Sheila Jordan (1928-2025): Τίτλοι τέλους για μια από τις μεγαλύτερες φωνές της τζαζ
του Γιάννη Μουγγολιά
oanagnostis.gr
Ερμηνεύτρια της τζαζ τεράστιων δυνατοτήτων με μια φωνή σπάνιας χροιάς, γλυκύτητας και εκφραστικότητας που άγγιξε απόκοσμες περιοχές αφού υπήρξαν στιγμές που ακούγοντάς την ένιωθες κάτι από τη φύση και το κελάηδισμα των πουλιών, η Sheila Jordan άφησε την τελευταία της πνοή και σίγησε οριστικά στο διαμέρισμά της στη Νέα Υόρκη πριν λίγες μέρες, στις 11 Αυγούστου 2025 στα 96 της.
Tον θάνατο της Sheila Jordan ανακοίνωσε με μήνυμά του η κόρη της Tracey Jordan που την φρόντιζε στο σπίτι μέχρι τον θάνατό της και που η Sheila είχε από τον 10ετή γάμο της (1952-1962) με τον σπουδαίο Duke Jordan (1 Απριλίου 1922-8 Αυγούστου 2006) , πιανίστα του Charlie Parker και συνεργάτη των Miles Davis, Stan Getz, Sonny Stitt, Chet Baker, Art Farmer, Dizzy Reece, Stanley Turrentine, Reggie Workman, Art Taylor κ.α.

Σύμφωνα με το μήνυμα της κόρης της Sheila Jordan για τον θάνατο:
«Αγαπητή οικογένεια και φίλοι της τζαζ,
Η αγαπημένη μου μητέρα, η Sheila Jordan, απεβίωσε ειρηνικά σήμερα το απόγευμα, Τετάρτη 11 Αυγούστου στις 3:50 μ.μ. Η φίλη της, Joan Belgrave, της έπαιζε ένα τραγούδι bebop με τίτλο “Bill for Bennie”, του συζύγου της, Marcus Belgrave. Η μαμά μου αποκοιμήθηκε ακούγοντας τη μουσική που αγαπούσε και τη βοήθησε να προσδιοριστεί.Σας ευχαριστώ για την υποστήριξη και τη γενναιοδωρία σας, τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν στη σελίδα της στο GoFundMe θα χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή ιατρικού χρέους και την εξασφάλιση ενός χώρου για εκείνη στο κοιμητήριο Woodlawn στο Jazz Corner… Θα προγραμματιστεί στο μέλλον μια επιμνημόσυνη δέηση στην εκκλησία του Αγίου Πέτρου στη Νέα Υόρκη.
Με αγάπη,
Tracey»
****
Γεννημένη στις 18 Νοεμβρίου 1928 στο Ντιτρόιτ η Αμερικανίδα τραγουδίστρια και στιχουργός της τζαζ Sheila Jeannette Jordan (το γένος Dawson) θεωρείται από τις πρωτοπόρους σε ένα στυλ τραγουδιού bebop και scat jazz ακόμα και με τη μοναχική συνοδεία ενός κοντραμπάσου. Άλλωστε η ευρύτατη γκάμα και τα ζεστά ηχοχρώματα της φωνής της δεν είχαν ανάγκη την πληθωρικότητα των οργάνων για να αναδειχτούν.
Τα παιδικά της χρόνια ήταν πολύ δύσκολα. Όταν γεννήθηκε η Sheila Jordan η μητέρα της ήταν 17 ετών και αδυνατώντας να ανταποκριθεί μόνη της έστειλε τη μικρή στο Σάμερχιλ, στην περιοχή εξόρυξης άνθρακα κοντά στη γιαγιά και τον παππού όπου κυρίως τη μεγάλωσαν. Η μητέρα της αλλά και ο πατέρας της που λίγες φορές τον είδε, ήταν αλκοολικοί. Η οικογένεια της Sheila που ήταν καθολική και διατηρούσε μόνιμη σχέση με την Εκκλησία, ήταν πολύ φτωχή και μέσα στο σπίτι δεν υπήρχαν ρεύμα και τουαλέτα. Ωστόσο όταν ο λογαριασμός του ρεύματος ήταν πληρωμένος από τον παππού, το ραδιόφωνο έπαιζε και η Sheila μεγάλωνε μέσα στα τραγούδια. Στα 14 της μετά από μια λογομαχία της μητέρας της με τον παππού και τη γιαγιά, η Sheila συνέχισε να ζει με την 31χρονη τότε μητέρα της και τον τέταρτο σύζυγο της μητέρας της που είχε βάναυση συμπεριφορά. Η μητέρα της δούλευε συνεχώς, την ημέρα στο εργοστάσιο της General Motors και μετά μπαργούμαν και η Sheila άκουγε όταν έβρισκε Duke Ellington, Charlie Parker, Benny Goodman, Tommy Flanagan, Barry Harris, Kenny Burrell.

Όμως οι δυσκολίες στη ζωή της Sheila Jordan δεν σταμάτησαν στα παιδικά της χρόνια αφού και η σχέση της με τον σύζυγό της ήταν ιδιαίτερα προβληματική παρότι οι δυο τους ήταν ερωτευμένοι ή έτσι τουλάχιστον πίστευαν, όπως είχε δηλώσει η Sheila Jordan. Η σπουδαία τραγουδίστρια που ήταν λευκή, ήταν καλή φίλη με τον Charlie Parker, ο οποίος την αποκαλούσε «η κυρία με τα αυτιά ενός εκατομμυρίου δολαρίων». Το 1952, παντρεύτηκε έναν από τους στενούς συνεργάτες του, τον Duke Jordan, και συνέχισε να συνεργάζεται με πολλούς μαύρους καλλιτέχνες της τζαζ, αντιμετωπίζοντας συχνά προκαταλήψεις από άλλους λευκούς εξαιτίας του γάμου της και των συνεργασιών της. Όμως όπως η ίδια είχε δηλώσει: «Ο εθισμός του συζύγου μου Duke στην ηρωίνη τον οδήγησε να εγκαταλείψει εμένα και τη μικρή μας κόρη, Tracey. Με άφηνε και επέστρεφε όποτε ήθελε. Μετά τη γέννηση της κόρης μου Tracey, δεν επέστρεψε καθόλου, κάτι που ήταν απαίσιο. Δυσκολεύτηκα να στηρίξω τον εαυτό μου εργαζόμενη ως γραμματέας, διατηρώντας παράλληλα τη μουσική στη ζωή μου. Βρίσκεις έναν τρόπο επειδή η μουσική είναι πολύ σημαντική. Έτσι επέζησα, γνωρίζοντας ότι μία ή δύο φορές την εβδομάδα έβρισκα μια νταντά για την Tracey, και πήγαινα να τραγουδήσω σε αυτό το κλαμπ, και μετά ξυπνούσα το επόμενο πρωί και πήγαινα να κάνω την καθημερινή μου συναυλία».
Τα πρώτα της βήματα
Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, η Sheila Jordan εμφανίστηκε στο Page Three Club στο Greenwich Village με τον πιανίστα Herbie Nichols, καθώς και σε άλλα μπαρ και κλαμπ στη Νέα Υόρκη. Στο Page Three Club έπαιρνε ελάχιστα χρήματα και τα περισσότερα πήγαιναν στην αμοιβή της νταντάς της κόρης της. Η Sheila ως Jean (συντομογραφία του ονόματός της Jeannette) ήταν μέλος ενός φωνητικού τρίο, των Skeeter, Mitch And Jean, το οποίο τραγουδούσε εκδοχές των σόλο του Parker με τρόπο παρόμοιο με αυτόν των μεταγενέστερων Lambert, Hendricks και Ross. Αφού είχε ήδη μετακομίσει στις αρχές της δεκαετίας του 1950 στη Νέα Υόρκη και είχε παντρευτεί τον Duke Jordan, σπούδασε στο πλευρό του κορυφαίου Αμερικανού πιανίστα της τζαζ, συνθέτη, ενορχηστρωτή και δάσκαλου του τζαζ αυτοσχεδιασμού Lennie Tristano, ο οποίος από το 1946 είχε μετακομίσει από το Σικάγο στη Νέα Υόρκη.[.............................................]
|
1. Sheila Jordan/TORSDAGSTONER 1971
Η Sheila JORDAN τραγουδάει τραγούδια που σχετίζονται με παιδιά. Μουσικοί: Arild ANDERSEN, μπάσο, Jon CHRISTENSEN, ντραμς, Jan GARBAREK, σαξόφωνο, Bobo STENSON, πιάνο. Σκηνοθεσία: Bjørn Haavind, NRK, 1971