Δευτέρα, Ιουνίου 30, 2014

Μελετώντας επιστημονικά την Ακροδεξιά στην Ελλάδα

 DW (Ντόιτσε Βέλε): «Χαρτογραφώντας» την ακροδεξιά στην Ελλάδα

Ο προβληματισμός για την ακροδεξιά στην Ελλάδα εντείνεται, στη σκιά των εξελίξεων στο θέμα της Χρυσής Αυγής. Έρευνα ελλήνων επιστημόνων θεωρεί ότι το φαινόμενο έχει ρίζες και ερείσματα σε καίριους κρατικούς θεσμούς.

«Χαρτογραφώντας θύλακες ακροδεξιού εξτρεμισμού, ρατσισμού και ξενοφοβίας στο ελληνικό κράτος» είναι ο τίτλος . «Πρόκειται για την πρώτη έρευνα που πραγματοποιείται με στόχευση σε μηχανισμούς που λειτουργούν μέσα στο κράτος, σε σχετική αυτονομία από αυτό και με πρόσχημα έναν ακραίο συντηρητισμό που φτάνει στα όρια του ακροδεξιού λόγου και πρακτικής», ανέφερε προς την DW ο αναπληρωτής καθηγητής Θεωρίας του Κράτους και του Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Δημήτρης Χριστόπουλος. Σε αυτήν συμμετείχαν εκτός από τον Δ. Χριστόπουλο και άλλοι πέντε νέοι ερευνητές, (Δημήτρης Κουσουρής, Δημοσθένης Παπαδάτος-Aναγνωστόπουλος, Κλειώ Παπαπαντολέων και Αλέξανδρος Σακελαρίου), καθένας εκ των οποίων μελέτησε έναν καίριο κρατικό θεσμό, ανιχνεύοντας σε αυτόν στοιχεία ακραίας συντηρητικής ιδεολογίας ή πρακτικών. Μέσα από την καταγραφή περιστατικών, νομολογίας αλλά και δηλώσεων στον Τύπο, η έρευνα φωτίζει πτυχές της ανόδου της ακροδεξιάς, που είχαν αντιμετωπιστεί ως συγκυριακά ή περιθωριακά φαινόμενα, χωρίς να έχουν αποτελέσει αυτοτελές ως τώρα αντικείμενο επιστημονικής μελέτης.

Προβληματισμοί κυρίως για την αστυνομία και τη δικαιοσύνη

Ο τίλτος της έρευνας στα αγγλικά: «Μapping ultra-right extremism, xenophobia and racism within the greek state apparatus»
Η μελέτη κινείται γύρω από τέσσερις άξονες: αστυνομία, δικαιοσύνη, στρατός, εκκλησία. Ως πλέον προβληματικός τομέας θεωρείται η αστυνομία, η οποία φέρει «ένα συγκεκριμένο ιστορικό φορτίο, που έχει ως περιεχόμενο την καταστολή (…) με αποτέλεσμα να είναι ο πιο εκτεθειμένος κρατικός μηχανισμός σε αυτού του είδους την ιδεολογία», εκτιμά ο έλληνας καθηγητής. Η έρευνα αναζητά τις ιστορικές ρίζες των ακροδεξιών τάσεων της αστυνομίας στον εμφύλιο, στις δεκαετίες του 1960 και 1970 αλλά και στη μεταπολίτευση. Έμφαση δίνεται στις τελευταίες δύο δεκαετίες, εστιάζοντας στις σχέσεις ειδικών τμημάτων της αστυνομίας, όπως των ομάδων ΔΙΑΣ, ΔΕΛΤΑ, ΖΗΤΑ ή των ειδικών φρουρών και συνοριοφυλάκων, με τη Χρυσή Αυγή. Στο επίκεντρο βρίσκονται επίσης αμφιλεγόμενοι χειρισμοί της αστυνομίας σε θέματα μεταναστών, ήδη από τη δεκαετία του 1990, μετά τη μαζική άφιξη αλβανών μεταναστών. Τα περιστατικά που καταγράφει η έρευνα καταδεικνύουν μία «εν λευκώ» εξουσιοδότηση στην αστυνομία να αντιμετωπίζει τους μετανάστες συλλήβδην ως εγκληματίες.

Πιο σύνθετη είναι η περίπτωση της δικαιοσύνης. Μολονότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι δικαστές διαπνέονται γενικά από δημοκρατικά αισθήματα, εντούτοις ο Δ. Χριστόπουλος εκτιμά ότι κατά καιρούς «έχουν υπάρξει νησίδες μέσα στη δικαιοσύνη -ποινική, αστική και κυρίως διοικητική- όπου αναπαράγονται κρίσεις που παραπέμπουν σε έναν πολύ ακραίο συντηρητισμό». Η έρευνα καταγράφει αμφιλεγόμενες δικαστικές αποφάσεις που επιτρέπουν ρατσιστικές πρακτικές ιδίως έναντι μεταναστών, ανέχονται πρακτικές ευτελισμού της ανθρώπινης προσωπικότητας, αλλά και αποφάσεις που επιτρέπουν την εκφορά αντισημιτικού και νεοναζιστικού λόγου. Ως προς το σημείο αυτό εκτενής είναι η αναφορά στη δικαστική υπόθεση του Κωνσταντίνου Πλεύρη και του βιβλίου του «Εβραίοι. Όλη η αληθεια». Το επίμαχο βιβλίο, παρά το πρόδηλα αντισημιτικό και νεοναζιστικό του περιεχόμενο, θεωρήθηκε από τους δικαστές ως «επιστημονικό και ιστορικό». Η αθωωτική απόφαση του εφετείου (2009) για τον Κ. Πλεύρη στο πλαίσιο προστασίας της ελευθερίας της έκφρασης συγκεντρώνει μέχρι σήμερα έντονες αμφισβητήσεις.
 Αναφορικά με το στρατό η μελέτη εκτιμά ότι...[...............]

Πατήστε ΕΔΩ για τη συνέχεια=>DW: «Χαρτογραφώντας» την ακροδεξιά στην Ελλάδα— ΣΚΑΪ (www.skai.gr)

Είδες οι Atenistas!


 

Τίτλος έργου: Αλέξανδρος Πραΐδης
Θέση: Πεδίον του Άρεως
Έτος Κατασκευής: Άγνωστο
Υλικό Κατασκευής: Μάρμαρο
Καλλιτέχνης: Άγνωστος
 **************
Οι Atenistas (Αθηναίοι στη πράξη) είναι μια ανοιχτή κοινότητα πολιτών της Αθήνας που αγαπάνε την πόλη τους και θεωρούν ότι η Αθήνα όχι μόνο δεν είναι μια «τελειωμένη ιστορία», αλλά ένα αχανές πεδίο ευρηματικών και αποτελεσματικών δράσεων που μας κάνει να συνειδητοποιούμε τις  δυνατότητες βελτίωσης και ανάδειξής της. . . . . .  . (http://atenistas.org/poioi/)
 
Μετά από έξι μήνες έρευνας, φωτογραφήσεων και καταγραφής, οι atenistas έβγαλαν στο διαδικτυακό «αέρα» το σάιτ «Γλυτπά της Αθήνας». Όπως αναφέρουν οι atenistas «Ήταν αρχή του έτους όταν ειδική ομάδα που σύστησαμε, ξεκίνησε το δύσκολο έργο καταγραφής των αγαλμάτων της Αθήνας (του Δήμου Αθηναίων αρχικά) από το μηδέν. Σκοπός να φτιαχτεί ένας ιστότοπος και χάρτης που θα τα φωτογραφήσει από ικανούς φωτογράφους, και θα αναζητηθούν/ καταγραφούν πλήρη στοιχεία για τον γλύπτη, το έργο, και το πρόσωπο που απεικονίζεται».
Με αυτά τα λόγια οι atenistas δημοσιοποιούν το εξαιρετικό σάιτ
athensscupltures.com. Μέσα από το σάιτ οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να δουν περισσότερα από 320 γλυπτά -περιλαμβάνονται ήδη στη λίστα- με φωτογραφία, στοιχεία του γλύπτη, το υλικό και το έτος κατασκευής τους, καθώς και πληροφορίες για το πρόσωπο που απεικονίζουν ή το θέμα που πραγματεύονται.
Επίσης υπάρχει και χάρτης που σημειώνεται η ακριβής θέση των γλυπτών. Η ταξινόμηση των γλυπτών γίνεται ανά υλικό, ανά περιοχή και ανά δημοτικό διαμέρισμα. Η ιστοσελίδα θα εμπλουτίζεται διαρκώς με νέες καταχωρίσεις, έχοντας ως απώτερο στόχο να αποτελέσει πηγή ενημέρωσης για όλα τα υπαίθρια γλυπτά σε όλο το λεκανοπέδιο. Επομένως είναι χρήσιμη για να την διατηρήσετε (να την κάνετε Bookmark, ώστε να την ξαναβρίσκετε εύκολα).

Παράδειγμα: Πατήστε εδώ για το Μνημείο Εθνικής Συμφιλίωσης, ένα από τα πιο γνωστά γλυπτά του κέντρου της Αθήνας.
Στο link : http://www.athenssculptures.com/2014/05/nest.html  για την "Φωλιά" του Θεόδωρου Παπαγιάννη,
Στο link : http://www.athenssculptures.com/2014/05/fountain-of-metaxourgio.html  για την "κρήνη του Μεταξουργείου", κλπ, κλπ, κλπ. .
.

ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗ ΚΥΡΙΟ ΦΕΡΝΑΝΤΟ

Φερνάντο Πεσσόα - Βικιπαίδεια

 **************

Μαρία Παπαδήμα : Ο Πεσόα στην εποχή της υποψίας

Πηγή : περιοδικό Ο αναγνώστης,  29 Ιουνίου, 2014

H Μαρία Παπαδήμα στο ελculture.gr~525487-316-1(1)

 Συνέντευξη στον Γιάννη Ν. Μπασκόζο.

Η Μαρία Παπαδήμα είναι η κατ΄εξοχήν μεταφράστρια του Φερνάντο Πεσόα. Τώρα μεταφράζει και επιμελείται από την αρχή τις μεταφράσεις του πορτογάλου ποιητή και συγγραφέα για τον εκδοτικό οίκο του Gutenberg.  Μια συνομιλία μαζί της ξεκλειδώνει μερικά από τα κλειδιά κατνοήσης του συγγραφέα με τα πολλά προσωπεία.

Ποιο είναι το στίγμα του Πεσόα στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία;
Το έργο του Πεσσόα εγκαινιάζει, θα έλεγα,  «την εποχή της υποψίας» (η έκφραση ανήκει στον Σταντάλ) της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας. Νομίζω ότι αντιπροσωπεύει όσο κανένας ομότεχνός του την κρίση της ευρωπαϊκής κουλτούρας μπρος στο βάρος της κληρονομιάς της και την αναζήτηση ενός νέου τρόπου έκφρασης. Σύντροφοί του, ανεξαρτήτως χρονικής σύμπτωσης, είναι ο Μαλαρμέ, ο Μούζιλ, ο Μπέκετ, ο Μπλανσό, ο Λερίς, ο Σιοράν, ο Μπροχ, ο Έσσε, ο Μισώ, ο Αρτώ, ο Μπρετόν, ο Μπατάιγ. Και στην παγκόσμια λογοτεχνία, ο Πάουντ και ο Μπόρχες.
 Που μοιάζει και που ξεχωρίζει με τους συγκαιρινούς του;
Αν μοιάζει ως τον κοσμοπολιτισμό, ο οποίος διατρέχει την ευρωπαϊκή λογοτεχνία πριν τον Πρώτο παγκόσμιο Πόλεμο, με τον κυβισμό, τον φουτουρισμό, τον Σαντράρ, τον Λαρμπώ και τον Μοράν, το κύριο στοιχείο διάκρισης είναι η αποπροσωποποίηση, κεντρικός πυρήνας της ποιητικής του, δηλαδή η αποσύνδεση του δημιουργού από το έργο του, η ρήξη αυτού του αδιάσπαστου, αδιαμφισβήτητου και σχεδόν ιερού δεσμού που στη λογοτεχνική παράδοση συνδέει ένα άτομο με συγκεκριμένη βιογραφία με ένα έργο με συγκεκριμένη ταυτότητα. Πρόκειται για την κατάργηση και ταυτόχρονα τη μυθοποίηση του ίδιου του υποκειμένου, την αποποίηση ή την απώλεια και ταυτόχρονα τον πολλαπλασιασμό του εγώ.
Η χρησιμοποίηση τόσο διαφορετικών προσωπείων αλλάζει το ύφος των  κειμένων του;
Ναι, σημαντικά, αυτός ήταν εξάλλου ο σκοπός της ετερωνυμίας. Για τον ποιητή που έλεγε: «Στην κλίμακα της αποπροσωποποίησης, δηλαδή της φαντασίας, υπάρχει μια διαρκής διαβάθμιση, καθώς στο πρώτο σκαλοπάτι βρίσκεται ο ποιητής που εκφράζει απλώς τα συναισθήματά του, ενώ στο τελευταίο ο ποιητής που είναι πολλοί ποιητές μαζί», σημαίνει ότι όποιος καταγίνεται με την μετάφραση του Πεσσόα καλείται να μεταφράσει όχι έναν αλλά πολλούς ποιητές με διακριτό ύφος. Η θεματική είναι ενδεχομένως κοινή, αλλά το ύφος, ο ρυθμός είναι άλλος.
Κι αν ναι, αυτό πόσο επηρεάζει την μετάφρασή του;
Την επηρεάζει ασφαλώς. Άλλες απαιτήσεις έχει ο μακροσκελής, σχεδόν φωναχτός θα έλεγα στίχος του Αλβαρο ντε Κάμπος, άλλες ο μετριοπαθής σχεδόν γυμνός και ενίοτε ακαλαίσθητος στίχος του Αλμπέρτο Καέιρο και άλλες οι ωδές του Ρικάρντο Ρέις που μιμούνται ευθαρσώςτον Βιργίλιο και τον Οράτιο. Άλλες, του ίδιου του ορθώνυμου Πεσσόα που επιλέγει μια πιο κλασσική στιχουργική.
Γενικότερα, υπάρχουν δυσκολίες στη μετάφραση των έργων του και ποιες;
Οι δυσκολίες της κάθε ποιητικής ιδιοσυγκρασίας. Προσωπικά, ο Άλβαρο ντε Κάμπος μου ήταν πιο εύκολος, γι’αυτό και τον μετέφρασα πρώτο απ’όλους. Δεν έχει τον περιορισμό της ρίμας, είναι βροντερός, μεγαλόσχημος, με πολύπλοκες ενίοτε μεταφορές και εικόνες, αλλά μου ταιριάζει. Μετέφρασα τα ποιήματά του σε ένα χρόνο. Τα ξαναδούλεψα με την ευκαιρία της επανέκδοσής του, άλλαξα ασφαλώς πράγματα, αλλά όχι τόσα πολλά όσα θα περίμενε κανείς μετά από δέκα χρόνια. Σαν να είχε εξαρχής η μετάφραση κυλήσει στο αυλάκι. Τον Αλμπέρτο Καέιρο, το δάσκαλο όλων κατά τον ίδιο τον Πεσσόα, τον δούλεψα πάνω από πέντε χρόνια. Μέχρι την τελευταία στιγμή άλλαζα, μέχρι και την τρίτη διόρθωση πριν το τυπογραφείο. Είναι τόσο μετρημένος ο στίχος του που νομίζω πως και ένα λάθος «και» θα χαλούσε την ισσοροπία ενώ στον Άλβαρο ντε Κάμπος δεν θα το πρόσεχε κανείς μέσα στη βοή και τον ορυμαγδό π.χ. της «Θριαμβικής ωδής». Ομολογώ την ανακούφισή μου που θα τον δω μέσα σε λίγες μέρες τυπωμένο και οριστικό. Έχω την τύχη να έχω έναν εξαιρετικά απαιτητικό πρώτο αναγνώστη και κριτή: τη διορθώτριά μου Αρετή Μπουκάλα.

Υπάρχουν διακριτές γραμμές στο έργο του. Π.χ. μεταξύ ποίησης και πεζών, αφηγημάτων και στοχασμών ή παντού είναι εξίσου αναγνωρίσιμος;
Αναγνωρίσιμος είναι νομίζω σε όλα τα είδη της γραφής του, κι αυτό είναι κυρίως η οξυδέρκεια της σκέψης και το χιούμορ του, ωστόσο διακριτές γραμμές υπάρχουν. Η ποιητική πρόζα του Βιβλίου της ανησυχίας διαφέρει από τον δοκιμιακό λόγο του Ηρόστρατου, στα αστυνομικά του διηγήματα όπως και στον Αναρχικό Τραπεζίτη αναγνωρίζουμε τη γραφή των «διηγημάτων της λογικής».
Αν και πέθανε γνωστός ως λογοτέχνης οι πορτογάλοι άργησαν να τον ανακαλύψουν. Σήμερα έχει επιδράσει στους νεότερους λογοτέχνες της χώρας του;
Ναι η αναγνώριση ήρθε από το εξωτερικό, και πρώτα απ’όλα από τους Γάλλους, οι οποίοι έχουν μεταφράσει και ξαναμεταφράσει επανειλημμένως το έργο του. Είναι αξιοσημείωτο ότι και σήμερα ακόμη πολλοί από τους επιμελητές του έργου του είναι ξένοι που εγκατέλειψαν τη χώρα τους και ζουν στη Λισαβόνα. Ο Πεσσόα ωστόσο και την εποχή που ζούσε είχε σχέσεις με τους σύγχρονούς του πορτογάλους λογοτέχνες, αλλά και τους νεότερους ποιητές που τον θαύμαζαν ήδη. Σίγουρα ήταν ένα σημείο αναφοράς που επηρέασε, με την έννοια της μίμησης, ή και ενόχλησε με τη βαριά σκιά του, τους πορτογάλους ποιητές, σε σημείο που κάποιος έγραψε « Tanto Pessoa/ja enjoa» (Τόσος Πεσσόα/ προκαλεί εμετό).
Ωστόσο δεν έχουμε ένα φαινόμενο τόσο εκτεταμένο όσο εκείνο των καβαφογενών ποημάτων. Νομίζω ότι λειτούργησε περισσότερο ως μύθος ποιητικός.Ο Σαραμάγκο του αφιέρωσε ένα μυθιστόρημά του: Τη χρονιά που πέθανε ο Ρικάρντο Ρέις, ο Μάριο Κλάουντιο, επίσης το Καληνύχτα, κ. Σοάρες.

Pessoa (1)Είναι δυνατό να είναι κάποιος συγχρόνως πλούσιος και δαιμόνιος τραπεζίτης κι ένας ολοκληρωμένος αναρχικός που πολεμά για την απελευθέρωση της κοινωνίας; Σύμφωνα με τον Πεσσόα, ναι. Πώς το σχολιάζετε;
Το διήγημα αυτό εντάσσεται στον κύκλο «των διηγημάτων της λογικής». Ο αναρχικός που παραμένει πιστός στην ιδεολογία του και ταυτόχρονα επιλέγει συνειδητά να γίνει τραπεζίτης κατακτώντας με αυτό τον τρόπο το πολυπόθητο αγαθό της ελευθερίας δεν περιέχει, κατά τον Πεσσόα, καμιά αντίθεση.Τον Πεσσόα δεν τον ενδιαφέρουν οι συλλογικές λύσεις, αλλά οι ατομικές. Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί την αμείλικτη λογική του, αφενός για να ανατρέψει τις καθιερωμένες δοξασίες και αφετέρου για να δημιουργήσει με την εκκεντρική σκέψη και την προκλητική συλλογιστική του, τον δικό του αιρετικό δρόμο προς την ελευθερία.


Ποια θεωρείτε εσείς ως κορυφαία έργα του;
Τα μεγάλα έργα του είτε πρόκειται για ποίηση είτε για πρόζα ποιητική:Το Βιβλίο της Ανησυχίας, Τα ποιήματα των ετερωνύμων Άλβαρο ντε Κάμπος και Αλμπέρτο Καέιρο. Πιο συγκεκριμένα αγαπώ πολύ το «Κατάστημα ψιλικών» και τη «Θαλασσινή Ωδή» του Άλβαρο ντε Κάμπος και τον «Φύλακα των κοπαδιών» του Αλμπέρτο Καέιρο. Προσωπικά προτιμώ το λογοτεχνικό από το πολιτικό ή φιλοσοφικό του έργο, το οποίο είναι συχνά μια επίδειξη ρητορικής δεξιοτεχνίας.

Πέστε μας λίγα λόγια για το τελευταίο έργο που μεταφράσατε «Τα Γράμματα στην Οφέλια», τη σημασία του στο έργο του Πεσόα;
Ο τίτλος είναι κατά το ήμισυ παραπλανητικός. Πρόκειται για τα γράμματα στην Οφέλια, αλλά και για τα γράμματα της ίδιας της Οφέλιας προς τον ποιητή. ‘Εκανα μια πρώτη έκδοση της μυθικής αυτής αλληλογραφίας, πριν από 13 χρόνια, σε παγκόσμια πρώτη, θέλοντας να αποτυπώσω αυτή την άγνωστη πλευρά του ποιητή. Πέρυσι εκδόθηκε στα πορτογαλικά για πρώτη φορά το σύνολο της αλληλογραφίας τους. Αναθεώρησα λοιπόν την παλιά μου έκδοση, υπό το φως των νέων τεκμηρίων, ξαναδούλεψα τη μετάφραση μου και χάρη στις εκδόσεις Gutenberg, και τον Γιάννη Μαμάη κυκλοφόρησε ο νέος αυτός καλαίσθητος τόμος της αλληλογραφίας τους. Τι προσφέρει ως προς τις γνώσεις μας για τον ποιητή και τη ποιητική του;  Θα έλεγα μια πιο ανθρώπινη πλευρά, βιογραφική, καθημερινή η οποία ταυτόχρονα επιβεβαιώνει την απόλυτη σχέση με το έργο του. Σαν ο Πεσσόα να είχε διαλέξει και ένα ετερώνυμο ερωτευμένου και έγραφε ερωτικές επιστολές υπό αυτό το πρίσμα. Τις οποίες άλλωστε διακωμωδεί εξαίσια με το ποίημα του Άλβαρο ντε Κάμπος : «Όλες οι ερωτικές επιστολές είναι/ γελοίες/δεν θα ήταν ερωτικές επιστολές αν δεν ήταν/ γελοίες». Από την άλλη, ήθελα να αποδώσω φόρο τιμής στην ταπεινή αυτή δακτυλογράφο, η οποία ερωτεύτηκε παράφορα τον μεγάλο ποιητή, μπήκε στο παιχνίδι της ετερωνυμίας, μιλούσε με τον Α.Α. Κρος, τον Ρικάρντο Ρέις, τον Άλβαρο ντε Κάμπος, προσπαθώντας μάταια να αποσπάσει τον αγαπημένο της Φερνάντο από την παρέα τους και να τον οδηγήσει σε μονοπάτια πιο καθημερινά και ανθρώπινα. Η σχέση τους, η αλληλογραφία τους, φέρνει στο φως την πλευρά αυτή του ποιητή μέσα από σελίδες όλο χιούμορ, ποίηση, μοναξιά και απόλυτη πίστη στη δημιουργία και στο καλλιτεχνικό του πεπρωμένο.
Fernando Pessoa#00Τελικά θα δούμε ποτέ όλα του τα έργα εκδομένα;
Το έργο του Πεσσόα φαίνεται ανεξάντλητο. Αν πιστέψουμε την τελευταία ερευνητική ομάδα που καταγίνεται στην Πορτογαλία με την έκδοση άγνωστων μέχρι σήμερα έργων του Πεσσόα,όπως για παράδειγμα τα Πεζά του Άλβαρο ντε Κάμπος, είμαστε στη μέση του πεσσοανικού μπαούλου. Μιλάνε για 30-40 καινούργια βιβλία τα επόμενα 15 χρόνια. Πρόκειται κυρίως για πεζά κείμενα πολιτικού, φιλοσοφικού ή εσωτεριστικού περιεχομένου. Δηλαδή μας περιμένουν πολλές εκπλήξεις ακόμη. Ωστόσο θέλω να διευκρινίσω ότι αυτό που πολλαπλασιάζει επιπλέον το έργο του Πεσσόα είναι η διαφορετική ανασύνθεση αυτού του χειρόγραφου και κάποιες φορές δακτυλόγραφου θησαυρού που αποτελείται από 30000  τεκμήρια τα οποία ενίοτε φέρουν το καθένα τους περισσότερες από μια ετερώνυμες υπογραφές. Ο κάθε επιμελητής του έργου του Πεσσόα κάνει μια δική του  ανάγνωση και ανασύνθεση, με αποτέλεσμα να έχουμε για παράδειγμα την τελευταία δεκαετία 3 διαφορετικές εκδοχές του Βιβλίου της Ανησυχίας. Ο ένας επιμελητής π.χ. επιλέγει τη χρονολογική σειρά, άλλος τη θεματική, αποκλείοντας ενίοτε αποσπάσματα που δεν έφεραν ρητώς τη μνεία του Βιβλίου της ανησυχίας από τον Πεσσόα, ενώ άλλος προσθέτει άλλα αποσπάσματα γιατί θεωρεί ότι αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του Βιβλίου.Έχουμε δηλαδή ένα έργο εν προόδω, ένα έργο που δεν τελειώνει ποτέ, γιατί ποτέ δεν απέκτησε οριστική μορφή από τον ίδιο το δημιουργό του. Θα έλεγα πως η σκυτάλη της ετερωνυμικής δημιουργίας έχει περάσει σήμερα στους επιμελητές του έργου του.
Σας ευχαριστώ πολύ
***********************************
**********************

Song For Pessoa

How sweet is the dreamers night
To wipe everything clean
In this world that will never be mine I dream

We're all looking for comfort
But haunted by pain
It takes more than one sleepless night in the rain

All the people gather to see how he lived
But tonight the poet sleeps with me
The poets sleeps

How sad is the loser's plight
Drunk in the streets
To see a flame in the dark gently move away

All the people gather to see how he lived
But tonight the poet sleeps with me
The poets sleeps
****************
 "PESSOA, ΜΑΣ ΤΗΝ ΠΕΣΑΝΕ ΑΘΡΟΑ!"

"PESSOΑ: αδαούς εγκώμιον μέγας εστί... ψόγος",
υπό του ZORZ (Georges) PILALI.
_Guest star: PENNY SKAROU./
_THE NEW SONG dedicated to the poet FERNANDO PESSOA, written by the great BLUES-REMBETIKO master & Satiric Poet, known as ZORZ (Georges) PILALI, and performed by SOUFRA BAND, with GUEST STAR: PENNY SKAROU.
_The song was recorded @ KYTTARO LIVE, the historic ROCK CLUB, founded 1970, in Athens, Greece.//
_Video Directed by: Georges (Zorz) Pilali & Nikos Aktypis.///
_ INTERNATIONAL BOOKING contact: muchogusto1@me.com

Κυριακή, Ιουνίου 29, 2014

Όταν η σάρκα προστάζει

Άρθουρ Σνίτσλερ

Άρθουρ Σνίτσλερ - Βικιπαίδεια

Το Ερωτικό Γαϊτανάκι  

[Η ιστορία διαδραματίζεται τη δεκαετία του 1890 στη Βιέννη. Η δομή είναι σπονδυλωτή και αποτελείται από δέκα σκηνές που αλληλοσυνδέονται και που στην κάθε μία πρωταγωνιστεί ένα ζευγάρι εραστών. Τα ζευγάρια είναι: Η πόρνη και ο στρατιώτης, ο στρατιώτης και η υπηρέτρια, η υπηρέτρια και ο νεαρός κύριός της, ο νεαρός κύριος και η παντρεμένη γυναίκα, η παντρεμένη γυναίκα και ο σύζυγός της, ο σύζυγος και η νεαρή κοπέλα, η νεαρή κοπέλα και ο ποιητής, ο ποιητής και η ηθοποιός, η ηθοποιός και ο κόμης, ο κόμης και η πόρνη. Το πρόσωπο που μας εισάγει στην ιστορία και εμφανίζεται συχνά μέσα στην ταινία επεξηγώντας μας καταστάσεις είναι ο αφηγητής, που θέτει σε κίνηση αυτή τη ρόδα του έρωτα. Υπάρχει ή δεν υπάρχει ο έρωτας; Είναι αληθινές ή όχι οι ανθρώπινες σχέσεις; Δέκα διαφορετικοί άνθρωποι, δέκα ερωτικές επαφές χωρίς συναίσθημα, δέκα πολυδιάστατες φιγούρες, χαρακτηριστικοί τύποι της βιενέζικης κοινωνίας του τέλους του δέκατου ενάτου αιώνα. Θα συναντηθούν, άλλοτε τυχαία, άλλοτε προγραμματισμένα, για να ανακαλύψουν τα κρυφά μυστικά του έρωτα, που αν και μοιάζει να είναι διαρκώς παρών, τελικά είναι ο μεγαλύτερος απών...]

*Μετάφραση: Πέτρος Μάρκαρης

*Σκηνοθεσία Κωστής Τσώνος*

 * *Μουσική Σταμάτης Κραουνάκης*  *Από την εκπομπή "Το θέατρο της Δευτέρας"*
* *Παίζουν με τη σειρά που εμφανίζονται Γρηγόρης Βαλτινός, Μαρίνα Υψηλάντη, Μάνια Παπαδημητρίου, Μαρία Χατζή, Έφη Σαντοριναίου, Γιώργος Κιμούλης, Πέμυ Ζούνη, Κώστας Αρζόγλου, Ναταλία Τσαλίκη, Τάκης Χρυσικάκος, Βέρα Κρούσκα, Νικήτας Τσακίρογλου* *Μουσική Σταμάτης Κραουνάκης* *Σκηνοθεσία Κωστής Τσώνος* *Από την εκπομπή "Το θέατρο της Δευτέρας"*
 *Από την εκπομπή "Το θέατρο της Δευτέρας"* ****************************************
ΓΑΪΤΑΝΑΚΙ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ 

Η ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Πέτρος Μαρκάρης
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Κάρολος Κουν
ΡΑΔΙΟΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μίμης Κουγιουμτζής
ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ρηνιώ Παπανικόλα

ΠΑΙΖΟΥΝ: Ρένη Πιττακή, Λυδία Κονιόρδου, Βάσος Ανδρονίδης, Νάντια Μουρούζη, Μίμης Κουγιουμτζής, Γιάννης Καρατζογιάννης, Ρουμπίνη Βασιλακοπούλου, Κώστας Παμπικίδης, Τζένη Σαμπάνη, Τάκης Παπαματθαίου
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ: 1986 (2 Νοεμβρίου)

Για να ακούσετε το έργο, πατήστε ΕΔΩ:
http://www43.zippyshare.com/v/78466572/file.html

Ποιοι διαλύουν το ΙΡΑΚ;

Ετσι διαλύεται το Ιράκ

Αγγελική Σπανού, 29/06/2014

Μεταρρύθμιση.gr










Η οργάνωση Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και της Συρίας [ή Λεβάντ], γνωστή με τα αρχικά ISIS [ή ISIL] ήταν μέχρι πρόσφατα παρακλάδι της Al qaeda, αποτελείται από φανατικούς τζιχαντιστές και γιγαντώθηκε μετά την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από το Ιράκ, το Δεκέμβριο του 2011. Βασικός λόγος της υποστήριξης που παρέχουν ακόμα και κοσμικοί σουνίτες στην ISIL είναι η καταπιεστική πολιτική που άσκησε η σιιτική κυβέρνηση του Πρωθυπουργού του Ιράκ Νούρι αλ Μαλίκι εναντίτον τους, ο οποίος λειτούργησε όπως και  ο Σαντάμ Χουσεΐν κατά των Σιιτών όταν κυβερνούσε.
Η ISIL έχει συσπειρώσει γύρω της περίπου 10-12 χιλιάδες υπερφανατικούς τζιχαντιστές (8-10.000 στη Συρία και 2.000 στο Ιράκ) που βραχυπρόθεσμα στοχεύουν στην αποσταθεροποίηση του Ιράκ, με ευρύτερο στρατηγικό όραμα την ίδρυση ενός χαλιφάτου από εδάφη του Ιράκ και της Συρίας, κάτι που αν συμβεί  θα αλλάξει το χάρτη της περιοχής. Ήδη, οι νίκες που έχει καταφέρει ο ISIS εντός της Συρίας (έχοντας συνάψει τακτικού επιπέδου συμμαχία με το καθεστώς Assad) αλλά και η κατάληψη εδαφών εντός του Ιράκ (έχοντας συνάψει τακτικού επιπέδου συμμαχία με ομάδες σουννιτών μεταξύ οποίων πολλοί Μπααθιστές, δημιουργούν ένα ενιαίο σύνολο εδαφών που τέμνει οριζόντια τις δύο χώρες.
Ποια είναι η ISIS
Αυτή τη στιγμή δε μπορεί κανείς να πει αν και ποιες μυστικές υπηρεσίες μπορεί να κρύβονται πίσω από την ISIS και ποιοι τη χρηματοδοτούν.  Θεωρείται βέβαιο ότι η ISIS βρίσκει χρήματα από κύκλους των χωρών της Περιοχής του Κόλπου (κυρίως Κατάρ και Σ. Αραβία), τις ληστείες τραπεζών, τη διακίνηση ναρκωτικών, τις απαγωγές με στόχο την είσπραξη λύτρων, την εκμετάλλευση πετρελαϊκών πηγών που καταλαμβάνει -  έχει αναφερθεί ότι πουλάει πετρέλαιο ακόμα και στον Ασάντ. Ακόμα, η οργάνωση αυτή χρησιμοποιεί κατά εξαιρετικά αποτελεσματικό τρόπο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης  για να προσελκύει οπαδούς, διαθέτει υπερσύγχρονο δίκτυο επικοινωνιών και ανωτέρου επιπέδου επιχειρησιακό σχεδιασμό. Μπορεί  να επιχειρεί ταυτόχρονα σε διαφορετικά μέρη, να διεξάγει την ίδια στιγμή δύο πολέμους σε δύο χώρες, το Ιράκ και τη Συρία, να διατηρεί άκρες στη Γάζα και τη Βηρυτό, να μάχεται καθημερινά κατά διαφόρων φυλετικών στοιχείων και θρησκευτικών ομάδων, και να παρελαύνει θρασύτατα σε δύο μέρη σύμβολα για τους Αμερικανούς, τη Φαλούτζα και το Αμπού Γκράιμπ. Ακόμα και αν αποτύχει στην προσπάθεια δημιουργίας χαλιφάτου, η υποδομή που έχει δημιουργήσει αποτελεί τρομακτική «επένδυση» για το μέλλον. Σύμφωνα με έκθεση του Βρετανικού Κοινοβουλίου με ημερομηνία 16 Ιουνίου, η αξία των περιουσιακών στοιχείων της σε μετρητά και ακίνητα ανέρχεται σε 2.5 δισεκατομμύρια δολάρια.
Οι εκπληκτικές νίκες της ISIS κατά του Ιράκ μπορεί να οφείλονται και στο γεγονός ότι ο στρατιωτικός της διοικητής του βορείου Ιράκ έχει εκπαιδευτεί από τους ίδιους τους Αμερικανούς, γεγονός που του επιτρέπει να πολεμάει αποτελεσματικά τους Ιρακινούς γιατί γνωρίζει τον τρόπο με τον οποίο οι Ιρακινοί στρατιωτικοί σκέπτονται αι ενεργούν σήμερα, αφού και αυτούς Αμερικανοί τους εκπαίδευσαν. Όπως ισχυρίζεται ο ειδικός σε θέματα τρομοκρατίας και Τζιχάντ της περιοχής του βορείου Καυκάσου Γκόρντον Χαν, του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών, πρόκειται για τον Ομάρ αλ-Σισάνι, Τσετσένο την καταγωγή, ο οποίος μεγάλωσε στη Γεωργία και εκπαιδεύτηκε σε ειδικό πρόγραμμα καταπολέμησης τρομοκρατών χρηματοδοτούμενο από τις ΗΠΑ.
Η ISIS αποτελεί τη πιο σύγχρονη και επικίνδυνη μορφή τρομοκρατίας, και δείχνει να είναι πολύ ανώτερη από την παλιά αλ Κάιντα. Δεν είναι λοιπόν δυνατόν να μην αναρωτηθεί κανείς, τι θα γίνει αν αποφασίσει να στραφεί σε πλήγματα κατά αμερικανικών, διαφόρων συμμαχικών και άλλων ευρωπαϊκών στόχων.
Ο στρατός του Ιράκ
Η αναλογία στρατιωτικών δυνάμεων μεταξύ Ιράκ και ISIS είναι περίπου 240 προς 1, σύμφωνα με στρατιωτικούς που έχουν υπηρετήσει στο Ιράκ. Η αναλογία ανεβαίνει στο 600 προς 1 αν συνυπολογίσει κανείς τις εθνικές και τοπικές αστυνομικές δυνάμεις. Αλλά, οι μαχητές της ISIS είναι απείρως πιο βίαιοι, πιο αφοσιωμένοι σε αυτό που κάνουν και έχουν καλύτερη στρατιωτική ηγεσία από τους Ιρακινούς.
Και να σκεφθεί κανείς ότι από την έναρξη των στρατιωτικών επιχειρήσεων κατά του Ιράκ το 2003 έως το Σεπτέμβριο του 2012, μόνον οι ΗΠΑ δαπάνησαν περισσότερα από 25 δισεκατομμύρια δολάρια για την οικοδόμηση του Ιρακινού στρατού, την εκπαίδευση του, και την ανέγερση απαραίτητων στρατιωτικών εγκαταστάσεων, σύμφωνα με την από Μάρτιο του 2013 «Τελική Έκθεση του Ειδικού Γενικού Επιθεωρητή για την Ανοικοδόμηση του Ιράκ». Ενδεικτικό του χαμηλού ηθικού (και του διχασμού σιιτών-σουνιτών) στον Ιρακινό Στρατό είναι το γεγονός ότι οι μονάδες του στην Μοσούλη υποχώρησαν από την πόλη χωρίς να δώσουν καν μάχη παρά το γεγονός ότι αριθμούσαν πάνω από 25.000 έναντι 1.000-2.000 μαχητές της ISIL.
Ο ρόλος των ΗΠΑ
Η Κυβέρνηση Ομπάμα αποφάσισε ύστερα από δύο χρόνια αναμονής να επαναδραστηριοποιηθεί διπλωματικά στο Ιράκ αποστέλλοντας  300 «συμβούλους» ίσως για να εμποδίσει την πλήρη προσέγγιση των κυβερνήσεων Ιράν-Ιράκ. Οι αμερικανοί σύμβουλοι μεταβαίνουν αφού πρώτα το Ιράκ εγγυήθηκε στο Αμερικανικό Πεντάγωνο για το νομικό καθεστώς που θα διέπει την παρουσία τους στη χώρα. Με ποίου την πρωτοβουλία όμως επιστρέφουν οι Αμερικανοί στο Ιράκ; Προχθές, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Κέρι δεν την απέκλεισε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στην Αμερικανική Πρεσβεία στο Ιράκ.
Ο τουρκικός παράγοντας
Ερωτηματικό αποτελούν και οι σχέσεις της Τουρκίας με τις ακραίες ισλαμιστικές οργανώσεις που δρουν στη Συρία. Η Άγκυρα έχει κατηγορηθεί επανειλημμένως κατά τα τελευταία τρία χρόνια ότι ανέχεται τη μετάβαση ισλαμιστών μαχητών στη Συρία μέσω του εδάφους της και εξοπλίζει ισλαμιστικές οργανώσεις (όπως το έτερο παρακλάδι της Al Qaeda, την Al Nusrah) οποίες μάχονται το καθεστώς Assad. Mέχρι πρότινος η Τουρκία κατηγορούσε ευθέως την ISIL για συνεργασία με τη Δαμασκό συμβάλλοντας στη δημιουργία της εικόνας της "κακής AlQaeda" (ISIL) ʼεναντι της "καλής AL Qaedaʼ (Al Nusra). Όσο κοπάζουν ωστόσο οι ενδοαντιπολιτυετικές συγκρούσεις στη Συρία και ακούγεται ότι ISIL και Αl-Nusrah ξανασυμμάχησαν, η Τουρκία κατηγορείται από τους Κούρδους της Συρίας (PYD, παρακλάδι του PKK) για υποστήριξη των επιθέσεων ISIL κατά των των εκεί κουρδικών δυνάμεων. Άλλωστε, η δημιουργία μιας σουνιτικής οντότητας υπό την ISIL σε Συρία και Ιράκ, επιταχύνει μεν την προοπτική διάσπασης του Ιράκ και ανεξαρτητοποίησης του Κουρδικού Βορείου Ιράκ, αλλά δημιουργεί και προυποθέσεις για γεωγραφικό διαχωρισμό του τελευταίου (με το οποίο η Τουρκία διατηρεί στενές οικονομικές και πολιτικές σχέσεις) με το Συριακό Κουρδιστάν (Rojava) το οποίο διοικείται από παρακλάδι του PKK. Αναλυτές τονίζουν, επίσης, οτι  δημιουργία σουνιτικής οντότητας στο Ιράκ, είτε ανεξαρτητοποιηθεί είτε όχι, ενισχύει τη θέση των Σουννιτών στη χώρα εις βάρος της καταπιεστικής Σιιτικής κυβέρνησης Maliki και των σιιτικών δυνάμεων γενικότερα. Προς το παρόν η Τουρκία υποστηρίζει δημοσίως την εδαφική ακεραιότητα του Ιράκ, αλλά αντιτίθεται σθεναρά σε στρατιωτική επέμβαση της διεθνούς κοινότητας κατά της ISIL, τονίζοντας ότι 80 Τούρκοι πολίτες (συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού του Γενικού Προξενείου Μοσούλης) βρίσκονται υπό την ομηρεία αυτής της οργάνωσης και θα είναι οι πρώτοι που θα θυσιαστούν.
Η Αγγελική Σπανού είναι δημοσιογράφος
************************* 

ISIS-Salahaddin-Division-WC-7.jpgΔΙΑΒΑΣΤΕ: 'ISIS commits mass murder, advertises it': Iraq executions ...

Πλούσια Ακτή : Η χώρα των (ποδοσφαιρικών) εχθρών μας

Βαρύθυμος από τις πίκρες που με βασανίζουν

Χθιζὸς ἐμοῖς ἀχέεσι τετρυμένος, οἷος απ᾿ ἄλλων
Ἥμην ἐν σκιερῷ ἄλσει, θυμόν ἔδων.
Καὶ γάρ πως φιλέω τόδε φάρμακον ἐν παθέεσσιν,
Αὐτός ἐμῷ θυμῷ προσλαλέεν ἀκέων.
Αὖραι δ᾿ ἐψιθύριζον ἅμ᾿ ὀρνιθέεσσιν ἀοιδοῖς,
Καλόν ἀπ᾿ ἀκρεμόνων κῶμα χαριζόμεναι,
Καί μάλα περ θυμῷ κεκαφηότι. Οἱ δ᾿ ἀπό δένδρων
Στηθομελεῖς, λιγυροί, ἡελίοιο φίλοι,
Τέττιγες λαλαγεύντες ὅλον κατεφώνεον ἄλσος.
Παρ᾿ δ᾿ ὕδωρ ψυχρὸν ἐγγὺς ἔκλυζε πόδας,
Ἧκα ῥέον δροσεροῖο δι᾿ ἄλσεος. Αὐτάρ ἔγωγε
Τώς ἐχόμην κρατερῶς ἄλγεος, ὡς ἐχόμην
Τῶν μέν ἄρ᾿ οὐκ ἐθέλει τέρψιος ἀντιάειν.
Αὐτός δέ, στροφάλιγξιν ἑλισσομένοιο νόοιο,
Τοίην ἀντιπάλων δῆριν ἔχων ἐπέων·
Τίς γενόμην, τίς δ᾿ εἰμί, τί δ᾿ ἔσσομαι; Οὐ σαφά οἶδα.
Οὐδέ μέν ὅστις ἐμοῦ πλειότερος σοφίην.
..............................................................
Ἵστασο. Πάντα Θεοῦ δεύτερα. Εἶκε λόγῳ.
Οὐ δέ με μαψιδίως τεῦξεν Θεός. Ἔμπαλιν ᾠδῆς
Ἵσταμαι· ἡμετέρης τοῦτ᾿ ὀλιγοφρενίης.
Νῦν ζόφος, αὐτὰρ ἔπειτα λόγος, καὶ πάντα νοήσεις,
Ἤ τόν Θεόν εἰσρόων ἤ πυρί δαπτόμενος.
Ὥς μοι ταῦτ᾿ ἐπάεισε φίλος νόος, ἄλγος ἔπεσσεν.
Ὀψέ δ᾿ ἀπό σκιεροῦ ἄλσεος οἴκαδ᾿ ἔβην.
Ἄλλοτε μέν γελόων ἑτερόφρονα, ἄλλοτε δ᾿ αὖτε
Κῆρ ἄχεϊ σμύχων, μαρναμένοιο νόου.

Γρηγόριος Ναζιανζηνός (4ος αιώνας) - Βικιπαίδεια

.............................................................
Βαρύθυμος από τις πίκρες  που με βασανίζουν
καθόμουν χτες σε δάσος σκιερό  χωρίς παρέα.
Μ᾿ αρέσει, αλήθεια, ετούτο το γιατρικό στις θλίψεις,
να διαλέγομαι με την ψυχή μου εν σιωπή.
Ο ψίθυρος της αύρας κι οι μελωδίες των πουλιών
μια χαύνωση σκορπούσαν απ΄ τα κλαδιά,
που  νόμιζες πως θα  σου φύγει η ζωή. Κι από τα δέντρα
τα διαπεραστικά  τζιτζίκια, οι φίλοι του ήλιου,
πλημμύριζαν το δάσος με τις φλύαρες φωνές τους.
Κοντά μου ρυάκι παγωμένο περιέβρεχε τα πόδια
και μες στο δροσερό δάσος κυλούσε  ήρεμα.
Εντούτοις  η αρπάγη της οδύνης ήταν τόσο δυνατή,
που διόλου  δε με τραβούσαν ετούτα. Ο νους,
όταν τον τυραννά ο πόνος, τέρψεις δεν αποζητά.
Η σκέψη μου  ένα κουβάρι αξεδιάλυτο  ήταν  από  ιδέες
που ορμούσαν η μια πάνω στην άλλη :
Ποιος υπήρξα , ποιος είμαι, τι θα γίνω; Δεν το γνωρίζω ξεκάθαρα.
Κι άλλος κανείς ανώτερος από μένα στη σοφία.
.............................................................
Για στάσου. Μπρος στο θεό όλα μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα .
 Στο Λόγο υποχώρησε. Δε σ᾿ έπλασε ο θεός άνευ αιτίας.
Μα  εγώ αντιστέκομαι, από μικροψυχία , στον ύμνο.
Σκοτάδι μεν επικρατεί εδώ , αλλά εκεί κυριαρχεί ο Λόγος,
ξεκάθαρα θα το εννοήσεις, είτε το θεό αντικρίζοντας
 είτε απ΄ τη φωτιά τυραννιέσαι.
Μόλις με καθησύχασε έτσι ο νους, μου πέρασε κι ο πόνος.
Κι από το σκιερό δάσος χτες επιστρέφοντας  στο σπίτι,
άλλοτε  χαμογέλαγα παράξενα και άλλες στιγμές
 σιγόκαιγε η καρδιά μου με σκέψη αναστατωμένη.

[Μετάφραση: Gerontakos]

******
******************

Η επίθεση στα συλλογικά μας κεκτημένα

«Κατεπείγουσα» επίθεση σε χώρο, θεσμούς, κοινωνία και δημοκρατία


 της Μαρίας Καλαντζοπούλου
Πηγή: Ενθέματα της Αυγής, 29 Ιουνίου 2014

Έργο του Ερκούτ Τερλικσίζ
Έργο του Ερκούτ Τερλικσίζ

Όλο και συχνότερα τελευταία εμφανίζεται η θλιβερή ανάγκη να καταγγείλουμε την επίθεση στα συλλογικά μας κεκτημένα: στους θεσμούς, τη δημοκρατία, τα δικαιώματα, την κληρονομιά μας και τον δημόσιο πλούτο. Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τον χώρο, το εναρκτήριο λάκτισμα και πλαίσιο-ομπρέλα για όσα ακολούθησαν έδωσε ο διαβόητος Εφαρμοστικός Νόμος 3986/2011 του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής. Εκεί, ο νομοθέτης μάς προϊδέασε για τα επερχόμενα: ξήλωμα θεσμών και κανόνων για την προστασία και ανάπτυξη της γης (ιδιωτικής και δημόσιας), κατάργηση του δημόσιου σχεδιασμού για το δημόσιο συμφέρον, κατίσχυση ιδιωτικών σχεδίων –των ενδιαφερόμενων επενδυτών, μικρών και μεγάλων– έναντι όποιων όρων, σχεδίων ή περιορισμών είναι θεσμοθετημένοι. Όσοι θυμόμαστε τον τρόπο με τον οποίο ψηφίστηκε ο Εφαρμοστικός εκείνο το καλοκαίρι, αντιλαμβανόμαστε ότι ήταν ένα προκλητικά αντιδημοκρατικό υπόδειγμα, από κάθε άποψη.
Έκτοτε έχουν μεσολαβήσει τρία χρόνια νομοθετικής υπερπαραγωγής που εξειδικεύει, ραφινάρει ή βαθαίνει αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση. Το νομοσχέδιο για τη Χωροταξική και Πολεοδομική Μεταρρύθμιση και τις Χρήσεις Γης, που ψηφίστηκε την περασμένη Τετάρτη, είναι ένα απ’ τα πολλά, σε μια μακρά σχετική σειρά. Αναμενόταν εδώ και καιρό και αποτέλεσε, υποτίθεται, αντικείμενο επεξεργασίας από κατάλληλα συνεργάσιμους ειδικούς εδώ και δύο χρόνια. Την αναμονή του συνόδευε, βέβαια, το πολύ δυσοίωνο αιτιολογικό ότι συνιστά «μνημονιακή υποχρέωση». Ακόμα κι η «υποχρέωση» αυτή, ωστόσο, δεν δικαιολογεί τον τρόπο με τον οποίο προωθήθηκε στη Βουλή, με διαδικασίες «κατεπείγοντος», και μάλιστα σε θερινό τμήμα. Ο ακραία αντικοινοβουλευτικός και αντιδημοκρατικός τρόπος με τον οποίο ψηφίστηκε άρον άρον, χωρίς ουσιαστικά να συζητηθεί, ταιριάζει στον ακραία ισοπεδωτικό του χαρακτήρα απέναντι σε θεσμούς, παραδόσεις οργάνωσης του χώρου, διαδικασίες κοινωνικού ελέγχου, ακόμα και το ίδιο το Σύνταγμα.
Η εξέλιξη του περιεχομένου όλης της μνημονιακής νομοθεσίας για τον χώρο, ακόμα και η εξέλιξη των νομοθετημάτων αποδεικνύουν πως σιγά-σιγά τα νομοθετικά επιτελεία αποθρασύνονται και αποκαλύπτουν εξόφθαλμα τις υπηρεσίες που παρέχουν σε μεγάλο κεφάλαιο, ημέτερους και λόμπι. Οι παλιές μομφές περί «φωτογραφικών διατάξεων» φαντάζουν σήμερα ανέκδοτο μπροστά στον ορυμαγδό των φωτογραφικών αλλά κυρίως αντισυνταγματικών διατάξεων που αντικαθιστούν κάθε μέρα που περνά το προϋπάρχον θεσμικό πλαίσιο. Η κατάχρηση στη δημιουργία νησίδων «εξαίρεσης» από τους κανόνες για μεγαλοεπενδυτές, η κατά κόρον προσφυγή σε μια μονοσήμαντη ερμηνεία του δημόσιου συμφέροντος μέσα από την «έξοδο της χώρας από την κρίση» που δεν πατά νομικά πουθενά ει μη μόνον στη γνώμη του εκάστοτε υπουργού Περιβάλλοντος, Ανάπτυξης ή Οικονομικών, η οριστική απενοχοποίηση των συντακτών των νομοσχεδίων που τους επιτρέπει να μη διατηρούν ούτε για τα μάτια του κόσμου την προάσπιση του περιβάλλοντος, της «βιώσιμης ανάπτυξης» ή της «ποιότητας ζωής» ακόμα και ως γενικό στόχο, είναι πλέον η νομοθετική νόρμα.
Αν από κάτι έπασχε η οργάνωση του χώρου στην Ελλάδα ήταν η μη τήρηση των κανόνων, το νομοθετικός δαίδαλος των «παρεκκλίσεων» και η εκτεταμένη αυθαιρεσία στην εκμετάλλευση του χώρου (δόμηση και χρήσεις γης). Με τον τρόπο αυτό δεν υπέφεραν μόνο οι περιοχές που έπρεπε να προστατευθούν, έπασχε ακόμα και η ίδια η τοπική, περιφερειακή και εθνική ανάπτυξη, έπασχε η ίδια η κοινωνία. Ελέω «δόσης», «χρέους» ή «ανάπτυξης-μνημονίου-ευλογίας», το άτυπο αυτό καθεστώς, που διέκρινε κανείς σε ορισμένες μόνο περιοχές, γίνεται πλέον ο κανόνας παντού, στο παρόν αλλά και για το μέλλον.
Ο σχεδιασμός και ο ρόλος της Πολιτείας σ’ αυτόν, που είναι ακριβώς να θέτει τους κανόνες και τις προδιαγραφές για την ανάπτυξη του χώρου, ανατίθεται πλέον στους ιδιώτες «επισπεύδοντες». Ο ρόλος της Πολιτείας όχι να εγγυάται τον σχεδιασμό, όπως προβλέπει το Σύνταγμα, αλλά, αν μη τι άλλο, να τον ελέγχει ή να τον διαπραγματεύεται με τις υπηρεσίες του δημοσίου και την κοινωνία μέσω της αυτοδιοίκησης (τουλάχιστον), περιορίζεται πια, όλο και πιο ξεκάθαρα, σε αποφάσεις υπουργών ή γενικών γραμματέων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης – δηλαδή σε πολιτικά διορισμένους και γι’ αυτό πολιτικά όμηρους ή συνεργούς σε πιέσεις συγκεκριμένων συμφερόντων. Αποφάσεις που ρητά παίρνονται ερήμην έστω και της τυπικής γνωμοδότησης υπηρεσιών, φορέων, και αυτοδιοίκησης, αποφάσεις για επενδύσεις ιδιωτών που χρησιμοποιούν εθνικούς πόρους των αιρετών Περιφερειών ή του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (γιατί το κράτος υποχρεούται συχνά να τους εξασφαλίσει τις υποδομές). Η παραίτηση από τον δημόσιο έλεγχο είναι συγκροτημένος στόχος, χάριν του οποίου άλλωστε απογυμνώθηκαν κατάλληλα από προσωπικό οι πιο κρίσιμες υπηρεσίες (δασικές, πολεοδομικές κ.ά.). Και, διά παν ενδεχόμενο, τονίζεται εμφατικά στο θεσμικό πλαίσιο ότι δεν συνιστά εμπόδιο το να παρέλθουν άπρακτες οι όποιες προκλητικά περιορισμένες προθεσμίες για γνωμοδότηση ή και έγκριση εκ μέρους τους.
Έτσι, το άτυπο «πελατειακό κράτος» που καταγγέλλεται γενικευμένα επί δεκαετίες δεν έρχεται απλώς στο προσκήνιο· γίνεται κυρίαρχο. Και η υποδούλωση της κοινωνίας, του τρόπου που αναπτύσσεται ο χώρος μας, της δημοκρατίας και των θεσμών στο «εκάστοτε Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής» και τους εφαρμοστικούς του νόμους, διατυπώνεται πλέον ρητά και με αναπάντεχη ειλικρίνεια.
Ακόμα κι αυτό, μαζί με μυριάδες άλλες λεπτομέρειες, συνιστούν, εκτός της περιφρόνησης για τη δημοκρατία, την πραγματική ανάπτυξη και την κοινωνία, τρανταχτή περιφρόνηση και όλων των κεκτημένων των επιστημών του χώρου και του περιβάλλοντος. Μας λένε δηλαδή ότι περιβαλλοντικά αντικείμενα όπως το δάσος, ο αιγιαλός, τα ρέματα, οι λίμνες, οι υγροβιότοποι κλπ., δεν προσδιορίζονται από τις φυσικές επιστήμες αλλά ως περιγράμματα οικοπέδων με φαστ-τρακ φωτοερμηνεία. Μας λένε ότι η χωρική και κοινωνική μας ανάπτυξη υπαγορεύεται από τομεακές και αχωρικές πολιτικές των λόμπι (τα γνωστά μας Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια), που μάλιστα αναβαθμίζονται σε «Εθνικά». Μας λένε κατάμουτρα, με τα Ειδικά Χωρικά Σχέδια για τη δημόσια ή την ιδιωτική γη (ΕΣΧΑΔΑ, ΕΣΧΑΣΕ), ότι δεν υπάρχουν κανόνες υπέρτεροι των επιθυμιών εκμετάλλευσης του χώρου από ορισμένους, και ειδικά το μεγάλο κεφάλαιο. Μας λένε (προσεχώς με το νομοσχέδιο για τους αιγιαλούς λ.χ.) ότι δεν υπάρχει δημόσιος πλούτος, κτήμα, πόρος κοινής χρήσης, εκτός συναλλαγής και ανεπίδεκτος χρησικτησίας. Ακυρώνουν, κοντολογίς, δικαιικές παραδόσεις αιώνων.
Ακόμα, επιχειρούν να διαφθείρουν οριζόντια όλο το κοινωνικό σώμα ξηλώνοντας τους κανόνες για το τι, πόσο και πού επιτρέπεται, προκειμένου να εξασφαλίσουν την ανοχή του για όσα «κατ’ εξαίρεση» θα εξασφαλίσουν για τον εαυτό τους οι πιο προνομιούχοι «πελάτες» τους. (Απέναντι σε αυτή την τακτική, ο αλήστου μνήμης έξτρα όροφος που έδωσε η χούντα στον λαό το 1968, φαντάζει νηπιαγωγείο διαφθοράς). Παραιτούνται απ’ το πολιτικό κόστος να μαζέψουν ακόμα και τα πιο στοιχειώδη νόμιμα έσοδα απ’ τα «τακτοποιημένα» από τους ίδιους αυθαίρετα, προκειμένου να εμπεδωθεί ακόμα περισσότερο η κοινωνική συν-ενοχή και τα νομιμοποιούν όχι μόνο στο παρελθόν, αλλά και προκαταβολικά για το μέλλον (πράγμα ολοφάνερο στο νομοσχέδιο για τους αιγιαλούς).
Ζούμε, ως κοινωνία, στο επίκεντρο μιας ολομέτωπης επίθεσης, ενός προγράμματος υφαρπαγής της γης μας που προϋποθέτει την υφαρπαγή των δικαιωμάτων μας σ’ αυτήν και την κατάλυση των θεσμικών παραδόσεων που την προάσπιζαν, μαζί και της δημοκρατίας. Δεν έχουμε άλλο δρόμο, δεν έχουμε μέλλον αν δεν φροντίσουμε, όσο το δυνατόν συντομότερα, όλα όσα μας κλέβουν να τα πάρουμε πίσω.