Τα Νησιά του Σολομώντα* και η αλαζονεία της υπερδύναμης
Παλαιότερη συνάντηση του πρωθυπουργού των Νησιών του Σολομώντα με τον Κινέζο ομόλογό του
EPA/THOMAS PETER
H συνεχής επέκταση του ΝΑΤΟ προς τα σύνορα της Ρωσίας την οποία παρατηρούμε τα τελευταία 30 έτη είναι αναμφίβολα ένας από τους κύριους παράγοντες της κρίσης στην Ουκρανία που βιώνουμε σήμερα. Η επέκταση, που όπως ήταν προβλέψιμο θα προβλημάτιζε τη Ρωσία, θεμελιώθηκε σε ένα απλό αλλά ισχυρό επιχείρημα: το δικαίωμα μιας χώρας να επιλέγει τις συμμαχίες στις οποίες επιθυμεί να μετέχει.
Οποιαδήποτε απόκλιση απ’ αυτή την αρχή εθεωρείτο στους κύκλους του ΝΑΤΟ ότι αντιπροσώπευε αναβίωση της «πεπαλαιωμένης» αρχής των «σφαιρών επιρροής» των υπερδυνάμεων και ως εκ τούτου μη συνάδουσα με την αρχή της εθνικής αυτοδιάθεσης και κυριαρχίας.
Θα περίμενε λοιπόν κανείς ότι οι χώρες του ΝΑΤΟ και ιδιαίτερα οι ΗΠΑ θα τηρούσαν με απόλυτη ευλάβεια το δόγμα της ελεύθερης επιλογής συμμαχιών το οποίο διακήρυσσαν. Ομως, όπως δείχνουν για άλλη μια φορά ορισμένα πρόσφατα περιστατικά, ακόμα και σήμερα εν μέσω της κρίσης, οι ΗΠΑ γράφουν στα παλαιά τους υποδήματα αυτή την αρχή όταν έρχεται σε αντίθεση με τα συμφέροντά τους.
Στα τέλη Μαρτίου η κυβέρνηση των Νήσων του Σολομώντα που βρίσκονται στον Ειρηνικό υπέγραψε μια στρατιωτική συμφωνία με την Κίνα που δεν δόθηκε στη δημοσιότητα. Ομως υπήρξαν διαρροές από τις οποίες φαίνεται ότι η κυβέρνηση των νήσων παρείχε δικαίωμα ελλιμενισμού, επισκευής και ανεφοδιασμού κινεζικών πολεμικών σκαφών. Πουθενά δεν προβλεπόταν ότι θα υπήρχε μόνιμη στρατιωτική βάση της Κίνας, κάτι το οποίο διέψευσαν άλλωστε και οι δύο χώρες.
Η αποκάλυψη της ύπαρξης αυτής της συμφωνίας προκάλεσε θύελλα στις ΗΠΑ και στην Αυστραλία, που έκριναν ότι μια τέτοια κίνηση ανέτρεπε τις γεωστρατηγικές ισορροπίες στην περιοχή προς όφελος της Κίνας. Ετσι, η κυβέρνηση Μπάιντεν αμέσως ανακοίνωσε ότι αν επιτρεπόταν στην Κίνα να αποκτήσει μια ντε φάκτο στρατιωτική παρουσία στα νησιά, οι ΗΠΑ «θα αντιδρούσαν ανάλογα».
Ομοιες υπήρξαν και οι αντιδράσεις της κυβέρνησης της Αυστραλίας, με τον πρωθυπουργό να μιλάει για «κόκκινες γραμμές», ενώ από την πλευρά του ο υπουργός Εθνικής Αμυνας της χώρας, Πίτερ Ντάτον, ανέφερε ότι «η Αυστραλία θα πρέπει να προετοιμάζεται για πόλεμο».
Αμέσως μετά την αποκάλυψη της συμφωνίας απεστάλη στις νήσους ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ για θέματα Ανατολικής Ασίας και Ειρηνικού, Ντάνιελ Κιρκπάτρικ, που είχε συνάντηση με τον πρόεδρο της χώρας, Μανασέ Σογκαβάρε.
Στις ερωτήσεις δημοσιογράφων ο Αμερικανός αξιωματούχος αρνήθηκε να αποκλείσει το ενδεχόμενο ανάληψης στρατιωτικής δράσης εναντίον των νήσων αν επιτρεπόταν στην Κίνα να έχει μια στρατιωτική βάση, λέγοντας ότι η συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών παρουσίαζε «δυνητικά επιπτώσεις για την περιφερειακή ασφάλεια» των ΗΠΑ και των συμμάχους τους στην περιοχή. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το τμήμα των δηλώσεων του Αμερικανού αξιωματούχου σχετικά με το θέμα της εθνικής κυριαρχίας και του δικαιώματος επιλογής συμμάχων που είχαν τα Νησιά του Σολομώντα:
«Φυσικά σεβόμαστε την εθνική κυριαρχία των Νήσων του Σολομώντα, αλλά επίσης θέλαμε να τους καταστήσουμε σαφές ότι αν γίνονταν βήματα που θα οδηγούσαν στη δημιουργία μιας ντε φάκτο μόνιμης στρατιωτικής παρουσίας, σε δυνατότητες προβολής στρατιωτικής ισχύος ή σε μια στρατιωτική εγκατάσταση, τότε θα είχαμε σοβαρές ανησυχίες και φυσικά θα ανταποκρινόμασταν σε αυτές τις ανησυχίες».
Οι ανησυχίες των ΗΠΑ και των συμμάχων τους στην περιοχή δεν είναι παράλογες. Η συμφωνία θα ήταν η πρώτη μεταξύ της Κίνας και μιας χώρας του Ειρηνικού. Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοι ανησυχούν ιδιαίτερα από το γεγονός ότι η συμφωνία θα επέτρεπε στην Κίνα να δημιουργήσει μια στρατιωτική βάση σε μια απόσταση 2 χιλιάδων χιλιομέτρων από τα ανατολικά σύνορα της Αυστραλίας.
Όμως αυτό το οποίο είναι παράλογο είναι το γεγονός ότι ενώ για την περιοχή του Ειρηνικού οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν γεωπολιτικά επιχειρήματα και κλασικά δόγματα που συνδέονται με τη φιλοσοφία των ζωνών επιρροής, στην περίπτωση της Ευρώπης και της επέκτασης του ΝΑΤΟ ανατολικά αρνούνται να ακολουθήσουν την ίδια λογική. Στην περίπτωση της επέκτασης του ΝΑΤΟ προς τα σύνορα με τη Ρωσία χρησιμοποιούν το επιχείρημα της ελεύθερης επιλογής συμμάχων, κάτι το οποίο αρνούνται να δεχθούν στην περίπτωση των Νήσων του Σολομώντα.
Πιο απλά: H Oυκρανία θα πρέπει να έχει το δικαίωμα να έχει στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ (ΝΑΤΟ) στη χώρα, όμως απαγορεύεται στις Νήσους του Σολομώντα να έχουν στρατιωτικές βάσεις της Κίνας! Και ενώ ανησυχούν για το γεγονός ότι μια εχθρική στρατιωτική βάση μπορεί να απέχει 2 χιλιάδες χιλιόμετρα από τα σύνορα των συμμάχων τους, αρνούνται να καταλάβουν τις ανησυχίες της Ρωσίας για το ότι μια εχθρική στρατιωτική βάση θα μπορούσε να απέχει... μόλις λίγα μέτρα από τα σύνορά της!
Δύο μέτρα και δύο σταθμά; Ή μάλλον η αλαζονεία της υπερδύναμης;
Νήσοι Σολομώντα - Βικιπαίδεια
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου