Η στρατιωτική κατάσταση στην Ουκρανία. Η ανάλυση του Ελβετού συνταγματάρχη Πληροφοριών Ζακ Μπωντ 
- thepressproject.gr
- 10.04.2022
του Jacques Baud
Το άρθρο που δημοσιεύουμε στα ελληνικά σήμερα, «αλιεύθηκε» σε πολλούς ιστότοπους, στρατιωτικούς, μαρξιστικούς, διπλωματικούς, ιστορικούς. Στον ιστότοπο «προς υπεράσπιση του Μαρξισμού» το συνόδευε μια προμετωπίδα της εκδοτικής ομάδας, που ανέφερε πως η σημασία αυτού έγκειται ακριβώς στο γεγονός ότι ο συγγραφέας, υψηλόβαθμος αξιωματικός του Ελβετικού Στρατού, πρώην στέλεχος των ελβετικών στρατιωτικών μυστικών υπηρεσιών και επί έτη σύμβουλος του ΝΑΤΟ, Ο Ζακ Μπωντ (Jacques Baud), «μόνο μαρξιστής δεν είναι». Αφού μάλιστα αναφέρουν ότι ο Μπωντ δούλεψε για το ΝΑΤΟ και σε ουκρανικά προγράμματα, κι ότι «δε συμφωνούν μέχρι τελείας με όλα όσα γράφει», τονίζουν πως «το ίδιο το γεγονός πως η κριτική αυτή έρχεται όχι από έναν μαρξιστή αλλά από υψηλόβαθμο πρώην αξιωματούχο δυτικών μυστικών υπηρεσιών και του ΝΑΤΟ, την κάνει εκατό φορές πιο πολύτιμη» καθώς «αντιπροσωπεύει την ολοκληρωτική διάψευση των ψευδών του δυτικού Τύπου». Ακριβώς γι’ αυτό, και λόγω της προτροπής τους, αποφασίσαμε να το μεταφράσουμε και παραθέσουμε ολόκληρο.
“Μέρος Πρώτο: Ο Δρόμος για τον Πόλεμο
Για χρόνια, από το Μάλι στο Αφγανιστάν, έχω εργαστεί για την ειρήνη και έχω διακινδυνεύσει τη ζωή μου για αυτήν. Συνεπώς, δεν τίθεται ζήτημα δικαιολόγησης του πολέμου, αλλά κατανόησης όσων μας οδήγησαν σε αυτόν. Παρατηρώ πως οι “ειδικοί” που εμφανίζονται στην τηλεόραση αναλύουν την κατάσταση βασιζόμενοι σε αμφισβητούμενες πληροφορίες, πολύ συχνά σε υποθέσεις που παρουσιάζονται ως γεγονότα – και έτσι δεν μπορούμε πλέον να καταλάβουμε τι συμβαίνει. Και, δημιουργείται πανικός.
Το ζήτημα δεν είναι τόσο να γνωρίζουμε ποιός έχει δίκιο σε αυτή τη σύγκρουση, αλλά κατά πόσον αμφισβητούμε τον τρόπο με τον οποίον οι ηγέτες μας λαμβάνουν αποφάσεις.
Ας προσπαθήσουμε να εξετάσουμε τις ρίζες της σύγκρουσης. Αρχίζει με αυτούς που τα τελευταία οκτώ χρόνια αναφέρονται σε “αποσχιστές” ή “αυτονομιστές” από το Ντονμπάς. Αυτό δεν είναι αλήθεια. Τα δημοψηφίσματα που διεξήγαγαν οι δύο αυτο-ανακηρυγμένες Δημοκρατίες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ το Μάιο του 2014, δεν ήταν δημοψηφίσματα “ανεξαρτησίας” (независимость), όπως ορισμένοι αδίστακτοι δημοσιογράφοι έχουν ισχυριστεί, αλλά δημοψηφίσματα “αυτοδιάθεσης” ή “αυτονομίας” (самостоятельность). Ο προσδιορισμός “φιλο-Ρωσικές” υπονοεί πως η Ρωσία έλαβε μέρος στη σύγκρουση, κάτι που δεν ισχύει, και ο όρος “Ρωσόφωνοι” θα ήταν πιο ειλικρινής. Επιπλέον, αυτά τα δημοψηφίσματα διεξήχθησαν παρά τις αντίθετες συμβουλές του Βλαντιμίρ Πούτιν.
Στην πραγματικότητα, αυτές οι Δημοκρατίες δεν είχαν ως στόχο να αποσχιστούν από την Ουκρανία, αλλά να έχουν αυτόνομο στάτους, εξασφαλίζοντας τη χρήση της Ρωσικής ως επίσημη γλώσσα. Διότι η πρώτη νομοθετική πράξη της νέας κυβέρνησης μετά την ανατροπή του Γιανουκόβιτς, ήταν η κατάργηση, την 23η Φεβρουαρίου 2014, του νόμου Κιβαλοφ – Κολεσνιτσένκο του 2012 που καθιστούσε τη Ρωσική επίσημη γλώσσα. Κάπως σαν να αποφάσιζαν πραξικοπηματίες πως τα Γαλλικά και τα Ιταλικά δε θα ήταν πλέον επίσημες γλώσσες στην Ελβετία.
Η συγκεκριμένη απόφαση προκάλεσε καταιγίδα αντιδράσεων στο Ρωσόφωνο πληθυσμό. Το αποτέλεσμα ήταν δριμεία καταστολή κατά των Ρωσόφωνων περιοχών (Οδησσός, Ντνιπροπετρόφσκ, Χάρκοβο, Λουγκάνσκ και Ντόνετσκ) η οποία ξεκίνησε το Φεβρουάριο του 2014 και οδήγησε σε στρατιωτικοποίηση της κατάστασης και κάποιες σφαγές (οι πιο αξιοσημείωτες στην Οδησσό και τη Μαριούπολη). Στα τέλη του καλοκαιριού του 2014, μόνο οι αυτο-ανακηρυγμένες Δημοκρατίες του Ντόνετσκ και του Λουγκάνσκ παρέμεναν.
Σε αυτό το στάδιο, όντας δύσκαμπτο και επικεντρωμένο σε μια δογματική προσέγγιση της τέχνης των επιχειρήσεων, το γενικό επιτελείο της Ουκρανίας κατέστειλε τον εχθρό χωρίς να καταφέρει να υπερνικήσει. Η εξέταση της πορείας των συγκρούσεων την περίοδο 2014-2016 στο Ντονμπάς δείχνει πως το Ουκρανικό γενικό επιτελείο εφάρμοσε συστηματικά και μηχανικά τα ίδια επιχειρησιακά σχέδια. Ωστόσο, ο πόλεμος που διεξήγαγαν οι αυτονομιστές ήταν πολύ παρόμοιος σε όσα παρατηρήσαμε στο Σαχέλ: επιχειρήσεις υψηλής κινητικότητας που διεξήχθησαν με περιορισμένα μέσα. Με μια πιο ευέλικτη και λιγότερο δογματική προσέγγιση, οι επαναστάτες κατάφεραν να εκμεταλλευτούν την αδράνεια των Ουκρανικών δυνάμεων ώστε να τις “παγιδεύσουν” επανειλημμένα.
Το 2014, όσο ήμουν στο ΝΑΤΟ, ήμουν υπεύθυνος για την καταπολέμηση της διάδοσης ελαφρού οπλισμού, και προσπαθούσαμε να ανιχνεύσουμε Ρωσικές παραδόσεις όπλων στους επαναστάτες, ώστε να δούμε αν εμπλεκόταν η Μόσχα. Οι πληροφορίες που λαμβάναμε τότε προέρχονταν σχεδόν αποκλειστικά από τις Πολωνικές υπηρεσίες πληροφοριών και δεν “ταίριαζαν” με τις πληροφορίες που προέρχονταν από τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (OSCE) – παρά τις αρκετά πρόχειρες κατηγορίες, δεν υπήρξαν παραδόσεις όπλων και στρατιωτικού εξοπλισμού από τη Ρωσία.
Οι επαναστάτες εξοπλίστηκαν χάρη στην αποστασία Ρωσόφωνων Ουκρανικών μονάδων που τάχθηκαν υπέρ της πλευράς των επαναστατών. Καθώς οι Ουκρανικές αποτυχίες συνεχίστηκαν, τάγματα τεθωρακισμένων, πυροβολικού και αντιαεροπορικής άμυνας ενίσχυσαν τις δυνάμεις των αυτονομιστών. Αυτό ήταν που ώθησε τους Ουκρανούς να δεσμευτούν στις Συμφωνίες του Μινσκ.
Όμως αμέσως μόλις υπέγραψε τη Συμφωνία Μινσκ1, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο διεξήγαγε μια μαζική αντιτρομοκρατική επιχείρηση (ATO/Антитерористична операція) κατά του Ντονμπάς. Bis repetita placent: με τις ανεπαρκείς συμβουλές αξιωματικών του ΝΑΤΟ, οι Ουκρανοί υπέστησαν μια συντριπτική ήττα στο Ντεμπαλτσεβο, η οποία τους ανάγκασε να εμπλακούν στη Συμφωνία Μινσκ2.
Εδώ είναι ουσιαστικό να θυμηθούμε πως οι Συμφωνίες Μινσκ1 (Σεπτέμβριος 2014) και Μινσκ2 (Φεβρουάριος 2015) δεν όριζαν την απόσχιση ή την ανεξαρτησία των Δημοκρατιών, αλλά την αυτονομία τους μέσα στο πλαίσιο της Ουκρανίας. Όσοι έχουν διαβάσει τις Συμφωνίες (υπάρχουν πολύ, πολύ, πολύ λίγοι που πράγματι το έχουν κάνει) θα παρατηρήσουν ότι σε όλες τις επιστολές αναγράφεται πως το Κίεβο και αντιπρόσωποι των Δημοκρατιών θα διαπραγματεύονταν το στάτους των Δημοκρατιών για μια εσωτερική λύση στην Ουκρανία.
Αυτός είναι ο λόγος που από το 2014, η Ρωσία έχει απαιτήσει συστηματικά την εφαρμογή τους ενώ αρνείται να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις, διότι επρόκειτο για εσωτερικό ζήτημα της Ουκρανίας. Από την άλλη πλευρά, η Δύση – υπό την ηγεσία της Γαλλίας – προσπάθησε συστηματικά να αντικαταστήσει τις Συμφωνίες του Μινσκ με το “πλαίσιο της Νορμανδίας” (Normandy format), θέτοντας τους Ρώσους και τους Ουκρανούς αντιμέτωπους. Ωστόσο, ας θυμηθούμε πως δεν υπήρξαν ποτέ Ρωσικά στρατεύματα στο Ντονμπάς πριν τις 23-24 Φεβρουαρίου 2022. Επιπλέον, παρατηρητές του OSCE δεν έχουν διαπιστώσει ποτέ το παραμικρό ίχνος Ρωσικών μονάδων να επιχειρούν στο Ντονμπάς. Για παράδειγμα, ο χάρτης πληροφοριών των ΗΠΑ που δημοσιεύτηκε στην Washington Post την 3η Δεκεμβρίου 2021 δε δείχνει Ρωσικά στρατεύματα στο Ντονμπάς.
Τον Οκτώβριο του 2015, ο Βασιλ Χριτσακ, διευθυντής της Ουκρανικής Υπηρεσίας Ασφαλείας (SBU), ομολόγησε πως μόνο 56 Ρώσοι μαχητές είχαν παρατηρηθεί στο Ντονμπάς. Αυτό ήταν ακριβώς αντίστοιχο με τους Ελβετούς που πήγαιναν να πολεμήσουν στη Βοσνία τα σαββατοκύριακα, τη δεκαετία του 1990, ή τους Γάλλους που πάνε να πολεμήσουν στην Ουκρανία σήμερα.
Ο Ουκρανικός στρατός ήταν τότε σε άθλια κατάσταση. Τον Οκτώβριο του 2018, μετά από τέσσερα χρόνια πολέμου, ο ανώτατος στρατιωτικός εισαγγελέας της Ουκρανίας, Ανατόλι Ματιος, δήλωσε πως η Ουκρανία είχε χάσει 2.700 άντρες στο Ντονμπάς: 891 από ασθένειες, 318 από αυτοκινητιστικά ατυχήματα, 177 από άλλα ατυχήματα, 175 από δηλητηριάσεις (αλκοόλ, ναρκωτικά), 172 από απρόσεκτο χειρισμό όπλων, 101 από παραβιάσεις κανονισμών ασφαλείας, 228 από φόνους και 615 από αυτοκτονίες.
Στην πραγματικότητα, ο στρατός υπονομεύτηκε από τη διαφθορά των επιτελείων του και δεν είχε πια τη στήριξη του πληθυσμού. Σύμφωνα με αναφορά του Βρετανικού Υπουργείου Εσωτερικών, κατά την ανάκληση εφέδρων το Μάρτιο/Απρίλιο 2014, το 70 τοις εκατό δεν παρουσιάστηκε για την πρώτη συνεδρία, το 80 τοις εκατό για τη δεύτερη, το 90 τοις εκατό για την τρίτη, και το 95 τοις εκατό για την τέταρτη. Τον Οκτώβριο/Νοέμβριο 2017, το 70 τοις εκατό των στρατολογηθέντων δεν εμφανίστηκε για την εκστρατεία ανάκλησης του φθινοπώρου 2017. Στα παραπάνω δεν προσμετρώνται αυτοκτονίες και λιποταξίες (συχνά προς την πλευρά των αυτονομιστών), που έφτασαν μέχρι το 30 τοις εκατό του ανθρώπινου δυναμικού στην περιοχή της Ζώνης Αντιτρομοκρατικών Επιχειρήσεων (ATO). Νεαροί Ουκρανοί αρνήθηκαν να πάνε να πολεμήσουν στο Ντονμπάς και προτίμησαν τη μετανάστευση, που επίσης εξηγεί, τουλάχιστον μερικώς, το δημογραφικό έλλειμμα της χώρας.
Έπειτα, το Υπουργείο Άμυνας της Ουκρανίας στράφηκε στο ΝΑΤΟ ώστε να κάνει τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας πιο “ελκυστικές”. Έχοντας ήδη εργαστεί σε παρόμοια εγχειρήματα εντός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών, ζητήθηκε από το ΝΑΤΟ η συμμετοχή μου σε ένα πρόγραμμα αποκατάστασης της εικόνας των Ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων. Όμως αυτό είναι μια μακροχρόνια διαδικασία και οι Ουκρανοί ήθελαν να κινηθούν γρήγορα.
Έτσι, για να αντισταθμίσει την έλλειψη στρατιωτών, η Ουκρανική κυβέρνηση κατέφυγε σε παραστρατιωτικές οργανώσεις. Αυτές ουσιαστικά αποτελούνταν από ξένους μισθοφόρους, συχνά ακροδεξιούς. Το 2020, συνιστούσαν περίπου το 40 τοις εκατό των Ουκρανικών δυνάμεων και αριθμούσαν περί τους 102.000 άνδρες, σύμφωνα με το Reuters. Εξοπλίζονταν, χρηματοδοτούνταν και εκπαιδεύονταν από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Μεγάλη Βρετανία, τον Καναδά και τη Γαλλία. Υπήρχαν περισσότερες από 19 εθνικότητες – συμπεριλαμβανομένων και Ελβετών.
Έτσι, οι Δυτικές χώρες έχουν ξεκάθαρα δημιουργήσει και υποστηρίξει Ουκρανικές ακροδεξιές παραστρατιωτικές οργανώσεις. Τον Οκτώβριο του 2021, η Jerusalem Post σήμανε το συναγερμό αποκηρύσσοντας το εγχείρημα Centuria. Αυτές οι παραστρατιωτικές οργανώσεις δραστηριοποιούνταν στο Ντονμπάς από το 2014, με την υποστήριξη της Δύσης. Ακόμα και αν μπορέσει κανείς να διαφωνήσει σχετικά με τον όρο “Ναζί”, το γεγονός παραμένει πως αυτές οι παραστρατιωτικές οργανώσεις είναι βίαιες, μεταφέρουν μια βδελυρή ιδεολογία και είναι έντονα αντισημιτιστικές. Ο αντισημιτισμός τους είναι περισσότερο πολιτισμικός παρά πολιτικός, και αυτός είναι ο λόγος που ο όρος “Ναζί” δεν είναι κατάλληλος. Το μίσος τους προς τους Εβραίους πηγάζει από τους μεγάλους λιμούς των δεκαετιών 1920 και 1930 στην Ουκρανία, ως αποτέλεσμα της κατάσχεσης των συγκομιδών από το Στάλιν για τη χρηματοδότηση του εκσυγχρονισμού του Κόκκινου Στρατού. Αυτή η γενοκτονία – γνωστή στην Ουκρανία ως Χολοντομορ – διεξήχθη από την NKVD (τον προκάτοχο της KGB), της οποίας τα υψηλόβαθμα κλιμάκια αποτελούνταν κυρίως από Εβραίους. Αυτός είναι ο λόγος που σήμερα Ουκρανοί εξτρεμιστές ζητούν από το Ισραήλ να απολογηθεί για τα εγκλήματα του Κομμουνισμού, όπως σημειώνει η Jerusalem Post. Αυτό απέχει πολύ από την “παραχάραξη της ιστορίας” από το Βλαντιμίρ Πούτιν.
Αυτές οι παραστρατιωτικές οργανώσεις, προερχόμενες από τις ακροδεξιές ομάδες που κινητοποίησαν την επανάσταση Euromaidan το 2014, αποτελούνται από φανατικά και βάναυσα άτομα. Η πιο γνωστή από αυτές είναι το Τάγμα Αζόφ, του οποίου το έμβλημα θυμίζει αυτό της 2ης Μεραρχίας Τεθωρακισμένων των SS, η οποία χαίρει σεβασμού στην Ουκρανία για την απελευθέρωση του Χαρκόβου από τους Σοβιετικούς το 1943, πριν εκτελέσει τη σφαγή στο Iradiyr-sur-Glane στη Γαλλία το 1944.
Μεταξύ των διάσημων προσώπων του τάγματος Αζόφ ήταν ο Ρομάν Προτάσεβιτς, ο οποίος συνελήφθη το 2021 από τις Λευκορωσικές αρχές μετά το περιστατικό με την πτήση FR4978 της RyanAir. Την 23η Μαΐου 2021, η αεροπειρατεία ενός αεροσκάφους από ένα MiG-29 – υποτίθεται με την έγκριση του Πούτιν – αναφέρθηκε ως αιτία σύλληψης του Προτάσεβιτς, παρότι οι πληροφορίες που ήταν διαθέσιμες εκείνη τη στιγμή δεν επιβεβαίωναν καθόλου αυτό το σενάριο.
Όμως τότε ήταν απαραίτητο να φανεί πως ο Πρόεδρος Λουκασένκο ήταν κακοποιό στοιχείο και ο Προτάσεβιτς ένας “δημοσιογράφος” που αγαπούσε τη δημοκρατία. Ωστόσο, μια αποκαλυπτική διερεύνηση από μια Αμερικανική ΜΚΟ το 2020 έφερε στην επιφάνεια την ακροδεξιά παραστρατιωτική δραστηριότητα του Προτάσεβιτς. Έπειτα ξεκίνησε το Δυτικό κίνημα συνομωσίας, και αδίστακτα μέσα ενημέρωσης “ξέπλυναν” τη βιογραφία του. Τελικά, τον Ιανουάριο του 2022, η αναφορά του Διεθνή Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) δημοσιεύτηκε και απέδειξε πως παρά ορισμένα διαδικαστικά λάθη, η Λευκορωσία έδρασε σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς και πως το MiG-29 απογειώθηκε 15 λεπτά αφού ο πιλότος της RyanAir αποφάσισε να προσγειωθεί στο Μινσκ. Οπότε δεν υπήρξε Λευκορωσική πλεκτάνη ούτε εμπλοκή του Πούτιν. Αχ! … Μια άλλη λεπτομέρεια: ο Προτάσεβιτς, που βασανίστηκε σκληρά από τη Λευκορωσική αστυνομία, ήταν πλέον ελεύθερος. Όσοι επιθυμούν να επικοινωνήσουν μαζί του μπορούν να επισκεφθούν το λογαριασμό του στο Twitter.
Ο χαρακτηρισμός των Ουκρανικών παραστρατιωτικών ως “Ναζί” ή “νεοναζί” θεωρείται Ρωσική προπαγάνδα. Ίσως. Όμως αυτή δεν είναι η άποψη των Times του Ισραήλ, του Κέντρου Simon Wiesenthal ή του Κέντρου Αντιτρομοκρατίας της Ακαδημίας West Point. Όμως αυτό είναι ακόμα αμφισβητήσιμο, διότι το 2014 το περιοδικό Newsweek φερόταν να τους συνδέει περισσότερο με… το Ισλαμικό Κράτος. Διαλέξτε και πάρτε!
Έτσι, η Δύση υποστήριξε και συνέχισε να εξοπλίζει παραστρατιωτικές οργανώσεις ένοχες για πολυάριθμα εγκλήματα κατά αμάχων πληθυσμών από το 2014: βιασμοί, βασανιστήρια και σφαγές. Όμως ενώ η Ελβετική κυβέρνηση βιάστηκε να επιβάλλει κυρώσεις κατά της Ρωσίας, δεν έχει υιοθετήσει καμία κύρωση κατά της Ουκρανίας, η οποία σφαγιάζει τον ίδιο της τον πληθυσμό από το 2014. Πράγματι, όσοι υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ουκρανία έχουν εδώ και καιρό καταδικάσει τις πράξεις αυτών των ομάδων, αλλά δεν έχουν υποστηριχθεί από τις κυβερνήσεις μας. Διότι, στην πραγματικότητα, δεν προσπαθούμε να βοηθήσουμε την Ουκρανία, αλλά να αντιμετωπίσουμε τη Ρωσία.
Η ενσωμάτωση αυτών των παραστρατιωτικών δυνάμεων στην Εθνική Φρουρά δε συνοδεύτηκε από “αποναζιστικοποίηση”, όπως ισχυρίζονται μερικοί. Μεταξύ των πολλών παραδειγμάτων, αυτό του εμβλήματος του Τάγματος Αζόφ είναι χαρακτηριστικό:
Το 2022, πολύ σχηματικά, οι Ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις που αντιμάχονταν της Ρωσικής επίθεσης είχαν οργανωθεί ως εξής:
Ο Στρατός, ο οποίος υπάγεται στο Υπουργείο Άμυνας. Έχει οργανωθεί σε 3 στρατιωτικά σώματα και αποτελείται από σχηματισμούς ελιγμών (τανκς, βαρύ πυροβολικό, πύραυλοι, κτλ).
Η Εθνική Φρουρά, η οποία εξαρτάται από το Υπουργείο Εσωτερικών και έχει οργανωθεί σε πέντε περιφερειακές διοικήσεις. Συνεπώς η Εθνική Φρουρά είναι μια περιφερειακή αμυντική δύναμη που δεν είναι μέρος του Ουκρανικού στρατού. Περιλαμβάνει παραστρατιωτικές οργανώσεις, οι οποίες αποκαλούνται “τάγματα εθελοντών” (добровольчі батальйоні), γνωστές επίσης με το ευφάνταστο όνομα “τάγματα αντιποίνων”, και αποτελούνται από πεζικό. Κυρίως εκπαιδευμένες για αστική μάχη, πλέον υπερασπίζονται πόλεις όπως το Χάρκοβο, η Μαριούπολη, η Οδησσός, το Κίεβο, κτλ.
Μέρος Δεύτερο: Ο Πόλεμος
[...............................................]
ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ
Jacques Baud
-
The Military Situation In The Ukraine
Η Στρατιωτική Κατάσταση στην Ουκρανία - The Press Project
Απόδοση στα ελληνικά: Ε.Ζ. Το αγγλικό πρωτότυπο μπορείτε να το βρείτε εδώ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου