«Έχω πει μερικές φορές στον εαυτό μου ότι αν υπήρχε μία μόνο πινακίδα στην είσοδο κάθε εκκλησίας που να απαγόρευε την είσοδο σε οποιονδήποτε με εισόδημα πάνω από ένα συγκεκριμένο ποσό , θα γινόμουν αμέσως χριστιανή» . Σιμόν Βέιλ, Γαλλίδα φιλόσοφος και πολιτική ακτιβίστρια (1909-1943)
Η Ημέρα Μνήμης των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος τιμάται σήμερα παντού, από ολόκληρο τον σύγχρονο δημοκρατικό κόσμο, με τη δέουσα σοβαρότητα και μεγαλοπρέπεια.
Η Θεσσαλονίκη ειδικότερα, ως αφετηρία των 50.000 Εβραίων που βρήκαν
βασανιστικό θάνατο στα κολαστήρια των Ναζί, αναγνωρίζει τη θηριωδία του
Ολοκαυτώματος και τιμά με μεγάλη συγκίνηση τη μνήμη των θυμάτων του.
Το Μουσείο του Ολοκαυτώματος, που βρίσκεται υπό ανέγερση σήμερα στην
πόλη και αποφασίστηκε επί δημαρχίας Γιάννη Μπουτάρη, το μνημείο που
αφιερώθηκε στα θύματα των Ναζί και εγκαταστάθηκε στην πλατεία
Ελευθερίας, απέναντι από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, στο σημείο
αναχώρησης των Εβραίων για τα κολαστήρια του Άουσβιτς, του Μπίρκεναου
και του Νταχάου, το μνημείο για τα θύματα του Ολοκαυτώματος που
αναγέρθηκε στο ΑΠΘ το 2014, επί πρυτανείας του γράφοντος, σε ένδειξη
αναγνώρισης από πλευράς του πνευματικού κόσμου της πόλης της ιστορικής
αλήθειας ότι το ΑΠΘ κτίστηκε πάνω στα παλιά νεκροταφεία της κάποτε
πολυπληθούς Εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης, όσο και η έδρα
Εβραϊκών Σπουδών που ιδρύθηκε την ίδια εποχή στο ίδιο πανεπιστήμιο – από
κοινού με την έδρα Αραβικών Σπουδών – για να θυμίζουν τους ιστορικούς
δεσμούς της πόλης με τον Εβραϊκό – αλλά και με τον Αραβικό πολιτισμό –
αποτελούν ελάχιστο φόρο τιμής σε μια μαύρη κηλίδα που στιγμάτισε με την
απίστευτη βαρβαρότητα των Ναζί την παγκόσμια ιστορία και τραυμάτισε τον
παγκόσμιο πολιτισμό.
Το «Never Again» έγινε σε ολόκληρο τον πλανήτη ένα σύνθημα εναντίον
του φασισμού και του ναζισμού, εναντίον των πάσης φύσεως διακρίσεων και
εναντίον της βαρβαρότητας ανθρώπων σε ανθρώπους, για οποιονδήποτε λόγο
και αιτία.
Με ιδιαίτερη λύπη διαπιστώνεται σήμερα πάντως ότι το «Never Again»
χρησιμοποιείται επιλεκτικά και αποκλειστικά και μόνο για τους Εβραίους
που έπεσαν θύματα του Ολοκαυτώματος από πλευράς των Ναζί.
Δεν νοείται αλλιώς, την ώρα που το Ισραήλ εξαπολύει ανηλεή πόλεμο
εναντίον της Χαμάς στη Γάζα, έχοντας εξολοθρεύσει ήδη 25.000
Παλαιστίνιους, κυρίως άμαχους, γυναίκες και παιδιά και επιπλέον έχοντας
τραυματίσει περισσότερους από 50.000, πολλοί από τους οποίους θα μείνουν
ανάπηροι για όλη τους τη ζωή, κυρίως παιδιά και πάλι, να τιμάται η
μνήμη των Εβραίων θυμάτων του Ολοκαυτώματος των Ναζί και να μην
ακούγεται κουβέντα για τα σημερινά θύματα ενός άλλου ολοκαυτώματος,
αυτού σε βάρος των Παλαιστινίων. Ενός λαού που πέφτει σήμερα θύμα της
βαρβαρότητας ενός ολοκληρωτικού πολέμου και μένει χωρίς πατρίδα.
Θα περίμενε κανείς από την παγκόσμια κοινότητα, αλλά πολύ περισσότερο
και από την Ελλάδα, που βίωσε τη βαρβαρότητα του Ολοκαυτώματος, στις
γιορτές για τη μνήμη των θυμάτων του, να ακουστεί και μια, έστω,
κουβέντα, για τα θύματα του σημερινού πολέμου εξολόθρευσης του
Παλαιστινιακού λαού.
Τίποτε. Σιγή ασυρμάτου για τους Παλαιστίνιους και τη βαρβαρότητα του Ισραήλ σε βάρος τους. Λες και δεν συμβαίνει…
Κι ακόμη περισσότερο, θα περίμενε κανείς από τους Εβραίους του
κράτους του Ισραήλ, επειδή ακριβώς οι ομοεθνείς τους έχουν υποστεί, ως
θύματα, τη βαρβαρότητα των Ναζί, να έχουν κάτι παραπάνω διδαχθεί. Και να
είναι πιο ευαίσθητοι απέναντι σε έναν πόλεμο εξολόθρευσης ενός
ολόκληρου λαού.
Δυστυχώς η ιστορία δεν διδάσκει. Και δυστυχώς το σύνθημα «Never Again» δεν δικαιώνεται και δεν γίνεται πράξη.
Χτες, θύματα της βαρβαρότητας των Ναζί ήταν οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης.
Σήμερα, θύματα της βαρβαρότητας του Ισραήλ είναι οι Παλαιστίνιοι στη Γάζα.
Κανείς δεν δείχνει να νοιάζεται για το Ολοκαύτωμα των… άλλων.
*Γιάννης Μυλόπουλος, Καθηγητής, πρώην Πρύτανης ΑΠΘ, Περιφερειακός
Σύμβουλος, επικεφαλής της παράταξης «ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Κ.
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ»
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΓΙΑ ΟΣΑ ΔΡΑΜΑΤΙΚΑ ΣΥΜΒΑΙΝΟΥΝ ΣΤΗ ΓΑΖΑ ΤΩΡΑ
Ιστορικής αξίας σπάνιο ντοκιμαντέρ που περιγράφει την τότε σύγχρονη ζωή στην μεγαλούπολη του
Βερολίνου στη δεκαετία του 1920. Το Βερολίνο την εποχή εκείνη ήταν μια πόλη που γνώριζε
βιομηχανική ανάπτυξη, συνοδευόμενη όμως από τα φαινόμενα της αστυφιλίας, του
συνωστισμού και της φτώχειας των κατώτερων τάξεων
Σενάριο: Karl Freund, Carl Mayer, Walther Ruttmann
Παραγωγή: G. Kusnezow, Γερμανία, 1927
Μουσική: Edmund Meisel
Φωτογραφία: Robert Baberske, Reiman Kuntze, Lazlo Schaffer, KarlFreud
Μοντάζ: Walter Ruttmann
Διάρκεια: 65’
Στην ταινία του ο πρωτοπόρος Γερμανός σκηνοθέτης Ρούτμαν παρακολουθεί και ερμηνεύει την
πόλη ως μια σύνθεση ρυθμών. Μέσα σε ένα διάστημα που κινηματογραφικά
αντιστοιχεί σε μία ημέρα, παρόλο που προκύπτει από γυρίσματα ενός
ολόκληρου χρόνου, η πόλη παρουσιάζεται σαν ένα πλέγμα διασταυρούμενων
πρακτικών και ενεργειών, ένα πλέγμα από δράσεις ανθρώπινες ή μηχανικές
που κοινό τους χαρακτηριστικό έχουν τη ρυθμική επανάληψη.
Είναι ένα ντοκιμαντέρ που περιγράφει την τότε σύγχρονη ζωή στη
μεγαλούπολη του Βερολίνου. Το Βερολίνο την εποχή εκείνη ήταν μια πόλη
που γνώριζε βιομηχανική ανάπτυξη, συνοδευόμενη με τα φαινόμενα της
αστυφιλίας, του συνωστισμού, της φτώχειας των κατώτερων τάξεων.
Ο Ruttmann σκιαγραφεί τη ζωή της μεγαλούπολης σαν έναν ζωντανό
οργανισμό που έχει τον δικό του ρυθμό. Αγουροξυπνημένος το πρωινό,
πολυάσχολος όλη τη μέρα και διασκεδάζοντας το βράδυ πριν πάει για ύπνο.
Παράλληλα ακολουθεί μια δομή παρόμοια με αυτή των συμφωνικών έργων
κλασικής μουσικής. Για να πετύχει την ατμόσφαιρα της αγχωτικής ζωής
χρησιμοποιεί βιαστικές, σύντομες σκηνές, μια πρωτόγνωρη τεχνική για την
εποχή εκείνη. Το σίγουρο είναι ότι ο θεατής δεν χάνει το ενδιαφέρον του
έως και το τελευταίο λεπτό. Ο Ruttmann χρησιμοποιεί την κάμερα σαν
σημειωματάριο και δένει χιλιάδες κομμάτια/αναμνήσεις του αστικού τοπίου
και της καθημερινότητας δημιουργώντας ένα ποιητικό αποτέλεσμα. «Δεν
ήθελα να κάνω απλά ένα κολάζ εικόνων, αλλά κάτι που να μοιάζει με τη
δομή μιας περίπλοκης μηχανής που αρχίζει να λειτουργεί μόνο όταν κάθε
μικροσκοπικό της κομμάτι έχει μονταριστεί σωστά με το επόμενο», είχε
δηλώσει ο σκηνοθέτης.
Το 1927 η ταινία είχε προβληθεί υπό τη συνοδεία της μουσικής του
Έντμουντ Μάιζελ, συνθέτη της μουσικής της ταινίας του Αϊζενστάιν
«Θωρηκτό Ποτέμκιν». Οι δύο δημιουργοί ήθελαν να παρουσιάσουν ένα έργο
στο οποίο ο ήχος και η εικόνα θα συνομιλούσαν με τρόπο τέτοιο ώστε το
αισθητικό αποτέλεσμα να δίνει στον θεατή μια ολοκληρωμένη εικόνα για το
φαινόμενο «Βερολίνο» και την ατμόσφαιρα της σπουδαίας αυτής μητρόπολης. Η
παρτιτούρα του Μάιζελ θεωρείται χαμένη. Αυτό που έχει διασωθεί όμως
είναι μία εκδοχή της σύνθεσης για πιάνο την οποία ο μουσικός Bernd
Thewes αποκατάστησε με τη συνεργασία του Bundesarchiv / Filmarchive
Berlin και της ZDF/ARTE που έκαναν και την αποκατάσταση της κόπιας.
Η
ταινία του Γιώργου Λάνθιμου Poor things προκάλεσε έντονο δημόσιο
διάλογο και ακραία, αντιφατικά συναισθήματα: σε άλλους άρεσε πολύ και σε
άλλους καθόλου, ενώ σίγουρα δεν προκάλεσε αισθήματα αδιαφορίας.
Εμείς
θα θέλαμε να εστιάσουμε στον πολύ ενδιαφέροντα διάλογο που μπορεί να
προκληθεί ανάμεσα σε συγγραφικά έργα διαφορετικών εποχών όπως και σε
διαφορετικές τέχνες. Το μυθιστόρημα του Αλισντερ Γκρέι στο οποίο
βασίστηκε η ταινία, μυθιστόρημα του 1992, ανοίγει σαφέστατα διάλογο με
τη Μαίρη Σέλεϊ και τον «Φρανκενστάιν».
Ο Γκρέι
τοποθετεί τη δράση στη βικτοριανή εποχή και, χωρίς να το λέει, φτιάχνει
ένα δεύτερο μέρος του Φρανκενστάιν όπου όμως όλα ανατρέπονται. Στο Poor
things το τέρας δεν είναι το κατασκεύασμα αλλά ο δημιουργός,
πειραματόζωο κι εκείνος του ίδιου του του πατέρα. Άρα, εδώ έχουμε ένα
τέρας που κατασκευάζει άνθρωπο, είναι σαν το τέρας που έφτιαξε ο
Φρανκενστάιν να κατασκευάζει αυτό την όμορφη Μπέλα αντιστρέφοντας τη
βασική συνθήκη της Σέλεϊ.
Έτσι η συζήτηση
μετατοπίζεται: ενώ στη Σέλεϊ το πρόβλημα είναι ότι ο άνθρωπος είναι
ικανός να κατασκευάζει τέρατα, στο βιβλίο του Γκρέι γίνεται φανερό ότι
από την ασχήμια μπορεί να φτιαχτεί ομορφιά, ότι η ψυχή δεν ταυτίζεται με
το περίβλημα και ότι ο κύκλος της δημιουργίας και της καταστροφής είναι
αέναος, όπως επίσης ο κύκλος της μαθητείας, της γνώσης, της σοφίας και
της ματαιότητας. Επιπλέον, ενώ ο Φρανκενστάιν ψάχνει μέρος να κρυφτεί
για να μη βλέπουν οι άλλοι την ασχήμια του, η Μπέλα γεννιέται
φυλακισμένη από τον δημιουργό της και αποζητά να ζήσει ελεύθερη μέσα
στον κόσμο.
Από το όχι και τόσο μακρινό 1992,
ωστόσο, έχουν μεσολαβήσει το κίνημα MeToo και η ανάπτυξη της ρομποτικής
και της τεχνητής νοημοσύνης. Ο Λάνθιμος εκμεταλλεύεται τα νέα ερεθίσματα
για να οδηγήσει στα άκρα τις προθέσεις του Γκρέι, χωρίς ποτέ να χάσει
την αξιοπιστία της αφήγησης.
Το νέο
δημιούργημα, που έχει σώμα και πρόσωπο όμορφης νέας γυναίκας αλλά μυαλό
παιδιού που εξελίσσεται, δίνει την ευκαιρία να σχολιάσει κανείς τον
τρόπο λειτουργίας της τεχνητής νοημοσύνης, που δεν καταλαβαίνει από
ηθικούς φραγμούς και κοινωνικές συμβάσεις, κάνει μόνο ψυχρούς
υπολογισμούς. Η Μπέλα-παιδί δεν έχει τη σωματική εξάρτηση που έχει ένα
κανονικό παιδί από τους γονείς του και αυτονομείται ταχύτατα, σαν
κομπιούτερ που επεξεργάζεται γρήγορα και συνεχώς νέα data. Μπορεί να
γνωρίσει ωμά τη σεξουαλικότητά της, μπορεί να γίνει και πόρνη σαν να
έκανε μια υπολογισμένη επαγγελματική κίνηση, ανατρέποντας τη βικτοριανή
εικόνα μιας πόρνης που είναι είτε αμαρτωλή είτε θύμα.
Έτσι ο Λάνθιμος ενδεχομένως σοκάρει κάποιους που δεν μπορούν να διανοηθούν
την τόσο μεγάλη γυναικεία ελευθεριότητα, δείχνει όμως απλώς τη γυμνή
αλήθεια όταν φεύγουν οι αλυσίδες της πατριαρχίας. Έχοντας μάλιστα το
όπλο της εικόνας, κουρελιάζει την υποκρισία όπως κουρελιάζει τα
φανταχτερά βικτοριανά ρούχα της αριστοκρατίας, που πλέον μετατρέπονται
σε ψευτονοσταλγικές καρικατούρες, σε ψευδαισθήσεις στενών κορσέδων που
πια απλώς αδυνατούν να φυλακίσουν τον πόθο της χειραφέτησης.
Για το μυθιστόρημα του Τόμας Μαν [Thomas Mann] «Το μαγικό βουνό» (μτφρ. Θόδωρος Παρασκευόπουλος, εκδ. Μεταίχμιο).
Του Φώτη Καραμπεσίνη
Η επανάγνωση του Μαγικού βουνού υπήρξε για εμένα η βασική
του ανάγνωση, καθώς επέτρεψε, εκτός των άλλων, στον αναγνώστη τού τώρα
να συγκριθεί με εκείνον του τότε. Και η απόσταση αυτή αποτελεί την
ιδανική αντανάκλαση εκείνου που αποτέλεσε βασική αιτία συγγραφής του
μνημειώδους αυτού κειμένου: του χρόνου. Αν κατά την πρώτη ανάγνωση ο
νεαρός εαυτός μου συγκινήθηκε και παρασύρθηκε από τις συγκρούσεις ιδεών
και κοσμοθεωριών, όπως αυτές παρουσιάζονται μέσα από τους Νάφτα και
Σεττεμπρίνι (οι δύο ασθενείς/Μεφιστοφελείς που αντιδικούν και παλεύουν
μέχρι θανάτου για την ψυχή του νεόφυτου Χανς/Φάουστ), ο όψιμος
αναγνώστης προσπέρασε σύρριζα τις μεγαλόπνοες ιδέες, αναζητώντας στη
λύτρωση που προσφέρει η ανάγνωση το ύπατο θέμα (ένα να τα ορίζει όλα!):
τον χρόνο.
Από τη μία πλευρά το ελαύνον, νικηφόρο πνεύμα του ατομικιστικού
καπιταλισμού, του Διαφωτισμού, με όλες τις ουτοπικές του προδιαγραφές.
Κι από την άλλη, ο θρησκευτικός συντηρητισμός, το αντιδραστικό πνεύμα
του Μεσαίωνα, ηττημένο θεωρητικά πλην όμως ακμαίο
Δεν θα τολμούσα ποτέ να υποβιβάσω τις τιτάνιες συγκρούσεις ιδεών που
διαπερνούν τις σελίδες του βιβλίου, οι οποίες δίνουν την ευκαιρία στον
Μαν να φέρει στο προσκήνιο το ευρωπαϊκό πνεύμα όπως διαμορφώθηκε ως την
περίοδο μέχρι τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο (και με προφητικό βλέμμα στο
μετέπειτα): Από τη μία πλευρά το ελαύνον, νικηφόρο πνεύμα του
ατομικιστικού καπιταλισμού, του Διαφωτισμού, με όλες τις ουτοπικές του
προδιαγραφές. Κι από την άλλη, ο θρησκευτικός συντηρητισμός, το
αντιδραστικό πνεύμα του Μεσαίωνα, ηττημένο θεωρητικά πλην όμως ακμαίο,
έτοιμο πάντα να προσφέρει στήριγμα και ελπίδα σε εκείνους που πετάχτηκαν
στο περιθώριο της Ιστορίας, χάρη στον φανατισμένο εξισωτισμό του και
την παρηγοριά του επέκεινα. Εν μέσω αυτών, ο πρωταγωνιστής Χανς Κάστορπ
να άγεται από τη ρητορική και τα επιχειρήματα εκείνων των δύο εκπροσώπων
που διαγκωνίζονται για την ψυχή του μαθητή τους. Ετούτος δεν είναι όμως
ένα απλό άθυρμα (αν και αρχικά παρουσιάζεται ως τέτοιος, ως «μέσος
άνθρωπος», από τον Μαν). Νουνεχής και επιφυλακτικός, περνάει τη
διαδικασία της μαθητείας του (το Βουνό εμπίπτει στην κατηγορία
του «Bildungsroman») αφουγκραζόμενος τους δασκάλους του, στεκόμενος
επικριτικά, με ολοένα και μεγαλύτερη πνευματική διαύγεια. Η αποκαθήλωση,
ή καλύτερα, η αποκοπή από τον ομφάλιο λώρο θα γίνει βίαια, καθώς οι δύο
κόσμοι που ενσαρκώνουν οι άσπονδοι φίλοι Νάφτα και Σεττεμπρίνι θα
συγκρουστούν στο τέλος, με την μεγαλοψυχία του ατομιστή να προσβάλλει
βαθύτατα το αυτοκαταστροφικό ηρωικό πνεύμα του αντιδραστικού.
Κι αν οι συγκρούσεις των ιδεών –και βεβαίως οι φορείς τους στο
βιβλίο– παρέμειναν επίκαιρες, καθώς ο αιώνας που πέρασε προσέδωσε ακόμα
μεγαλύτερη αξία και βάθος φέρνοντας στο προσκήνιο έναν ακόμα Παγκόσμιο
Πόλεμο και κάποιες ακόμα αιματηρές διενέξεις, το κεντρικό διακύβευμα
παραμένει για εμένα η έννοια του χρόνου. Εξάλλου, και οι ιδέες αποτελούν
σπορά του χρόνου, θύματα και έρμαιά του, όσο σημαντικές κι αν τις
θεωρούν οι άνθρωποι που είναι πάντα έτοιμοι να πεθάνουν γι’ αυτές. Ο
χρόνος περιγελά τις βεβαιότητες κι όπως σωστά έχει ειπωθεί, οι ιδέες του
χθες αποτελούν τον περίγελο του αύριο. Βέβαια, ως βροτοί παραμένουμε
παιδιά του χρόνου, ο οποίος είναι πεπερασμένος, με αποτέλεσμα να
αγκιστρωνόμαστε με μανία στις βεβαιότητες που μας παρέχουν οι ιδέες της
εποχής μας. Για να έρθει το πλήρωμα και οι επόμενες γενιές να τις
εγκαταλείψουν χάριν των δικών τους. Και πάει λέγοντας.
Μόνο που το βουνό αυτό είναι Μαγικό, καθότι κατέχει μοναδικές
ιδιότητες, τέτοιες όπως κανένα άλλο στον γεωγραφικό χάρτη της
λογοτεχνίας.
Ο χρόνος λοιπόν και το βουνό. Μόνο που το βουνό αυτό είναι Μαγικό,
καθότι κατέχει μοναδικές ιδιότητες, τέτοιες όπως κανένα άλλο στον
γεωγραφικό χάρτη της λογοτεχνίας. Ας ξεχάσουμε τις φυσικές του ιδιότητες
προς στιγμήν και ας το δούμε ως χρονοκάψουλα. Σύμφωνα με τη Wikipedia:
«Η χρονική κάψουλα είναι μια ιστορική κρυφή μνήμη αγαθών ή πληροφοριών,
που συνήθως προορίζεται ως σκόπιμη μέθοδος επικοινωνίας με μελλοντικούς
ανθρώπους». Με βασική διαφορά ότι η συγκεκριμένη κάψουλα χρόνου
βρίσκεται μονίμως σε στάση, δεν μετακινείται στο μέλλον. Επίσης η
σκοπιμότητά της δεν βρίσκεται στην επικοινωνία με μελλοντικούς
ανθρώπους, αν και σίγουρα οι μελλοντικοί αναγνώστες επωφελούνται στον
μέγιστο βαθμό. Μοιάζει, λοιπόν, περισσότερο με τη Ζώνη (κατά τα σχετικά
σενάρια sci-fi, βλ. «Stalker»), δίχως όμως την επικινδυνότητα της
τελευταίας.
Το σανατόριο Μπέργκχοφ βρίσκεται εντός της Ζώνης. Διαθέτει τη δική
του επικράτεια, το δικό του μικροκλίμα, τους δικούς του κανόνες, τη δική
του ζωή και, βεβαίως, τον δικό του χρόνο. Εισερχόμενοι, οι πολίτες
αφήνουν πίσω τους αυτή τους την ιδιότητα και μετατρέπονται σε ασθενείς.
Τουτέστιν αποκόπτονται από την κοινωνία και τον ιστορικό χρόνο που στα
πεδινά κυλά για όλους ομοίως και εισέρχονται στον μαγικό χρόνο του
σανατορίου. Εντός ολίγου, η ροή του έξω χρόνου υποκαθίσταται από εκείνη
του ιδρυματικού χρόνου κι ο ασθενής απεμπολεί την προηγούμενη ζωή, το
επάγγελμα, ακόμα και τις προσωπικές του σχέσεις, οι οποίες υποβιβάζονται
σε απλές επισκέψεις, ευχετήριες κάρτες ή σύντομα διαλείμματα διακοπών
προτού επανέλθει στον σφιχτό εναγκαλισμό του σανατορίου.
Πώς όμως πραγματοποιείται αυτή η μετάβαση και πώς ο Χανς (μα και οι
άλλοι συνοδοιπόροι) αποδέχονται αυτού του είδους την αποκοπή που αρχικά
φαντάζει αδύνατη στα μάτια του αναγνώστη (μέχρι κι αυτός να απορροφηθεί
από τον… «βιβλικό» χρόνο); Η λέξη-κλειδί εδώ είναι η «ασθένεια». Οι
πύλες του περίκλειστου χώρου ανοίγουν άμεσα για να δεχθούν εκείνους που
υποφέρουν από φυματίωση ελαφράς ή βαριάς μορφής. Και όμως, ο επισκέπτης
άρρωστος δεν μεταμορφώνεται σε ασθενή από τη μία στιγμή στην άλλη.
Ετούτο πραγματοποιείται υπό το κράτος δύο βασικών παραγόντων: ο πρώτος
είναι η αυθεντία του ιατρικού προσωπικού (ιδίως του αναγνωρισμένου
διεθνώς Διευθυντή) οπότε ο πολίτης πείθεται ότι είναι πλέον ασθενής.
Δεύτερον, και εξίσου σημαντικό, η ρουτίνα, η επανάληψη, το σαφώς
οριοθετημένο τελετουργικό που υποδηλώνει πως ο ασθενής όχι μόνο είναι,
αλλά συμπεριφέρεται κι ως τέτοιος. Για εμένα, ο τρόπος με τον οποίο ο
Μαν, σταδιακά μεταμορφώνει τον υπήκοο και πολίτη ενός κράτους σε ασθενή
και ταυτόχρονα υπήκοο μιας άλλου είδους μικροεξουσίας, χειριζόμενος τον
χρόνο, αποτελεί μέγιστο επίτευγμα!
Η τελετουργία της ενσωμάτωσης περνάει από διαφορετικά στάδια, επακριβώς καθορισμένα από το σανατόριο και τους διευθύνοντές του.
Για να επανέλθω όμως, διότι όπως ακούραστα επαναλαμβάνω, το πώς
είναι πάντα το σημαντικότερο σε ένα βιβλίο. Η τελετουργία της
ενσωμάτωσης περνάει από διαφορετικά στάδια, επακριβώς καθορισμένα από το
σανατόριο και τους διευθύνοντές του. Ο επισκέπτης με συμπτώματα υγείας
καλείται να παρακολουθήσει την καθημερινότητα των ασθενών σε πρώτη φάση,
στη συνέχεια να αναγνωρίσει το γεγονός ότι είναι άρρωστος, να λάβει τις
αποδείξεις που παρέχουν οι ιατρικές εξετάσεις και τη γνωμοδότηση του
ιατρικού προσωπικού και στη συνέχεια να αποδεχθεί οικειοθελώς τον
εγκλεισμό του. Από εκεί και μετά μεταφέρεται στο δωμάτιό του
ακολουθώντας την απαραίτητη ρουτίνα των εγκλείστων. Σε τακτά διαστήματα η
ιατρική εξουσία (διόλου τυχαία διαθέτει και ψυχαναλυτή με διευρυμένο
αντικείμενο, ώστε να καλύπτει και σεξουαλικές προεκτάσεις) δίνει τις
γνωματεύσεις της, μετρήσιμες σε μήνες και χρόνια. Από ένα σημείο και
μετά βέβαια, ο χρόνος χάνει τη σημασία του, οπότε ο έγκλειστος
ιδρυματοποιείται και τελικά αρνείται να αποχωρήσει αυτοβούλως. Μόνο οι
νεκροί διαφεύγουν από τον εγκλεισμό, καθώς και κάποιοι ακόμα όπως θα
δούμε στη συνέχεια.
Όσο διάβαζα το βιβλίο, μου ερχόταν συνεχώς στο μυαλό ο Φουκώ και το μνημειώδες Επιτήρηση και τιμωρία.
Η βιχουέλα είναι ένα ισπανικό έγχορδο όργανο του 15ου αιώνα,
που έχει σχήμα κιθάρας αλλά είναι κουρδισμένο σαν λαούτο.
Χρησιμοποιήθηκε στην Ισπανία του 15ου και 16ου αιώνα ως ισοδύναμο του
λαούτου στην Ιταλία και έχει ένα μεγάλο ρεπερτόριο. Συνήθως
υπήρχαν πέντε ή έξι διπλές χορδές.
Ο
Luis de Narváez ήταν Ισπανός συνθέτης και οργανοπαίχτης της βιχουέλα (1490-1547). Απολαμβάνοντας μεγάλη
εκτίμηση κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο Narváez είναι γνωστός σήμερα
για το Los seys libros del Delphín, μια συλλογή πολυφωνικής μουσικής για βιχουέλα , που περιλαμβάνει τα παλαιότερα γνωστά σετ παραλλαγών.Wikipedia (Αγγλικά)
Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου / Ο έλεγχος των ελληνικών ΜΜΕ και η διαπλοκή - Τι αποκαλύπτει έκθεση
Αυγή Newsroom
6–8 λεπτά
Κεντρικό στοιχείο στη διαδικασία ελέγχου η οικονομική εξάρτηση από
κρατική στήριξη και διαφήμιση, που τα καθιστά ευάλωτα σε παρεμβάσεις και
αυτολογοκρισία
Επιχειρηματίες που χρησιμοποιούν τα ΜΜΕ
ιδιοκτησίας τους για να πλήξουν αντίπαλα συμφέροντα, και αξιοποίηση της
κρατικής ή εμπορικής διαφήμισης ως «όπλο» επηρεασμού, καταγράφονται
στην έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Τύπου για τον έλεγχο των ΜΜΕ στην Ελλάδα, που δημοσιεύτηκε σήμερα (29/1) και της οποίας τα βασικά σημεία, παρουσιάζει το Solomon.
Στην έκθεση του IPI με τίτλο «Media capture in Greece: Entanglement of the fourth estate»
(«Ο έλεγχος των ελληνικών ΜΜΕ και η διαπλοκή στην τέταρτη εξουσία»),
αποτυπώνεται συνοπτικά η ιστορία των Μέσων Ενημέρωσης από το 1989 και
μετά, φτάνοντας στο σημερινό μιντιακό τοπίο.
Ο έλεγχος των Μέσων στην Ευρώπη λαμβάνει διάφορες μορφές, με το πιο «προηγμένο» μοντέλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει αναπτυχθεί στην Ουγγαρία.
Τι συμβαίνει εκεί; Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί τη νομοθετική, ρυθμιστική
και οικονομική εξουσία που έχει για να ελέγξει τα ΜΜΕ. Την ίδια στιγμή,
οι ιδιώτες ολιγάρχες δρουν σε συνεννόηση και επωφελούνται από τα παραπάνω.
Στο μοντέλο αυτό έχουν επισημανθεί τέσσερις βασικοί δείκτες: ο έλεγχος
των ιδιωτικών Μέσων, ο έλεγχος των δημόσιων Μέσων, ο έλεγχος του
συστήματος χρηματοδότησης τους, και ο έλεγχος των ρυθμιστικών αρχών.
Ο έλεγχος είναι πιο
δυνατός και συστημικός όταν ένα κυβερνών κόμμα, σε συνεργασία με
επιχειρηματικά συμφέροντα, μπορεί να «πιάσει» και τους τέσσερις δείκτες.
Το «φαινόμενο του ελέγχου» στα Μέσα Ενημέρωσης περιλαμβάνει τον έλεγχό τους από πολιτικά ή επιχειρηματικά συμφέροντα,
τα οποία συνεργάζονται προκειμένου να ασκήσουν επιρροή, να ελέγξουν το
αφήγημα και να εξυπηρετήσουν τους δικούς τους πολιτικούς και
οικονομικούς σκοπούς. Οι κυβερνήσεις επωφελούνται από τη θετική κάλυψη
με αντάλλαγμα τη χρηματοδότηση με τη μορφή κρατικών επιχορηγήσεων ή και
επικερδών συμβάσεων σε άλλους τομείς της οικονομίας.
«Ο έλεγχος
των Μέσων Ενημέρωσης για την εξυπηρέτηση συμφερόντων, είτε πολιτικών
είτε επιχειρηματικών, είναι θέμα βαθιάς ανησυχίας για όλους όσοι πιστεύουν στην ισχυρή, ανεξάρτητη δημοσιογραφία»,
σχολίασε στο Solomon ο Oliver Money-Kyrle, υπεύθυνος Συνηγορίας του IPI
για την Ευρώπη, με αφορμή τη δημοσίευση της έκθεσης. «Η δημοσιογραφία
πρέπει να υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον, όλα τα άλλα είναι δημόσιες
σχέσεις ή προπαγάνδα».
Τα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης για την Ελλάδα
-Η «τοξική» αλληλεξάρτηση των Μέσων, του κράτους, και των τραπεζών είναι ανεξέλεγκτη παρά τις μέτριες προσπάθειες βελτίωσης της κατάστασης τα τελευταία χρόνια.
-Η αδύναμη ή ανύπαρκτη ρύθμιση του μιντιακού τοπίου
τις προηγούμενες δεκαετίες, σε συνδυασμό με τη μερική έλλειψη
διαφάνειας ως προς την πραγματική ιδιοκτησία τους, συνέβαλε επίσης στον
έλεγχο τους.
-Η κρατική χρηματοδότηση χρησιμοποιείται παραδοσιακά από τις κυβερνήσεις ως όπλο επηρεασμού των Μέσων. Ο αντίκτυπος των πρόσφατων κυβερνητικών μεταρρυθμίσεων δεν έχει φανεί ακόμα.
-Η ιδιωτική διαφήμιση και τα τραπεζικά δάνεια δημιουργούν ένα τοπίο όπου η οικονομική εξάρτηση από τις τράπεζες και τις εταιρείες θέτει τη δημοσιογραφική ανεξαρτησία σε υψηλό κίνδυνο.
-Από το 2010, παρατηρείται σταθερά η εμφάνιση ανεξάρτητων Μέσων δίχως δεσμούς με κυβερνήσεις ή επιχειρηματικά συμφέροντα.
Προσπαθούν να κερδίσουν την εμπιστοσύνη του κοινού μέσω του ερευνητικού
ρεπορτάζ, παρά τις έντονες πολιτικές και οικονομικές πιέσεις, αλλά δεν
έχουν ορατότητα και επιρροή.
-Μια μικρή μερίδα δημοσιογράφων που εργάζονται σε μεγαλύτερα Μέσα προσπαθούν να γράψουν για υποθέσεις διαφάνειας και διαφθοράς. Την ίδια στιγμή, η αυτολογοκρισία είναι σε υψηλά επίπεδα.
-Παρότι η ΕΡΤ έχει σταθεροποιηθεί μετά από χρόνια κρίσης και αποκτήσει έναν λιγότερο κομματικό χαρακτήρα, τόσο αυτή όσο και το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων εξακολουθούν να υπόκεινται σε πολιτικό έλεγχο και επιρροή.
Οικονομική εξάρτηση και χαμηλή εμπιστοσύνη
Στην έκθεση επισημαίνεται ότι κεντρικό στοιχείο στη διαδικασία ελέγχου των Μέσων αποτελεί η οικονομική εξάρτησή τους από την κρατική στήριξη και τη διαφήμιση, η οποία τα καθιστά ευάλωτα σε παρεμβάσεις ή και σε αυτολογοκρισία.
Η σχέση μεταξύ των τραπεζών και των Μέσων
είναι επίσης συνυφασμένη με πολιτικά συμφέροντα. Επί δεκαετίες, οι
ελληνικές τράπεζες έδιναν δάνεια που τα μεγάλα Μέσα αδυνατούσαν να
αποπληρώσουν. Όταν ξεκίνησε η χρηματοπιστωτική κρίση το 2009, η φούσκα
έσκασε, προκαλώντας την κατάρρευσή τους.
Όσον αφορά την εμπιστοσύνη των πολιτών, επισημαίνεται ότι ο έλεγχος στα Μέσα μεταξύ άλλων επηρεάζει αρνητικά την εμπιστοσύνη του κοινού. Οι
χώρες με υψηλότερα επίπεδα ελέγχου, δηλαδή οι χώρες στις οποίες οι
πολίτες αντιλαμβάνονται ότι τα Μέσα εξυπηρετούν συγκεκριμένα πολιτικά ή
οικονομικά συμφέροντα και όχι το δημόσιο συμφέρον, εμφανίζουν χαμηλότερα
επίπεδα εμπιστοσύνης σε αυτά.
Στην
ετήσια παγκόσμια μελέτη που διεξάγει το Ινστιτούτο Reuters, τα ελληνικά
Μέσα κατατάσσονται σταθερά στις χαμηλότερες θέσεις. Το 2016, σε σύνολο
26 χωρών, η Ελλάδα κατέλαβε την τελευταία θέση, με μόνο
το 20% των ερωτηθέντων να επιβεβαιώνει ότι μπορεί να εμπιστεύεται τα
Μέσα τις περισσότερες φορές. Στην έκθεση του Reuters Institute Digital
News Report για το 2023 η Ελλάδα ήταν και πάλι ανάμεσα στις χώρες με το
χαμηλότερο ποσοστό εμπιστοσύνης, με 19%.
Μεταξύ άλλων, οι προτάσεις της έκθεσης του IPI εστιάζουν στην ανάγκη να υπάρξει διαφάνεια
γύρω από: την πραγματική ιδιοκτησία των Μέσων και τον βαθμό
συγκέντρωσής τους, τη διανομή της κρατικής διαφήμισης, καθώς και τον
διορισμό των διοικητικών συμβουλίων σε ΕΡΤ και Αθηναϊκο-Μακεδονικό
Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ).
«Ελπίζουμε ότι η έκθεση θα ρίξει φως στο πλέγμα των πολιτικών και εταιρικών διασυνδέσεων
που προσπαθούν να ελέγξουν και να περιορίσουν την ανεξαρτησία της
ελληνικής δημοσιογραφίας», είπε ο Oliver Money-Kyrle στο Solomon.
Παράλληλα, η έκθεση καλεί για τη δημιουργία ενός -ανεξάρτητου από παρεμβάσεις- ισχυρού ταμείου για την υποστήριξη της περιφερειακής, της κοινοτικής και της ερευνητικής δημοσιογραφίας δημοσίου συμφέροντος στην Ελλάδα.
[Το
πλήρες κείμενο της έκθεσης, που επιμελήθηκε η δημοσιογράφος του Solomon
Δανάη Μαραγκουδάκη, και στο οποίο περιλαμβάνονται βελτιωτικές
συστάσεις, είναι διαθέσιμο εδώ].
Γενικώς
η αναδρομή στο παρελθόν έχει σκοπό να μας βοηθήσει να μην ξανακάνουμε
τα ίδια λάθη ή να εξηγήσουμε κάποιες καταστάσεις. Η περίπτωσή μας αφορά
το δεύτερο σκέλος, αφού τα γεγονότα που έγιναν δεν πρόκειται να
επαναληφθούν.
Σφάλμα πρώτο:
Τον Μάιο του 2019 ο Αλ. Τσίπρας μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και
την ήττα του ΣΥΡΙΖΑ ζητά πρόωρη προσφυγή στις κάλπες ενώ υπολείπονταν
τέσσερις μήνες ώς την εκπνοή της θητείας της κυβέρνησής του. Η έξοδος
από το Μνημόνιο είχε πραγματοποιηθεί και υπήρχαν οι δυνατότητες
περιορισμένων παροχών από το «μαξιλάρι» των 37 δισ. ευρώ. Ομως ο Αλ.
Τσίπρας είχε επιλέξει τον διλημματικό χαρακτήρα των ευρωεκλογών, ενώ
στην αρχή και σωστά ισχυριζόταν ότι στις ευρωεκλογές δεν εκλέγουμε
κυβερνήσεις.
Το προσωπικό στοιχείο
και οι αρχές μπήκαν μπροστά από το συλλογικό καλό, ενώ πολλές φορές,
ειδικά σε επίπεδο πρωθυπουργών, συμβαίνει το αντίθετο. Έτσι χάθηκε η
δυνατότητα κάποιον παροχών που θα ανακούφιζαν τους πολίτες και η τότε
κυβέρνηση θα μπορούσε να πάει στις εκλογές με ευνοϊκότερους όρους. Θα
ανατρεπόταν το αποτέλεσμα; Όχι. Γιατί το παιχνίδι της εξουσίας είχε
χαθεί κατά τη διάρκεια των τεσσάρων ετών διακυβέρνησης. Το γιατί και το
πώς εκφεύγουν από αυτό το σχόλιο. Επιγραμματικά θα αναφέρω δύο
χαρακτηριστικά, πολιτική αφέλεια και διοικητικές ανεπάρκειες. Ομως ο Κ.
Μητσοτάκης δεν θα είχε επιτύχει από την πρώτη θητεία του αυτοδυναμία και
ίσως οι εξελίξεις στο πολιτικό σκηνικό να ήταν διαφορετικές.
Σφάλμα δεύτερο:
Ο τρόπος αποχώρησής του από τον ΣΥΡΙΖΑ το 2023 μετά τη δεύτερη ήττα.
Σας θυμίζω πως ο Κώστας Καραμανλής αποχώρησε από την ηγεσία της Ν.Δ. τον
Οκτώβριο του 2009 επίσης ύστερα από ομιλία του στο Ζάππειο, όταν έχασε
τις εκλογές από τον Γ. Παπανδρέου. Ολοι οι ηγετικοί παράγοντες της Ν.Δ.
ήταν δίπλα του και πλήθος κόσμου απέξω να τον επευφημεί παρ’ όλο που
είχε χάσει τις εκλογές. Αυτό έδειχνε εικόνα ενότητας και συνέχειας.
Επίσης δρομολόγησε (χωρίς να καθορίσει) τις εξελίξεις, ως πραγματικός
εγγυητής της ενότητας του κόμματός του.
Το ποσοστό του 17% που
είχε λάβει ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν ευκαταφρόνητο και η προσωπική πολιτική
επιρροή του Αλ. Τσίπρα παρέμενε πολύ ισχυρή, παρά τον συστηματικό πόλεμο
αποδόμησής του. Και τα δύο αποτελούσαν μια σημαντική βάση για
επανάκαμψη και ένα σημείο αναφοράς για μια κοινωνία που θα δοκιμαζόταν
από τις οικονομικές πολιτικές της Ν.Δ. Η Ν.Δ. και οι σύμβουλοι του
αρχηγού της είχαν αναλύσει σωστά ότι ο συνεκτικός ιστός του ΣΥΡΙΖΑ ήταν ο
επικεφαλής του, γι’ αυτό συστηματικά, επίμονα, οργανωμένα, τον
χτυπούσαν προσωπικά, έτσι ώστε να πετύχουν την αποδόμησή του στην
κοινωνία και την αποχώρησή του από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Το πρώτο
το πέτυχαν μερικώς, το δεύτερο απόλυτα. Σε αυτό βοήθησε και ο ίδιος με
την πράξη αποχώρησής του. Να σημειώσουμε εδώ ότι στα αριστερά κόμματα οι
επικεφαλής δεν αλλάζουν ανάλογα με τα εκλογικά αποτελέσματα, αλλά όταν
αλλάξουν οι πολιτικοί συσχετισμοί μέσα στα κόμματα. Πράγμα που στον
ΣΥΡΙΖΑ δεν συνέβαινε αφού ο Αλ. Τσιπρας απολάμβανε γενική αποδοχή,
άσχετα με την κριτική που του ασκούνταν σε κάποια σημεία των επιλογών
του.
Σφάλμα τρίτο και τραγικότερο:
Στήριξε την εκλογή Κασσελάκη στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Σε αυτό δεν
υπάρχει καμία αμφιβολία, ό,τι και να ισχυριστούν ο ίδιος ή κύκλοι του. Η
δήθεν ουδετερότητά του δεν ήταν ούτε είναι ουδετερότητα όταν κάποιος
επικαλείται τη στήριξή του και ο ίδιος δεν το διαψεύδει. Είναι
πραγματικά ακατανόητη πράξη όταν ένας πολιτικός με την εμπειρία και τις
προσλαμβάνουσες του Αλ. Τσίπρα δεν διαβλέπει την απολίτικη,
αντισυσπειρωτική, γενικόλογη, κενή ουσίας και αριστερής πολιτικής
πλατφόρμα που υιοθέτησε ο Στέφανος Κασσελάκης. Ο Αλ. Τσίπρας προσπάθησε
να παρέμβει, όμως στο λάθος σκέλος του κόμματος και όταν ήταν πλέον
αργά. Και μάλλον είναι πλέον αργά για το άλλοτε κραταιό κόμμα της
Αριστεράς στη χώρα για να επανακάμψει, μια και οι φυγόκεντρες δυνάμεις
με ευθύνη και του νυν πρόεδρου είναι εξαιρετικά έντονες.
ΥΓ.:
Μήπως η πρόσκληση στις Σπέτσες πρέπει να ιδωθεί μέσα από τη ματιά της
ιδιοκτησιακής λογικής; Προσκαλώ στο σπίτι ΜΟΥ, με έξοδα ΜΟΥ, την
κοινοβουλευτική ομάδα ΜΟΥ (δήλωση Σ.Κ.), του κόμματός ΜΟΥ.
Είχαμε έγκαιρα επισημάνει ότι η προώθηση από την νέα ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ
της αντίληψης για την λεγόμενη «πατριωτική Αριστερά» ούτε αθώα ήταν
ούτε lapsus linguae. Ήταν μια απολύτως συνειδητή επιλογή που προετοίμαζε
το έδαφος και το προλείανε για την σταδιακή εγκατάλειψη του χώρου της
μεταρρυθμιστικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς στο κομβικό και συνάμα
ταυτοτικό θέμα της στάσης της απέναντι στους εξοπλισμούς.
Ακολούθησε η υπερψήφιση των αμυντικών δαπανών και με τη χτεσινή τους
παρουσία και τις δηλώσεις τους στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας Κασελλάκης
και ναύαρχος Αποστολακης ήρθαν με τον πιο επίσημο και πανηγυρικό τρόπο
να επισφραγίσουν την μετάλλαξη του κόμματος. Και παράλληλα να αναδείξουν
άθελα τους την αναγκαιότητα ύπαρξης και παρέμβασης της Νέας Αριστεράς. Χωρίς πολλές αναλύσεις, ας αφήσουμε να μιλήσουν τα ίδια τα κείμενα.
Από την μία η ανακοίνωση της Νέας Αριστεράς
«Η κυβέρνηση πανηγυρίζει επειδή οι Ηνωμένες Πολιτείες πέτυχαν έναν
ακόμη γύρο στο σπιράλ στρατιωτικών εξοπλισμών μεταξύ Ελλάδας και
Τουρκίας, εξασφαλίζοντας δεκάδες δισεκατομμυρίων στις πολεμικές τους
βιομηχανίες. Την αγορά των F-35 θα χρηματοδοτήσει ο Έλληνας
φορολογούμενος σε βάρος επενδύσεων στην παιδεία, την υγεία και τις
υποδομές της χώρας. Ο κ. Μητσοτάκης το αποσιωπά και κομπάζει πως πέτυχε
να μας δοθούν πλεονάσματα των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων ως
αποτέλεσμα της πλήρους ευθυγράμμισης του με τις πολιτικές της
Ουάσιγκτον..
..Αποσιωπά και πως οι Αμερικανοί θα πουλήσουν στην Τουρκία τα F-16,
παρά τις επιβεβαιώσεις και τους πανηγυρισμούς περί του αντιθέτου.Η
Ελλάδα χρειάζεται ισχυρή άμυνα, όχι όμως μια ατέρμονη και πολυδάπανη
κούρσα εξοπλισμών με τη γείτονα, που υποθηκεύει το μέλλον της χώρας. Γι’
αυτό είναι ανάγκη να προχωρήσει άμεσα ο ελληνοτουρκικός διάλογος, με
στόχο την επίλυση των προβλημάτων ανάμεσα στις δύο χώρες με βάρος στην
διπλωματία και στόχο την ειρηνική συνύπαρξη. Καλούμε την κυβέρνηση να
ακολουθήσει χωρίς διφορούμενα και με αποφασιστικότητα αυτόν τον δρόμο. Η
πομπώδης διαφήμιση της αγοράς πανάκριβων όπλων κινείται προς την
αντίθετη κατεύθυνση»
Και από την άλλη οι δηλώσεις της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ
«Ευχαριστούμε ειλικρινά τον Υπουργό Άμυνας, τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ και τους
επικεφαλής των Επιτελείων για την ενημέρωση και τον χρόνο τους.
Συζητήσαμε πάρα πολλά θέματα, ήταν μια πολύ ειλικρινής συζήτηση. Θέλω να
σας πω ότι ως ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, ως Αξιωματική Αντιπολίτευση,
είμαστε εδώ για να είμαστε παραγωγικοί στα εθνικά ζητήματα.Για εμάς, τα
εθνικά θέματα, η άμυνα της χώρας, δεν είναι ζήτημα επικοινωνίας.Είναι
ζήτημα της ασφάλειας της κάθε Ελληνίδας και του κάθε Έλληνα, και έτσι το
αντιμετωπίζουμε…
..Ενημερωθήκαμε σήμερα όσον αφορά στα εξοπλιστικά. Είμαστε στην αρχή
μιας μακράς διαδικασίας για να κατανοήσουμε τη συμφωνία που έκανε η
Ελλάδα.Αναδείξαμε συγχρόνως το ζήτημα της αμοιβής των στρατιωτικών, και
του οικογενειακού τους σχεδιασμού, που έχουν μείνει πίσω. Και συγχρόνως
αναδείξαμε ζητήματα συνολικού και ολιστικού εκσυγχρονισμού των υποδομών
της χώρας και των αμυντικών δαπανών ειδικά. Ευχαριστούμε και πάλι τον
Υπουργό και τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ και όλους τους Κλαδάρχες για την ενημέρωση
και ευχόμαστε καλή θητεία στον καθένα τους».
Για την Νέα Αριστερά δεν χρειάστηκε πολύς χρόνος και διανοητική
προσπάθεια για να κατανοήσει ότι με αυτήν την Συμφωνία υποθηκεύεται το
μέλλον της χώρας, ότι δεσμεύονται δισεκατομμύρια που θα μπορούσαν να
χρηματοδοτήσουν το κοινωνικό κράτος που ούτως η άλλως δοκιμάζεται από
την νεοφιλελεύθερη πολιτική της ΝΔ. Ότι το σπιράλ των εξοπλισμών δεν
έχει τέλος.
Ότι πήραμε Rafale γιατί δεν θα παίρναμε F 35 και τώρα θα βρεθούμε –
πανηγυρίζοντας μάλιστα – και με Rafale και με F 35. Και η Τουρκία
προφανώς μετά τα F16 που παίρνει – αυτά που ο αλήστου μνήμης Μενεντεζ
δεν θα επέτρεπε να πωληθούν στην γείτονα – θα ζητήσει νέα πιο σύγχρονα
όπλα και ούτω καθεξής. Γιαυτό και η Νέα Αριστερά είναι πλέον η μόνη
πολιτική δύναμη που κόντρα στο ρεύμα θέτει επιτακτικά την ανάγκη
ελληνοτουρκικού διαλόγου που θα περιλάβει και την μείωση των εξοπλισμών.
Στον αντίποδα τίποτε από αυτά δεν ταράζει την μακαριότητα της νέας
ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ. Αμφιβάλω αν κόμμα της Αριστεράς έχει ποτέ αντιδράσει
με αυτόν τον τρόπο στην κούρσα των εξοπλισμών. Με τόση γενναιοδωρία,
τόση κατανόηση , τόση απροκάλυπτη διάθεση για συναίνεση. Χωρίς Ίχνος
κριτικής . Μνημείο υποκρισίας και άκομψης παραδοχής του αναπόφευκτου της
αγοράς η διατύπωση « Είμαστε στην αρχή μιας μακράς διαδικασίας για να
κατανοήσουμε τη συμφωνία που έκανε η Ελλάδα».
Μέχρι να κατανοήσουν Κασελλακης και Αποστολάκης ότι δεν έχει τέλος
αυτή μακρά διαδικασία η χώρα θα διαπραγματεύεται για τα F 45. Έχεις την
αίσθηση διαβάζοντας την ανακοίνωση ότι πήγαν στο Πεντάγωνο για να θέσουν
μόνο το θέμα της αμοιβής των στρατιωτικών.
Κατά τα ειωθότα σε λίγες ημέρες κάποιο τμήμα η όργανο του ΣΥΡΙΖΑ θα
προσπαθήσει να «διορθώσει» την γραμμή κλείνοντας το μάτι σε όσους
αριστερούς- ες δυσανασχετούν παραμένοντας στο κόμμα. Έτσι έγινε μετά την
ομιλία Κασελλάκη στον ΣΕΒ, έτσι έγινε μετά την εμπρηστική ομιλία του
στην ΚΕ, έτσι έγινε με την αρχική θετική τοποθέτηση για τα ιδιωτικά
πανεπιστήμια, έτσι έγινε μετά την θετική ψήφο επι της αρχής για την
επιστολική ψήφο.
Έτσι γίνεται σε όλα τα ζητήματα. Ζεστό κρύο , μπρος και πάλι πίσω.
Σταθερά όμως και ανεπαισθήτως διαμορφώνεται το πλαίσιο συναίνεσης της
ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ με την κυβέρνηση Μητσοτάκη και αποκαλύπτεται η
προγραμματική τους σύμπτωση σε κρίσιμα θέματα. Και το ερώτημα στους
παραμένοντες αριστερούς/ες που θα το θέτω μέχρι να πάρω μια απάντηση :
τι κάνετε εκεί, δεν βλέπετε την πορεία μετάλλαξης; Πόση ακόμα συναίνεση
πρέπει να δώσετε – με την ανοχή σας – σε μια ηγεσία που τη μετατρέπει σε
συναίνεση στην κυβέρνηση της δεξιάς ;
[🔴LIVE] Prix de Lausanne - Day 2, Morning - ARTE Concert
🇫🇷 Το Prix de Lausanne είναι ένας από τους μεγαλύτερους διαγωνισμούς χορού στον κόσμο. Προορίζεται για χορευτές ηλικίας 15 έως 18 ετών και συγκεντρώνει κάθε χρόνο στις όχθες της λίμνης της Γενεύης υποψηφίους από όλο τον κόσμο. Το έπαθλο για τους νικητές: μια υποτροφία και η δυνατότητα εγγραφής σε μια φημισμένη σχολή χορού.
Στην έκδοση του Prix de Lausanne το 2024 συμμετέχουν 43 κορίτσια και 44 αγόρια. Παρακολουθήστε την πρόοδό τους όλη την εβδομάδα: από τα μαθήματα και τις πρόβες μέχρι τις επιλογές και μετά τον τελικό. Έξι έντονες μέρες, όπου οι νεαροί υποψήφιοί μας παίζουν μέρος της πρώιμης καριέρας τους.
Οι πρώτες τέσσερις ημέρες του 52ου Prix de Lausanne είναι αφιερωμένες σε μαθήματα, προπονήσεις και πρόβες. Η ευκαιρία για αυτούς τους νέους χορευτές να βελτιωθούν με σπουδαίες μορφές του κλασικού και σύγχρονου χορού και να λάμψουν μπροστά σε μια κριτική επιτροπή ειδικών – αυτές οι συνεδρίες εργασίας υπολογίζονται για το τελικό τους στίγμα.
Programme :
08h30 - Classe classique Filles B et Garçons B (par Y. Carreño) 09h45 - Cours de classique, Filles A (par Élisabeth Platel) 11h00 - Coaching des variations contemporaines, Garçons B
Filmé le 30 janvier 2024 au Prix de Lausanne, Suisse.
Αρχικά, σε αντίθεση με τους ντελιβεράδες, που είναι ένα επάγγελμα ανδροκρατούμενο,
το σέρβις στην Ελλάδα είναι καθαρά «γυναικεία υπόθεση». Η απάντηση στο
«γιατί» είναι εύκολη και πάνω από όλα σεξιστική. Είναι γνωστό –το
αντιλαμβάνεται κανείς αν δει αγγελίες ακόμα και εν έτει 2024– ότι οι
ιδιοκτήτες καταστημάτων εστίασης αναζητούν εμφανίσιμες κοπέλες, ώστε να
προσελκύουν ευκολότερα πελάτες. Είναι μια από τις δεκάδες μπακαλίστικες
μεθόδους για να ανεβάσουν τον τζίρο στα μαγαζιά τους. Πόσο στοιχίζει,
όμως, αυτή η τακτική στις γυναίκες που επιλέγουν να κάνουν αυτό το ήδη
κακοπληρωμένο επάγγελμα;
Τέσσερις γυναίκες –τρεις cis και μία trans– που είτε εργάζονται είτε έχουν εργαστεί ως σερβιτόρες μιλούν
στη LiFO για τις απλήρωτες υπερωρίες, τα άφαντα ένσημα, τις άδειες και
τα δώρα που δικαιούνται και δεν παίρνουν ποτέ, αλλά και τις σεξιστικές
–ή και σεξουαλικές– επιθέσεις που έχουν δεχτεί το διάστημα που
κουβαλούσαν δίσκο.
«Σεξιστικά
σχολιάκια για το σώμα μου, πεσιματάκια, να σε θεωρούν κατώτερη και πιο
ηλίθια. Κάποια στιγμή δούλευα με μια φίλη μου και μας λέει ο ιδιοκτήτης
"ε, ας κάνετε και κάνα λάθος. Είστε δύο ωραίες παρουσίες στον χώρο. Λίγο
κωλαράκι και είμαστε καλά"».
«Μου έπιασε τα γεννητικά όργανα και τον πρωκτό»
Όταν
επικοινωνώ με τη Στέλλα (δεν επιθυμεί να δημοσιευτούν περαιτέρω
στοιχεία της), μου λέει ότι είναι απίστευτη σύμπτωση που τη δεδομένη
στιγμή συζητάμε για αυτό το θέμα, γιατί ετοιμάζει μια χορογραφία που θα
αφορά σερβιτόρες και σεξιστές πελάτες. Είναι χορογράφος και performer,
αλλά από τα 18 της (τώρα είναι 27) δουλεύει ως σερβιτόρα σε καφετέριες
και μπαρ για τα προς το ζην. Και, όπως λέει, αυτά τα «προς το ζην» δεν
βγαίνουν «χωρίς ιδρώτα».
«Δεν διαπραγματεύεσαι τα deal σε αυτήν τη δουλειά»
λέει η Στέλλα, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην έμφυλη προέκταση που έχει
όλο αυτό, καθώς δεδομένου ότι αυτήν τη θέση μπορείς να την πάρεις και
χωρίς εμπειρία «αρχικά σου λένε να είσαι ευγενική και χαμογελαστή».
Μάλιστα, λέει ότι κάθε φορά που έχει πάει σε μαγαζί και έχει
συγκεκριμένες απαιτήσεις για το ωρομίσθιο, η απάντηση που έρχεται
συνήθως είναι κοφτή: «Λυπάμαι, τόσα δίνω». «Από ένα σημείο και μετά ψάχνουν την πιο αδύναμη για να τα δεχτεί»,διευκρινίζει.
«Αυτό το επάγγελμα είναι 100% σεξιστικό»,συνεχίζει,
και μάλιστα «υπάρχει σεξισμός πίσω από την κουρτίνα. Υπάρχει ακόμα
άπειρο mansplaining από τους άνδρες ιδιοκτήτες, αλλά και passive
aggressiveness μεταξύ θηλυκοτήτων. Πλέον, με το political correctness
είναι απλά πιο κεκαλυμμένο» διευκρινίζει.
Αποκαλύπτει ότι μέσα
στις τελευταίες 10 ημέρες σημειώθηκαν τα εξής –άκρως
επικίνδυνα– περιστατικά. «Στο πρώτο ήταν ένας τύπος στην ηλικία μου.
Ήταν με μια φίλη του. Κάποια στιγμή με πλησιάζει και μου λέει "ωραίος ο
φίλος σου". Εννοούσε τον συνάδελφό μου. Μου ζήτησε να αποκτήσει επαφή.
Του εξήγησα ότι είναι χώρος εργασίας και ότι δεν γίνονται τέτοια. Τέλος
πάντων, με τα πολλά, αυτός συνεχίζει να πίνει. Κάποια στιγμή φορούσε
γυαλιά ηλίου. Η φίλη του είχε πάει στην τουαλέτα. Αυτός πλησιάζει και μου γαργαλάει τα γεννητικά όργανα και τον πρωκτό.
"Τι κάνεις ρε μαλάκα, σήκω φύγε" του κάνω. "Χίλια συγγνώμη, κοπέλα μου,
νόμιζα ότι ήσουν η κολλητή μου, έχεις δίκιο, κάνε με cancel αν θες" μου
είπε. "Δεν σου πάει να πίνεις, σήκω φύγε" του είπα. Ήρθε η κολλητή του,
τον μάζεψε κι έφυγαν». Μάλιστα, η Στέλλα τονίζει ότι τέτοια περιστατικά
δεν είναι ασυνήθιστα.
Το άλλο περιστατικό ήταν το εξής, σύμφωνα
με την ίδια: «Προχτές με κοιτούσε μια κοπέλα από την ώρα που μπήκε στο
μαγαζί. Τέσσερις ώρες μετά, είχε πιει εμφανώς, έρχεται προς το μέρος
μου, με πιάνει από το τσόκερ, με τραβάει και μου φιλάει τα χέρια ρουφηχτά. Της
λέω δυνατά "τι κάνεις;". Μου λέει "είναι κίνκι". Δεν έδωσα σημασία
γιατί ήταν πολύ πιωμένη, την παρέδωσα στους φίλους της. Λίγη ώρα μετά
ήρθε και το ΕΚΑΒ, ήταν λιώμα από τα ποτά και τα ναρκωτικά».
Πέρα
από το κομμάτι του σεξισμού και των σεξουαλικών παρενοχλήσεων,
απογοήτευση προκαλούν και τα οικονομικά στοιχεία που παραθέτει η Στέλλα.
«Φέτος είδα πρώτη φορά κανονικά ένσημα. Πήγε ηλικιακά. Λόγω εμπειρίας
και λόγω παρελθόντος. Πλέον, δουλεύω 8ωρο και μισή ώρα κλείσιμο που
προφανώς δεν πληρώνεται. Επίσης, δεν έχεις διάλειμμα. Ως διάλειμμα θεωρείται ένα τσιγάρο την ώρα που κάθεσαι 2 λεπτά, αφού έχεις εξυπηρετήσει πελάτη. Αν δεν καπνίζεις, δεν έχει "διάλειμμα"».
Να
σημειωθεί ότι τα ένσημα που παίρνει είναι για 6ωρο, όχι για 8ωρο.
Δουλεύει 4 ημέρες την εβδομάδα και βγάζει 700 ευρώ + 300 ευρώ τα tips.
Σχολάει 5 η ώρα το πρωί. «Είναι βάρβαρο. Δεν μπορείς να συνδυάσεις μια
σχολή ή αυτό που αγαπάς, όπως είναι ο χορός για μένα. Φοβάμαι μην πάθω
υπερκόπωση» σημειώνει.
Τι θα άλλαζε λοιπόν;
Πρώτον, το κομμάτι του σεξισμού, καθώς μια γυναίκα, πέρα από την άθλια
οικονομική πρόταση που διαπραγματεύεται κάθε φορά, πρέπει να κάνει deal
και το ταξικό και το έμφυλο.
Όσον αφορά το οικονομικό, εξηγεί πως
δεν αμείβεται σωστά. «Οφείλουν να πληρώνουν τις Κυριακές, τις
υπερωρίες, τα δώρα, να δίνονται οι άδειες. Η δουλειά είναι δύσκολη. Δεν
φτάνουν 20 μέρες συνεχόμενες. Πρέπει να είναι σπαστές και περισσότερες».
Κάνει έκκληση στους ιδιοκτήτες να προσλάβουν προσωπικό και να μην τσιγκουνεύονται,
καθώς ο λόγος που δεν βρίσκουν υπαλλήλους είναι «επειδή δίνουν
ψίχουλα». Μάλιστα, λέει ότι θα μπορούσαν να δίνουν μισθό για πενθήμερο
και ας δουλεύεις τέσσερις μέρες την εβδομάδα, όπως γίνεται στο
εξωτερικό. [...........................................]
ΠΕΝΤΕ (5) ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΠΟΥ ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΣ (ΕΣΤΩ ΚΑΙ ΜΙΑ ΦΟΡΑ)
ΕΛΕΝΗ ΜΠΟΥΛΙΑ
Πηγή:ow.gr
Υπάρχουν
στην Αθήνα εστιατόρια που μετρούν δεκάδες χρόνια επιτυχημένης παρουσίας
στα γαστρονομικά δρώμενα. Που έχουν αγαπηθεί τόσο πολύ από τους θαμώνες
τους ώστε καμία δύσκολη συγκυρία δεν κατάφερε να τους βάλει λουκέτο.
Από τα Πετράλωνα μέχρι το Κολωνάκι, βεβαιώσου ότι έχεις επισκεφθεί αυτά
τα εστιατόρια για τις γεύσεις και την ιστορία τους.
Στο Τελλόγλειο Ίδρυμα
Τεχνών Α.Π.Θ. παρουσιάζεται μία μεγάλη έκθεση με ιδιαίτερα πρωτότυπη
θεματολογία. Ο τίτλος της έκθεσης είναι Fake (f)or Real (Ψεύτικο για αληθινό;) και η διοργάνωση γίνεται σε συνεργασία με το Σπίτι της Ευρωπαϊκής Ιστορίας που εδρεύει στις Βρυξέλλες.
Η έκθεση παρουσιάζει ιστορίες παραποιήσεων
και πλαστογραφήσεων από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας. Περιγράφει τις
συγκεκριμένες ιστορικές συνθήκες που εξηγούν την εμφάνισή τους, τα
ενδιαφέροντα και τα κίνητρα πίσω από αυτά και τον αντίκτυπο που είχαν.
Δείχνει, επίσης, πώς τελικά αποκαλύφθηκαν.
Η έκθεση χωρίζεται χρονολογικά σε έξι
μεγάλες θεματικές ενότητες: Εξουσία και Προσευχή, Η κατανόηση του
κόσμου, Ένωση και Διαίρεση, Στον πόλεμο, Παραχάραξη και Πλούτος, Η εποχή
της μετά-αλήθειας, με περισσότερα από 100 εκθέματα της Συλλογής του
Σπιτιού της Ευρωπαϊκής Ιστορίας. Περιλαμβάνει επίσης ταινίες και
διαδραστικά παιχνίδια.
Τα κίνητρα, οι στρατηγικές και τα εργαλεία
που χρησιμοποιούν απατεώνες και πλαστογράφοι προκύπτουν από
συγκεκριμένες πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες. Ωστόσο, η ανθρώπινη
προδιάθεση να πιστεύει στο «ψεύτικο», καθώς και οι στόχοι πίσω από την
εξαπάτηση των άλλων, φαίνεται να είναι διαχρονική. Έτσι, η προώθηση της
παιδείας σχετικά με τα μέσα επικοινωνίας, η ενίσχυση της κριτικής σκέψης
μέσω ιστορικών παραδειγμάτων και η ανάπτυξη δεξιοτήτων για το πώς να
αντιμετωπίζουμε την παραπληροφόρηση σήμερα είναι οι βασικοί στόχοι της
έκθεσης.
Στο πλαίσιο της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν παράλληλες εκδηλώσεις, ξεναγήσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα.
Εγκαίνια: Παρασκευή 2 Φεβρουαρίου 2024, στις 18:00
Παρουσιάζεται η έκθεση με τίτλο «Η "κρυφή γοητεία" της πλαστογραφίας»
που πραγματεύεται τις πλαστογραφίες ειδικότερα στην τέχνη. Στην έκθεση
αυτή δίνεται έμφαση στην κατανόηση της αναγνώρισης, του ορισμού των
πλαστών έργων, ιδιαίτερα στη διάκριση μεταξύ των εννοιών της
πλαστογραφίας και του αντιγράφου, καθώς και σε λεπτές αποχρώσεις στις
συνθήκες που σχετίζονται με τις δύο αυτές κατηγορίες έργων.
Στην έκθεση γίνονται αναφορές σε μεγάλες
πλαστογραφήσεις και πλαστογράφους διεθνούς επιπέδου, στην παραχάραξη
έργων τέχνης, στα προβλήματα που δημιουργούν, στους κινδύνους που
ελλοχεύουν. Είναι σαφές ότι η ανάπτυξη των τεχνικών ανίχνευσης
πλαστογραφημένων έργων ή εγγράφων δυσκολεύει συνεχώς το έργο τους.
Ελπίζουμε ότι η ενημέρωση και η γνώση του προβλήματος είναι θετικά
βήματα για την αντιμετώπισή του.
Χαν βαν Μέχερεν, Εσωτερικό της εκκλησίας του Αγίου Λαυρεντίου στο
Ρότερνταμ. Κάτω Χώρες, περ. 1913, λάδι σε πίνακα. Σπίτι της Ευρωπαϊκής
Ιστορίας, Βέλγιο
Για την έκθεση αυτή αναζητήθηκαν και
μελετήθηκαν έργα που να ανταποκρίνονται στο θέμα καταρχάς από τις
Συλλογές του Τελλογλείου Ιδρύματος, αλλά και δάνεια από το Αρχαιολογικό
Μουσείο Θεσσαλονίκης, από το Μουσείο Εκμαγείων του ΑΠΘ, από το Πολεμικό
Μουσείο και από συλλέκτες και ιδιωτικές συλλογές.
Για την ανίχνευση στοιχείων των έργων με
τεχνολογικές μεθόδους συνεργάστηκε το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού
(Τμήμα Συντήρησης Εικόνων), το Ίδρυμα Ορμύλια, και το Ακτινολογικό
Εργαστήριο της Euromedica (Κυανούς Σταυρός), φορείς τους οποίους
ευχαριστούμε ιδιαίτερα.
Εγκαίνια: Παρασκευή 2 Φεβρουαρίου 2024
Διάρκεια: 2 Φεβρουαρίου 2024 – 16 Ιουνίου 2024
Χαν βαν Μέχερεν, Εσωτερικό της εκκλησίας του Αγίου Λαυρεντίου στο
Ρότερνταμ. Κάτω Χώρες, περ. 1913, λάδι σε πίνακα. Σπίτι της Ευρωπαϊκής
Ιστορίας, Βέλγιο.
Δολοφονία αμάχου μπροστά στον τηλεοπτικό φακό από το Ισραήλ
4–5 λεπτά
Τη
δολοφονία ενός Παλαιστίνιου αμάχου από Ισραηλινούς ελεύθερους σκοπευτές
κατέγραψε την Τρίτη 23 Ιανουαρίου ο τηλεοπτικός φακός του βρετανικού
δικτύου ITV στη Γάζα. Πρόκειται για τον 51χρονο έμπορο παιδικών ρούχων
Ραμζί Αμπού Σαχλούλ, ο οποίος λίγα λεπτά πριν τη δολοφονία του είχε
μιλήσει στον δημοσιογράφο του βρετανικού δικτύου.
Ο Σαχλούλ και η
ομάδα πέντε ανθρώπων στην οποία βρισκόταν, κινούνταν με υψωμένα τα χέρια
και κρατώντας λευκή σημαία προσπαθώντας να προσεγγίσουν σπίτι στο οποίο
βρίσκονταν παγιδευμένοι η μητέρα και ο αδερφός του, σε ζώνη που
ελεγχόταν από τον ισραηλινό στρατό. «Πουθενά δεν είναι ασφαλές στη
Γάζα. Παντού βρίσκεις τον ισραηλινό στρατό. Μας πυροβολούν στο σπίτι, σε
κάθε κτίριο και στον δρόμο», λέει ένας Παλαιστίνιος στον Μοχάμεντ
Αμπού Σαφία, κάμεραμαν του βρετανικού δικτύου. Λίγα λεπτά αφότου
μιλήσουν στον δημοσιογράφο, ο τηλεοπτικός φακός καταγράφει την ομάδα του
Σαχλούλ να κινείται «κάνοντας ό,τι μπορούν για να φαίνονται μη
απειλητικοί».
Ξαφνικά, η ομάδα δέχεται πυρά από ελεύθερους
σκοπευτές και ο Σαχλούλ πέφτει θανάσιμα τραυματισμένος. Η λευκή σημαία
που κρατούσαν γίνεται αυτοσχέδιος επίδεσμος για να καλύψει το τραύμα στο
στήθος του 51χρονου και βάφεται κόκκινη με αίμα. Αφού μεταφερθεί σε
λίγο πιο ασφαλές σημείο, η σύζυγός του θρηνεί πάνω από το πτώμα του.
Το
βίντεο του ITV αποτελεί μια σπάνια στιγμή πλήρους καταγραφής ενός
εγκλήματος πολέμου από τον δημοσιογραφικό φακό, με τους Ισραηλινούς
στρατιώτες να μη διστάζουν να εκτελέσουν εν ψυχρώ αμάχους που κρατούσαν
λευκή σημαία και δεν αποτελούσαν καμία απειλή.
Αξίζει να σημειωθεί
πως το περιστατικό συνέβη στην περιοχή Al-Mawasi στα νότια της Λωρίδας
της Γάζας, μια περιοχή η οποία έχει υποτίθεται επισημανθεί ως «ασφαλής»
από τον ισραηλινό στρατό και στην οποία προτρέπονταν να κατευθυνθούν οι
εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι.
Όμως ο ισραηλινός
στρατός αρνείται τα γεγονότα. Ερωτηθείς από το βρετανικό δίκτυο,
εκπρόσωπος των IDF αρχικά ισχυρίστηκε πως δεν γνωρίζει το περιστατικό,
κι έπειτα αποκάλεσε το βίντεο «σαφώς μονταρισμένο» και αρνήθηκε να
σχολιάσει περαιτέρω. Σε ανακοίνωσή του, ο ισραηλινός στρατός λέει: «Ο
ισραηλινός στρατός δεν έχει καμία σχέση με τις εκτελέσεις: Είναι
επιτακτική ανάγκη να τονιστεί ότι ο ανησυχητικός, συκοφαντικός και
χονδροειδής λανθασμένος χαρακτηρισμός του πολέμου με αυτές τις
κατάπτυστες κατηγορίες μπορεί να θεωρηθεί μόνο ως επέκταση της
προπαγανδιστικής προσπάθειας της Χαμάς να δυσφημίσει τον ισραηλινό
στρατό και να υπονομεύσει τον στόχο μας να διαλύσουμε τη Χαμάς και να
διασφαλίσουμε ότι η τρομοκρατική οντότητα δεν θα έχει ποτέ ξανά τη
δύναμη να δημιουργήσει έναν τρομοκρατικό στρατό, να εισβάλει στο Ισραήλ,
να δολοφονήσει, να κάψει, να βιάσει και να απαγάγει Ισραηλινούς».
Όμως
οι νεκροί στη Γάζα, που πλέον έχουν ξεπεράσει τους 25.000 (και
τουλάχιστον 7.000 αγνοούμενοι), λένε μια εντελώς διαφορετική ιστορία για
τα πεπραγμένα του ισραηλινού στρατού. Όπως το κάνουν και οι χιλιάδες
καταγραφές στοχοποίησης αμάχων που ανεβαίνουν στο διαδίκτυο. Όπως κάνει
και το παραπάνω ρεπορτάζ του βρετανικού ITV, που καταγράφει ξεκάθαρα ένα
έγκλημα πολέμου κατά τη διάρκεια της διάπραξής του.
Η εκτέλεση,
άλλωστε, του Ραμζί Αμπού Σαχλούλ θυμίζει πολύ έντονα την εκτέλεση από
Ισραηλινούς ελεύθερους σκοπευτές της Αμερικανο-Παλαιστίνιας
δημοσιογράφου Σιρίν Αμπού Ακλέχ, τον Μάιο του 2022 στην Τζενίν της
Δυτικής Όχθης. Και εκεί, όπως και εδώ, ήταν ξεκάθαρα εμφανή τα σημάδια
που έδειχναν πως οι εκτελεσθέντες δεν αποτελούσαν απειλή — η
δημοσιογραφική σήμανση στην περίπτωση της Ακλέχ, η λευκή σημαία, τα
υψωμένα χέρια και ο προσεκτικός βηματισμός στην περίπτωση του Σαχλούλ.
Όμως η σφαίρα των Ισραηλινών ήρθε και για τους δύο. Ψυχρά, χωρίς
δισταγμό, εγκληματικά.
Ο Αντουάν Ντουανέλ είναι δεκατριών χρόνων και ζει στο Παρίσι με τους
γονείς του. Η αδιαφορία των γονιών κι η αυταρχική συμπεριφορά των
καθηγητών του στο σχολείο τού προκαλούν μια τάση φυγής απ’ το
καταπιεστικό, σχολικό κι οικογενειακό περιβάλλον.
Μαζί με το Με κομμένη την ανάσα
του Γκοντάρ, το έργο που εγκαινίασε τη nouvelle vague κι έβγαλε το
γαλλικό σινεμά στους δρόμους, στον κόσμο, στους ανθρώπους που μιλάνε
κανονικά κι αισθάνονται… σαν άνθρωποι κι όχι σαν χαρακτήρες ταινιών
(παραδόξως, από δυο σκηνοθέτες που λάτρευαν το παλιό σινεμά των
στούντιο, αλλά θέλησαν να το διαρρήξουν).
Τα 400 Χτυπήματα
έδωσαν νέα διάσταση στην έννοια της ταινίας ενηλικίωσης, με τον
χαρακτήρα alter ego του Τριφό, τον έφηβο Αντουάν Ντουανέλ, μια σύγχρονη,
ευρωπαϊκή εκδοχή της αντάρτικης ανομίας του Χόλντεν Κόφιλντ, ένα
παραβατικό νέο παιδί που αδημονεί ν’ αποδράσει από έναν σκληρό περίγυρο
που επιμένει να τον τιμωρεί, αντί να τον καταλάβει.
Αξέχαστος χαρακτήρας
σε μια γλυκόπικρη ταινία, ίσως η πρώτη που κοίταξε ένα παιδί στα μάτια,
χωρίς να το λυπάται και να το ωραιοποιεί.