλης, της Ζαζά. Και οι δύο αυτές απώλειες θα είχαν μακροχρόνιες συνέπειες. Για ένα μεγάλο μέρος των τριών δεκαετιών που ακολούθησαν η Μποβουάρ ένιωθε ότι η δική της ελευθερία είχε κοστίσει τη ζωή της Ζαζά.

Το 1928 η Σιμόν είχε πια ανακαλύψει ορισμένες από τις εναλλακτικές ζωές που είχε να της προσφέρει το Παρίσι: την μποέμ και επαναστατημένη ζωή, τον σουρεαλισμό, το σινεμά, τα Ρωσικά Μπαλέτα. Εκείνη τη χρονιά ξεκίνησε και τις σπουδές της στη Σορβόνη, παρέα με μια εντυπωσιακή κοόρτη. Οι δύο Σιμόν (η Μποβουάρ και η Βέιλ) δεν έγιναν φίλες, παρότι –εκ των υστέρων τουλάχιστον– η εξέλιξη αυτή φαντάζει σαν χαμένη ευκαιρία. Η φήμη της Βέιλ διέγειρε το ενδιαφέρον της Μποβουάρ όχι τόσο λόγω της ευφυΐας της, αλλά λόγω της γεμάτης πάθος έγνοιας της για τον πόνο των άλλων. Η Μποβουάρ είχε μάθει ότι η Σιμόν Βέιλ έκλαψε όταν άκουσε για τον λιμό που είχε ξεσπάσει στην Κίνα και είχε εντυπωσιαστεί που η καρδιά της άλλης ήταν τόσο μεγάλη, ώστε να πονά ακόμα και για ανθρώπους που ζούσαν στην άλλη άκρη της γης. Ήθελε να γνωρίσει αυτή τη γυναίκα, όμως η συνάντησή τους πήρε απογοητευτική τροπή όταν η συζήτηση στράφηκε στο ερώτημα του τι ήταν πιο σημαντικό: η επανάσταση (όπως έλεγε η Βέιλ) ή η αποκάλυψη του σκοπού της ύπαρξης (όπως έλεγε η Μποβουάρ). Η Βέιλ έδωσε τέλος στην κουβέντα τους με τις λέξεις: «Είναι προφανές ότι δεν έχεις πεινάσει ποτέ». Όπως περιέγραψε αργότερα το συμβάν η Μποβουάρ, η Βέιλ την κοίταξε από πάνω ως κάτω και την έκρινε ως «καθωσπρέπει μικροαστή». Στη φάση εκείνη η Μποβουάρ το θεώρησε εκνευριστικό –στο κάτω κάτω, η Βέιλ δεν ήξερε τίποτα για τις συνθήκες της ζωής της και έβγαζε λανθασμένα συμπεράσματα–, μέσα στα επόμενα χρόνια όμως άρχισε να βλέπει με μεγαλύτερη συμπάθεια αυτή την κριτική του νεαρού εαυτού της.

Ο Μερλό-Ποντί, από την άλλη, επρόκειτο να γίνει ο αγαπητός «Ποντί» της Μποβουάρ. Ήταν φοιτητής στην École Normale Supérieure, προερχόταν από οικογένεια παρόμοια με της Μποβουάρ και πάλευε με τα ζητήματα της πίστης. Αναζήτησε την Μποβουάρ αμέσως μόλις δημοσιεύτηκαν τα αποτελέσματα των εξετάσεων της γενικής φιλοσοφίας και έφτασαν να γίνουν στενοί φίλοι οι δυο τους – στην αρχή έκαναν από καρδιάς συζητήσεις και αργότερα διάβαζαν ο ένας τη δουλειά του άλλου. Ο Μερλό-Ποντί τη συμπαθούσε τόσο πολύ, που τη σύστησε στον φίλο του Μορίς ντε Γκαντιγιάκ, ο οποίος τη βρήκε ευφυή και συναρπαστική – ιδιαιτέρως μάλιστα ενδιαφέρθηκε για τις συνθήκες της πίστης της. Η Μποβουάρ συμπαθούσε τον Μερλό-Ποντί τόσο πολύ, που τον σύστησε στη Ζαζά, κι έτσι πολύ σύντομα οι τέσσερίς τους άρχισαν να παίζουν τένις μαζί κάθε Κυριακή πρωί. Ο Μερλό-Ποντί ήταν ο πρώτος διανοούμενος που γνώριζε ποτέ η Ζαζά και σύντομα εκείνη άρχισε να ελπίζει σε κάτι που μέχρι τότε της φαινόταν αδύνατο: ότι θα μπορούσε να εκπληρώσει το οικογενειακό της καθήκον να παντρευτεί χωρίς όμως να παραιτηθεί από τον έρωτα ή από την εσωτερική ζωή της.

Η Μποβουάρ είχε ελάχιστες γυναίκες φίλες στη σχολή και, όπως παραδέχτηκε αργότερα, συχνά απέρριπτε γυναίκες που μπορεί να έβρισκε διανοητικά ενδιαφέρουσες λόγω της θρησκείας ή της κοινωνικής τους προέλευσης ή και των δύο.

Στην αρχή και η Σιμόν είχε ενθουσιαστεί από τις συζητήσεις της με τον Μερλό-Ποντί. Είχαν όντως πολλά κοινά: είχε μεγαλώσει κι εκείνος σε θρησκευόμενη οικογένεια και, αρχικά τουλάχιστον, θεωρούσε τον εαυτό του σιωπηλό άπιστο. Στην École Normale Supérieure ο Μερλό-Ποντί ανήκε σε μια ομάδα που είχε ασεβώς ονομαστεί «Οι Άγιοι Γουίλι»[1] λόγω της αρετής των μελών της και του σεβασμού τους προς τους ιερείς. Η Μποβουάρ είχε ελάχιστες γυναίκες φίλες στη σχολή και, όπως παραδέχτηκε αργότερα, συχνά απέρριπτε γυναίκες που μπορεί να έβρισκε διανοητικά ενδιαφέρουσες λόγω της θρησκείας ή της κοινωνικής τους προέλευσης ή και των δύο. Είχε πιάσει ωστόσο φιλίες και με άλλους «Αγίους Γουίλι», μεταξύ των οποίων και ο Ζαν Μικέλ, ο οποίος έγραφε, όπως και η ίδια, τη διπλωματική του υπό την επίβλεψη του διακεκριμένου ακαδημαϊκού Ζαν Μπαρουζί.

Στα απομνημονεύματά της η Μποβουάρ έγραφε ότι «πήγε να ακούσει τον Ζαν Μπαρουζί, συγγραφέα μιας διπλωματικής που έχαιρε μεγάλης εκτίμησης γύρω από την ποίηση του Αγίου Ιωάννη του Σταυρού». Στην πραγματικότητα όμως, δεν είχε πάει μόνο να τον ακούσει. Έγραψε και μια δική της διπλωματική υπό τη δική του καθοδήγηση. Στα ημερολόγιά της έγραφε ότι της άρεσε ο Μπαρουζί επειδή την έπαιρνε στα σοβαρά και της ασκούσε κριτική. Στα απομνημονεύματά της όμως τηρεί μια απροσδόκητη σιγή σε σχέση με το φιλοσοφικό περιεχόμενο της διπλωματικής της, αναφέροντας μόνο ότι καταπιανόταν με «την προσωπικότητα» και ότι ο Μπαρουζί τής την επέστρεψε «μετ’ επαίνων», λέγοντάς της ότι αποτελούσε τη «βάση ενός σοβαρού έργου». Τα ημερολόγια δείχνουν ότι η δουλειά που έκανε για τον Μπαρουζί περιλάμβανε συζητήσεις περί έρωτα και ηθικής. Η απόκλιση ανάμεσα στις διαφορετικές αυτές καταγραφές εγείρει ένα επαναλαμβανόμενο ερώτημα: γιατί από το έργο της λείπει η συνέπεια; Η ίδια η διπλωματική της Μποβουάρ δεν έχει διασωθεί, οπότε δεν μπορούμε να στραφούμε σ’ αυτή για πιθανές απαντήσεις. Με βάση όμως τα όσα έγραφε το ίδιο διάστημα η Μποβουάρ στα ημερολόγιά της, μπορούμε να συμπεράνουμε με σχετική ασφάλεια ότι οι συζητήσεις που άνοιγε εκεί σε σχέση με τον έρωτα προετοίμασαν το έδαφος για τα όσα θα έγραφε τη δεκαετία του 1940 για την ηθική, τότε που οι ιδέες της θεωρήθηκαν βασισμένες σε απόψεις του Σαρτρ. Μήπως λοιπόν έκρυβε από το αναγνωστικό κοινό της τα πρώιμα έργα της επειδή ανησυχούσε ότι το περιεχόμενό τους θα μπορούσε να βάλει κατά κάποιον τρόπο σε κίνδυνο τη φήμη του Σαρτρ; Ή επειδή δεν πίστευε ότι το αναγνωστικό κοινό της δεκαετίας του 1950 θα πειθόταν από –πόσω μάλλον θα ταυτιζόταν με– μια πρωταγωνίστρια της οποίας η φιλοσοφία διαμόρφωσε στη συνέχεια τη φιλοσοφία του Ζαν-Πολ Σαρτρ;

Τη δεκαετία του 1920 η Μποβουάρ είχε καταφέρει να βρει ελάχιστες γυναίκες που συμμερίζονταν τα πνευματικά της ενδιαφέροντα. Αναγνώριζε πως, αναζητώντας μια κάποια πνευματική σύνδεση, είχε αρχίσει να στρέφεται όλο και περισσότερο προς τη συντροφιά ανδρών: απολάμβανε τις συζητήσεις και τη φιλία τους. Στις Αναμνήσεις μιας καθωσπρέπει κόρης έγραφε ότι την απωθούσε ιδιαίτερα η προκλητική στάση που έπαιρναν συχνά οι γυναίκες απέναντι στους άνδρες: «ήδη από το ξεκίνημα οι άνδρες ήταν σύντροφοι και όχι εχθροί μου. Αντί να τους ζηλεύω, ένιωθα ότι η δική μου θέση, ακριβώς επειδή ήταν ασυνήθιστη, αποτελούσε προνόμιο για μένα». Εκ των υστέρων αναγνώριζε ότι ήταν γυναίκα-δείγμα, όμως χρειάστηκε να περάσει καιρός για να αρχίσει να θεωρεί αυτή τη «δειγματοληπτική» διάσταση προβληματική. Κατά τα φοιτητικά της χρόνια οι φιλικές σχέσεις που αναπτύχθηκαν ανάμεσα στην Μποβουάρ και στους συνομήλικούς της άνδρες διευκολύνονταν από το γεγονός ότι οι ίδιοι δεν την έβλεπαν ως αντίπαλο, ακριβώς επειδή το γαλλικό εκπαιδευτικό σύστημα δεν τους αντιμετώπιζε ως ίσους. Η Σιμόν και όλες οι άλλες φοιτήτριες γίνονταν δεκτές ως «υπεράριθμες» και δεν συναγωνίζονταν για τις ίδιες θέσεις εργασίας. (Οι γυναίκες προορίζονταν για να διδάξουν σε λύκεια θηλέων· το γαλλικό κράτος παρείχε εκπαίδευση στα κορίτσια, όμως ήταν ακόμη ευρέως διαδεδομένη η αντίληψη ότι δεν θα έπρεπε να είναι δουλειά των αντρών το να τις εκπαιδεύουν.)

Με βάση την αφήγηση της Ντίρντρι Μπερ, ο αρχικός ενθουσιασμός της Μποβουάρ για τον Μερλό-Ποντί άρχισε να φθίνει όταν κατέστη σαφές ότι ο ίδιος δεν ήταν άθεος. Η Μποβουάρ απογοητεύτηκε που εκείνος πίστευε πως η αλήθεια βρισκόταν μέσα στα στενά θρησκευτικά όρια της ανατροφής τους. Για μία ακόμα φορά όμως τα ημερολόγιά της αφηγούνται μια διαφορετική και όχι τόσο νηφάλια ιστορία σε σχέση με την απώλεια της δικής της πίστης από αυτήν που διαγράφεται μέσα από τα απομνημονεύματά της. Μόλις «είδα το φως το αληθινό» σε σχέση με τον Θεό, έγραφε στα απομνημονεύματα, «διαχώρισα τη θέση μου ολοκληρωτικά». Μετά από αυτό, λέει η Μποβουάρ εν είδει συμπεράσματος στο αναγνωστικό κοινό της, αυτή «η έλλειψη πίστης δεν κλονίστηκε ποτέ». Με γλώσσα που θυμίζει τον Άγιο Αυγουστίνο και τον Μπλεζ Πασκάλ[2], περιγράφει πώς η εμπειρία της απώλειας του Θεού συνοδεύτηκε από την αιφνίδια ανακάλυψη ότι «όλα είχαν σιωπήσει». Για πρώτη φορά ένιωσε και η ίδια «την τρομερή σημασία» της λέξης «μόνη».

Όμως η ιστορία που διαγράφεται μέσα από τα φοιτητικά της ημερολόγια είναι λιγότερο ξαφνική και λιγότερο ολοκληρωτική. Μέχρι και το 1928, στην ηλικία των είκοσι, η Μποβουάρ έμπαινε «στον πειρασμό του καθολικισμού». Παρότι αργότερα απέρριψε την πίστη των παιδικών της χρόνων ως αφελή και ως αποτέλεσμα πολιτισμικής αφομοίωσης, όταν ξεκίνησε τις σπουδές της στο πανεπιστήμιο, βρέθηκε ξαφνικά ανάμεσα σε διανοούμενους πιστούς που συνδύαζαν την αφοσίωσή τους στη θρησκεία με την αμφιβολία και την προθυμία της αμφισβήτησης. Εκείνη ήταν μια φιλόσοφος εν τη γενέσει της και, όποτε ερχόταν αντιμέτωπη με κάποιο καινούργιο επιχείρημα, δεν στύλωνε τα πόδια στο έδαφος ούτε παρέμενε ανεπηρέαστη στο όνομα της συνέπειας: αντίθετα, αξιολογούσε τα θετικά του σημεία.

Ας ακολουθήσουμε όμως για λίγο την αφήγηση που δίνει η ίδια μέσα από τα απομνημονεύματά της, προτού ρίξουμε μια ματιά στα ίδια τα ημερολόγια. Στην εκδοχή των γεγονότων που δημοσιεύτηκε το 1958 η Μποβουάρ αναγνώριζε ότι, ως παιδί, είχε αναπτύξει μια παθιασμένη πίστη στον Θεό – το είδος της πίστης που δεν θα μπορούσε να καλλιεργήσει τεχνητά μια θρήσκα μητέρα. Η Σιμόν πήγαινε στη λειτουργία τρεις φορές την εβδομάδα και έμενε τακτικά και για αρκετές μέρες σε ησυχαστήρια. Έκανε διαλογισμό και είχε πάντα μαζί της ένα σημειωματάριο όπου κατέγραφε τις σκέψεις της και τις «ιερές της δεσμεύσεις». Επιθυμούσε «να έρθει πιο κοντά στον Θεό, αλλά […] δεν ήξερε πώς να το καταφέρει». Αποφάσισε τότε ότι η καλύτερη ζωή που είχε να της προσφέρει ο κόσμος ήταν μια ζωή στην οποία δεν θα έκανε τίποτ’ άλλο παρά να αναστοχάζεται πάνω στα περί Θεού, κι έτσι κατέληξε στο ότι θα γινόταν Καρμελίτισσα μοναχή.

Στη μετέπειτα ζωή της η Μποβουάρ θα στρεφόταν στην πολιτική, ως νέα γυναίκα όμως έβρισκε τα ερωτήματα που άπτονταν κοινωνικών ζητημάτων απομακρυσμένα από την ίδια – εν μέρει επειδή ένιωθε ότι δεν είχε καμία δύναμη να αλλάξει τον κόσμο γύρω της. Αντ’ αυτού, εστίαζε σε ό,τι μπορούσε να ελέγξει: δηλαδή τον εσωτερικό της κόσμο. Είχε ακούσει ότι, πέρα από την ηθικοπλαστική θρησκεία του καθήκοντος, υπήρχε και η μυστικιστική διάσταση της θρησκείας: επειδή είχε διαβάσει ιστορίες αγίων με ζωές γεμάτες πάθος, οι οποίοι είχαν βρει την πλήρωση σε μυστηριώδεις ενώσεις με τον Θεό που τους χάριζαν γαλήνη και χαρά, «εφεύρισκε ατιμώσεις» για τον εαυτό της. Έτριβε το δέρμα της με ελαφρόπετρα μέχρι να ματώσει και μαστιγωνόταν με την αλυσίδα ενός κολιέ. Στην ιστορία του χριστιανισμού υπάρχει μια μακρά παράδοση odium corporis, ενώ σε πολλές θρησκείες του κόσμου συναντάμε ιστορίες ασκητισμού που καταλήγουν σε μυστικιστικές εμπειρίες. Οι προσπάθειες της Σιμόν όμως δεν την οδήγησαν στις καταστάσεις φώτισης που αναζητούσε.

---

[1]. Holy Willies: Αναφορά στο ομότιτλο ποίημα του Robert Burns, μια σάτιρα ενάντια στη θρησκευτική υποκρισία, που γράφτηκε το 1785 και δημοσιεύτηκε ανώνυμα το 1897.
[2]. Blaise Pascal: Γάλλος μαθηματικός, φυσικός, εφευρέτης, φιλόσοφος, συγγραφέας και καθολικός θεολόγος.

---

Η Κέιτ Κερκπάτρικ διδάσκει Φιλοσοφία και Χριστιανική Ηθική και, παράλληλα, είναι Διευθύντρια Φιλοσοφικών Σπουδών στο Regent’s Park College της Οξφόρδης. Έχει γράψει πολλά βιβλία για τη ζωή του Ζαν - Πολ Σαρτρ και της Σιµόν ντε Μποβουάρ.