Όταν μια Γυναίκα Ανεβαίνει τη Σκάλα (1960): Το αριστούργημα του Μίκιο Ναρούζε

Μια Γυναίκα Ανεβαίνει τη Σκάλα / Onna ga kaidan o agaru/ When a Woman Ascends the Stairs

Ρεαλιστική κοινωνική ταινία του Ιάπωνα σκηνοθέτη Mikio Naruse Υπόθεση: Η νεαρή χήρα Κέικο (Hideko Takamine) εργάζεται ως υπεύθυνη σε μπαρ της κακόφημης περιοχής Γκίνζα του μεταπολεμικού Τόκιο. 

Κάθε απόγευμα, πηγαίνει από το μικρό διαμέρισμά της στο μπαρ όπου ψυχαγωγεί επιχειρηματίες μετά το τέλος της δουλειάς τους. Κρατά όμως σε απόσταση τους πελάτες από την προσωπική της ζωή και αναζητά μια διέξοδο για να σταματήσει "να ανεβαίνει τη σκάλα" ξανά και ξανά. 

Λόγω της πονετικής και ευγενικής φύσης της, οι νεαρότερες κοπέλες του μαγαζιού την αποκαλούν «μαμά», αναγνωρίζοντας την λεπτότητα και την γοητεία της ως το άπιαστο πρότυπο του επαγγέλματός τους.

 Ο Κενίτσι (Tatsuya Nakadai), ο διαχειριστής του μπαρ την σέβεται εξίσου, ενώ τρέφει και αισθήματα για εκείνη, τα οποία όμως κρύβει κρατώντας μια απόσταση, και διατηρώντας παράλληλα μια σχέση χωρίς νόημα με μία φιλόδοξη νεαρή μπαργούμαν, την Τζούνκο (Reiko Dan).

 Όταν τα υπόλοιπα μπαρ της Γκίνζα, καταφεύγουν σε «κακόγουστες» τακτικές για να προσελκύσουν πελάτες, όπως το μοντέρνο ντύσιμο και η αποδοχή των ανεπιθύμητων ερωτικών προτάσεων των πελατών, η Κέικο αρνείται να πάει με το ρεύμα....

Μια Γυναίκα Ανεβαίνει τη Σκάλα 

Διαβάστε την ανάλυση του  έργου, που δημοσιεύτηκε,

 στο πλαίσιο της προβολής της στο 

Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, το 2012

Το «Μια γυναίκα ανεβαίνει τη σκάλα» είναι η πιο γνωστή ταινία του Ναρούζε, αλλά και η επιτομή της θεματολογίας και του μοναδικού του στυλιζαρίσματος. 

Είναι η ιστορία της Κέικο μιας γκέισας, χήρας, που εργάζεται ως “Mama-san” σε ένα μοντέρνο μεταπολεμικό μπαρ στην περιοχή της Γκίνζα στο Τόκιο. Καθήκον της είναι να διασκεδάζει τους πελάτες, όταν τελειώνουν από τη δουλειά τους. Είναι πολυμήχανη και έξυπνη, αλλά συνεχώς εγκλωβίζεται συναισθηματικά, αδυνατώντας να βρει διέξοδο προς μια καλύτερη ζωή, «ανεβαίνοντας τη σκάλα» ξανά και ξανά. Το μινιμαλιστικό στυλ του Ναρούζε, συνδυασμένο με το υπέρκομψο ασπρόμαυρο Tohoscope και την ελαφριά τζαζ υπόκρουση συνθέτουν ένα απόλυτα μοντέρνο έργο που υπερβαίνει τις συμβάσεις του μελοδράματος φέρνοντας την ταινία ανάμεσα στα αδιαμφισβήτητα αριστουργήματα ενός «καθαρού» κινηματογράφου που κατορθώνει, όντας ανυποχώρητος στην αισθητική του, να παραμένει ταυτόχρονα απολαυστικός και για το ευρύτερο κοινό.

Credits:
Σκηνοθέτης: Mikio Naruse
Σενάριο: Ryuzo Kikushima
Φωτογραφία: Masao Tamai
Μοντάζ: Eiji Ooi
Ήχος: Masao Fujiyoshi, Nao Shimonaga
Μουσική: Toshiro Mayuzumi
Παραγωγή: Toho International
Έτος: 1960
Είδος: Δράμα
Χώρα: Ιαπωνία
Γλώσσα: Ιαπωνικά
Διάρκεια: 110’
B/W

Mikio Naruse – Βιογραφικό
Γεννήθηκε στο Τόκιο στις 20 Αυγούστου 1905. Για αρκετά χρόνια εργάστηκε στην κινηματογραφική εταιρία Shochiku αρχικά ως φροντιστής και έπειτα ως βοηθός σκηνοθέτη.

 Το 1930 σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία μικρού μήκους, Mr. and Mrs. Swordplay. Τα πρώτα του έργα συνδυάζουν το μελόδραμα με την φαρσοκωμωδία, καθώς ο Ναρούζε προσπαθεί να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις του Shochiku στούντιο. 

Το 1933 αρχίζει να συνεργάζεται με την εταιρία, που αργότερα έγινε γνωστή με την ονομασία Toho. Εκείνο το διάστημα ξεκίνησε η αναγνώριση και η εμπορική επιτυχία, που κορυφώθηκε με το έργο Wife! Be Like a Rose! (1935), που αποτελεί την πρώτη Γιαπωνέζικη ταινία που βρήκε κινηματογραφική διανομή στις ΗΠΑ.

Με την Toho συνεργάστηκε μέχρι το 1967, δυο χρόνια πριν το θάνατό του, όταν γύρισε την 89η και τελευταία ταινία του. 

Το έργο του περιλαμβάνει πολύ απλά σενάρια με μινιμαλιστικούς διαλόγους, «διακριτικό» χειρισμό της κάμερας και «αμυδρό» σχεδιασμό παραγωγής. Στα πρώτα του έργα υιοθετεί ένα πιο πειραματικό, εξπρεσιονιστικό στιλ, αλλά γίνεται ευρύτερα γνωστός για το στιλ των τελευταίων του ταινιών: σκόπιμα αργές και νωχελικές, με πρόθεση να μεγαλοποιήσουν τις καθημερινές δοκιμασίες και τα βάσανα συνηθισμένων ανθρώπων, αφήνει μέγιστο χώρο στους ηθοποιούς για να απεικονίσουν τις ψυχολογικές διακυμάνσεις των χαρακτήρων σε κάθε ματιά, χειρονομία και κίνηση. 

Επιλεγμένη Φιλμογραφία
1931 Little Man Do Your Best! – Βάλε τα Δυνατά σου Υπαλληλάκο!
1933 Every Night Dreams – Όνειρα της Κάθε Νύχτας
1935 Wife! Be Like a Rose! – Γυναίκα μου! Να Είσαι σαν Ρόδο!
1939 The Whole Family Works – Εργαζόμενη Οικογένεια
1940 Traveling Actors – Πλανόδιος Θίασος
1941 Hideko the Bus-Conductor – Χιντέκο, Οδηγός Λεωφορείου
1943 The Song Lantern – Το Τραγούδι του Φαναριού
1944 This Happy Life – Τι Ευχάριστη Ζωή!
1951 Repast – Το Γεύμα
1954 Sound of the Mountain – Ο Ήχος του Βουνού
1954 Late Chrysanthemums – Τα τελευταία Χρυσάνθεμα
1955 Floating Clouds (Ukigumo) – Τα κυματιστά Σύννεφα
1958 Herringbone Clouds – Καλοκαιρινά Σύννεφα
1960 When a Woman Ascends the Stairs (Onna ga kaidan o agaru) – Μια γυναίκα ανεβαίνει τη σκάλα
1964 Yearning – Διάλυση
1967 Scattered Clouds (Midaregumo/aka Two in the Shadow) – Σκόρπια Σύννεφα

Mikio Naruse (1905-1969) - Wikipedia

Το σινεμά του Mikio Naruse (πηγή δελτίο τύπου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης) - Σινεφίλια [Cinephilia.Gr]