ΟΝΟΜΑΤΑ ΧΑΜΕΝΑ ΣΤΗ...ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Ο Σουίπι έγινε... Ρεβυθούλης!

Χαμένα στη μετάφραση, βρίσκουν νέα ταυτότητα σε κάθε χώρα που επισκέπτονται. Είτε μεταγλωττισμένα είτε απλώς υποτιτλισμένα, τα καρτούν ξαναβαφτίζονται προκειμένου να συστηθούν εκ νέου σε κάθε λαό πρόθυμο να διασκεδάσει με τις περιπέτειές τους. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με τους χάρτινους ήρωες των κόμικς, ορισμένοι από τους οποίους έχουν υποστεί ακόμη και... αλλαγή φύλου από το ελληνικό δαιμόνιο. Με αφορμή την είδηση για τη μεταφορά της ιστορίας του Ποπάι σε 3D animation ταινία και με τη βοήθεια ενός μανιώδους συλλέκτη κόμικς, Το Βήμα (30/3/2010) ανακάλυψε πόσες διαφορετικές ταυτότητες μπορεί να έχει ένας κινούμενος ήρωας όταν αναγκάζεται να μιλήσει ξένες γλώσσες.

Στην ελληνική πραγματικότητα, εύηχα ονόματα όπως «Πο πάι» και «Ολιβ» μπορεί να έμεναν άθικτα όταν μετοικούσαν στα εγχώρια κόμικς, κάποια άλλα όμως δεν είχαν την ίδια τύχη. Ο λόγος για το υιοθετημένο μωράκι του αλλόκοτου ζεύγους, το οποίο μπορεί το αμερικανικό δαιμόνιο να είχε βαφτίσει «Σουίπι» (Sweepy) επειδή όλη την ώρα έρπει σκουπίζοντας στην κυριολεξία το πάτωμα, το αντίστοιχο ελληνικό όμως εφηύρε το ...«Ρεβυθούλης». Όσο για το αγαπημένο σκυλάκι του Οβελίξ, Ιντεφίξ (στα γαλλικά σημαίνει «έμμονη ιδέα»), όπως θυμάται ο φανατικός συλλέκτης και κομίστας Γαβριήλ Τομπαλίδης, «στο πρώτο τεύχος που κυκλοφόρησε στη χώρα μας από τις εκδόσεις Ψαρόπουλος στα τέλη της δεκαετίας του ΄70, ο μεταφραστής τού είχε δώσει το όνομα... ...Κατρουλίξ! Δύο τεύχη αργότερα η χαμένη τιμή του κουταβιού αποκαταστάθηκε:παρουσιαζόταν πλέον ως Ιντεφίξ με έναν αστερίσκο που παρέπεμπε στη σημείωση “ο Κατρουλίξ μεγάλωσε και θέλει να τον φωνάζουν έτσι από ΄δώ και πέρα!”».

Πρωταθλητές στη μετάλλαξη ταυτότητας των κόμικς ανακηρύσσονται οι Ιταλοί. Η εμμονή τους να μεταγλωττίζουν από τις ταινίες του Χόλιγουντ- υπάρχουν ιταλοί ηθοποιοί που κάνουν επί χρόνια καριέρα ως «η φωνή του Ρόμπερτ Ρέντφορντ» κτλ.- ως τα διασημότερα καρτούν είναι παροιμιώδης. Από τη μανία τους δεν γλίτωσε ούτε το όνομα Μίκυ Μάους, καθώς στη γειτονική μας χώρα είναι πασίγνωστος ως «Τοπολίνο» (ποντικάκι). Αντιστοίχως, ο Ντόναλντ Ντακ είναι ο «Παπερίνο» (παπιούλης). Ο θείος Σκρουτζ είναι ο «Τζίο Παπερόνε» και ο Φάντομ Ντακ ακούει αποκλειστικά στο όνομα «Παπερινίκ».

Οι Ιταλοί δεν δίστασαν να ξαναβαφτίσουν και τον Ποπάι, προτάσσοντας τα εξωτερικά του χαρίσματα: «Βraccio di ferro» (μπράτσο από ατσάλι). Ούτε τον ατρόμητο Σούπερμαν φοβήθηκαν, καθώς κατά τη δεκαετία του ΄50, για να αποφύγουν τα copyrights, έσβηναν το εμβληματικό S από τη στολή του και τον αποκαλούσαν αψυχολόγητα «Νembo Κid».

«Είστε τρελοί εσείς οι Ελληνες!» αναφώνησε ο σχεδιαστής του Λούκι Λουκ Ασντέ όταν επισκέφθηκε πριν από μερικούς μήνες τη χώρα μας και πληροφορήθηκε ότι καταφέραμε να κάνουμε... αλλαγή φύλου στο άλογο του μοναχικού καουμπόη. Τι κι αν το πραγματικό όνομα του αλόγου είναι Jolly Jumper; Ο πρώτος έλληνας μεταφραστής και νονός του αλόγου τον βάφτισε Ντόλυ. Όλα έδειχναν φυσιολογικά, ως το τεύχος Νο 78 («Η ωραία Προβένς»). Όπου Προβένς... η φοράδα που ερωτεύεται η Ντόλυ. Και σε εκείνο το τεύχος, ως διά μαγείας, η Ντόλυ γίνεται «Τζόλης ο Τζάμπερ». «Οι Ελληνες είστε πάντα ένα βήμα μπροστά, επεμβαίνοντας ακόμη και στη φύση!» είχε πει έκπληκτος ο δημιουργός. Και έσπευσε να φτιάξει το σχετικό σκίτσο για να βάλει τα πράγματα στη θέση τους.

ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΟΥΣ ΔΕΚΑΤΕΣΣΑΡΗΔΕΣ!

Ριψοκίνδυνοι ετών 14

Oμάδα ειδικών στη Βρετανία υποστηρίζει ότι η ηλικία που κρύβει τους μεγαλύτερους κινδύνους στον άνθρωπο είναι αυτή των 14 ετών σύμφωνα με Το Βήμα (30/3/2010). Μελετώντας δεκάδες εφήβους και ενηλίκους (ως την ηλικία των 35 ετών) οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι στην ηλικία των 14 ετών απαντώνται οι μεγαλύτερες πιθανότητες ανάπτυξης ριψοκίνδυνων συμπεριφορών επειδή, όπως εκτιμούν, ο άνθρωπος είναι βιολογικά προγραμματισμένος να παίρνει υψηλά ρίσκα σε αυτή την ηλικία. Έτσι στην ηλικία των 14 ετών πολλαπλασιάζονται οι πιθανότητες να καταναλώνει κάποιος μεγάλες ποσότητες αλκοόλ, να δοκιμάζει ναρκωτικά, να κάνει μη ασφαλές σεξ κ.ά. «Είναι η πρώτη φορά που υπάρχουν επιστημονικά τεκμηριωμένα στοιχεία τα οποία συνδέουν τη ριψοκίνδυνη συμπεριφορά με την εφηβεία.

Όπως φαίνεται, σε αυτές τις ηλικίες ο βαθμός ικανοποίησης όταν κάνεις κάτι ριψοκίνδυνο ή επικίνδυνο και καταφέρνεις να το ξεπεράσεις χωρίς προβλήματα είναι πολύ μεγαλύτερος από ό,τι σε άλλες ηλικίες και έτσι εξηγείται η αυξημένη τάση σε αυτές τις συμπεριφορές στην εφηβεία» δηλώνει στην εφημερίδα «Daily Τelegraph» η Στέφανι Μπαρνέτ, νευροεπιστήμονας στο University College London και μέλος της ερευνητικής ομάδας.

ΣΕ ΣΚΟΡΠΙΑ ΧΑΡΤΑΚΙΑ...

Leonor Fini, "Ex Voto"

* Εύκολη λύση. Σ΄όλη τη ζωή σου περίμενες κι αποκοιμήθηκες.
Τώρα στα γεράματα είσαι πια κουρασμένος.

* Η προσπάθειά μας για τη λογική αντιμετώπιση της ζωής,
μας υποχρεώνει να δεχόμαστε σαν αλήθειες άσειστες,
έννοιες αφηρημένες ή και μεταφυσικές. Εξάλλου στεκόμαστε
μπρος στην πραγματικότητα με τον πιο άκαμπτο ( έστω και
καμουφλαρισμένο) εγωισμό. Φυσικά φτάνουμε , θέλοντας και μη ,
στη σκληρότητα.
Αίφνης, γιατί υπάρχουν δυστυχισμένοι; Μας ενοχλούν οι δυστυχισμένοι.
Να καταργηθούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, Είναι αποκρουστική
η "δυστυχία" των άλλων.

* Είναι τόση η ασκήμια που πλάθουν οι άνθρωποι με την κοινωνική
διάρθρωση, που τους συμφέρει, ώστε συχνά-πυκνά αηδιάζεις με τις
ψευτιές και τις μικρότητές τους. Αλλά βρέθηκες κι εσύ κλεισμένος
στον πέτρινο πύργο.

* Κρίμα τέτοιο ταξίδι να μην το ξαναρχίσω! Είδα τόσα πράγματα και πρόσωπα και τρικυμίες και θλίψεις και χαρές ακόμα εδώ. Τώρα που φτάνω στο τέλος, νοσταλγώ. Δεν ξέρω αν τα ίδια πράγματα, τα ίδια πρόσωπα, τις τρικυμίες , τις θλίψεις και τις χαρές, δεν ξέρω αν έχασα και χάνω πια οριστικά εκείνα που δεν είδα και δε γνώρισα.

Αλκιβιάδης Γιαννόπουλος (1896-1981),
"Σε σκόρπια χαρτάκια του 1946,
μεταξύ Σεπτέμβρη και Δεκέμβρη".
Περιοδ. "Κοχλίας",τχ.19, 1947.

ΠΡΩΙΝΟΣ ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ

Το δάσος δεν το καταχτούμε, συλλογιζόταν. Παραδινόμαστε μονάχα στη σκιά και στη σιωπή του. Σαν ξένοι ακολουθούμε το μονοπάτι κι αφήνουμε να μας κυριεύει ένας λήθαργος πρόσκαιρος που μόλις περάσει, ξεσκεπάζει στα μάτια μας μια ζωή καινούργια. Κι όσο ύστερα την ψηλαφίζουμε, ανακαλύπτουμε πως η σκιά γίνεται χρώμα και φως, η σιωπή μεταβάλλεται σε μουρμουρητό και σε φωνές, σε μύριες λεπτές πνοές και σε κελάρισμα νερού στο αθώρητο αυλάκι.

Γιώργος Δέλιος (Bάβδος Χαλκιδικής,1897-Θεσσαλονίκη,1980):
«Μιλήματα με τις σκιές». 1947. 84.

MOYΣIKEΣ TOY KOΣMOY

ΜΝΗΜΟΝΕΥΣΕΙΣ: ΦΡΑΝΣΙΣΚΟ ΓΚΟΓΙΑ

Ο Ισπανός ζωγράφος
Φρανσίσκο Γκόγια
γεννήθηκε στην Αραγωνία,
στις 30 Μαρτίου του 1746.

Λίγα χρόνια αργότερα, η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στη Σαραγόσα.
Δεκατεσσάρων ετών έγινε μαθητευόμενος στο ζωγράφο José Lujan. Στη συνέχεια , δοκίμασε τις δυνάμεις του στη Μαδρίτη και τη Ρώμη, ώσπου στα σαράντα του κατάφερε να αναδειχθεί σε επίσημο ζωγράφο της αυλής του Καρόλου του 4ου.
Έκτοτε η φήμη του απογειώθηκε και απόλαυσε υλικές τιμές και αξιώματα σπάνια για καλλιτέχνη της εποχής του, μολονότι από το 1793 και ως το θάνατό του πέρασε το δράμα της απώλειας της ακοής του και δέχθηκε τις δηλητηριώδεις επιθέσεις των κύκλων της συντήρησης για τις δημοκρατικές φιλολαϊκές του ιδέες.
Η μεγαλοσύνη του Γκόγια στηρίζεται στις θαυμάσιες προσωπογραφίες και τα εκπληκτικά χαρακτικά του αλλά και στην τολμηρότητα των θεμάτων του . Ήταν απόλυτα κάτοχος της τεχνικής των φωτοσκιάσεων και απέδιδε ανθρώπους (ευγενείς και λαϊκούς) και καταστάσεις με τρόπο δραματικό , αισθησιακό, δηκτικό και οραματικό.

Πέθανε το 1828 από εγκεφαλική συμφόρηση.
Σήμερα θεωρείται ως ο πατέρας της μοντέρνας ζωγραφικής.

ΤΡΟΦΙΚΗ ...ΠΡΕΖΑ

•Xάμπουργκερ σπέσιαλ
(2 μπιφτέκια, τυρί, μπέικον, κρεμμύδι, κέτσαπ)
Θερμίδες: 690
Λιπαρά: 40 γρ.
•Kοτόπουλο πανέ (150 γρ.) (μπούτι με πέτσα)
Θερμίδες: 420
Λιπαρά: 24 γρ.
•Kλαμπ σάντουιτς
(μπέικον, τυρί, μαγιονέζα, ζαμπόν, πατάτες)
Θερμίδες: 745
Λιπαρά: 48 γρ.
•Σαλάτα CAESAR’S (με 4 κουταλιές σος)
Θερμίδες: 510
Λιπαρά: 42 γρ.
•Σαλάτα του σεφ (με 3 κουταλιές σος)
Θερμίδες: 640
Λιπαρά: 59 γρ.
•Kαρμπονάρα (θερμιδογόνος εκδοχή)
Θερμίδες: 750
Λιπαρά: 46 γρ.
•Mακαρόνια με 4 τυριά
Θερμίδες: 560
Λιπαρά: 32 γρ.
•Πίτσα σπέσιαλ (4 κομμάτια)
Θερμίδες: 840
Λιπαρά: 42 γρ.
•Πίτα με γύρο
Θερμίδες: 435
Λιπαρά: 22 γρ.
•Aναψυκτικό (μεσαίου μεγέθους)
Θερμίδες: 140
Λιπαρά: 0
•Mοσχάρι με κάσιους (κινέζικο)
Θερμίδες: 705
Λιπαρά: 45 γρ.

[Ο πίνακας θερμίδων και λίπους από το περιοδικό VITA]
**********************************************************

Τροφική... πρέζα

Σημαντικό και επικίνδυνο εθισμό προκαλούν οι παχυντικές τροφές, οι οποίες έχουν, σύμφωνα με αμερικανική έρευνα, παρόμοια επίδραση στον εγκέφαλο με τα ναρκωτικά αναφέρει σε άρθρο της η Ελευθεροτυπία (29/3/2010). Οι μελέτες των Πολ Τζόνσον και Πολ Κένι (του Ερευνητικού Ινστιτούτου Scripps στη Φλόριντα) σε ποντίκια έδειξαν ότι η καταναγκαστική κατανάλωση τροφών υψηλής θερμιδικής αξίας έχει αρνητική επίδραση στη χημική ισορροπία του εγκεφάλου, διαταράσσοντας τους μηχανισμούς ανταμοιβής, όπως συμβαίνει και στην περίπτωση σοβαρών εθισμών.
Οι ερευνητές προσέφεραν σε μια ομάδα ποντικιών παχυντικές τροφές (μπέικον, σοκολάτα, λουκάνικα κ.λ.π.), πέραν της συνηθισμένης τους τροφής που ήταν πιο υγιεινή, αλλά λιγότερο ορεκτική. Τα ποντίκια ανέπτυξαν γρήγορα τη συνήθεια να υπερτρέφονται κατά τρόπον καταναγκαστικό, καταναλώνοντας όλο και περισσότερες λιπαρές και γενικώς υψηλής θερμιδικής αξίας τροφές, μέχρι που έφτασαν να γίνουν παχύσαρκα. Παράλληλα, ο μηχανισμός ανταμοιβής τους (που αποκαλείται και κέντρο απόλαυσης του εγκεφάλου) ανταποκρινόταν όλο και λιγότερο, μια αλλοίωση παρόμοια με αυτήν που καταγράφεται στους χρήστες ναρκωτικών, όπως η κοκαΐνη και η ηρωίνη. Τα ποντίκια δεν σταματούσαν μάλιστα να τρώνε ακόμη κι όταν βρίσκονταν αντιμέτωπα με μια τιμωρία (ηλεκτροσόκ) -σε αντίθεση με μια άλλη ομάδα πειραματόζωων, που τρέφονταν υγιεινά- πράγμα που δείχνει ότι είχαν χάσει τον έλεγχο της συμπεριφοράς τους, πρώτο σημάδι του εθισμού.
Για τους ερευνητές, τα ευρήματα αυτά επιβεβαιώνουν τις εθιστικές ιδιότητες του λεγόμενου «τζανκ φουντ» και αποδεικνύουν ότι ο εθισμός στα ναρκωτικά και η παχυσαρκία έχουν τη ρίζα τους στους ίδιους νευροβιολογικούς μηχανισμούς ή για την ακρίβεια στη διατάραξή τους.

e-paideia.net

ΔΙΕΚΔΙΚΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΛΑΝΑ ΜΑΣ!

«Διεκδικούμε την αλάνα μας!»

Τελείωσαν τα μαθήματά τους. Απογευματάκι και βγήκαν έξω να παίξουν. Ο Χρήστος φέρνει την μπάλα. Σε λίγο έχουν κατέβει και οι άλλοι. Ο Βλαντ, η Αλεξάνδρα, η Χρύσα και τα άλλα παιδιά. Και αρχίζει το παιχνίδι. Για την ακρίβεια, δεν προλαβαίνει να αρχίσει και ανοίγει η πρώτη πόρτα: «Πάλι εδώ είστε;». Και η δεύτερη: «Αν σας ξαναπιάσω εδώ, χαθήκατε». Και η τρίτη: «Εξαφανιστείτε από εδώ παλιόπαιδα». Τα παιδιά δεν το βάζουν κάτω. Αποφασίζουν να διεκδικήσουν το παιχνίδι τους. Από αυτό το σημείο και τη γειτονιά της Πάτρας, αρχίζει και η ταινία. «Τα παιδία δεν παίζει». «Η ιδέα μάς ήρθε εκεί που παίζαμε στην πιλοτή. Και δεν μας άφηναν, μας κυνηγούσαν. Ώς και με μαχαίρια μας κυνήγησαν. Κάτι γυναίκες απειλούσαν ότι θα φωνάξουν την Αστυνομία» λέει στα Νέα (29/3/2010) η Αλεξάνδρα.

Τότε τα παιδιά σκέφτηκαν πως είχαν το δίκιο με το μέρος τους- το δικαίωμα στο παιχνίδι- και θα διεκδικούσαν τον χώρο τους για να παίξουν. Θα μπορούσε ο δήμαρχος να κάνει κάτι, σκέφτηκαν. «Ο δήμαρχος στην αρχή απέφευγε να μας απαντήσει», λένε. «Να ξαναδοκιμάσουμε», είπαν τα παιδιά. Και ξαναδοκίμασαν. Ώσπου τα κατάφεραν. Στην περιοχή κάτω από τον Άγιο Αλέξιο, στο παλιό λούνα παρκ, κέρδισαν την αλάνα τους. Και όχι μόνο την αλάνα τους, κέρδισαν και μια ταινία-ντοκιμαντέρ, καθώς όλη αυτήν την περιπέτεια την κατέγραψε η κάμερα της 28χρονης Αγγέλης Ανδρικοπούλου και του 36χρονου Αργύρη Τσεπελίκα.

Ο Χρήστος, 10 ετών, είναι ο... βετεράνος του σινεμά στην παρέα. Έχει παίξει και σε μια ακόμη μικρού μήκους ταινία της Αγγέλης. «Δεν το περιμέναμε ότι στο τέλος θα τα καταφέρουμε», λέει. «Όταν το έλεγα στους συμμαθητές μου δεν με πίστευαν, ώσπου είδαν την ταινία. Τώρα θα μας φτιάξει ο δήμαρχος το γήπεδο και θα παίζουμε. Με χορτάρι αληθινό». Η Αλεξάνδρα, που είναι 13 ετών και πηγαίνει στην Α΄ Γυμνασίου, στο 1ο Γυμνάσιο της Πάτρας, έχει βγάλει το συμπέρασμα: «Με επιμονή και υπομονή τα καταφέρνεις». Ήταν τόσο έντονη η εμπειρία, που μάλλον θα το θυμάται σε όλη τη ζωή της.

Η Χρύσα είναι 15 ετών, μαθήτρια του 6ου Λυκείου Πάτρας. Εκτιμά πολύ αυτό που πέτυχαν. «Θυμάμαι τα γυρίσματα που κάναμε στο σπίτι. Και λέγαμε πως η ζωή ενός εφήβου έχει πάρα πολλές ώρες στο Ίντερνετ. Υπάρχει ανάγκη, περισσότερο από ποτέ, να βγούμε έξω και να παίξουμε». Της αρέσει το μπάσκετ. Και το να βγει έξω είναι ένα βήμα προς τα εκεί και στην ποιότητα της υπόλοιπης ζωής της.

«Η ιδέα για το ντοκιμαντέρ γεννήθηκε καθώς παρακολουθούσα τα παιδιά, τον αδελφό μου Χρήστο και τους φίλους του, να παίζουν έξω» λέει η σκηνοθέτις Άγγελη Ανδρικοπούλου. «Και το συζητούσα με τον φίλο μου (τον Αργύρη) πόσο ωραία και αρμονικά παίζουν παιδιά από διαφορετικές χώρες, από την Αλβανία και την Ουκρανία και από αλλού και το μόνο για το οποίο μάλωναν ήταν για το ποιος παίζει καλύτερα μπάλα... Έτσι αρχίσαμε τα γυρίσματα δειλά δειλά, κουβεντιάζοντας με τα παιδιά και κρατώντας τούς διαλόγους τους για την ταινία».

e-paideia.net

ΟΤΑΝ Η ΠΟΙΗΣΗ ΣΥΝΟΜΙΛΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

Αραχναίο όρος...
***

Όταν ο Φύλαξ Eίδε το Φως

Χειμώνα, καλοκαίρι κάθονταν στην στέγη
των Aτρειδών κ’ έβλεπ’ ο Φύλαξ. Τώρα λέγει
ευχάριστα. Μακριά είδε φωτιά ν’ ανάβει.
Και χαίρεται· κι ο κόπος του επίσης παύει.
Είναι επίπονον και νύκτα και ημέρα,
στην ζέστη και στο κρύο να κοιτάζεις πέρα
το Aραχναίον για φωτιά. Τώρα εφάνη
το επιθυμητόν σημείον. Όταν φθάνει
η ευτυχία δίδει πιο μικρή χαρά
απ’ ό,τι προσδοκά κανείς. Πλην καθαρά
τούτο κερδήθηκε: γλιτώσαμ’ απ’ ελπίδας
και προσδοκίας. Πράγματα εις τους Aτρείδας
πολλά θα γίνουνε. Χωρίς να ’ναι σοφός
κανείς εικάζει τούτο τώρα που το φως
είδεν ο φύλαξ. Όθεν μη υπερβολή.
Καλό το φως· κι αυτοί που έρχονται καλοί·
τα λόγια και τα έργα των κι αυτά καλά.
Και όλα ίσια να ευχόμεθα. Aλλά
το Άργος ημπορεί χωρίς Aτρείδας να κάμει.
Τα σπίτια δεν είναι παντοτινά.
Πολλοί βεβαίως θα μιλήσουνε πολλά.
Ημείς ν’ ακούμε. Όμως δεν θα μας γελά
το Aπαραίτητος, το Μόνος, το Μεγάλος.
Και απαραίτητος, και μόνος, και μεγάλος
αμέσως πάντα βρίσκεται κανένας άλλος.

Κ. Π. Καβάφης (1863-1933), "Τα κρυμμένα Ποιήματα, 1877;-1923".

Εκδ. Ίκαρος 1993)

Αγαμέμνων

ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ: ΝΤΙΝΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚ ΒΑΘΕΩΝ

ΝΤΙΝΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚ ΒΑΘΕΩΝ

Μια αποκαλυπτική συνέντευξη
του Ντίνου Χριστιανόπουλου
στο περιοδικό Schooligans
(Τεύχος 7 [ 7/12/07]),
όπου με το γνωστό τολμηρό του λόγο
μιλάει για πρόσωπα , πράγματα και καταστάσεις
της δημόσιας και της προσωπικής του ζωής.

Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος είναι ένας ποιητής που πλήρωσε ακριβά τα ποιήματά του. Κυνηγήθηκε από τους παπάδες, τους μπάτσους, τους Χρυσαυγίτες και τους φιλολόγους. Γέρασε και μυαλό δεν έβαλε. Συνεχίζει να προκαλεί με αθώες κακές λέξεις. Παρακαλούνται τα παιδιά να απομακρύνουν τους γονείς από τη συνέντευξη...

Στο τηλέφωνο ήταν κοφτός. «Σας περιμένω στις 5.30 ακριβώς. Μία ώρα να μιλήσουμε και να σας ξεφορτωθώ!». Στις 5.29 χτυπούσαμε το κουδούνι του μικρού διαμερίσματος στη Θεσσαλονίκη. Φορούσε κουστούμι και γραβάτα. «Περάστε... καθίστε...». Στο τραπεζάκι είχε ήδη βάλει δυο ποτήρια νερό και δύο πιατάκια γλυκό βύσσινο. Την πρώτη ερώτηση την έκανε εκείνος. «Τι περιοδικό βγάζετε;»
Να, δείτε το τελευταίο τεύχος. Έχουμε αφιέρωμα στο γκράφιτι.
(το ξεφυλλίζει) Διάβασα πρόσφατα ένα πολύ ωραίο βιβλίο ενός Ανδριανάκη. Γράφει όχι μόνο για τα γκράφιτι, αλλά και για τα... πώς τα λένε... τα στένσιλς.
Ξέρετε τα στένσιλς;
Πώς δεν τα ξέρω! Εδώ δίπλα σ' έναν τοίχο της γειτονιάς υπάρχει ένα θαυμάσιο στένσιλ. Δείχνει κάποιον που τον παίρνει τσιμπούκι. Κι εμείς το βλέπουμε κάθε πρωί -θέλουμε, δε θέλουμε! (γέλια) ...Αλλά είναι πολύ καλά σχεδιασμένο, καταπληκτικό!
Έχετε δει πολλά στένσιλς στη Θεσσαλονίκη;
Πολύ λίγα. Ενώ γκράφιτι πάρα πολλά. Κάποτε είχαν γράψει σε τοίχο κι ένα δικό μου ποίημα -απ' αυτά τα μικρά, σαν κουτσουλιές, που έχω γράψει.
Ποιο;
«Τα πρόβατα απήργησαν/ ζητούν καλύτερες συνθήκες σφαγής».
Χαρήκατε;
Τι να χαρώ; Δε βαριέσαι. Τα ποιήματα είναι για να κυκλοφορούν...
Είστε σήμερα 75 χρονών. Θυμάστε τον εαυτό σας στα 15;
Πώς δεν τον θυμάμαι! Δεκατεσσάρων χρονών άρχισα να γράφω ημερολόγιο, το οποίο κρατώ καθημερινά μέχρι και σήμερα.
Ήσασταν παιδί συνεσταλμένο;
Ου, πάρα πολύ συνεσταλμένο. Αυτά τα παιδιά να φοβάσαι! Ξέρουν πιο πολλά από αυτά που δείχνει η φάτσα τους. Και πραγματικά εγώ ήξερα πάρα πολλά. Δεν ήξερα βέβαια πώς γεννιούνται τα παιδιά. Για πολύ καιρό -μέχρι τα 18 μου- νόμιζα ότι τα φέρνει ο πελαργός. Ήξερα όμως πολλά άλλα πράγματα για τον εαυτό μου και για τις σχέσεις μου με τους άλλους.
Είχατε επίγνωση και της ομοφυλοφιλίας σας;
Ναι, βέβαια. Δεν τολμούσα φυσικά να το πω σε κανέναν. Ήταν «η επιθυμία που δεν τολμά να πει τ' όνομά της» -έτσι το λέγαν οι παλιοί. Το ένιωθα όμως, το ζούσα. Δεν είχα απλώς επίγνωση, αλλά επιμονή. Να επιμένω σ' αυτό το πράγμα, όταν ήταν κάτι σαν τον σατανά που τον αποτάσσονται όλοι οι άλλοι.
Και δεν ερχόταν αυτό σε ισχυρή κόντρα με το κατηχητικό στο οποίο πηγαίνατε;
Άκου μωρό μου! Εγώ μπορεί να ήμουν στο κατηχητικό, αλλά την ίδια στιγμή μπορεί να ήμουν και εντελώς αντίθετος με το κατηχητικό. Ή να ήμουν το «καλό παιδί» και την ίδια στιγμή να ήμουν και αναρχικός. Εσύ που δεν το ξέρεις, απλοποιείς τα πράγματα. Λες «ο Χριστιανόπουλος ήταν στο κατηχητικό». Τρίχες! Το πράγμα είναι πολύ πιο περίπλοκο.
Πότε φύγατε από το κατηχητικό; Πώς φύγατε;
Βγάζετε μερικά πράγματα απ' τη μνήμη μου, τα οποία δεν είναι και τόσο τρυφερά... Στο κατηχητικό πήγα εννέα χρονών, γιατί η μαμά μου ήθελε να μην κλέβω το γλυκό απ' το ντουλάπι και μ' έστειλε εκεί για να πάρω μερικά μαθήματα ηθικής. Αργότερα όμως, εγώ το πήρα πολύ ζεστά και η μάνα μου ενοχλούνταν: «Είπαμε να πας στα κατηχητικά, αλλά όχι και να είσαι με το σταυρό στο χέρι!». Λίγο αργότερα, το '41-'42, ήμασταν απ' τις πρώτες οικογένειες που χτυπήθηκαν από την Κατοχή. Πεινούσαμε -κάθε τρεις μέρες έτρωγα μισή φέτα ψωμί. Και ήμουν ευτυχής αν ήταν πραγματικό ψωμί, γιατί συνήθως ήταν κιούσπα (ένα φριχτό πράγμα από αλεσμένα χαρούπια που το δίνανε στα γουρούνια). Εννοείται βέβαια ότι, με τέτοιες συνθήκες, κινδύνευα να πεθάνω. Σώθηκα χάρη στα συσσίτια του κατηχητικού. O αρχιμανδρίτης Λεωνίδας Παρασκευόπουλος ήξερε την κατάστασή μου και με έβαλε από τους πρώτους που θα τρώγανε στα συσσίτια. Καταλαβαίνεις λοιπόν; Όταν εγώ χρωστούσα τη ζωή μου στο κατηχητικό, δεν μπορούσα να μην είμαι και του κατηχητικού. Ήταν θέμα φιλοτιμίας.
Και πώς φύγατε τελικά;
Εκδιώχθηκα στα 21 μου ως «απόβρασμα της κοινωνίας»! Είχα κάνει ένα φοβερό έγκλημα...
Τι έγκλημα;
Είχα εκδώσει ποιητική συλλογή χωρίς να την υποβάλω στη λογοκρισία της αρχηγίας των κατηχητικών.
Ήταν τολμηρή;
Για κείνη την εποχή, το 1952, πάρα πολύ! Σκεφθείτε ότι έχω ένα ποίημα που βάζω μιαν αγία να ερωτεύεται έναν άγιο λίγο πριν τους αποκεφαλίσουν. Τώρα αυτό μπορεί να σας φαίνεται αστείο, αλλά τότε ήταν το άκρον άωτον του θράσους και της αναισχυντίας. Σ' ένα άλλο ποίημά μου μιλούσα για τον... Αυνάν! (σ.σ. ιστορικό πρόσωπο της Παλαιάς Διαθήκης, γιος του Ιούδα, από τον οποίο βγήκε η λέξη «αυνανισμός»). Μετά απ' αυτά καταλαβαίνεις ότι εκδιώχθηκα πυξ και λαξ. Το αστείο της υπόθεσης είναι ότι επενέβη και η Ασφάλεια και είχα μπλεξίματα και μ' αυτήν.
Γιατί;
Διότι είχα γράψει ένα ποίημα στο οποίο χαρακτήριζα τους μπάτσους «επιβήτορες». Έγινε λοιπόν της κακομοίρας! Η Ασφάλεια κάλεσε την αρχηγία των κατηχητικών να απολογηθούν γιατί αυτός ο πιτσιρίκος έγραψε αυτά τα φρικτά πράγματα.
Τι απάντησαν;
Υπήρχαν δύο αρχηγοί των κατηχητικών. Ο ένας ήταν παπάς, ο πατήρ Λεωνίδας Παρασκευόπουλος, ο οποίος τους είπε: «Πρόκειται για κάθαρμα. Πατήστε το σαν κατσαρίδα!». Ο άλλος ήταν ένας απλός θεολόγος, ο Αθανάσιος Φραγκόπουλος, ο οποίος είπε: «Να εξαντλήσετε την ανεξιθρησκία σας και να μην τον πειράξετε καθόλου». Τελικά, οι μπάτσοι κατάλαβαν ότι ούτε η ηγεσία των κατηχητικών έφταιγε, αλλά ούτε αυτό το «πιτσιρίκι» έπρεπε να το πάρουμε στα σοβαρά. Και βρέθηκε μια φόρμουλα κοινώς αποδεκτή. Εγώ αποδέχτηκα την κατάσχεση του βιβλίου μου και αυτοί δεν προχώρησαν σε μήνυση εναντίον μου για εξύβριση. Μ' αυτό τον τρόπο γλίτωσα απ' το να βάλω σε νταραβέρια τη μάνα μου, η οποία έτσι και τα 'παιρνε χαμπάρι όλα αυτά, θα της ερχόταν κόλπος!
Συμπαράσταση δεν είχατε από πουθενά;
Από πουθενά. Οι συμφοιτήτριές μου στο πανεπιστήμιο είχαν εντολή να μη μου λένε ούτε καλημέρα.
Ήταν κι αυτές του κατηχητικού;
Ακριβώς. Εκείνα τα φριχτά πλάσματα με τα μακριά μανίκια. Με έβλεπαν και απέστρεφαν το πρόσωπό τους, θαρρείς και ήμουν η προσωποποίηση της πανούκλας. Δε φαντάζεστε τι τράβηξα. Μια κοινωνική καταδίκη και απομόνωση σε φοβερό βαθμό.
Μέσα σ' αυτή την περιπέτεια νιώσατε και λίγο ήρωας;
Μπα, τι ήρωας; Ήταν μια δύσκολη στιγμή που ευτυχώς την ξεπέρασα. Δεν ήταν βέβαια η μόνη. Επί χούντας κινδύνευσα να συλληφθώ τέσσερις φορές. Είχα γράψει τον «Χιλιαστή», ένα διήγημα όπου περιγράφω πώς ένας χιλιαστής έπαθε του κόσμου τα βασανιστήρια στο στρατό, μόνο και μόνο επειδή αρνήθηκε να πάρει όπλο. Ε λοιπόν, αυτό το αθώο διήγημα δε μ' άφησε να κάτσω σε χλωρό κλαρί. Το πώς γλίτωσα, μόνο εγώ το ξέρω. Αλλά όχι να παραστήσω και τον ήρωα, επειδή κινδύνευσα να συλληφθώ για τα εκληφθέντα ως αντιστασιακά γραπτά μου!

Γιατί πιστεύετε ότι προκαλούν τόσες αντιδράσεις τα γραπτά σας;
Είναι οι άνθρωποι! Όπως λέει κι ο Καρυωτάκης «Όταν οι άνθρωποι θέλουν να πονείς / μπορούνε με χίλιους τρόπους / Ρίξε το όπλο και σωριάσου πρηνής / όταν ακούσεις ανθρώπους»... Λοιπόν, άμα θέλουν να σου τρίψουν τη μούρη, υπάρχουν χίλιοι τρόποι. Η ηγεσία των κατηχητικών και η ηγεσία των μπάτσων ήταν δύο μόνο από τις ομάδες που τους ενοχλούσε η ύπαρξή μου. Υπάρχουν κι άλλοι. Πρώτα-πρώτα οι εθνικόφρονες... Εσείς δεν μπορείτε να φανταστείτε τι θα πει εθνικόφρονες.
Πώς δεν μπορούμε! Υπάρχει μια οργάνωση, η Χρυσή Αυγή. Την ξέρετε;
Βέβαια την ξέρω. Πολύ καλά παιδάκια... Περί τις τριάντα φορές με έχουν βρίσει πατόκορφα.
Οι Χρυσαυγίτες;
Βεβαίως! Φαρδιά-πλατιά με τις υπογραφές τους. Κι όχι ανώνυμα στελέχη, αλλά οι μεγάλοι. Τώρα είναι ένας Καρατζαφέρης, ο οποίος με έχει περιλούσει αρκετές φορές. Κι ούτε που τον ξέρω.
Ούτε στη φάτσα;
Όχι βέβαια. Τι με νοιάζει; Φαντάζομαι θα 'ναι κάνα σκατόμουτρο.
Το ξέρετε ότι είναι τώρα ευρωβουλευτής και πάει μάλλον και για δήμαρχος στην πόλη σας;
Ελπίζω να μη βγει. Είναι καλό το ότι όλοι αυτοί οι φασίστες είναι περίπου σαν τους κουκουέδες: είναι μονίμως διασπασμένοι και δεν παίρνουν ποτέ πολλές ψήφους. Απλώς φυτοζωούν.
Γιατί σας βρίζουν;
Για ό,τι θες.... Αυτό που εσείς ταπεινά είπατε «ομοφυλόφιλος», αυτοί το 'χουν κάνει παντιέρα που κραδαίνουν κάθε φορά. Και γι' αυτούς είμαι και κάτι ακόμα χειρότερο: Εβραιόφιλος (επειδή συμπαθώ τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης, οι οποίοι ήταν άνθρωποι φουκαράδες και κυνηγημένοι). Και βέβαια μου καταλογίζουν ότι έχω βρίσει τον Μεγαλέξανδρο σ' ένα διήγημά μου.
Δεν εκτιμάτε τον Μεγαλέξανδρο;
Πώς! Όσο δε φαντάζεσαι! Αλλά τι; Επειδή τον εκτιμώ, σημαίνει ότι δεν μπορώ και να τον βρίσω; Επρόκειτο για έναν κυρίαρχο της οικουμένης και, όπως ξέρεις, όλοι αυτοί οι κυρίαρχοι δεν το κάνουν και με το σταυρό στο χέρι -σφάζουν και μερικά εκατομμύρια.
Έσφαξε κι ο δικός μας;
Αστειεύεσαι; Υπήρχε ένας στενός του φίλος, ο Κλείτος, για τον οποίο έγραψα ένα διήγημα. Αυτός ήταν ένας απ' τους 5-6 βασικούς στρατηγούς του Μεγαλέξανδρου. Και κάποτε ο Μεγαλέξανδρος, όταν πια τα κατέκτησε όλα και έγινε βασιλεύς των βασιλέων στην Περσέπολη, έβγαλε μια διαταγή και είπε: «Από σήμερα και εις το εξής, όλοι ανεξαιρέτως, ο στρατός και οι πολίτες, όταν θα με βλέπουν, θα πέφτουν μέχρι κάτω στο έδαφος και θα με προσκυνούν».
Την ψώνισε!
Τότε ο Κλείτος θύμωσε και είπε: «Ώστε κι εμάς που πολεμήσαμε για να διαδώσουμε τον πολιτισμό των Ελλήνων, τώρα μας αναγκάζεις να πέφτουμε και να σε προσκυνάμε; Εξ ονόματος όλων των αξιωματικών εγώ σου λέω ότι αρνιέμαι!». Και τότε ο Αλέξανδρος βγάζει το ξίφος και τον δολοφονεί μπροστά σ' όλο τον κόσμο. Κι έτσι πέθανε ο Κλείτος, ο οποίος σε μια μάχη τον είχε σώσει από βέβαιο θάνατο. Όλα αυτά λοιπόν τα λέω σε ένα διήγημα χωρίς ηθικολογίες και παχιά λόγια. Λες την ιστοριούλα και ο άλλος δεν είναι βλάκας, αμέσως καταλαβαίνει.
Πόσα ποιήματα έχετε γράψει;
320. Αλλά τα μισά απ' αυτά είναι δύο στίχοι το καθένα. ¶ντε τώρα εσύ να χτίσεις ποιητικό έργο με δύο στιχάκια!
Πόσα από τα 320 πιστεύετε ότι θα διασωθούν;
Νομίζω όλα, διότι έχουν περάσει και καμιά τριανταριά σουρωτήρια. Το θέμα είναι ότι είμαι ολιγογράφος. Έχω πετάξει πάρα πολλά.
Όπως κι ο Καβάφης...
Ο Καβάφης είχε πετάξει 180 ποιήματα, που ενώ αυτός τα θεωρούσε σαβούρες, ήρθαν οι φιλόλογοι -η μεγάλη μάστιγα της νεοελληνικής λογοτεχνίας- τα βρήκαν πολύ σπουδαία και τα πρόσθεσαν μαζί με τα καλά.
Εσείς θεωρείτε τον Καβάφη τον μεγαλύτερο Έλληνα ποιητή;
Ε, τώρα μη λέμε κοινοτοπίες! Το έχει παραδεχτεί όλη η υφήλιος και θ' αρχίσουμε εμείς να κρίνουμε αν είναι ή όχι; Βεβαίως και είναι! Ξέρεις εσύ κανέναν μεγαλύτερο;
Ο Σολωμός;
Ο Σολωμός είναι λίγο μεγαλύτερος απ' τον Καβάφη αλλά λίγο κατώτερος σε απόδοση. Ο Σολωμός ήταν ιταλομαθής, δεν ήξερε καλά-καλά τα ελληνικά και καθώς ήταν τελειομανής δεν ολοκλήρωσε τίποτα. Όλα του τα ποιήματα είναι μισά -σχεδόν ερείπια- και μερικά έχουν και πολλές αδυναμίες.
Ενώ του Καβάφη δεν έχουν;
Τίποτα! Όσο κι αν ψάξεις, δεν θα βρεις. Αλλά ο Σολωμός δεν παύει να είναι καλύτερος απ' τον Καβάφη έστω και μ' αυτόν τον αποσπασματικό χαρακτήρα. Εγώ έχω βγάλει ολόκληρο βιβλίο για τον Σολωμό, όπου εκεί λέω ότι το καλύτερο ελληνικό ποίημα είναι οι «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι», κι ας είναι ένα μάτσο ερείπια.
Μετά απ' αυτούς τους δύο ποιητές;
Δεν υπάρχει κανείς!
Ο Σεφέρης κι ο Ελύτης;
Αυτοί απλώς βούτηξαν το Νόμπελ. Αυτό είναι απλώς θέμα καπατσοσύνης, δεν είναι θέμα ποιότητας και αξίας. Ήδη πέφτουν και σιγά-σιγά θα πέσουν ακόμα περισσότερo.
Το ξέρετε ότι οι περισσότεροι μαθητές τη βαριούνται την ποίηση;
Κακό του κεφαλιού τους!
Μα τους τη διδάσκουν. Διδάσκεται η ποίηση;
Όχι βέβαια, αυτά είναι αηδίες!
Κατά τη γνώμη σας θα έπρεπε να μη διδάσκεται καθόλου η ποίηση;
Αυτό θα ήταν το καλύτερο. Ένας φίλος μου καθηγητής στο Πανεπιστήμιο, στη Φιλοσοφική, δίδασκε επί ένα εξάμηνο ένα ποιήμά μου. Πήγα λοιπόν και του είπα: «Σε παρακαλώ πολύ, πάψε να το διδάσκεις. Θέλεις να μου το καταστρέψεις; Όχι μόνο το ποίημα, αλλά και τους φοιτητές σου!». Γιατί βέβαια οι φοιτητές που θα τους πει «ελάτε να σας εξετάσω σε αυτό το ποίημα», θα με μισήσουν. Δεν ξέρω τι έκανε, πάντως μετά το εξάμηνο αυτό εξαφανίστηκε η διδασκαλία κι εγώ πια είμαι... ευτυχεσμένος.
Ευτυχεσμένος;! (γέλια)
Είδατε τι ωραίες καταστάσεις μπορεί να μας δημιουργήσει το λεξιλόγιο; Eγώ έχω ένα δικό μου λεξιλόγιο. Aς πούμε, έχω αντικαταστήσει τη λέξη «επιθυμία» με τη λέξη «κάβλα». Aυτό σου φαίνεται αστείο. Όταν όμως το ακούσεις για πρώτη φορά, μένεις ξερός. Βρίσκω δηλαδή έναν τρόπο να καθηλώσω τον άλλον με λέξεις που δεν τις περιμένει... Ή, ας πούμε, αντικαθιστώ τη φράση «είμαι καλά» με τη φράση «είμαι καβλά». Μπήκε ένα βήτα, άλλαξε όλο το περιβάλλον... Οι Αμερικάνοι γίνονται Αμερικλάνοι. Ο ευτυχισμένος, ευτυχεσμένος. Αυτά τα γραμματάκια κάτι προσφέρουν. Το πολύ-πολύ ένα χαμόγελο. Λίγο είναι να κάνεις τον άλλον να χαμογελάσει;
Έχουμε εδώ μαζί μας το βιβλίο Λογοτεχνίας της Τρίτης Λυκείου...
Εγώ το λέω της Τρίτης Καβλυκείου!... Είναι η κατεξοχήν ηλικία που καβλώνουν τα παιδιά.
Ωραία, της Τρίτης Καβλυκείου. Το ξέρετε ότι έχει συμπεριληφθεί και ένα δικό σας ποίημα, ο «Δημάς»;
Αυτό έγινε εν αγνοία μου. Δεν έπρεπε να το κάνουν. Είχα στείλει επιστολή στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο να μη συμπεριλάβει ποιήματά μου, διότι τα θεωρώ ανήθικα και θα βλάψουν τους νέους. Παρ' όλα αυτά το συμπεριέλαβαν.
Γιατί είναι ανήθικο ποίημα ο «Δημάς»;
Ακούστε, ο Δημάς ήταν ένας μαθητής του Αποστόλου Παύλου. Καλώς ή κακώς κάποτε τον απαράτησε και πήγε κι έγινε του κόσμου τούτου. Δηλαδή από κει που ήταν πιστός χριστιανός, άρχισε να κουνιέται στα μπαράκια (τα μπαράκια είναι δική μου επέμβαση -ο Απόστολος Παύλος δε λέει τίποτα). Αν αυτό όμως είναι γαργαλιστικό, παρακάτω έχει χειρότερα! Τον εμφανίζω ως μπάτσο! Ενδεχομένως του δίνω και κάτι απ' τις δικές μου κάβλες. Τι σημαίνει, ας πούμε, ότι ο Δημάς κυκλοφορεί με το περίστροφο στα δεξιά;
Τι σημαίνει;
Μπορεί να σου φαίνεται αδιάφορο, αλλά δεν είναι. Εγώ έχω βάλει μια μικροκάβλα εκεί μέσα... Αυτό το λέει κανένας φιλόλογος στους μαθητές; Δε νομίζω!
Πόσο χρονών το γράψατε αυτό το ποίημα;
19 χρονών. Ήμουν ακόμα στο κατηχητικό. Θεωρήθηκε διασυρμός του Απόστολου Παύλου.
Ποια είναι η γνώμη σας για τον Aπόστολο Παύλο;
E, είναι λίγο μυστήριο πρόσωπο... Eίναι ο μόνος που καταδικάζει την ομοφυλοφιλία. O Xριστός ποτέ δε μίλησε εναντίον της ομοφυλοφιλίας. Ήταν τόσο ταπεινός, που πολλές φορές έκανε παρέα με πουτάνες. Eίχε ένα λόγο κατανόησης για όλους. Aντίθετα, ο Aπόστολος Παύλος ήταν Φαρισαίος. Kουβαλούσε μέσα του όλη την ιουδαϊκή σκληρότητα του νόμου της Παλαιάς Διαθήκης. Γι' αυτό και χτυπάει αγρίως τις ομοφυλόφιλες πράξεις. Πιστεύω, λοιπόν, ότι ορισμένα χωρία του Aποστόλου Παύλου πρέπει να αναθεωρηθούν. Δεν έχουν σχέση με τον λόγο του Χριστού.
Ας αλλάξουμε θέμα... Την επικαιρότητα την παρακολουθείτε;
Όχι, καθόλου. Σκέψου ότι δεν έχω τηλεόραση.
Εφημερίδες διαβάζετε;
Ούτε. Λίγα βιβλία μόνο διαβάζω και πότε-πότε, πολύ αραιά πλέον, γράφω. Ουσιαστικά έχω ξοφλήσει.
Κι όμως, υπάρχουν άνθρωποι που γράφουν και στα ογδόντα τους...
Και λοιπόν; Ο Ρίτσος μέχρι που ξεψυχούσε έγραφε. Αν δεν έγραφε τριάντα ποιήματα τη βραδιά, θα έσκαγε! Μη μου πείτε τώρα ότι αυτά είναι σοβαρά πράγματα...
Ψηφίζετε;
Βεβαιότατα. Πάντα λευκό! Μα ξέρετε εσείς κανέναν πολιτικό της προκοπής; Όλοι βρωμεροί είναι. Από την άποψη αυτή δεν ντρέπομαι να πω ότι είμαι αναρχικός.
Ο αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος πώς σας φαίνεται;
Ευτυχώς δεν τον βλέπω στην τηλεόραση. Ακούω όμως γι' αυτόν εξωφρενικά πράγματα. Κάθε μέρα, λέει, βάζει διαφορετικά άμφια!
Υπάρχει κάποιο δημόσιο πρόσωπο που εκτιμάτε;
Εκτιμώ πολύ τον Αναστάσιο, τον αρχιεπίσκοπο Αλβανίας. Εκτιμώ επίσης τον Δημήτριο, ο οποίος είναι Βορείου και Νοτίου Αμερικής. Αυτοί είναι δύο σεμνές και ολοκληρωμένες προσωπικότητες. Από κει και πέρα, ούτε πολιτικούς ούτε παπάδες.
Η Eurovision ξέρετε τι είναι;
Η ποια;
Είναι ένα ευρωπαϊκό φεστιβάλ τραγουδιού, όπου φέτος την Ελλάδα εκπροσώπησε η Άννα Βίσση. Την ξέρετε;
Την ήξερα πολύ πριν ξεβρακωθεί.
Τραγούδησε ένα τραγούδι στ' αγγλικά...
Δεν είναι η πρώτη. Και η Νάνα Μούσχουρη είχε κάποτε το θράσος να πάει στη Γερμανία επί χούντας για να τραγουδήσει για τους Έλληνες εργάτες και τους τραγούδησε μόνο γαλλικά. Κι εξαγριώθηκαν οι άνθρωποι! Πήγαν να την κατασπαράξουν. «Ελληνικά δεν ξέρεις, μωρή;» της φώναζαν, «Δεν ξέρω, τα ξέχασα...», «Φτου σου!» της λέγανε... Ευτυχώς πρόλαβα και γνώρισα σοβαρότερες τραγουδίστριες. Εγώ, φερ' ειπείν, εκτιμώ πάρα πολύ την Μπέλλου. Η μόνη της αμαρτία ήταν ότι προς το τέλος τραγούδησε και μερικά μη ορθόδοξα ρεμπέτικα ενός... πώς τον λένε... Ανδριόπουλου. Ήταν σφάλμα, αλλά έστω. Ήθελε να πει κάτι πιο μοντέρνο για να είναι κοντά στη νεολαία.
Τη σημερινή νεολαία την ξέρετε καθόλου; Έχετε καμιά επαφή;
Τι να σας πω; Περνούσα προχτές από την παραλία και είδα μερικούς νεαρούς που είχαν τα πόδια τους επάνω στην καρέκλα και ξύναν τ' αρχίδια τους. Κι ενώ τα έξυναν εμφανώς, λένε σε μια γκαρσόνα «φέρε μας ένα φραπέ!». Αλίμονο, λείπει το φιλότιμο! Αλλά έχω μια μεγάλη παρηγοριά. Για ποια νεολαία μιλάμε; Και με ποιο δικαίωμα μιλάμε για τη νεολαία σαν σύνολο; Μπορείς να ξέρεις πόσοι νεαροί είναι κρυμμένοι σ' ένα δωμάτιο, δεν ξύνουν τ' αρχίδια τους και είναι πάρα πολύ σεμνοί; Δεν μπορείς!
Εμείς παίρνουμε πολλά γράμματα από τέτοια παιδιά. Mας λένε ότι νιώθουν μόνα. Τι συμβουλή θα τους δίνατε;
Τίποτα! Να συνεχίσουν τον μονήρη βίο. Θα τους βγει σε καλό.
Θέλουν όμως ν' αγαπήσουν και ν' αγαπηθούν! Δε θέλουν να συνεχίσουν να μένουν μόνα!
Μα το ένα δεν αίρει το άλλο. Δεν χρειάζεται να βγαίνεις με θορυβώδεις παρέες και να λες ότι είσαι μοντέρνος ή αναρχικός. Τίποτα να μην είσαι! Μόλις βάζεις ταμπέλα, αμέσως αυτοεξευτελίζεσαι. Τα παιδιά αυτά λοιπόν κάνουν καλά τη δουλειά τους, κάθονται σ' ένα γραφείο, διαβάζουν, γράφουν, ακούν μουσική -είναι ό,τι καλύτερο. Και θα έρθει κι ο έρωτας.
Τον θάνατο τον φοβάστε;
Όχι. Γιατί να τον φοβάμαι; Πρέπει να καταλάβεις ότι υπάρχουν δύο πράγματα. Το ένα είναι το φθαρτό μας σώμα, το άλλο είναι το έργο μας. Το φθαρτό κορμί άστο. Έτσι κι αλλιώς είναι φθαρτό, θα κλατάρει, θα εξαφανιστεί. Το έργο όμως είναι κάτι άπιαστο, θα ζήσει και μετά. Λοιπόν, γιατί να φοβηθώ; Αντίθετα, ξέρω πολλούς που τα κλάνουν και δεν μπορώ να καταλάβω γιατί. Τόσος καημός πια; Για τι πράγμα; Για να συνεχίσουν να γαμούνε; Φουκαράδες μου!
Υπάρχει κάτι που φοβάστε;
Όχι. Έκανα μια εγχείριση πρόσφατα και έμειναν κατάπληκτοι οι γιατροί από το πόσο δυναμικά την αντιμετώπισα. Όλοι κλαίγανε κι εγώ τραγουδούσα.
Κλαίτε ποτέ;
Παραδόξως όχι. Από μικρός δεν έκλαιγα καθόλου.
Δεν έχετε κλάψει ποτέ στη ζωή σας;
Νομίζω ποτέ.
Τι είναι το πιο προσβλητικό που σας έχουν πει;
Μου 'χουν πει τόσα πολλά που δεν ιδρώνει πια το αυτί μου με τίποτα. Οι εχθροί, όσο πιο πολύ ταλέντο βλέπουν να έχεις, τόσο λυσσιάζουν να σε φάνε. Δεν ξέρεις οι ομότεχνοι τι φίδια κολοβά είναι!
Είστε εκδικητικός άνθρωπος;
Στην αρχή λέω να τους τρίψω λιγάκι τη μούρη. Μετά μού περνάει.
Η ποίηση είναι κι ένα είδος εκδίκησης;
Μόνο η ποιότητά της μπορεί να εκδικηθεί. Από την άποψη αυτή, νομίζω ότι ναι, συνεχώς εκδικούμαι.
Η ποίηση σάς έφερε έρωτες;
Άντε καλέ! Ούτε γι' αστείο! Μόνο στεναχώριες από ανταγωνιστές.
Έχετε διακινδυνεύσει τη ζωή σας για έναν έρωτα;
Αυτό ομολογώ δεν μου έτυχε. Δεν είχα δραματικές στιγμές στη ζωή μου. Ο Αναγνωστάκης, φερ' ειπείν, κινδύνευσε να εκτελεσθεί, εγώ όχι. Βίος ακύμαντος!
Στα πάρκα δεν ριψοκινδυνεύατε;
Ποια πάρκα;
Όταν τη νύχτα κυνηγούσατε τον έρωτα στα πάρκα!
Έχεις μια μορφή αφέλειας που τη βλέπω πολλές φορές στις ερωτήσεις σου. Δεν μπορείς να καταλάβεις πόσο πολυποίκιλη είναι η ζωή. Αυτά που λες εσύ «πάρκα»...
... δεν το λέω υποτιμητικά...
Το ξέρω. Ίσα-ίσα μιλούμε με ειλικρίνεια -να μασάμε τα λόγια μας τώρα; Τα πάρκα είναι επικίνδυνα (ή μάλλον ήταν, γιατί τώρα πια έχουν νεκρώσει) μετά τις 11 το βράδυ. Όσοι μάλιστα μένανε και μετά τις 2, μπορεί να βρίσκονταν το πρωί με καμιά μαχαιριά. Εγώ όμως ήμουν αθώο αγγελούδι. Όταν έφευγα από το σπίτι, ο ήλιος δεν είχε δύσει ακόμα. Και κατά η ώρα 10 επέστρεφα. Επομένως δεν έχω ζήσει ούτε για αστείο τον πιο έντονο και οδυνηρό ρυθμό του πάρκου.
Έχετε πάει ποτέ σε γκέι μπαρ;
Όχι, ποτέ. Και γενικά έχω τόσες προκαταλήψεις που δεν θέλω ούτε να τον ξέρω αυτόν τον κόσμο. Μου φαίνεται ψεύτικος και φθηνός.
Έχετε ερωτευθεί στη ζωή σας;
Δώδεκα φορές μόνο, και πολύ έντονα.
Με ανταπόκριση;
Μόνο μια φορά με ανταπόκριση. Τα υπόλοιπα ήταν πλατωνικοί έρωτες ή μάλλον... πώς το λένε... ιδεοληψίες. Η μαμά μου έλεγε «με το νου σου μπαϊράμι κάνεις», δηλαδή με το νου μου ζούσα έρωτες φανταστικούς. Αλλά τι σημασία έχει; Ο έρωτας δεν είναι πότε θα μπει το ένα μέσα στο άλλο. Έρωτας είναι αυτό που ποθείς.
Ακόμα κι αν δεν το 'χεις;
Ο πόθος είναι! Τίποτε άλλο. Τα άλλα είναι τρίχες.
Ο ένας έρωτας που είχε ανταπόκριση...
Αυτός ήταν ο χειρότερος! (γέλια)
Επειδή είχε ανταπόκριση;
Βεβαίως! Αυτό που ποθείς, μόλις το κατακτάς είναι σα να μην υπάρχει. Το κλασικό παράδειγμα: «Πόσο θα ήθελα να μπω μέσα σε μια ωραία, γαλάζια θάλασσα!». Ε, μπήκες! Και τι έγινε; Τι νιώθεις που μπήκες στη θάλασσα;
Ε, πώς! Μια δροσιά!
Τίποτα δε νιώθεις! Μια ιδέα είναι. Έτσι κι ο έρωτας, είναι τίποτα.
Απωθημένα έχετε;
Ε, πώς δεν έχω; Όλη η ποίησή μου είναι ένα απωθημένο πράγμα.
Είστε εθισμένος σε κάτι; Ας πούμε, καπνίζετε; Πίνετε;
Εγώ; Μα όταν σου είπα πριν ότι είμαι αγγελούδι, εσύ χαμογελούσες και δεν εννοούσες να το πιστέψεις... Ουδέποτε κάπνισα στη ζωή μου και ουδέποτε ήπια ποτό.
Χασίς;
(γελάει) Κάποτε τραγουδούσα κάτι χασικλίδικα του Τσιτσάνη και έρχεται μια κυρία και μου λέει: «Κύριε Χριστιανόπουλε, δεν φανταζόμουν ότι κι εσείς είστε μέσα στα ναρκωτικά». Και της λέω: «Κυρία μου, πέσατε διάνα. Δεν τα 'χω δει καν!». «Αδύνατον!» μου λέει. «Καλά», της λέω, «φύγετε με το αδύνατον».
Θα θέλατε να γραφτεί κάτι πάνω από τον τάφο σας;
Όχι. Αυτά τα καμώματα του Καζαντζάκη δε μ' αρέσουν καθόλου.
Έχετε σκεφτεί καθόλου την κηδεία σας;
Πώς! Κάποτε έλεγα να τους απαγορεύσω τις νεκρολογίες. Μετά λέω «Γιατί να το κάνω; Και πεθαμένος θα παρασταίνω τον φασίστα;». Ας πούνε ό,τι θέλουνε.
Σάμπως εσείς θ' ακούτε!
Έλα ντε!
Ξέρετε τι είναι το Ίντερνετ;
Ξέρω. Μακριά από μένα.
Κινητό έχετε;
Τι λες; Μη με προσβέλνεις! Ίντερνετ και κινητό... μη χειρότερα! 'Αλλη ερώτηση! Φλέγομαι για ερωτήσεις!
Κοιτάζεστε συχνά στον καθρέφτη;
Μόνο όταν χρειαστεί να ξυριστώ.
Το μουστάκι σας το ξυρίσατε ποτέ;
Μία και μόνο φορά, γιατί μου το ζήτησε ένας εραστής μου. Επέμενε πάρα πολύ, εγώ του 'κανα το χατίρι και την επομένη το ξανάφησα.
Το «σ' αγαπώ» το έχετε πει;
Το 'χω πει μια-δυο φορές. Και τι έγινε; Είναι βλακεία.
Γιατί είναι βλακεία;
Καθετί που αισθανόμαστε και δεν λέμε, είναι απείρως πιο σοβαρό από αυτό που λέμε. Αν αισθάνεσαι για κάποιον αγάπη, δε χρειάζεται να σαλιαρίζεις και να του λες «Ξέρεις πόσο σ' αγαπώ; Λιώνω για σένα!».
Ε τώρα πηγαίνετε στο άλλο άκρο!
Άντε καημένε! Να μάθετε να είστε συγκρατημένοι. Εγώ τέτοια πράγματα δεν τα καταδέχομαι γιατί αισθάνομαι τη γελοιότητα του θέματος. Με ανθρώπους που αγαπούσα λέγαμε τα πάντα εκτός απ' αυτό. Και έτσι υπήρχε ισορροπία. Αλλιώς ξέρεις τι γίνεται; Έχω πέντε γάτες -δεν τις είδατε, είναι μέσα στην κουζίνα. Αυτά είναι χαριτωμένα γατάκια, μικρά, ωραία... μ' αγαπούν, τ' αγαπώ. Εάν τα χαϊδέψω, την επομένη γίνονται τέρατα. Έτσι κι ο άνθρωπος. Έχω γράψει ένα ποίημα που λέω: «Όσο σε λατρεύω, τόσο διαφθείρεσαι. Κάτι ξέραν οι αρχαίοι, που λάτρευαν αγάλματα». Διότι το άγαλμα, βέβαια, δεν μπορεί να έχει αντιδράσεις, ενώ ο ζωντανός έτσι και πέσεις στα γόνατά του, νομίζει πια ότι έγινε θεός. Γιατί λοιπόν να συμβάλεις στη διαφθορά του άλλου; Ποτέ, ποτέ!
Και πώς εκφράζατε την αγάπη σας σ' αυτούς που αγαπούσατε;
Τίποτα! Η χαρά μου ήταν να τους βλέπω. Έρχονταν εδώ, κάθονταν στη θέση σου, μιλούσαμε, πες εσύ, πες εγώ... κι εγώ πια ένιωθα ευτυχεσμένος. Δεν έλεγα «σε λατρεύω». Το βούλωνα και, δόξα τω Θεώ, δεν το μετάνιωσα ποτέ... Δεν σας το λέω σαν συμβουλή αυτό, σας το λέω σαν εξομολόγηση. Από κει και πέρα, εσείς κόψτε το λαιμό σας. Σας ευχαριστούμε πολύ, κ. Χριστιανόπουλε, για τη συνέντευξη!
Παρακαλώ. Πότε φεύγετε για την Αθήνα;
Σήμερα το βράδυ.
Καβλό ταξίδι!

ΟΤΑΝ Η ΑΤΥΧΙΑ ΣΥΝΤΡΙΒΕΙ ΤΗ ΜΕΓΑΛΟΦΥΙΑ

Arshile Gorky
ΟΤΑΝ Η ΑΤΥΧΙΑ ΣΥΝΤΡΙΒΕΙ ΤΗ ΜΕΓΑΛΟΦΥΙΑ

Ο Αρσίλ Γκόρκι γεννήθηκε στις όχθες της λίμνης Βαν , στο πλαίσιο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, και το πραγματικό του όνομα ήταν Vosdanik Manouog Adoyan . Ήταν δύο χρονών όταν ο πατέρας του εγκατέλειψε την οικογενειακή εστία για να πάει στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Γλίτωσε από τη γενοκτονία των Αρμενίων του 1915, καταφεύγοντας με τη μητέρα και την αδελφή του στο Ερεβάν της Ρωσικής Αρμενίας .
Ο θάνατος της μητέρας του από πείνα ,στον αδυσώπητο για εκατομμύρια ανθρώπους χειμώνα του 1918-1919, άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στην νεανική ψυχή του.
Το 1920 μετανάστευσε στις ΗΠΑ, όπου άρχισε να διάγει μια μποέμικη καλλιτεχνική ζωή, ζωγραφίζοντας πίνακες με εμφανή τα ίχνη του ιμπρεσιονισμού αλλά και τη διαρκή ερωτοτροπία του με τα κινήματα του κυβισμού , του σουρεαλισμού και του αφηρημένου ιμπρεσιονισμού.
Η αναγνώρισή του στο χώρο των εικαστικών τεχνών άρχισε να χτυπά την πόρτα του από τα μέσα της δεκαετίας του ΄30. Το 1944 γνωρίζεται στη Νέα Υόρκη με τον Αντρέ Μπρετόν, ο οποίος γοητεύεται από το έργο του και το προωθεί με σειρά άρθρων του.
Το 1947 προσβάλλεται από καρκίνο του παχέος εντέρου και υποβάλλεται σε χειρουργική επέμβαση με ιδιαίτερα τραυματικές συνέπειες.
Την εγχείριση ακολουθεί μια σειρά από προσωπικές «καταστροφές»: ένα μεγάλο μέρος του έργου του χάνεται από πυρκαγιά στο ατελιέ του, ένα σοβαρό αυτοκινητιστικό δυστύχημα τού σπάει τον αυχένα και παραλύει το χέρι με το οποίο ζωγράφιζε , ενώ η σύζυγός του τον εγκαταλείπει παίρνοντας και τα παιδιά μαζί της.
Ανήμπορος να σηκώσει το ψυχολογικό φορτίο τόσων δραματικών μεταπτώσεων, ο Αρσίλ Γκόρκι έθεσε τέρμα στη ζωή του με απαγχονισμό, στις 21 Ιουλίου του 1948. Ήταν μόλις 44 ετών.
Η ατυχία του Γκόρκι συνεχίστηκε και μετά θάνατον: το 1962, σε ένα τραγικό αεροπορικό δυστύχημα, εκτός από 95 ανθρώπινες ζωές , χάθηκαν και 15 πίνακές του!

******************

[....] Σε μερικές κομβικής σημασίας σκηνές της κινηματογραφικής ταινίας «Αραράτ», του Καναδοαρμένιου Ατόμ Εγκογιάν, βλέπουμε τον Γκόρκι να προσπαθεί να ολοκληρώσει αυτόν ακριβώς τον πίνακα, που έμελλε να γίνει το πιο εμβληματικό του έργο.

Στο φιλμ παρακολουθούμε κάθε τόσο τον καλλιτέχνη να παλεύει με τις μνήμες που τον στοιχειώνουν, να παίρνει ανάσες δοκιμάζοντας έναν παραδοσιακό αρμένικο χορό μπροστά στο ημιτελές έργο και στη συνέχεια, σε μια στιγμή απελπισίας αλλά και λύτρωσης, να παρεμβαίνει με μια σχεδόν καταστροφική μανία πάνω στον εν εξελίξει πίνακα - για να τον ολοκληρώσει έτσι.

Το «μοντέλο»

Τι ακριβώς απεικονίζει όμως το συγκεκριμένο έργο; Μία γυναίκα καθιστή και στο πλάι της ένα νεαρό αγόρι. Το αγόρι είναι ο ίδιος ο Γκόρκι και η γυναίκα είναι η μητέρα του. Το μοντέλο του καλλιτέχνη για τον πίνακα ήταν μια ασπρόμαυρη φωτογραφία του μικρού Γκόρκι με τη μητέρα του, τραβηγμένη στην αρμενική πόλη Βαν το 1912. Η φωτογραφία τραβήχτηκε για ένα συγκεκριμένο σκοπό: η μητέρα του Γκόρκι ήθελε να την στείλει στον άνδρα της και πατέρα του παιδιού, ο οποίος είχε μεταναστεύσει στην Αμερική. Τρία χρόνια μετά τη λήψη αυτής της φωτογραφίας, οι Νεότουρκοι έβαλαν σε εφαρμογή ένα καλά σχεδιασμένο πρόγραμμα εξόντωσης των αρμενικών πληθυσμών που ζούσαν στην τότε Οθωμανική Αυτοκρατορία. Υπολογίζεται ότι ενάμισι εκατομμύριο Αρμένιοι εξοντώθηκαν και ειδικά ο γενέθλιος τόπος του Γκόρκι, η πόλη Βαν, έπαιξε τον δικό της ρόλο στο δράμα αυτό, καθώς πέρα από τις διώξεις, ικανός αριθμός Αρμενίων κατέφυγε στα βουνά σε ένα απελπισμένο αντάρτικο. Υποτίθεται ότι και ο νεαρός Γκόρκι πήρε μέρος σε αυτές τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, μαζεύοντας σφαίρες και όπλα από τους σκοτωμένους Τούρκους στρατιώτες (σημειωτέον, πουθενά στην Tate Modern, ούτε στον κατάλογο της έκθεσης, δεν αναφέρεται ο όρος «γενοκτονία» παρά μόνον «διώξεις και εκτοπίσεις»).

Είναι δύσκολο να πει κανείς με σαφήνεια ποιος ήταν ο ρόλος του μικρού Γκόρκι σε εκείνα τα γεγονότα, το βέβαιο όμως είναι ότι επέζησε της γενοκτονίας, όπως και η μικρή του αδελφή - όχι όμως και η μητέρα τους, η οποία πέθανε το 1918 από ασιτία. Τα δύο παιδιά κατέφυγαν στην Αμερική (με ενδιάμεσους σταθμούς τον Πειραιά και την Πάτρα, μεταξύ των άλλων) όπου ενώθηκαν ξανά με τον πατέρα τους. Ο Γκόρκι είχε ξεχάσει εντελώς την ύπαρξη εκείνης της φωτογραφίας, ψάχνοντας όμως μια μέρα τυχαία τα συρτάρια του πατέρα του, έπεσε πάνω της. Το γεγονός ήταν αρκετό για να πυροδοτήσει τη φαντασία του και να ξύσει ταυτόχρονα τις πληγές της μνήμης. Η μοναδική αυτή φωτογραφία αποτέλεσε την αυστηρά προσωπική του γέφυρα με τη μητρική αγκαλιά και τη μητέρα πατρίδα - και οι δύο οριστικά χαμένες. Η παρέμβαση του καλλιτέχνη στον πίνακα που τον παίδευε σχεδόν μια εικοσαετία, σύμφωνα με την ταινία «Αραράτ» (και μελετητές-βιογράφους του Γκόρκι), ήταν να πάρει μπογιά με τα χέρια του και να σβήσει τα χέρια της μάνας. Στην ταινία, βλέπουμε τα χέρια του γιου-δημιουργού να «χαϊδεύουν» τα χέρια της μάνας-έργου, μετατρέποντάς τα σε μια λευκή μουντζούρα. Κίνηση που ενδεχομένως να συμβολίζει τη βάναυση διακοπή μιας κοινής ζωής.[.....]

Απόσπασμα από το εξαιρετικό κείμενο του Ηλία Μαγκλίνη
στην Καθημερινή (28/3/2010)
| "Ο καλλιτέχνης και η μητέρα του» με τα σβησμένα χέρια"

ΣΥ ΕΙΠΑΣ!...

ΣΥ ΕΙΠΑΣ!...

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πότε ένας καλλιτέχνης είναι ανακόλουθος σε σχέση με το έργο του;
ΛΑΥΡΕΝΤΗΣ ΜΑΧΑΙΡΙΤΣΑΣ: Όλοι ανακόλουθοι είμαστε. Εγώ έχω μία Τζάγκουαρ΄μου αρέσουν τα παλιά αυτοκίνητα σε αντίκες. Πήγαμε πέρυσι λοιπόν σε μία συναυλία στο River Party, όπου και έπαιζα μαζί με τον Μπουλά και τον Σταρόβα. Τελειώνουμε και φεύγουμε, εγώ με την Τζάγκουαρ, ο Σταρόβας με μια νοικιασμένη Μερσεντές και ο Μπουλάς με μία Πόρσε. Στη σειρά. Και τυχαίνει να φρακάρουμε στον κόσμο που αποχωρούσε περπατώντας. Οπότε πετάγεται ένας και μου λέει: "Μαχαιρίτσα. άλλα τραγουδάς όμως!".

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σκέψη αριστερής υφής. Είσαι αριστερός;
ΛΑΥΡΕΝΤΗΣ ΜΑΧΑΙΡΙΤΣΑΣ: Αριστερός είμαι, όχι μαλάκας. Δε θα τους κάνω το χατίρι αυτά που βγάζω να τα μοιράζομαι με τον οποινδήποτε!

Απόσπασμα συνέντευξης του Λ.Μ.
στο "Ποντίκι" που κυκλοφορεί.

"Εγώ , όταν πιάσω την καλή, θα τα μοιράζομαι όλα!"
"Κι εγώ! Αλλά μόνο στον Αγώνα. Στη μάσα θα είμαι χωριστά.
Ο καθένας για την πάρτη του! Όπως είπε ο Μαχαιρίτσας,
μαλάκας είμαι να τα μοιράζομαι;"

ΠΟΥ ΄ΣΑΙ, ΙΠΠΟΚΡΑΤΗ ,ΝΑ ΤΟΥΣ ΔΕΙΣ!

"Τρίτη ακριβότερη χώρα στον κόσμο η Ελλάδα, στα φάρμακα! Διαστάσεις πλημμυρίδας εχει πάρει η κατευθυνόμενη συνταγογράφηση από τους γιατρούς, με αντάλλαγμα συνέδρια, διακοπές και ακριβά δώρα από τις πολυεθνικές του φαρμάκου."

Εκ του Τύπου

- Δε γίνεται να παρατείνουμε κατά μία βδομάδα
την παραμονή μας , σ΄αυτό το υπέροχο μέρος, αγάπη μου;

-Όχι γλύκα μου! Οι υπεύθυνοι της φαρμακευτικής εταιρείας
ήταν ξεκάθαροι, "Γιατρέ , μου είπαν, φέτος θα περιορίσουμε
τις διακοπές σου , επειδή δεν έπιασες τη νόρμα για αύξηση
της συνταγογράφησης των σκευασμάτων μας κατά 25%!".

ΣΤΡΟΦΗ ΣΤΙΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΑΞΙΕΣ

Η βαθιά οικονομική κρίση που πλήττει τα ελληνικά
νοικοκυριά επιβάλλει αναπροσαρμογή στους τρόπους
ψυχαγωγίας. Οι στατιστικές δείχνουν θεαματική
αναζωπύρωση των οικογενειακών αξιών,
με κυρίαρχη την παραμονή στο σπίτι και τη διασκέδαση
με τους παραδοσιακούς οικονομικούς τρόπους.

ΟΙ 4 ΣΤΟΥΣ 5 ΕΓΙΝΑΝ "ΒΑΣΑΝΙΣΤΕΣ"!

Οι 4 στους 5 έγιναν «βασανιστές»!

A προσπαθεί να αναδείξει το πόσο επηρεάζει τους ανθρώπους η τηλεόραση, παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα ενός ψεύτικου τηλεπαιχνιδιού στο οποίο το 82% των συμμετεχόντων συμφώνησε να προκαλέσει πόνο στους παίκτες αναφέρουν σε άρθρο τους Τα Νέα (18/3/2010).
«Πού θα φθάσει η τηλεόραση;» αναρωτιούνται οι δημιουργοί του ντοκιμαντέρ οι οποίοι πήραν την ιδέα από πείραμα που πραγματοποίησε στη δεκαετία του 1960 ο ψυχολόγος του Πανεπιστημίου του Γιέιλ Στάνλεϊ Μίλγκραμ: είχε δώσει οδηγία σε εθελοντές να προκαλέσουν ηλεκτροσόκ σε φοιτητή προκειμένου να βελτιώσουν τη μνήμη του. Το ντοκιμαντέρ προβλήθηκε χθες το βράδυ από τη γαλλική τηλεόραση. Με τη δικαιολογία ενός τηλεπαιχνιδιού, οι συμμετέχοντες έπαιρναν την εντολή να τραβούν έναν μοχλό που προκαλούσε απανωτά ηλεκτροσόκ εντάσεως έως και 420 βολτ (θα μπορούσε να αποβούν μοιραία) σε δήθεν παίκτες (ηθοποιοί που στην πραγματικότητα δεν δέχονταν καθόλου ηλεκτρικό ρεύμα) κάθε φορά που θα απαντούσαν λάθος σε μια ερώτηση. Το 82% των συμμετεχόντων συμφώνησε να τραβάει τους μοχλούς.

Οι 4 στους 5 παίκτες έφθασαν στο σημείο να διοχετεύσουν το ανώτατο όριο ρεύματος. Ο παραγωγός του ντοκιμαντέρ Κριστόφ Νικ τόνισε ότι ήθελε να αναδείξει τους κινδύνους των ριάλιτι σόου της τηλεόρασης. Το ψεύτικο τηλεπαιχνίδι ονομάστηκε «Εxtreme Ζone» και είχε πολυπληθές κοινό που φώναζε «τιμωρία» καθώς και μια λαμπερή παρουσιάστρια η ο ποία παρότρυνε τους συμμετέχοντες να τραβούν τον μοχλό σε κάθε λάθος απάντηση. Από όσους συμφώνησαν να πάρουν μέρος μόλις το 19% σταμάτησε τη διαδικασία επειδή δεν μπορούσε να προκαλεί άλλο πόνο στους παίκτες. «Είναι γεγονός πως σε ένα παιχνίδι τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας είναι θολά», λέει ο παραγωγός, ο οποίος θεωρεί ότι ένα από τα βασικά συμπεράσματα είναι πως η τηλεόραση κάνει τους ανθρώπους πιο πειθήνιους. «Στο πείραμα του Μίλγκραμ υπάκουσε το 62% των συμμετεχόντων, ενώ στο τωρινό πείραμα της τηλεόρασης το 81%. Άρα, πρέπει να αναρωτηθούμε για τη δύναμη του συστήματος, αυτού του παγκόσμιου συστήματος που είναι η τηλεόραση».



Photos: Σκηνές βασανισμού κρατουμένων Ιρακινών
από Αμερικανούς στη φυλακή Abu Ghraib

ΚΑΤΑ ΚΑΛΟΓΗΡΩΝ

ΚΑΤΑ ΚΑΛΟΓΗΡΩΝ

Καλόγερος και διάβολος αδέλφια διδυμάρια
και σαν αδέλφια καρδιακά τηρούν δουλειά καθάρια.
Του Σατανά τα έργατα, δουλειές του καλογέρου,
και διαβολιές του άγιου, σκοτούρες του δευτέρου.
Του ενός τα τεχνουργήματα ο άλλος έχει δρόμο
και σ’ όσα κι αν εργάζονται, κοινόν κρατούν το νόμο.
Δεν βλέπεις πως σε όλα τους δεν θέλουν να χωρίζουν,
μόνε κι οι δυο απαράλλαχτα σαν κόρακες μαυρίζουν;
Κι αν τη νουρά (=ουρά)ο διάβολος οπίσω του τεντώνει,
10 σε τι διαφέρει ο άγιος εμπρός να την κορδώνει;
Το ενός το βάνουν κέρατα, κι άλλος μη (= μήπως) δεν τα ΄χει;
Βγάλε το καλυμμαύχι του, να ιδείς πως τα παράχει!

Φυλάγου οχ τον καλόγερο και κάμνε το σταυρό σου,
καθώς τον ίδιο διάβολο αν έβλεπες εμπρός σου.
Μη γελαστείς καλόγερο στο σπίτι σου να μπάσεις΄
τιμή, ψυχή και πλούτη σου, να ξέρεις, θα τα χάσεις.
Μη μπιστευτείς υπόκριση πλαστής ακακωσύνης (=ακακίας)
και αγιωσύνης ψεύτικης, πονηροασκητοσύνης.
Του εωσφόρου σύντεχνος, βαστά αλαζονεία
20 και κακωσύνην άμετρη, τυφλή φιλαργυρία.
Σου πρωτο μπαίνει άκακον αθώο προβατάκι,
εντροπαλό κι ανέγνωμο, φτωχό καλογεράκι.
Τι πονηρός κι επίβουλος! Τι λύκος αιμοβόρος!
Αδιάντροπος, αχόρταγος, αχρείος ρασοφόρος!
Βαθιά το καλυμμαύχι του ζιουπάει ως τ΄αυτιά του,
να μη φανούν στο μέτωπο τα χοντροκέρατά του.
Κι όπως τραβάει αδιάκοπα το μέγα κομποσχοίνι,
ευχές με τα φορτώματα και ευλογίες δίνει,
θαρρείς το ¨Κύριε ελέησον" ότι μ΄αυτό μετράει;
30 Ανόμως πόσα ο άθλιος θα πάρει, μελετάει!
[..............................................................]

Ιωάννης Βηλαράς (1771-1823): «Κατά καλογήρων», 1-30.
"Βασική Βιβλιοθήκη", 11.

ΣΚΥΛΙΣΙΑ ΖΩΗ

"Α, ρε Κίτσο, πάει πια η εποχή που μας σέρναν με τα λουκάνικα."
" Όνειρο ήτανε και πάει..."
"Εμένα το αφεντικό μού το ΄πε ξεκάθαρα:
΄Από σήμερα, Στέφανε, θα τρως κροκέτες
από σουπερμάκετ της πατρίδας της καγκελαρίου Μέρκελ!' "
"Α , ρε κωλόφαρδε! Τι να πω εγώ που μου εφαρμόζουνε
το πρόγραμμα διατροφης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου;"
"Δηλαδή;"
"Μία μέρα τρώω και τρεις νηστεύω!"

ΜΑΪΣΤΟΡΕΣ ΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ : ΟΛΙΒΙΕΡΟ ΤΟΣΚΑΝΙ

Oliviero Toscani
(Γέννηση: 1942)

Ιταλός φωτογράφος, του οποίου η συνεργασία με τη γνωστή
εταιρεία Benetton προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων λόγω των
προκλητικών θεμάτων των φωτογραφιών του.
Ο Οσκάνι κατηγορήθηκε, πολλές φορές όχι άδικα, ότι συνέβαλε
με την τέχνη του στην εκμετάλλευση της ανθρώπινης δυστυχίας
για εμπορικούς σκοπούς.
Ανεξάρτητα από το βάσιμο των αιτιάσεων,
ο Τοσκάνι βοήθησε με το έργο του να αναδειχθούν
μερικές από τις πιο σκοτεινές όψεις της εποχής μας,
συμβάλλοντας έτσι στην κατανόηση των μεγάλων
ανθρώπινων προβλημάτων και την
καταπολέμηση των προκαταλήψεων και των στερεοτύπων.

τ