«Έχω πει μερικές φορές στον εαυτό μου ότι αν υπήρχε μία μόνο πινακίδα στην είσοδο κάθε εκκλησίας που να απαγόρευε την είσοδο σε οποιονδήποτε με εισόδημα πάνω από ένα συγκεκριμένο ποσό , θα γινόμουν αμέσως χριστιανή» . Σιμόν Βέιλ, Γαλλίδα φιλόσοφος και πολιτική ακτιβίστρια (1909-1943)
Φωτογραφία: Κίνηση Πολιτών Πάρου για Ελεύθερες Παραλίες | Save Paros Beaches
Κίνηση Πολιτών Πάρου / Συνεχίζονται οι διαμαρτυρίες σε παραλίες του νησιού για ελεύθερη πρόσβαση
tvxs.gr
Συνεχίζονται οι διαμαρτυρίες πολιτών της Πάρου σε παραλίες του
νησιού, αναδεικνύοντας ένα διαχρονικό πρόβλημα, αυτό της κατάληψης
δημόσιου χώρου από beach bar που τοποθετούν αυθαίρετα ξαπλώστρες.
Η “Κίνηση Πολιτών Πάρου για Ελεύθερες Παραλίες”, συλλογικότητα του
νησιού, οργανώνει συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας μπροστά από τις ξαπλώστρες
και η τελευταία έγινε στην παραλία Μαρτσέλο της Παροικίας την Κυριακή 30
Ιουνίου.
Εκεί πολίτες συγκεντρώθηκαν με πλακάτ και πανό με συνθήματα κατά της
αυθαίρετης κατάληψης της παραλίας με ξαπλώστρες και ομπρέλες, πέρα από
τα όρια που προβλέπονται από το νόμο και τις συμβάσεις που έχουν
υπογραφεί.
Σε κείμενο της στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης η “Κίνηση Πολιτών Πάρου για Ελεύθερες Παραλίες” αναφέρει:
“Η Κίνηση Πολιτών Πάρου για τις Παραλίες είναι μία “από τα κάτω”
συλλογικότητα πολιτών του νησιού. Μας ενώνει η έγνοια για τη συρρίκνωση
του δημόσιου χώρου και ο εκτοπισμός μας από τις παραλίες του τόπου μας.
Ανησυχούμε για την παγίωση της ανομίας και ασυδοσίας στις παραλίες της
Πάρου από επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται τμήματα παραλιών και
καταλαμβάνουν αυθαίρετα με ξαπλώστρες και ομπρέλες τον κοινόχρηστο χώρο,
πολύ πέραν των ορίων που προβλέπουν οι συμβάσεις παραχώρησης που έχουν
υπογράψει. Υπερασπιζόμαστε το δικαίωμα των πολιτών και επισκεπτών του
νησιού μας για ελεύθερη πρόσβασης στις παραλίες που αγαπάμε. Το ελληνικό
καλοκαίρι είναι κομμάτι της ψυχής μας, είναι κομμάτι της ταυτότητάς
μας: ας μην επιτρέψουμε σε κανέναν να μας το πάρει!”.
Η κίνηση αυτή, στο μεταξύ, έχει επεκταθεί και σε άλλα ελληνικά νησιά,
όπως η Νάξος, όπου μαζεύονται και υπογραφές ζητώντας από τους αρμόδιους
να παρέμβουν. Συγκεκριμένα ζητούν:
“-Να απομακρυνθούν, αποξηλωθούν, κατεδαφιστούν οι παράνομες μόνιμες ή ημιμόνιμες κατασκευές στις παραλίες και λιμνοθάλασσες,
-Να επανατοποθετηθούν οι εκβραχισμένοι ακτόλιθοι,
-Να αποκατασταθούν οι αμμοθίνες με νέα άμμο στη θέση της παράνομα
ειλημμένης, ώστε να καλυφθούν τουλάχιστον οι ρίζες των δέντρων που
εκτέθηκαν από την αμμοληψία,
-Να κλείσουν οι δρόμοι πάνω στις αμμοθίνες,
-Να περιφραχθούν οι αμμοθίνες και προστεθούν ενημερωτικές πινακίδες γι’ αυτές,
-Να δημιουργηθούν υπερυψωμένα ξύλινα μονοπάτια πάνω τους,
-Να προβλεφθούν χώροι στάθμευσης κοντά στις παραλίες κι όχι πάνω στις
αμμοθίνες και λιμνοθάλασσες,
-Να πάψει η ρίψη αποβλήτων σε λιμνοθάλασσες και παραλίες,
-Να υπογειοποιηθεί το δίκτυο της ΔΕΗ
-Να σταματήσουν όλες οι γεωτρήσεις που καταστρέφουν τον υδροφόρο ορίζοντα”.
ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ ανήκει στην ποιητική συλλογή του Γ. Σεφέρη Ημερολόγιο Καταστρώματος Α'
και, όπως δηλώνεται στο τέλος, γράφτηκε μέσα στη διετία 1938-1940.
Σχετίζεται με μια αόριστη μνεία της Ασίνης (πόλης της Αργολίδας) στο Β',
560 της Ιλιάδας(κατάλογος νεών*):
Ερμιόνην Ασίνην τε βαθύν κατά κόλπον εχούσας
(= την Ερμιόνη και την Ασίνη που
βρίσκονται στο βαθύ κόλπο). Ο βασιλιάς της Ασίνης δένεται μέσα στο
ποίημα με μια σειρά από εικόνες και σύμβολα που εκφράζουν την απουσία
της ζωής και το αίσθημα του κενού.
Ασίνην τε...
ΙΛΙΑΔΑ
Κοιτάξαμε όλο το πρωί γύρω γύρω το κάστρο1
αρχίζοντας από το μέρος του ίσκιου εκεί που η θάλασσα
πράσινη και χωρίς αναλαμπή, το στήθος σκοτωμένου παγονιού2
μας δέχτηκε όπως ο καιρός χωρίς κανένα χάσμα.
στριμμένα κλήματα γυμνά πολύκλωνα ζωντανεύοντας
στ' άγγιγμα του νερού, καθώς το μάτι ακολουθώντας τις
πάλευε να ξεφύγει το κουραστικό λίκνισμα
χάνοντας δύναμη ολοένα.
10
Από το μέρος του ήλιου ένας μακρύς γιαλός ολάνοιχτος
και το φως τρίβοντας διαμαντικά στα μεγάλα τείχη.
Κανένα πλάσμα ζωντανό τ' αγριοπερίστερα φευγάτα
κι ο βασιλιάς της Ασίνης που τον γυρεύουμε δυο χρόνια4 τώρα
άγνωστος, λησμονημένος απ' όλους κι από τον Όμηρο
ριγμένη εδώ σαν την εντάφια χρυσή προσωπίδα.6
Την άγγιξες, θυμάσαι τον ήχο της; κούφιο μέσα στο φως
σαν το στεγνό πιθάρι στο σκαμμένο χώμα·
κι ο ίδιος ήχος μες στη θάλασσα με τα κουπιά μας.
20
Ο βασιλιάς της Ασίνης ένα κενό κάτω απ' την προσωπίδα
παντού μαζί μας παντού μαζί μας, κάτω από ένα όνομα:
«Ασίνην τε... Ασίνην τε...»
κι οι πόθοι του φτερουγίσματα πουλιών κι ο αγέρας
στα διαστήματα των στοχασμών του και τα καράβια του
25
αραγμένα σ' άφαντο λιμάνι·
κάτω απ' την προσωπίδα ένα κενό.
Πίσω από τα μεγάλα μάτια τα καμπύλα χείλια τους βοστρύχους
ανάγλυφα στο μαλαματένιο σκέπασμα της ύπαρξής μας
ένα σημείο σκοτεινό που ταξιδεύει σαν το ψάρι
30
μέσα στην αυγινή γαλήνη του πελάγου και το βλέπεις:
ένα κενό παντού μαζί μας.
Και το πουλί που πέταξε τον άλλο χειμώνα
με σπασμένη φτερούγα
σκήνωμα ζωής,
Κι ο ποιητής αργοπορεί κοιτάζοντας τις πέτρες κι αναρωτιέται,
υπάρχουν άραγε
ανάμεσα στις χαλασμένες τούτες γραμμές τις ακμές τις
αιχμές τα κοίλα και τις καμπύλες
υπάρχουν άραγε
εδώ που συναντιέται το πέρασμα της βροχής του αγέρα
και της φθοράς
45
υπάρχουν, η κίνηση του προσώπου το σχήμα της στοργής
εκείνων που λιγόστεψαν τόσο παράξενα μες στη
ζωή μας
αυτών που απόμειναν σκιές κυμάτων και στοχασμοί με την
απεραντοσύνη του πελάγου
ή μήπως όχι δεν απομένει τίποτε παρά μόνο το βάρος
η νοσταλγία του βάρους μιας ύπαρξης ζωντανής
50
εκεί που μένουμε τώρα ανυπόστατοι λυγίζοντας
σαν τα κλωνάρια της φριχτής ιτιάς10 σωριασμένα μέσα στη
διάρκεια της απελπισίας
ενώ το ρέμα κίτρινο κατεβάζει αργά βούρλα ξεριζωμένα
μες στο βούρκο
εικόνα μορφής που μαρμάρωσε με την απόφαση μιας πί-
κρας παντοτινής.
Ο ποιητής ένα κενό.
55
Ασπιδοφόρος ο ήλιος ανέβαινε πολεμώντας
κι από το βάθος της σπηλιάς μια νυχτερίδα τρομαγμένη
χτύπησε πάνω στο φως σαν τη σαΐτα πάνω στο σκου-
τάρι:
«Ασίνην τε Ασίνην τε...». Να 'ταν αυτή ο βασιλιάς της Ασίνης
που τον γυρεύουμε τόσο προσεχτικά σε τούτη την ακρό-
πολη
60
γγίζοντας κάποτε με τα δάχτυλά μας την αφή του πάνω
στις πέτρες.
Ασίνη, καλοκαίρι '38 - Αθήνα, Γεν. '40
κατάλογος νεών: κατάλογος πλοίων (κατά πόλεις) που πήραν μέρος στον Τρωικό πόλεμο. 1. εννοεί της Ασίνης. Τα ερείπιά του βρίσκονται κοντά στο Ναύπλιο. 2. το στήθος σκοτωμένου παγονιού: παραθετικά στη λ. θάλασσα. Υπολανθάνει η παρομοίωση: σαν το στήθος σκοτωμένου παγονιού. 3. οι φλέβες του βράχου: τα σχήματα που γίνονται πάνω στο βράχο από τη διάβρωση, την υγρασία κτλ. 4. Βλ. εισαγωγικό σημείωμα. 5. αβέβαιη: επειδή βρίσκεται στον «κατάλογο των πλοίων», που η γνησιότητά του αμφισβητείται. 6. χρυσή προσωπίδα: πρόκειται για τις γνωστές
μυκηναϊκές προσωπίδες. Εδώ η έλλειψη του προσώπου κάτω από το σχήμα της
προσωπίδας παίρνει τη σημασία συμβόλου. Το ποίημα προχωρεί με μια σειρά
από παρόμοια σύμβολα, που δηλώνουν την απουσία της ζωής (το στεγνό
πιθάρι, τα αγάλματα, το πουλί που πέταξε κτλ.). 7. αγάλματα: τα αγάλματα επανέρχονται συχνά
στην ποίηση του Σεφέρη. Συνήθως συμβολίζουν τη μετάβαση σ' έναν άλλο
κόσμο (του θανάτου ή της ανυπαρξίας ή της ζωής που απόμεινε χωρίς
συνέχεια). 8. τα σκυλόδοντα του καλοκαιριού: τα «κυνικά
καύματα», οι ζέστες του καλοκαιριού που προκαλούνται από τον αστερισμό
του Κυνός (σύμφωνα με παλιά αντίληψη). Η φράση συνοπτικά σημαίνει: η
γυναίκα που έφυγε το καλοκαίρι. 9. τσιρίζοντας: η εικόνα παρμένη από τον Όμηρο: τῇ ῥ᾿ ἄγε [Ἑρμῆς] κινήσας, ταὶ δὲ τρίζουσαι
ἕποντο,
ὡς δ᾿ ὅτε νυκτερίδες μυχῷ ἄντρου θεσπεσίοιο
τρίζουσαι ποτέονται...
(Ομ. ΟΔΥΣΣΕΙΑ, ω, 5-7)
Τους στίχους αυτούς έχει μεταφράσει ο ίδιος ο Σεφέρης: «Έτσι πήρε να ξεκινήσει, κι αυτές τσιρίζοντας [οι ψυχές]
ακολουθούσαν. Όπως όταν νυχτερίδες
στα βάθη της
σπηλιάς... πεταρίζουν τσιρίζοντας...»
(Γ. Σεφέρη: Μεταγραφές, 1980, σελ. 15-16) 10. ιτιά: εννοεί το δέντρο «ιτιά κλαίουσα» που πήρε αυτό το όνομα από το σχήμα της· στην ποίηση είναι σύμβολο του πένθους.
Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής
Από το Αρχαιολογικό Μουσείο Ναυπλίου : Κεφάλι πήλινου γυναικείου
ειδωλίου (‘ο άρχοντας της Ασίνης’)
Χρονολογείται στα μυκηναϊκά χρόνια
και πιο συγκεκριμένα στην ΥΕ ΙΙΙ Γ περίοδο (12ος αι. π.Χ.)
Το
πρόσωπο αποδίδεται μακρόστενο με προτεταμένο πηγούνι και έντονα,
ολοστρόγγυλα μεγάλα μάτια, τονισμένα φρύδια, μύτη τριγωνική, που
προεξέχει έντονα και έρχεται σε αντίθεση με το μικρό επίπεδο στόμα και
τα στενά χείλη δηλωμένα με διπλή οριζόντια χάραξη. Το μέτωπο χαμηλό, το
κρανίο σχεδόν επίπεδο με κεντρική οπή. Το κεφάλι καλύπτεται με πόλο, ενώ
τα μαλλιά διαμορφώνονται σε πλαστικούς πλοκάμους, που πέφτουν πίσω. Τα
αυτιά, αρκετά ψηλά στους κροτάφους, φέρουν οπές, που πιστεύεται ότι
προορίζονταν για να εισακούονται οι προσευχές των πιστών. Το πρόσωπο
διατηρεί ίχνη γραπτής διακόσμησης.
Το έργο, που
αποδίδει μορφή με επίσημη και σοβαρή έκφραση, ανήκει στην ομάδα των
μεγάλων, συνήθως τροχήλατων ειδώλων, που βρέθηκαν σε ιερά των μεγάλων
μυκηναϊκών κέντρων του ηπειρωτικού και νησιωτικού χώρου (Μυκήνες,
Τίρυνθα, Φυλακωπή) και παριστάνουν θεότητες. Το υπόστυλο δωμάτιο άλλωστε
της οικίας G της Ασίνης, όπου βρέθηκε το κεφάλι, θεωρήθηκε ως οικιακό
ιερό.
Αν
και δεν σώζεται το σώμα του ειδώλου, ο τύπος και τα χαρακτηριστικά του
κεφαλιού της Ασίνης, συγκρινόμενα με τα παράλληλά του, αποδίδουν μάλλον
γυναικεία μορφή μολονότι είναι γνωστό ως ‘Άρχοντας της Ασίνης’. Έχει
επίσης υποστηριχθεί ότι το κεφάλι προέρχεται από ειδώλιο σφίγγας.
Επισκεφθείτε
το Αρχαιολογικό Μουσείο Ναυπλίου στην πλατεία Συντάγματος, στο ιστορικό
κέντρο της πόλης του Ναυπλίου. Στεγάζεται σε τριώροφο κτήριο που
οικοδομήθηκε το 1713, από τον Βενετσιάνο Προβλεπτή του Στόλου Αυγουστίνο
Σαγρέδο, με σκοπό να χρησιμεύσει ως αποθήκη του στόλου.
Η
#έκθεση του μουσείου διαρθρώνεται σε θεματικές ενότητες, οι οποίες
παρουσιάζουν τους πολιτισμούς που αναπτύχθηκαν στην Αργολίδα από την
απώτατη προϊστορία έως και την ύστερη αρχαιότητα και περιλαμβάνει 2.000
περίπου εκθέματα, από ολόκληρη την Αργολίδα, με εξαίρεση το Άργος και τη
γειτονική του Λέρνα, τις Μυκήνες και το ιερό του Ασκληπιού στην
Επίδαυρο που παρουσιάζονται στα αντίστοιχα τοπικά μουσεία.
Ωράριο Λειτουργίας: Καθημερινά 8:30 - 15:30
1η Απριλίου - 31η Οκτωβρίου: Κανονικό εισιτήριο 6 ευρώ, μειωμένο εισιτήριο 3 ευρώ
Ολοκληρώνει σταδιακά την προετοιμασία του για την εκλογική μάχη της τοπικής αυτοδιοίκησης
ο ΣΥΡΙΖΑ ενώ ταυτόχρονα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη η διαδικασία για την
ανάδειξη της νέας ηγεσίας του. Στις 2 Σεπτεμβρίου – όπως αποφάσισε η
Π.Γ - θα διεξαχθεί το Διαρκές Συνέδριο του κόμματος, ενώ ανακοινώθηκε η
στήριξη στον Μανώλη Μάκαρη για την Περιφέρεια της Πελοποννήσου. Όσον
αφορά τον υποψήφιο της Αθήνας αναμένεται να ανακοινωθεί εντός της
εβδομάδας,σε νέα συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας την Τετάρτη ή την
Πέμπτη.
Αναφορικά με την υποψηφιότητα του Μανώλη Μάκαρη η Πολιτική
Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ κατέληξε στην απόφαση αυτή μετά από συνεδρίαση
μέσω τηλεδιάσκεψης. Ο Μ.Μάκαρης όπως επισημαίνεται «είναι ιατρός
καρδιολόγος, διευθυντής στην Καρδιολογική Κλινική του Νοσοκομείου
Καλαμάτας. Κατέχει δύο μεταπτυχιακούς τίτλους (MSc Νανοϊατρικής και ΜΑ
Τοπικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης). Εκλεγμένος στα
ΔΣ του Σωματείου Ιατρών ΕΣΥ, του Ιατρικού Συλλόγου και του Νοσοκομείου
Μεσσηνίας έχει δώσει μάχες για την προάσπιση του Δημόσιου Συστήματος
Υγείας. Έχει μεγάλη αυτοδιοικητική εμπειρία, έχοντας διατελέσει
αντιδήμαρχος Παλλήνης και στη συνέχεια ως επικεφαλής της δημοτικής
παράταξης “Ανοιχτός Δήμος – Ενεργοί Πολίτες” στην Καλαμάτα».
Αυτά ενώ ήδη θυμίζουμε ότι έχει ανακοινωθεί η στήριξη στον ανεξάρτητο υποψήφιο Γιώργο Ιωακειμίδη για την Περιφέρεια Αττικής. Στο Νότιο Αιγαίο ο ΣΥΡΙΖΑ θα στηρίξη την Χρύσα Καραγιάννη, στην Περιφέρεια Ηπείρου τον Γιάννη Στέφο, την Γεωργία Ζεμπιλιάδου στην Δυτική Μακεδονία, τον Θοδωρή Γαλιατσάτο στο Ιόνιο και τον Απόστολο Γκλέτσο στην Στερεά Ελλάδα. Επίσης σύντομα θα ανακοινωθούν και οι στηρίξεις στις υπόλοιπες περιφέρειες της χώρας.
Για τον Δήμο Αθήνας
Όσον αφορά την υποψηφιότητα του ΣΥΡΙΖΑ για την Αθήνα αρκετές
προτάσεις παραμένουν «στο τραπέζι». Οι δύο κυριότερες είναι αυτές του Κώστα Ζαχαριάδη και του Νίκου Φίλη, που έχει προταθεί από την «Ομπρέλλα». Δυναμικά επανήλθε στο προσκήνιο όμως και η υποψηφιότητα του μπασκετμπολίστα Νίκου Παππά,
που είχε προ δύο μηνών ανακοινωθεί από τον Αλέξη Τσίπρα. Οι διαθέσεις
του Ν.Παππά αναμένεται να «βολιδοσκοπηθούν» τα επόμενα 24ωρα κι εφόσον
προτίθεται να κατέβει στις εκλογές για την δημαρχία της Αθήνας είναι ένα
ενδεχόμενο που θα συζητηθεί. Μια ακόμη πιθανότητα είναι αυτή του
εργατολόγου ΚωνσταντίνουΤσουκαλά ο οποίος έχει προταθεί από τον Διονύση Τεμπονέρα
και φαίνεται να έχει και την στήριξη του υποψηφίου για την ηγεσία του
ΣΥΡΙΖΑ, Νίκου Παππά. Επίσης παραμένει ενεργή και η πρόταση για την Όλγα Μπαλαούρα.
Σε κάθε περίπτωση το τοπίο αναμένεται να ξεκαθαρίσει εντός της
εβδομάδας, με δεδομένο ότι στις 30 Αυγούστου λήγει και η διορία για την
κατάθεση των υποψηφιοτήτων.
Το συνέδριο του Σεπτέμβρη και η νέα ηγεσία
Σχετικά με το Διαρκές Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ θα πραγματοποιηθεί τελικά το Σάββατο 2 Σεπτεμβρίου.
Θυμίζουμε ότι με βάση το καταστατικό του κόμματος στο συνέδριο θα
μετέχουν οι σύνεδροι που είχαν εκλεγεί στο τελευταίο τακτικό συνέδριο
που έγινε την Άνοιξη του 2022. Αντικείμενο του θα είναι αποκλειστικά η
«έγκριση και τυπικά των υποψηφιοτήτων για την Προεδρία του Κόμματος, οι
οποίες μπορούν να κατατεθούν μέχρι και το Διαρκές Συνέδριο». Πράγμα που
σημαίνει πως θεωρητικά είναι πιθανό να υπάρξουν ακόμη περισσότεροι
υποψήφιοι πρόεδροι από τους 4 που ήδη έχουν καταθέσει υποψηφιότητας (Ε.Αχτσιόγλου, Ε.Τσακαλώτος, Ν.Παππάς και Στ. Τζουμάκας). Οι συγκεκριμένοι πάντως θα τοποθετηθούν κατά την διάρκεια του Συνεδρίου ενώ η έγκριση της υποψηφιότητάς τους θα γίνει δίχως καμία προϋπόθεση μια
και ήδη έχουν αναδειχθεί από την τελευταία συνεδρίαση της Κεντρικής
Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ. Αντιθέτως οποιαδήποτε νέα υποψηφιότητα θα πρέπει
να συνοδεύεται από 30 υπογραφές μελών της Κεντρικής Επιτροπής ενώ δεν
υπάρχει περιορισμός για κάθε μέλος της Κ.Ε σχετικά με το για πόσες
υποψηφιότητες θα υπογράψει.
Σημειώνεται ότι οι υποψηφιότητες θα εγκριθούν ως ενιαία πρόταση. Το Διαρκές Συνέδριο θα
διεξαχθεί με υβριδικό τρόπο, με δυνατότητα φυσικής παρουσίας ή
διαδικτυακής, στο οποίο θα μιλήσουν οι υποψήφιοι πρόεδροι. Για την
κατάθεση υποψηφιότητας απαιτούνται υπογραφές από 30 μέλη της Κεντρικής
Επιτροπής, ενώ για τις υποψηφιότητες που εγκρίθηκαν από την τελευταία
Κεντρική Επιτροπή, δεν απαιτούνται υπογραφές. Μέλη της Κεντρικής
Επιτροπής μπορούν να υπογράψουν και για παραπάνω από έναν υποψηφίους.
Επίσης για λόγους που σχετίζονται με την διευκόλυνση των συνέδρων το
συνέδριο θα πραγματοποιηθεί με υβριδικό τρόπο. Δηλαδή είτε με φυσική,
είτε με διαδικτυακή παρουσία. Η εκλογή του νέου προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ από
την βάση του κόμματος θα γίνει στις 10 Σεπτεμβρίου και εφόσον απαιτηθεί
και δεύτερος γύρος αυτός θα γίνει στις 16 Σεπτεμβρίου.
Να θυμίσουμε ότι σύμφωνα με την τελευταία απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής το Φθινόπωρο (Νοέμβρη ή αρχές Δεκέμβρη) θα πραγματοποιηθεί Έκτακτο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ
με αντικείμενο συνολικά την πορεία του κόμματος. Αυτό θα
πραγματοποιηθεί με την εκλογή νέων συνέδρων ενώ παράλληλα αναμένεται να
λάβει αποφάσεις για την αποτίμηση της έως τώρα πορείας του ΣΥΡΙΖΑ και το
εφεξής πολιτικό του στίγμα.
Μια περίπλοκη βιογραφία για τη σταδιοδρομία του θεωρητικού φυσικού που
θεωρείται ο πατέρας της ατομικής βόμβας, μέσω της ανάμιξής του στο
σχέδιο Μανχάταν.
Η
περίπλοκη βιογραφία παρακολουθεί τη σταδιοδρομία του θεωρητικού φυσικού
που θεωρείται ο πατέρας της ατομικής βόμβας, μέσω της ανάμιξής του στο
σχέδιο Μανχάταν. Ο Κρίστοφερ Νόλαν χωράει σε μια ταινία την εκπαίδευση
του επιστήμονα, τις τριβές στο εργαστήριο Λος Άλαμος, το μεγάλο του
επίτευγμα, την ανάπτυξη της κβαντικής φυσικής, τις ανακριτικές
επιτροπές, τις τύψεις, τις μάχες και τα σκιώδη κίνητρα πίσω από τα
ολέθρια γεγονότα
Στην
τρομερά ευφάνταστη καριέρα του, ο Κρίστοφερ Νόλαν, η τελευταία μεγάλη
ελπίδα της mainstream αμερικανικής κινηματογραφίας, έχει μετατρέψει
πόλεις σε στάχτη, έχει σκάψει στο υποσυνείδητο, έχει λυγίσει τον χρόνο
κατά βούληση και έχει διασχίσει το σύμπαν, μετατρέποντας τους θηριώδεις
προϋπολογισμούς των στούντιο σε κινηματογραφικούς κύβους του Ρούμπικ. Η
νέα του ταινία, το «Oppenheimer», είναι ό,τι πιο πυκνό, βαθύ και
βερμπαλιστικό έχει κάνει ο σκηνοθέτης.
Όποιος αγαπάει έστω και
λίγο τον σύγχρονο κινηματογράφο, αναμφίβολα περιμένει εναγωνίως την
επική τρίωρη βιογραφική ταινία για τον θεωρητικό φυσικό και «πατέρα της
ατομικής βόμβας» Ρόμπερτ Οπενχάιμερ. Στη διαλεκτική της ταινίας εξετάζει
το πώς ο Οπενχάιμερ και άλλοι Εβραίοι επιστήμονες του προγράμματος,
ορισμένοι από τους οποίους ήταν πρόσφυγες από τη ναζιστική Γερμανία,
αξιολογούσαν τη δουλειά τους με υπαρξιακό γνώμονα.
Ετούτη
η ψυχοπολιτική απόπειρα να κατανοήσουμε σε βάθος την ταλανισμένη
ιδιοφυΐα πίσω απ’ τον παρεξηγημένο Ίκαρο της αμερικάνικης επιστήμης, που
υπηρέτησε την πολεμική μηχανή και έστρωσε το χαλί για τον Ψυχρό Πόλεμο,
έρχεται με τη μορφή ενός ανθρωποκεντρικού δράματος που πατάει στις
κυρίαρχες αμερικανικές αξίες. Ο μηχανισμός της ταύτισης με τον κβαντικό
οσιομάρτυρα, που προσπαθεί να μείνει ακέραιος αλλά τελικά συνθλίβεται
επειδή δεν διέκρινε τα ατομικά συμφέροντα μεμονωμένων ανθρώπων πίσω από
τους μηχανισμούς της εξουσίας, υπογραμμίζει την αίσθηση ηθικής
ανωτερότητας που έχουν οι φιλόδοξες βιογραφίες τέτοιου μεγέθους. Τα
σάπια μήλα της ιστορίας του Σχεδίου Μανχάταν και των μηχανισμών πίσω από
την παραγωγή πυρηνικών όπλων είναι προσεκτικά επιλεγμένες ιστορικές
προσωπικότητες. που θυσιάζονται ως «άπληστοι», ώστε να απλοποιήσουν για
εμάς, σχεδόν 80 χρόνια μετά, την ιδεολογική και ηθική αποτίμηση του
κεντρικού ήρωα. Πίσω από τα διλήμματα ανάμεσα στην επιστημονική έρευνα
και το πατριωτικό καθήκον, η προσωπικότητα του Οπενχάιμερ αποκτά ένα
σαφώς αποστασιοποιημένο και ελαφρώς αριστερόστροφο πρόσημο, φυσικά χωρίς
κομμουνιστική θεώρηση, ώστε να προκύπτει εύλογα ένα αντιφασιστικό
κίνητρο, αλλά δίχως να ξεφύγουν υπόνοιες αντικαπιταλισμού. Το
«Oppenheimer» μπορεί να μην επιχειρεί μια ολική αναθεώρηση τηςΙστορίας
με δόλο, όπως είχαν κάνει πολιτικάντικες ταινίες που θεωρούνται
αριστερές (όπως το λαοπλάνο «JFK» για τη δολοφονία του Κένεντι) ή είναι
ανοιχτά δεξιές (όπως το ανιστόρητο «J. Edgar» για τη ζωή του Χούβερ),
όμως αντιμετωπίζει τις άθλιες πρακτικές του Μακάρθι και τον κυνισμό του
Τρούμαν ως απλές παραφωνίες σε ένα, κατά τα άλλα, ιερό σύστημα αξιών.
Ο
Νόλαν καταφέρνει και κάνει ένα αριστοτεχνικό σλάλομ ανάμεσα σε τρεις
(τουλάχιστον) παράλληλες αφηγήσεις και το πυκνό μοντάζ τρέχει
ασθμαίνοντας πίσω από έναν καταιγισμό ανακρίσεων, επιστημονικών
διαφωνιών και δημόσιων αντιπαραθέσεων, σε εκατοντάδες σκηνές που
στριμώχνονται μέσα σε περίτεχνα φλας μπακ μέσα σε άλλα φλας μπακ, ενώ τα
λεκτικά πυρά συνοδεύονται από ένα μουσικό σφυροκόπημα στο σάουντρακ που
κροταλίζει, εκνευρίζει και ενεργοποιεί. Η ταινία είναι δομημένη με
τρόπο που υποδηλώνει ότι ενώνονται τα πολλαπλά νήματα της προσωπικότητας
του Οπενχάιμερ: η επιστημονική του ευφυΐα, η αμφιταλαντευόμενη
ιδεολογία του, η ταραχώδης ερωτική του ζωή και η επιδεικτική του ύβρις,
ενώ ο ίδιος έρχεται ενοχικά αντιμέτωπος με τις συνέπειες των πράξεών
του. Τελικά, ο Οπενχάιμερ αντιμετωπίζεται ως ένα άλυτο αίνιγμα, που η
πλειοψηφία θεώρησε πως έσωσε τους συμμάχους των ΗΠΑ από την έλευση του
φασισμού και του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά διαπομπεύτηκε σκληρά με
χαλκευμένες κατηγορίες. Η πραγματική τιμωρία του, ωστόσο, ήταν το
πνιγηρό αίσθημα ενοχής του, επειδή ηγήθηκε της απόπειρας να καθιερωθεί
στη συνείδηση της ανθρωπότητας ο υπέρτατος μπαμπούλας: η πυρηνική
καταστροφή. «Τώρα έγινα ο θάνατος, ο καταστροφέας των κόσμων»,
αναλογίζεται ο Οπενχάιμερ για το απόλυτο όπλο μαζικής καταστροφής.
Ο
Νόλαν σκηνοθετεί τη δική του αρσενική εποποιία, το δικό του έπος
μεγαλομανίας και πτώσης του μεγάλου παρεξηγημένου άνδρα, που βρέθηκε στο
μάτι του κυκλώνα, τον δικό του «Πολίτη Κέιν», ώστε να ιχνηλατήσει την
πολυπλοκότητα του Οπενχάιμερ. Το δηλητηριασμένο μήλο που δίνει ο
μοναχικός φοιτητής Οπενχάιμερ στον καθηγητή του είναι το Rosebud για το
δικό του ταξίδι στο ακατάσχετο χάος της εξωτερικής πολιτικής και στη
σκουληκότρυπα της διεθνούς διπλωματίας που σφετερίζεται την ανάγκη για
επιστημονική πρόοδο και για την κατανόηση των δυνάμεων του φυσικού
κόσμου. Ο ήρωας δηλητηρίασε ένα μήλο εξαιτίας της συναισθηματικής του
δυσφορίας, όντας μπερδεμένος από αισθήματα ανεπάρκειας και έντονης
ζήλιας. Οι αλαζονικές πτυχές της προσωπικότητας του Οπενχάιμερ
λειαίνονται αναπόφευκτα και ο Νόλαν μάς παρουσιάζει έναν μονίμως
αφηρημένο, αξιαγάπητα εκκεντρικό, έξυπνο ναΐφ τύπο που παρασύρεται από
τους ενθουσιασμούς του, μέχρι που είναι πολύ αργά για να αναλογιστεί τις
συντριπτικές συνέπειες όσων έπραξε. Όπως καταδεικνύει η ταινία του
Νόλαν, μεταπολεμικά ο Οπενχάιμερ θεωρούνταν ο κορυφαίος επιστήμονας στην
Αμερική και αποθεώθηκε απ’ το περιοδικό Time, καθώς ο ίδιος εξέφραζε
την πεποίθηση πως θα μπορούσε να αποτρέψει τους κυβερνητικούς χειρισμούς
των πυρηνικών όπλων.
Μεγάλη μερίδα κριτικών σχολιάζει
ποικιλοτρόπως την απόφαση του Νόλαν να μην δείξει τα ιαπωνικά θύματα των
ατομικών βομβαρδισμών. Αντ' αυτού, βλέπουμε τον Οπενχάιμερ να
φαντάζεται απλώς τις επιπτώσεις της βόμβας στα μέλη του ενθουσιώδους
αμερικανικού κοινού στην ομιλία του. Η άρνηση απεικόνισης του μαζικού
αφανισμού από τη ρίψη ατομικών βομβών στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι
είναι μια περίπτωση χρήσιμης αποσιώπησης από πλευράς του σεναρίου. Το να
μην φανούν με αξιομνημόνευτο ή ρεαλιστικό τρόπο οι φρικτές συνέπειες
του μεγαλύτερου επιτεύγματος του ιδιοφυούς Οπενχάιμερ είναι μια
στρατηγική απόφαση για να διατηρηθεί η συμπάθεια του κοινού προς τον
ήρωα. Αυτό είναι άλλωστε το ανίκητο αφηγηματικό όχημα που υμνεί τον
ατομικό φιλελευθερισμό και είναι απαραίτητο σε κάθε επική βιογραφία.
Ειδικά όταν πρόκειται για μια βιογραφία που βασίζεται στο πρότυπο του
κλασικού δυτικού ήρωα που ισοπεδώνεται από την ατομική διαφθορά στους
κόλπους της κρατικής μηχανής. Και μάλιστα τη μορφή του καλλιτεχνικού
blockbuster που έρχεται για να σαρώσει, δικαίως σε πολλές κατηγορίες,
κάθε κινηματογραφικό βραβείο που θα βρει στο διάβα του μέχρι τα Όσκαρ.
Εάν
πλησιάζουμε στο τέλος του Χόλιγουντ όπως το ξέρουμε, ο Νόλαν, ιδιοφυής
όσο και μονομανής ο ίδιος, είναι ένας από τους τελευταίους εκφραστές και
του σκεπτόμενου μπλοκμπάστερ που έγινε για τη μεγάλη οθόνη. Ένας
επιστήμονας της ΙΜΑΧ ψυχαγωγίας και ένας εφευρέτης του φιλμ στα 65mm,
που, όπως και ο Οπενχάιμερ, είναι θύμα της δικής του διογκωμένης
αυτοπεποίθησης. Μας χαρίζει, λοιπόν, ένα πολιτικό θρίλερ που
μετατρέπεται σε πολεμική ταινία που μέσα της κρύβει ένα υπαρξιακό φιλμ
τρόμου. Μια υδροκέφαλη, αγέλαστη, υπερμεγέθη, βαριά, αχρείαστα αγχωμένη
και σύνθετη ταινία, ως βόμβα στα θεμέλια ενός συστήματος ψυχαγωγίας που
ψυχορραγεί. Μια ταινία με πολλά ελαττώματα, αλλά με κάθε λεπτομέρεια
προσεγμένη εξαντλητικά. Ένα έπος με την επιμονή να θέσει τα πιο μεγάλα
ερωτήματα, απαντώντας ταυτόχρονα σε όλα, ένα προς ένα. Και σαν Ίκαρος
της φιλμοκατασκευής, διαπράττει μια εντυπωσιακή ύβρη.
*H ταινία κυκλοφορεί στις 24 Αυγούστου στους κινηματογράφους, από την Tanweer