Παρασκευή, Μαΐου 13, 2022

Οι γκρίζες εποχές

 

Οι γκρίζες εποχές επανέρχονται ζοφώδεις και κρημνιστικές

Γκράφιτι σε δρόμο της Αθήνας το 2015
Γκράφιτι σε δρόμο της Αθήνας το 2015 AP

Μιλούσαμε με δέος για τις αρνητικές εκπλήξεις της πανδημίας και του πολέμου. Αυτό που έρχεται, συμπληρώνει οδυνηρά την έννοια του αδιανόητου.

Τα μολυβένια σύννεφα στον οικονομικό ορίζοντα προϊδεάζουν για ένα νέο αδιανόητο, μετά την πανδημία και τον πόλεμο στην καρδιά της Ευρώπης: πάμε πίσω ολοταχώς με νέα μέτρα και περιορισμούς που θυμίζουν άλλες, γκρίζες εποχές.

Δελτίο στα καύσιμα, διακοπές ρεύματος για κάποιες ώρες, μονά-ζυγά σε όλες τις πόλεις, μείωση του ορίου ταχύτητος, επέκταση της τηλεργασίας και «επιστράτευση» του συκοφαντημένου κράτους, με κρατικοποιήσεις(!) και κρατικές ενισχύσεις σε βιομηχανικές μονάδες παραγωγής.

Ήδη το πράττει η Γερμανία. Οι σημερινές προτροπές και οι εκκλήσεις για περιορισμό στην κατανάλωση ενέργειας θεωρείται βέβαιο ότι θα προσλάβουν χαρακτήρα δραστικών αποφάσεων το Φθινόπωρο για να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις που δημιουργεί το ενεργειακό έλλειμμα.

Και επειδή ο καπιταλισμός λησμονεί βολικά τις αρχές και τις δεσμεύσεις του όταν η περίστασις το απαιτεί, τι κάνει; Το είπαμε: καταφεύγει στο κράτος. Διαπιστώθηκε στην κρίση του 2008, όταν κρατικοποιήθηκαν τράπεζες. Το βλέπουμε και τώρα: ήδη η Γερμανία κρατικοποίησε τα μεγάλα διυλιστήρια της ρωσικής ROSNEFT, για «λόγους ασφάλειας και τάξης»…

Προφανώς δεν ίσχυαν οι λόγοι αυτοί όταν κάποιες χειμαζόμενες χώρες προσπαθούσαν παλιότερα να σώσουν με κρατική ενίσχυση τις μεγάλες επιχειρήσεις τους. Τότε, οι τρανοί της Ευρώπης, με πρώτη την Γερμανία, επανέφεραν στην τάξη τις χώρες αυτές και τις υποχρέωναν να παραδώσουν κρατική περιουσία σε ιδιώτες. Αργότερα φόρτωσαν στις πλάτες των χωρών αυτών και τα τιμωρητικά Μνημόνια…

Δυό μέτρα και δυό σταθμά; Ασφαλώς. Χωρίς οι επικυρίαρχοι να δίνουν λογαριασμό σε κανέναν. Κυνισμός και ευελιξία; Βεβαίως. Ένα εμβληματικό δίδυμο που προσδίδει στον καπιταλισμό ακαταμάχητη…γοητεία και του εξασφαλίζει μόνιμη υπεροχή. Οι περιώνυμες αρχές και η ηθική του συστήματος σε όλη τους τη μεγαλοπρέπεια…

Η Ευρώπη ρετάρει

Οι πρώτες ενδείξεις για πρόβλημα στον τομέα της ενέργειας ανεφάνησαν αρκετούς μήνες πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Συγκεκριμένα, τον Σεπτέμβριο του 2021 σημειώθηκε απότομη άνοδος των τιμών, γεγονός που ανησύχησε την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Από τότε μέχρι τον Δεκέμβριο του ΄21,σε αλλεπάλληλες συνεδριάσεις των οργάνων και στις Συνόδους Κορυφής συζητούσαν το πρόβλημα χωρίς να καταλήξουν σε ουσιαστικά μέτρα. Ώσπου ήρθε η εισβολή και επιδείνωσε την κατάσταση.

Ωστόσο, πέραν των τιμωρητικών για την Ρωσία μέτρων, ουδεμία δραστική απόφαση ελήφθη-ακόμη και από την Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου-, με αποτέλεσμα τρομακτικές επιπτώσεις εξ αιτίας των ραγδαίων αυξήσεων στις τιμές της ενέργειας.

Επιπτώσεις απτές και οδυνηρές: εκρηκτική ακρίβεια λόγω αύξησης των πρώτων υλών και των μεταφορικών, πληθωρισμός στα ύψη, αναπτυξιακή στασιμότητα και ύφεση. Ειδικά για χώρες με υψηλό χρέος, όπως η Ελλάδα, η κατάσταση είναι ζοφερή. Και τα χειρότερα έπονται, καθώς αναμένεται αύξηση των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Ενδεικτική αμηχανίας και ανοησίας εκ μέρους κορυφαίων ιθυνόντων της ΕΕ, είναι η ακατανόητη βιασύνη της Φον ντερ Λάινεν να ανακοινώσει προ ημερών το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο. Ενώ έπεφταν οι τιμές του φυσικού αερίου και του πετρελαίου, άρχισαν και πάλι να ανεβαίνουν μετά την αψυχολόγητη αυτή δήλωση.

Ταυτόχρονα, εκδηλώθηκαν σφοδρές αντιδράσεις από κράτη-μέλη που ζητούν να εξαιρεθούν, καθώς η οικονομία τους είναι σε μεγάλο βαθμό ή απολύτως εξαρτημένη(Σλοβακία) από το ρωσικό πετρέλαιο. Έτσι, έχουν περάσει σχεδόν δέκα μέρες και απόφαση δεν έχει ληφθεί…

…Ορατές και οι πολιτικές επιπτώσεις: οι Τόρηδες του Τζόνσον υπέστησαν πανωλεθρία στις πρόσφατες τοπικές εκλογές. Το κυβερνών κόμμα έχασε 92 έδρες στα Αυτοδιοικητικά Συμβούλια, κυρίως λόγω ακρίβειας και ανέχειας. Όμως δεν ενισχύθηκε εντυπωσιακά το Εργατικό Κόμμα. Πήρε 23 έδρες, ενώ 43 έδρες εξασφάλισαν οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες.

Ο Τσίπρας είπε προσφάτως ότι η σημερινή κατάσταση θυμίζει τις εκρηκτικές μέρες του 2012. Εν τινι μέτρω συμβαίνει: σωρεύεται οργή και περισσεύει η ανησυχία στα υπόγεια της κοινωνίας.

Αν αυτή η προδήλως αρνητική διάθεση μεταφραστεί σε τιμωρητική, κρημνιστική ψήφο για τους κυβερνώντες, δημιουργώντας ταυτόχρονα ένα νέο πολιτικό σκηνικό, ίσως με απρόβλεπτες πτυχές, θα φανεί σύντομα. Πιθανώς το ερχόμενο Φθινόπωρο…

Δεν υπάρχουν σχόλια: