Στα μιτοχόνδρια το «κλειδί» της γήρανσης
Τα Τα μιτοχόνδρια (Μιτοχόνδριο - Βικιπαίδεια ), ύστερα από αποτελέσματα της έρευνας, θεωρούνται καθοριστικής σημασίας για την κατανόηση της γήρανσης.
Οι ερευνητές Κωνσταντίνος Παληκαράς και Ειρήνη Λιονάκη, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο διεθνούς κύρους περιοδικό «Nature», με επικεφαλής τον καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης και διευθυντή του ΙΜΒΒ Νεκτάριο Ταβερναράκη, αποκάλυψαν έναν κυτταρικό μηχανισμό ο οποίος συντονίζει τη διαδικασία δημιουργίας και καταστροφής των μιτοχονδρίων, ρυθμίζοντας έτσι την γήρανση.
Πρόκειται για ένα άγνωστο έως τώρα κομβικό «μονοπάτι« μοριακής σηματοδότησης, που συντονίζει τη δημιουργία και, ταυτόχρονα, την καταστροφή των μιτοχονδρίων στα κύτταρα κατά τη γήρανση, καθορίζοντας έτσι τη διάρκεια της ζωής.
Τα μιτοχόνδρια είναι οργανίδια που αποτελούν τα «εργοστάσια παραγωγής ενέργειας» του κυττάρου και είναι απαραίτητα για πολλές και ζωτικές κυτταρικές λειτουργίες. Αυτά τα οργανίδια, τα οποία βρίσκονται μέσα στα κύτταρα, έχουν το δικό τους DNA και παίζουν σημαντικό ρόλο στη γήρανση. Με τον καιρό ωστόσο εμφανίζουν διάφορες δυσλειτουργίες, προκαλώντας διάφορες ασθένειες που σχετίζονται με τη γήρανση, όπως ο διαβήτης τύπου δύο και το Αλτσχάιμερ.
Κάθε ανθρώπινο κύτταρο περιέχει εκατοντάδες μιτοχόνδρια και οι δυσλειτουργίες σε αυτά είναι υπεύθυνες για σοβαρές παθολογικές καταστάσεις, όπως καρδιομυοπάθειες, νευρομυϊκές ανωμαλίες, νευροεκφυλιστικές ασθένειες όπως οι νόσοι Πάρκινσον, Αλτσχάιμερ και άλλες.
Άγνωστο παρέμενε μέχρι σήμερα με ποιο ακριβώς τρόπο τα κύτταρα συντονίζουν δύο ανταγωνιστικές διαδικασίες, τη δημιουργία νέων μιτοχονδρίων και την ανακύκλωση των άχρηστων πλέον οργανιδίων, με σκοπό την εξασφάλιση της ομαλής κυτταρικής λειτουργίας και την υποστήριξη της μακροπρόθεσμης επιβίωσης του οργανισμού.
Οι Έλληνες επιστήμονες, χρησιμοποιώντας ως αντικείμενο πειραματισμού το νηματώση σκώληκα Caenorhabditis elegans, έδειξαν ότι μία πρωτεΐνη (η DCT-1/NIX) στην επιφάνεια των μιτοχονδρίων είναι αυτή που αποτελεί τον κεντρικό «διακόπτη» του μηχανισμού.
Η εν λόγω πρωτεΐνη είναι συστατικό των μιτοχονδρίων και στον άνθρωπο. Η λειτουργία της πρωτεΐνης αυτής διατηρεί την εύρυθμη μιτοχονδριακή λειτουργία, απομακρύνοντας τα κατεστραμμένα μιτοχόνδρια και δημουργώντας νέα και υγιή.
Σύμφωνα με τα ευρήματα των ερευνητών του IMBB, αυτός ο νέος εξελιγμένος μοριακός μηχανισμός επιτρέπει στα κύτταρα να αυξομειώνουν τον αριθμό των μιτοχονδρίων ανάλογα με τις ενεργειακές τους ανάγκες και την έκθεση σε ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες στρες.
Καθίσταται, λοιπόν, δυνατός ο συντονισμός της βιογένεσης και του κύκλου εργασιών των μιτοχονδρίων. Η αποσύνδεση των δύο αυτών διαδικασιών κατά τη διάρκεια της γήρανσης συμβάλλει στην υπερπολλαπλασιασμό των κατεστραμμένων μιτοχονδρίων και μείωση της κυτταρικής λειτουργίας.
Τα αποτελέσματα της έρευνας θεωρούνται καθοριστικής σημασίας για την κατανόηση της γήρανσης, ενώ αναμένεται ότι θα αξιοποιηθούν για την αντιμετώπιση νοσημάτων, τα οποία χαρακτηρίζονται από ανεξέλεγκτη συσσώρευση μιτοχονδρίων, όπως καρδιαγγειακά νοσήματα και νευροεκφυλιστικές ασθένειες.
Κατά την τελευταία δεκαετία, αρκετές μελέτες έχουν αναδείξει μία αιτιώδη μεταξύ της μιτοχονδριακής δυσλειτουργίας και τους βασικών φαινοτύπων που σχετίζονται με τη γήρανση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου