21 Grams
21 Grams (ε.τ. 21 γραμμάρια) (2003)
Σκηνοθεσία: Alejandro Gonzalez Inarritu.
Σενάριο: Guillermo Arriaga.
Φωτογραφία: Rodrigo Prieto.
Ηθοποιοί: Benicio Del Toro, Sean Penn, Naomi Watts, Clea DuVall, Charlotte
Gainsbourg.
Διάρκεια:125'
Η απόγνωση και η μοίρα
ΚΡΙΤΙΚΗ
Δημήτρης Μπάμπας
ΠΗΓΗ: cinephilia.gr
Είναι το πρώτο πλάνο της ταινίας: Μία
γυναίκα μισόγυμνη κοιμάται και από πάνω της στο
κρεβάτι σκυμμένος βρίσκεται ένας άνδρας με την
πλάτη γυμνή προς το φακό. Τα πλάνα που ακολουθούν
μοιάζουν να μην έχουν κάποια σχέση μ' αυτή τη
πρώτη εικόνα. Θα χρειαστεί να περάσει
τουλάχιστον μιάμιση ώρα γα να δούμε ξανά αυτό το
στιγμιότυπο, αυτή τη φορά ενταγμένο στο
αφηγηματικό του πλαίσιο. Και είναι αυτή την
δεύτερη φορά που κατανοούμε πλήρως τόσο την
συναισθηματική του σημασία όσο και την βαρύτητα
του στην δραματική πλοκή της ταινίας.
Αναφερόμαστε στην ταινία 21 Grams, την
δεύτερη ενός από τους πιο ταλαντούχους νέους
σκηνοθέτες, του Alejandro Gonzalez Inarritu. Μια
αμερικάνικη ταινία μοναδική αφού σ' αυτή, παρόλη
την παρουσία γνωστών χολιγουντιανών ηθοποιών (Benicio
Del Toro, Sean Penn, Naomi Watts), δεν συναντάμε τίποτε
χολιγουντιανό. Ο λόγος, όπως εξάλλου το
υπαινίχθηκε και η αρχή αυτού του κειμένου, είναι
καταρχάς η αφηγηματική στρατηγική που εφαρμόζει
ο σκηνοθέτης, ο τρόπος δηλαδή που αφηγείται την
ιστορία, οι μέθοδοι που χρησιμοποιεί για να θέτει
ερωτήματα στον θεατή και να προκαλεί τις
απαντήσεις.
Στην βάση της ιδιόμορφης αφηγηματικής ανάπτυξης
που χαρακτηρίζει την ταινία υπάρχει η συνεχής
και εξαντλητική χρήση των Flash Forward, δηλαδή
στιγμιότυπων ή μικρών σκηνών που έπονται χρονικά
από ότι συνήθως συμβαίνει εκείνη την στιγμή στην
αφήγηση. Η αφηγηματική αυτή στρατηγική είναι
τόσο ακραία στην χρήση της από το σκηνοθέτη ώστε
στο πρώτο ημίωρο της ταινίας κρατά τον θεατή σε
απόλυτη σύγχυση: Θραύσματα από το μέλλον
διαπλέκονται με την αχνή αφηγηματική ανέλιξη
(την οποία όμως ο θεατής αδυνατεί να αναγνωρίσει).
Ο θεατής βρίσκεται μπροστά σε μια σειρά
ασύνδετων εικόνων, κυριολεκτικά "ατάκτως
ερριμένων" από την οποία αναγνωρίζει τρία
πρόσωπα: ένα θρησκόληπτο πρώην κατάδικο, μια
νεαρή γυναίκα και ένα σαραντάρη καθηγητή
πανεπιστημίου σοβαρά άρρωστο.
Είναι ένα τραυματικό γεγονός που θα
βοηθήσει τον θεατή να κατανοήσει τι ακριβώς
συμβαίνει και ποία είναι η βαθύτερη λογική της
ταινίας: ένα τραγικό δυστύχημα έχει σαν θύμα τον
σύζυγο και τις δύο κόρες της νεαρής γυναίκας. Τα
τρία κεντρικά πρόσωπα, απόλυτα μοιραία στις
επιλογές ζωής, βαδίζουν δρόμους
προκαθορισμένους από τις επιταγές της μοίρας και
δεν κάνουν απολύτως τίποτα για να ξεφύγουν πέρα
απ' αυτούς. Είναι το πένθος και η ενοχή, η
αβάσταχτη θλίψη και η οργή για τα αναπόφευκτο,
είναι το απροσδόκητο (ή το προσδόκιμο) του
θανάτου, είναι το βάρος της μοίρας που συντρίβει
ζωές και καθορίζει τα πρόσωπα: αυτά βρίσκονται
στον θεματικό πυρήνα της ταινίας. Είναι τέλος η
απόλυτη υποταγή τους στην μοίρα που συνιστά τη
τραγωδία της ύπαρξής τους.
Καθώς ο αφηγηματικός χρόνος της ταινίας κυλά, τα
Flash Forward σταδιακά ελαττώνονται, αφού η πρώτη ύλη
(δηλαδή όσα έπονται) σιγά σιγά ελαττώνεται. Όχι
όμως και τα αναπάντητα ερωτήματα που έχει ο
θεατής -αυτά θα απαντηθούν στην τελευταία
δραματική σκηνή της ταινίας: μια πράξη εκδίκησης
και κάθαρσης που θα αποτύχει παταγωδώς.
Ορισμένες παρατηρήσεις είναι απαραίτητες
σχετικά με την αφηγηματική δομή της ταινίας και
τις επιπτώσεις που αυτή έχει στον θεατή.[.....................................]
ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου