Παρασκευή, Οκτωβρίου 21, 2022

ΧΑΡΗΣ ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ (1950-2022)

Πέθανε ο ιστορικός Τέχνης και σημειολόγος  Χάρης Καμπουρίδης - Η τελευταία επιθυμία του να αποτεφρωθεί και σκορπιστούν οι στάχτες στον Ίασμο, επάνω από τη γέφυρα που ενώνει τις δύο όχθες Ροδόπης-Κομοτηνής

Χάρης Καμπουρίδης

Έφυγε σήμερα από τη ζωή, σε ηλικία 72 ετών, ο σημαντικός ιστορικός Tέχνης  και τεχνοκριτικός Χάρης Καμπουρίδης. Μετά από άνιση μάχη έχασε τη μάχη με τον καρκίνο. 

 

Ο σπουδαίος τεχνοκριτικός είχε δηλώσει την επιθυμία η σορός του να αποτεφρωθεί και να σκορπιστούν οι στάχτες στον Ίασμο, επάνω από τη γέφυρα που ενώνει τις δύο όχθες Ροδόπης-Κομοτηνής. Μπορεί να είναι εικόνα εξωτερικοί χώροι και κείμενο


Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ «με μεγάλη θλίψη αποχαιρετά τον αξέχαστο Χάρη Καμπουρίδη και συλλυπείται θερμά τον αδελφό και τη σύντροφό του».

Η κηδεία του θα πραγματοποιηθεί σε στενό οικογενειακό κύκλο και σύμφωνα με την επιθυμία του.

Ο Χάρης Καμπουρίδης γεννήθηκε στην Κο­μο­τι­νη 1950. Ιστο­ρι­κός της τέ­χνης και ση­μειο­λό­γος. Κρι­τι­κός ει­κα­στι­κών στην εφ. Τα Νέα, καλ­λι­τε­χνι­κός διευ­θυ­ντής του Μου­σεί­ου Νε­ο­ελ­λη­νι­κής Τέ­χνης (Ρό­δος), σύμ­βου­λος της Εθνι­κής Πι­να­κο­θή­κης (1990-94), επίκ. κα­θη­γη­τής Επι­κοι­νω­νιο­λο­γί­ας (1992-95) στο ΑΠΘ, μέ­λος της Academia Europaea. Ορ­γα­νω­τής / επι­με­λη­τής πολ­λών μου­σεια­κών εκ­θέ­σε­ων, συγ­γρα­φέ­ας βι­βλί­ων για την ελ­λη­νι­κή ζω­γρα­φι­κή και άρ­θρων στα πε­ριο­δι­κά Ζυ­γος, Αντι, Χάρ­της, Τέ­ταρ­το, Ram και στο Kodikas/Code – Intern. Journal of Semiotics,

Αποτέλεσμα εικόνας για ΧΑΡΗΣ ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ facebook*Χάρης Καμπουρίδης - Τα εκδομένα γραπτά   – Βιβλιοnet

https://scontent-fra5-2.xx.fbcdn.net/v/t39.30808-1/301958243_5286048118139074_7423241245888143691_n.jpg?stp=dst-jpg_p320x320&_nc_cat=110&ccb=1-7&_nc_sid=7206a8&_nc_ohc=6eMviSSzOq0AX-mDTey&_nc_ht=scontent-fra5-2.xx&oh=00_AT9IyLGDqLCRD12_JUFC1E4WyncrFj_mDEguAnbZhcZf4g&oe=63580B50*Χαρης Καμπουριδης (Charis Kambouridis) - Facebook

****************************

Ο Χάρης Καμπουρίδης ως τεχνοκριτικός -Ένα πρόσφατο κείμενό του στο ηλεκτρονικό περιοδικό :

Ένας υπαρξιακός ζωγράφος σε μεταβατική εποχή


ΧΡΟΝΗΣ ΜΠΟΤΣΟΓΛΟΥ (1941-2022) ...
{6 λεπτά}
«Έχεις αιτήματα γλυπτικής μέσα σου», του είχε παρατηρήσει εύστοχα ο γλύπτης Θόδωρος
«Έχεις αιτήματα γλυπτικής μέσα σου», του είχε παρατηρήσει εύστοχα ο γλύπτης Θόδωρος


Από την πρώ­τη του δη­μό­σια εμ­φά­νι­ση τον συ­νό­δευαν τα λό­για του Γιάν­νη Τσα­ρού­χη: «...θα γί­νει με­γά­λος ζω­γρά­φος, αν δεν τον φά­νε τα πο­λι­τι­κά». Ο Μπό­τσο­γλου ήταν στην ομά­δα καλ­λι­τε­χνών (μα­ζί με τον Διο­νύ­ση Σαβ­βό­που­λο, κ.ά.) γύ­ρω από την Επι­θε­ώ­ρη­ση Τέ­χνης, το αρι­στε­ρό πο­λι­τι­στι­κό πε­ριο­δι­κό που έδι­νε τον ιδε­ο­λο­γι­κό τό­νο στη δε­κα­ε­τία του 1960. Από νω­ρίς τον συ­νό­δευε η φή­μη ότι ήταν ο διά­δο­χος του Τσα­ρού­χη, λό­γω της αν­θρω­πο­κε­ντρι­κής θε­μα­το­γρα­φί­ας του και για­τί έμοια­ζε «ρω­μιός» στην πι­νε­λιά, σε μια επο­χή που η αφαί­ρε­ση εί­χε κα­τα­κτή­σει τον ρό­λο της πρω­το­πο­ρί­ας και της επα­να­στα­τι­κό­τη­τας. Υπήρ­ξε μα­θη­τής του Γιάν­νη Μό­ρα­λη στην ΑΣΚΤ, αλ­λά η σχέ­ση με την πα­ρά­δο­ση που εκ­προ­σω­πού­σε ο Γιάν­νης Τσα­ρού­χης ήταν πο­λύ βα­θύ­τε­ρη.

Ένας υπαρξιακός ζωγράφος σε μεταβατική εποχή


Την ίδια στιγ­μή, μα­γευό­ταν από τον νέο κό­σμο των βιο­μη­χα­νι­κών αντι­κει­μέ­νων στην κα­θη­με­ρι­νό­τη­τα, κα­θώς και της μα­ζι­κής επι­κοι­νω­νί­ας και τα έρ­γα του, στη δε­κα­ε­τία του 1960, ήταν σαν μια ελ­λη­νι­κή εκ­δο­χή της ποπ αρτ. Ζω­γρά­φι­ζε θέ­μα­τα όπως η λε­κά­νη της τουα­λέ­τας και εξώ­φυλ­λα λαϊ­κών πε­ριο­δι­κών, με κρι­τι­κή ιδε­ο­λο­γι­κή στά­ση, σαν να ήθε­λε να τα δια­πε­ρά­σει και να βρει μια αλή­θεια πέ­ρα από το βιο­μη­χα­νι­κό ντι­ζάιν της μορ­φής τους. Μια απο­δο­χή ως προς τις συ­ντε­ταγ­μέ­νες εκεί­νης της δε­κα­ε­τί­ας και την ίδια στιγ­μή μια από­πει­ρα διά­λυ­σης της προ­κα­τα­σκευα­σμέ­νης όψης.

Αυ­τός ο επαμ­φο­τε­ρι­σμός συ­νό­δευε έκτο­τε όλη την με­τέ­πει­τα καλ­λι­τε­χνι­κή πο­ρεία του. Το συ­γκε­κρι­μέ­νο και ρε­α­λι­στι­κά απτό, από τη μια, και το από­μα­κρο, ακό­μη και με­τα­φυ­σι­κό, από την άλ­λη. Ένας δυι­σμός που αρ­γό­τε­ρα έλα­βε και άλ­λες μορ­φές: π.χ., το να λει­τουρ­γεί ταυ­τό­χρο­να ως ζω­γρά­φος και ως χα­ρά­κτης, ως ζω­γρά­φος και ως γλυ­πτής, ως ζω­γρά­φος υψη­λής αι­σθη­τι­κής και πα­ράλ­λη­λα ως τα­πει­νός ανώ­νυ­μος σχε­δια­στής των πο­λι­τι­κών πα­νό του ακραί­ου αρι­στε­ρού κόμ­μα­τος που υπη­ρέ­τη­σε με αφο­σί­ω­ση για πολ­λά χρό­νια.

Εί­ναι δύ­σκο­λο να εξη­γή­σει κα­νείς αυ­τές τις δια­σπα­στι­κές δια­στά­σεις στον προ­βλη­μα­τι­σμό του, αλ­λά η αλ­λη­λε­πί­δρα­ση αυ­τών των τά­σε­ων και η σύν­θε­ση τους στα κο­ρυ­φαία έρ­γα του δεν εξη­γεί­ται χω­ρίς αυ­τήν τη συ­νε­χή από­πει­ρα «ενό­τη­τας των αντι­θέ­των».

Ως ζω­γρά­φο που «γδέρ­νει την αν­θρώ­πι­νη μορ­φή» τον θε­ώ­ρη­σα όταν ορ­γα­νώ­σα­με την πρώ­τη ανα­δρο­μι­κή του έκ­θε­ση στο Μου­σείο Νε­ο­ελ­λη­νι­κής Τέ­χνης, στη Ρό­δο, στην έκ­δο­ση με τί­τλο Η ανα­ζή­τη­ση ταυ­τό­τη­τας στη ζω­γρα­φι­κή τού Χρό­νη Μπό­τσο­γλου. Υπήρ­ξαν και άλ­λες με­λέ­τες για το έρ­γο του τό­τε, από τον δια­χρο­νι­κό του φί­λο Χρή­στο Λά­ζο και την ιστο­ρι­κό της τέ­χνης Μάρ­θα Χρι­στο­φό­γλου. Ήταν το τέ­λος της δε­κα­ε­τί­ας 1980 όταν η δου­λειά του πια εί­χε ωρι­μά­σει και εί­χε επι­βλη­θεί στον ει­κα­στι­κό χώ­ρο ως εξαι­ρε­τι­κά ποιο­τι­κή ζω­γρα­φι­κή με ρε­α­λι­στι­κές ρί­ζες που με­τα­πλά­θο­νταν σε υπαρ­ξια­κές.

Μια δε­κα­ε­τία πριν εί­χε αυ­το­α­πο­κλει­στεί για χρό­νια σε ένα ελαιο­τρι­βείο στη Λέ­σβο και ζω­γρά­φι­ζε πει­σμα­τι­κά τον εαυ­τό του γυ­μνό από κα­θρέ­φτη σε μια με­γά­λη σει­ρά σπα­ρα­κτι­κών έρ­γων. Από τό­τε πα­ρου­σί­α­ζε το έρ­γο του σε ενό­τη­τες. Κο­ρυ­φαία η «Νέ­κυια» με σα­φέ­στα­τες ανα­φο­ρές στις ψυ­χές που συ­να­ντά ο Οδυσ­σέ­ας στον Άδη, έρ­γα δρα­μα­τι­κά αλ­λά και άυ­λα, με­τα­φυ­σι­κά, με με­γά­λη με­τα­δο­τι­κή ικα­νό­τη­τα. Ίδια επο­χή και στο ίδιο ει­κα­στι­κό ύφος κά­νει μια ενό­τη­τα με πορ­τρέ­τα αν­θρώ­πων του λό­γου και της τέ­χνης· του Δη­μή­τρη Μα­ρω­νί­τη κα­ταρ­χήν, του Χρή­στου Λά­ζου, κ.ά.· αρ­γό­τε­ρα πα­ρου­σιά­ζει μια άλ­λη ενό­τη­τα με σπου­δαί­ους ομό­τε­χνούς του από το πα­ρελ­θόν, κ.ο.κ.

Ο Γ. Π. Σαββίδης ανάμεσα στη δίκλωνη γοργόνα του Σεφέρη και το πορτρέτο του Καβάφη, διά χειρός Χρόνη Μπότσογλου
Ο Γ. Π. Σαββίδης ανάμεσα στη δίκλωνη γοργόνα του Σεφέρη και το πορτρέτο του Καβάφη, διά χειρός Χρόνη Μπότσογλου


Μια με­γά­λη το­μή στην εξέ­λι­ξή του υπήρ­ξε ένα γλυ­πτό σε φυ­σι­κή διά­στα­ση που έδει­χνε την μη­τέ­ρα του σε προ­χω­ρη­μέ­νη άνοια, οστε­ώ­δη, σε μια πο­λυ­θρό­να σαν θρό­νο. Το έρ­γο αυ­τό απε­δεί­χθη κομ­βι­κό διό­τι ήταν η απαρ­χή αρ­κε­τών έρ­γων γλυ­πτι­κής. «Έχεις αι­τή­μα­τα γλυ­πτι­κής μέ­σα σου», του εί­χε πα­ρα­τη­ρή­σει εύ­στο­χα ο γλύ­πτης Θό­δω­ρος πριν χρό­νια και όντως η αί­σθη­ση του τρισ­διά­στα­του συ­νό­δευ­σε ό,τι έκα­νε έκτο­τε, ακό­μη και τα κα­θα­ρά ζω­γρα­φι­κά του έρ­γα, όπου οι αν­θρώ­πι­νες φόρ­μες έδει­χναν σαν φω­τι­σμέ­νες από ένα παλ­λό­με­νο εσω­τε­ρι­κό φως.

Χρόνης Μπότσογλου, «Βρεφοκρατούσα»
Χρόνης Μπότσογλου, «Βρεφοκρατούσα»

Υπήρ­χε και μια ανο­μο­λό­γη­τη αι­σθη­τι­κή σχέ­ση με θρη­σκευ­τι­κά θέ­μα­τα, ίσως όχι συ­νει­δη­τή αλ­λά μάλ­λον λό­γω της βα­θιάς υπαρ­ξια­κής αί­σθη­σης που εν­σω­μα­τω­νό­ταν στα ασκη­τι­κά αυ­τά έρ­γα. Πχ. σε πολ­λούς πί­να­κες με τον ίδιο και τη μη­τέ­ρα του, πά­ντα σε άνοια, τα οποία εύ­κο­λα δί­νουν συ­νειρ­μό της τυ­πο­λο­γί­ας «βρε­φο­κρα­τού­σας» από τη βυ­ζα­ντι­νή τέ­χνη. Εν τω με­τα­ξύ η έντο­νη εξ­πρε­σιο­νι­στι­κή ατμό­σφαι­ρα των πε­ρισ­σό­τε­ρων έρ­γων, το «γδάρ­σι­μο των μορ­φών», η διε­ρεύ­νη­ση ψυ­χι­κού βά­θους, ήταν ήδη κε­ντρι­κά γνω­ρί­σμα­τα του και στα ιστο­ρι­κά πλαί­σια αυ­τής της ζω­γρα­φι­κής, όπως την γνω­ρί­σα­με στον Γιώρ­γο Μπου­ζιά­νη και στους άλ­λους του βο­ρειο­ευ­ρω­παϊ­κού εξ­πρε­σιο­νι­σμού.

Η κα­θιέ­ρω­ση του Μπό­τσο­γλου τις τε­λευ­ταί­ες δε­κα­ε­τί­ες ήταν εκτε­τα­μέ­νη τό­σο ως καλ­λι­τέ­χνη όσο και ως δη­μο­σί­ου προ­σώ­που. Τό­σο αυ­τός όσο και ο στε­νός του φί­λος Μά­κης Θε­ο­φυ­λα­κτό­που­λος, θε­ω­ρή­θη­καν ως εκ­φρα­στές μιας ολό­κλη­ρης επο­χής, τό­σο από ει­κα­στι­κή όσο και από ιδε­ο­λο­γι­κή άπο­ψη. Ήταν μια με­τα­βα­τι­κή επο­χή, αυ­το­προσ­διο­ρι­σμού, με πολ­λούς κοι­νω­νι­κούς προ­βλη­μα­τι­σμούς.
Η αντα­νά­κλα­ση στο έρ­γο του Μπό­τσο­γλου του έδω­σε τη χροιά μιας τέ­χνης όχι μό­νο προ­σω­πι­κής, αλ­λά και εμ­βλη­μα­τι­κής σε ευ­ρύ­τε­ρο πλαί­σιο.

Χρόνης Μπότσογλου, «Η μητέρα» Χρόνης Μπότσογλου, «Η μητέρα» 
______________________
 
 

Ο Χάρης Καμπουρίδης σε ένα μικρό βίντεο αναλύει ( με στοιχεία αυτοαναφοράς) το έργο του εικαστικού Δ. Μανίνη

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Double Score από τον Παναθηναϊκό: υποδειγματική αντίδραση των οπαδών απέναντι στους γενοκτόνους σιωνιστές στις κερκίδες και νίκη στο παρκέ

Πανό τεραστίων διαστάσεων κατά της γενοκτονίας των Παλαιστινίων στη Γάζα από το Ισραήλ ανάρτησαν στο ΟΑΚΑ οι οπαδοί του Παναθηναϊκού το βρ...