Έρευνα της WWF Ελλάς για το ανεξέλεγκτο εγχώριο εμπόριο άγριων ειδών: «Ήρθαν τα άγρια να διώξουν… τα άγρια
Ποιες λύσεις προτείνονται για
την αντιμετώπισή του. Ο WWF Ελλάς, σε συνεργασία με τον δημοσιογράφο Θοδωρή Χονδρόγιαννο, παρουσιάζει για πρώτη φορά μια ολοκληρωμένη έρευνα για το παράνομο και ανεξέλεγκτο εμπόριο άγριων ειδών στην Ελλάδα. Η έρευνα που διήρκησε περισσότερο από ένα έτος, στοχεύει να αναδείξει τα αίτια και τις συνέπειες του σημαντικότατου και σε μεγάλο βαθμό «αόρατου» προβλήματος, παρουσιάζοντας παράλληλα, προτάσεις για την αντιμετώπισή του. Ακολουθεί το δελτίο Τύπου της WWF Ελλάς αυτούσιο:
Το παράνομο εμπόριο άγριας ζωής αποτελεί μία από τις πιο επικερδείς μορφές οργανωμένου εγκλήματος παγκοσμίως. Σύμφωνα μάλιστα με την Interpol, κατατάσσεται στην 4η θέση πίσω από το εμπόριο όπλων και ναρκωτικών και την εμπορία ανθρώπων, με τζίρο άνω των 18 δισ. ευρώ ετησίως. Η δραστηριότητα αυτή οδηγεί σε σοβαρή υποβάθμιση της βιοποικιλότητας και έχει σημαντικότατες επιπτώσεις στα οικοσυστήματα, αλλά και στον άνθρωπο καθώς αφορά παγκοσμίως χιλιάδες ζωντανούς οργανισμούς, όπως ασπόνδυλα (π.χ. κοράλλια), ερπετά (π.χ. κροκόδειλοι), θηλαστικά (π.χ. ελέφαντες, ρινόκεροι), πτηνά και ψάρια. Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί πως το εμπόριο άγριας ζωής δεν αφορά μόνο την πανίδα, αλλά και τη χλωρίδα, με χαρακτηριστική περίπτωση στην Ελλάδα την άγρια ορχιδέα. Επίσης, η ζήτηση στις αγορές άγριων ειδών δεν περιορίζεται σε ζώντες οργανισμούς, αλλά επεκτείνεται και σε παράγωγά τους (π.χ. δέρμα ή ελεφαντόδοντο, αλλά και ξυλεία, κ.ο.κ).
Μέσα από επιτόπιες αυτοψίες σε φυσικές αγορές (π.χ. αγορά Σχιστού), έρευνα στο διαδίκτυο, ανάλυση δεδομένων, και μέσα από συνεντεύξεις με περιβαλλοντικές οργανώσεις και αρμόδιους φορείς που ασχολούνται με την άγρια ζωή, η έρευνα του WWF Ελλάς τεκμηριώνει την ύπαρξη εμπορίου άγριας ζωής στη χώρα μας, εξηγώντας πώς μία σειρά από άγρια είδη χλωρίδας και πανίδας (π.χ. πτηνά, ερπετά, αλλά και έντομα όπως πεταλούδες) γίνονται αντικείμενο παγίδευσης, εκτροφής και εμπορίας σε λαθραίες φυσικές και διαδικτυακές αγορές.
Σύμφωνα με τα βασικά ευρήματα της έρευνας:
- Στην Ελλάδα η εμπορία άγριων ειδών αφορά κυρίως πτηνά που συλλαμβάνονται και πωλούνται στη χώρα, όπως τις καρδερίνες, τους φλώρους και τα λούγαρα. Ενδεικτικά, στο διάστημα διεξαγωγής της έρευνας, κατασχέθηκαν 292 άγρια πτηνά στο παζάρι του Σχιστού, κατά τη διάρκεια αιφνίδιας εφόδου θηροφυλάκων της Δ’ Κυνηγετικής Ομοσπονδίας Στερεάς Ελλάδας.
- Ερπετά παράνομα συλλεγμένα στην Ελλάδα από τη φύση (π.χ. χελώνες, φίδια), αλλά και ασπόνδυλα (πχ. σκορπιοί και μυρμήγκια) εντοπίστηκαν σε ευρωπαϊκές διαδικτυακές αγορές άγριων ειδών.
- Το παράνομο εμπόριο άγριων ειδών καθίσταται ανεξέλεγκτο λόγω και του παρατεταμένου προβλήματος της υποστελέχωσης των δασικών υπηρεσιών. Οι προσλήψεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια είναι ανεπαρκείς και σίγουρα δεν λύνουν το σοβαρό αυτό ζήτημα της υποστελέχωσης, αφού δεν καλύπτουν τις ανάγκες των δασαρχείων. Οι περισσότεροι δασονόμοι και δασοφύλακες είναι επιβαρυμένοι με διοικητικά καθήκοντα, το οποίο σημαίνει ότι είναι δεσμευμένοι όλη μέρα στο γραφείο και σπανίως βγαίνουν έξω για να κάνουν ελέγχους και να καταστείλουν την παράνομη αιχμαλωσία άγριας ζωής.
- Η ελλιπής προστασία των άγριων ειδών στην Ελλάδα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην έλλειψη ενδιαφέροντος και πολιτικής βούλησης και στις καθυστερήσεις ή τις παραλείψεις στην έγκαιρη υιοθέτηση από τις κρατικές Αρχές των αναγκαίων μέτρων.
- Οι ελληνικές Αρχές παρουσιάζουν έλλειμμα ως προς τη συλλογή και ανάλυση δεδομένων από ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς που εμπλέκονται στην αντιμετώπιση του παράνομου και ανεξέλεγκτου εμπορίου άγριων ειδών.
- Οι ελληνικές Αρχές παρουσιάζουν έλλειμμα και ως προς τη δημοσιοποίηση στοιχείων και την παροχή απαντήσεων σχετικά με το εμπόριο άγριων ειδών.
- Υπάρχει σημαντικό έλλειμμα της διαφάνειας και της ενημέρωσης των καταναλωτ(ρι)ών γύρω από την απόκτηση των εν λόγω ζώων.
Οι συνέπειες του παράνομου εμπορίου άγριων ειδών & οι προτεινόμενες λύσεις
Η μη αποτελεσματική αντιμετώπιση του εμπορίου άγριων ζώων έχει ως συνέπεια την υποβάθμιση της βιοποικιλότητας παγκοσμίως. Σύμφωνα με το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος (UNODC), το εμπόριο άγριας ζωής «μπορεί να μειώσει πληθυσμούς ειδών και να προκαλέσει τοπική ή ακόμη και παγκόσμια εξαφάνιση (ζώων)», καθώς αυτή η υπερεκμετάλλευση διαταράσσει τους φυσικούς πληθυσμούς των ειδών. Με τη σειρά της, η υποβάθμιση της βιοποικιλότητας εξαιτίας της απώλειας ειδών άγριας ζωής, έχει ευθείες επιπτώσεις και στη ζωή του ανθρώπου.
Οι διαχρονικές αστοχίες και ελλείψεις στην αντιμετώπιση του εμπορίου άγριας ζωής στην Ελλάδα δείχνουν τον δρόμο για το τι πρέπει να αλλάξει με σκοπό την καταπολέμηση και αποτελεσματική αντιμετώπιση του φαινομένου:
- Εντατικοποίηση των ελέγχων σε καταστήματα, αγορές, αλλά και διαδικτυακούς ιστότοπους.
- Αυστηροποίηση προστίμων.
- Ενίσχυση προσωπικού και εξοπλισμού στα δασαρχεία, καθώς και συστηματική εκπαίδευση προσωπικού στα τελωνεία.
- Διαμόρφωση ενός νομοθετικού πλαισίου για τη ρύθμιση απόκτησης ερπετών ή και άλλων ειδών ζώων ως κατοικιδίων.
- Ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ αρμόδιων υπηρεσιών και αρχών.
- Ενημέρωση των πολιτών για τα είδη άγριας ζωής που πωλούνται παράνομα.
Η Παναγιώτα Μαραγκού, επικεφαλής προγραμμάτων προστασίας περιβάλλοντος στο WWF Ελλάς, δήλωσε:
Η έρευνα που υλοποιήσαμε έρχεται να επιβεβαιώσει πως το παράνομο εμπόριο άγριας ζωής όχι μόνο είναι ένα υπαρκτό πρόβλημα στη χώρα μας, αλλά ευδοκιμεί, εξαιτίας της απουσίας ενός αποτελεσματικού πλαισίου ρύθμισης και ελέγχων των αγορών και των δικτύων, μέσω των οποίων πραγματοποιείται παράνομα η πώληση σπάνιων και απειλούμενων ειδών. Σε ένα πλαίσιο που το κράτος συχνά αδυνατεί να αλλάξει την κατάσταση, ο ρόλος των καταναλωτ(ρι)ών είναι κομβικός, καθώς μέσα από τις υπεύθυνες επιλογές τους μπορούν να συμβάλλουν στην προστασία της βιοποικιλότητας.
Περισσότερα για την έρευνα για το παράνομο εμπόριο άγριας ζωής στην Ελλάδα, μπορείτε να βρείτε στο site του WWF Ελλάς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου