Χαίρε μου εσύ, θάνατε μαύρε...

 

Γιεσένιν, Σεργκέι Αλεξάντροβιτς

(Sergei Aleksandrovich Yesenin, 1895 – 1925). Ρώσος ποιητής. Καταγόταν από αγροτική οικογένεια. Το 1913 εγκαταστάθηκε στη Μόσχα όπου εργάστηκε σε τυπογραφείο και ταυτόχρονα παρακολούθησε μαθήματα στο λαϊκό πανεπιστήμιο A.M. Σανιάφσκι. Η Οκτωβριανή επανάσταση συγκίνησε και αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τον Γ. Το 1919 έγινε μέλος φιλολογικής ομάδας, γνωστής ως ομάδα των Ιμαζινιστών. Επηρεάστηκε βαθιά από τη λαϊκή παράδοση και δημιούργησε ένα πρωτότυπο ποιητικό σύστημα στο οποίο συνδύασε τη μελωδικότητα με τη γραφικότητα και τη λαογραφία. Έγραψε πολλά έργα με λυρικό ύφος αλλά και πεσιμιστική διάθεση, στα οποία είναι έντονο το στοιχείο της αγάπης του για κάθε ζωντανή ύπαρξη. Τα σπουδαιότερα έργα του είναι: Παντοκράτωρ (1919), Το τραγούδι για το ψωμί (1921), Ο μαύρος άνθρωπος (1925) και η Μπαλάντα για τους είκοσι έξι, στο οποίο περιγράφει την προσωπικότητα του Λένιν και τα κατορθώματα των επαναστατών του Μπακού.(Πηγή: Dictionary of Greek )

********************

Γιεσένιν

[Ποίημα του Νίκου Δαββέτα γραμμένο για τον τραγικό ποιητή] 

"στην τσέπη του αυτόχειρα Σεργκέι Γιεσένιν

 βρέθηκε ποίημα γραμμένο με το αίμα του"

(βιογραφικό λεξικό)

Ἀποκλεισμένος στὸ χιονισμένο Λένινγκραντ
μελάνι καθαρὸ δὲν ἔβρισκε ὁ Γιεσένιν.
Μὲς στὴ φωτιὰ τοῦ ἐμφυλίου τί σόι μελάνι ἄραγε τοῦ προμήθευαν;
Μήπως παχύρρευστο, κολλῶδες ποῦ ἔπηζε γρήγορα μέσα στὴν πέννα;
Μὰ εἶχε πέννα ὁ Γιεσένιν
ἢ ἔγραφε μὲ τὰ παλιὰ μολύβια τῶν μουζίκων
χνωτίζοντας κάθε τόσο τὴ στομωμένη ἄκρη τους
μέχρι νὰ σπάσει, νὰ κοπεῖ
κι ὅλα τὰ γράμματα ἔξω ἀπ’ τοὺς στίχους νὰ σκορπίσουν;
Ὁ Μπρόντσκι δὲν εἶχε γεννηθεῖ
ὅμως ἡ Ἀχμάτοβα, ἡ Τσβετάγιεβα
δὲν εἶχαν αὐτὲς μιὰ πέννα τῆς προκοπῆς νὰ τοῦ δανείσουν;
ἔστω ἕνα φιαλίδιο μελάνης σινικῆς
σὰν αὐτὰ ποῦ ἔσπαζε πάνω στοὺς πίνακες ἡ ρώσικη πρωτοπορία;
Λένε πὼς αὐτὲς δὲν ἔγραφαν τὰ ποιήματά τους
μόνο τὰ ὑπαγόρευαν στὸ θυμωμένο ἀγέρα
τ’ ἀπάγγελναν δυνατὰ μέσα σὲ δωμάτια φθηνῶν ξενοδοχείων
καὶ ἡ Ἱστορία ἄυπνη τ’ ἀποστήθιζε
ἀποστήθιζε στίχους, τίτλους, ὀνόματα
μὰ ὅταν μιλοῦσε ὁ Γιεσένιν ἔκλεινε τ’ αὐτιά της.
Ὁ Τρότσκι τὸ εἶχε μαντέψει ὅταν ἔγραφε:
«H ἐπανάσταση κι ὁ ποιητὴς στὶς μέρες μας
δὲν φαίνεται νὰ ἔχουν τὸ ἴδιο αἷμα»
μὰ ὁ γαλαζοαίματος Σεργκέι
ποὺ ἀμφέβαλλε ὡς τὸ τέλος
ξεκλείδωσε τὶς φλέβες του.

Νίκος Δαβέττας, «Το κόκκινο και το γαλάζιο».

************************************

*Σεργκέι Γιεσένιν: Αυτοβιογραφία - 

 * ΔΥΟ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΟΑΝΑΓΓΕΛΛΟΥΝ ΤΗΝ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΗ

Τώρα κι εμείς για κει τραβάμε

Τώρα κ' εμείς για κει τραβάμε λίγοι-λίγοι
στη χώρα αυτή που βασιλεύει η ευλογία κ' η σιωπή.
Ίσως κι εγώ, τα υπάρχοντά μου τα φθαρμένα,
θα πρέπει σύντομα να τα μαζεύω για τα κει.

Δάση μου εσείς αγαπημένα από σημύδες!
Άμμοι της στέππας άμετροι. Και γη μου εσύ!
Μπροστά σ' αυτόν το μέγα πλούτο που μου φεύγει
δε βρίσκει τρόπο η θλίψη να κρυφτεί.

Α, πόσο, πόσο αγάπησα σ' αυτόν τον κόσμο
ό,τι ολοζώντανο τυλίγει την ψυχή,
γαλήνη στις οξυές που ανοίγοντας τα κλώνια
ξεχάστηκαν κοιτώντας τον ορίζοντα τριανταφυλλή.

Μέσα στην ησυχία πλήθος σκέψεις έχω πλάσει,
πλήθος τραγούδια αρμόνισα για μένανε. Γι' αυτό
νιώθω ευτυχής που ανάσαινα και ζούσα
στην αγριεμένη τούτη γη, στον άγριο αυτό καιρό.

Είμαι ευτυχής που φίλησα πολλές γυναίκες,
που μάδησα άνθη, που κυλίστηκα στη χλόη την απαλή'
τα ζώα, σαν τα μικρότερά μου αδέρφια
ποτέ μου δεν τα χτύπησα στην κεφαλή.

Το ξέρω πως εκεί τα δάση δεν ανθίζουν,
δεν κουδουνίζει η σίκαλη τον κύκνειο της λαιμό'
μπροστά σ' αυτόν τον πλούτο που μου φεύγει
με περιτρέχει ρίγος παγερό.

Το ξέρω πως στη χώρα εκείνη δε θα υπάρχουν
οι κάμποι αυτοί που στο σκοτάδι λάμπουνε χρυσοί,
γι' αυτό και τόσον ακριβοί μού είναι οι ανθρώποι
που ζουν μαζί μου πάνω εδώ σ' αυτή τη γη.

 *********

Κόσμε μυστήριε, κόσμε μου αρχαίε,
κατάκατσες και κόπασες σαν τον αγέρα πια.
Το λαιμό, κοίτα, του χωριού πώς σφίγγει
με τα πέτρινα χέρια της η δημοσιά.

Τι φοβισμένα μες στη χιονισμένη ασπράδα
ο τρόμος φτεροκόπησε κουδουνιστός.
Χαίρε μου εσύ, θάνατε μαύρε, να με
έρχομαι προς συνάντησή σου σκοτεινός.

Πηγή: Σεργκέη Γεσένιν, Ποιήματα (εκδ. Κέδρος, 2000).Μετάφραση: Κατίνα Ζορμπαλά. Απόδοση Γιάννης Ρίτσος. 

* Σεργκέι Γιεσένιν: Η εξομολόγηση ενός αλήτη (ποίημα)

Η ιστοσελίδα περιέχει επιπλέον βίντεο με τον ποιητή που απαγγέλλει το ποίημα στα ρωσικά, ενώ βλέπουμε φωτογραφίες από τη σύντομη ζωή του.

*Διαβάστε επίσης : Λέον Τρότσκι: Στη μνήμη του Σεργκέι Γιεσένιν (Νεκρολογία και κριτική αποτίμηση του έργου του από έναν κορυφαίο ηγέτη της Επανάστασης των Μπολσεβίκων)