Δευτέρα, Ιουλίου 15, 2024

Ο Ηλίθιος (Durak – 2014) του Γιούρι Μπίκοφ : Μια αποκαλυπτική εικόνα της διαφθοράς , της γραφειοκρατίας και της ακόρεστης δίψας για εύκολο και γρήγορο κέρδος στη σύγχρονη Ρωσία του Πούτιν

 

image

Με φόντο τα τραγικά γεγονότα στο Λονδίνο: «Ο Ηλίθιος» του Γιούρι Μπίκοφ

Γιώργος Ρούσσος

Το κτίριο Grenfell Tower, το οποίο προσέφερε στέγη σε 400 περίπου άτομα, βρισκόταν στο Κένσιγκτον. Πρόκειται για ένα δημόσιο κτίριο στο οποίο οι ένοικοι – κατά κύριο λόγο φτωχοί άνθρωποι – είχαν διαμαρτυρηθεί για διαρροή φυσικού αερίου, για χαλασμένους συναγερμούς πυρασφάλειας και προβληματικές καλωδιώσεις. Με φόντο το δυστύχημα στο Δυτικό Λονδίνο και καθώς η κοινωνική κρίση δεν γνωρίζει σύνορα και κράτη, θυμόμαστε τις τραγικές ομοιότητες με μία πρόσφατη ταινία από τη Ρωσία: «Ο Ηλίθιος» του Γιούρι Μπίκοφ.

Το τραγικό συμβάν του Grenfell Tower στο Δυτικό Λονδίνο, αποδεικνύει ότι ακόμη και στην ακριβότερη συνοικία του Λονδίνου, αυτοί που δεν έχουν τα μέσα, δεν μπορούν να βασιστούν σε μια ασφαλή και άνετη στέγη. Όπως, μάλιστα, είχαν γράψει το 2016 οι ένοικοι του Grenfell: «μόνο ένα καταστροφικό γεγονός θα αποκαλύψει την ανικανότητα του ιδιοκτήτη μας, της KCTMO, και θα βάλει ένα τέλος στις επικίνδυνες συνθήκες ζωής και στην αδιαφορία για την υγειονομική νομοθεσία και την ασφάλεια, που αποτελεί το μήλο της έριδος μεταξύ ενοικιαστών και ιδιοκτητών».

Διαβάστε επίσης: Πίσω από τον Πύργο της Κόλασης… μια βαθιά κοινωνική κρίση

«Ο Ηλίθιος» (Durak – 2014) του Γιούρι Μπίκοφ (Ρωσία)

image

Ένας υδραυλικός, ο αθώος και ιδεαλιστής Ντίμα (Αρτέμ Μπιστρόφ) αφιερώνει τον ελεύθερο χρόνο του μελετώντας για να γίνει μηχανικός. Ένα βράδυ πηγαίνοντας σε μια εργατική πολυκατοικία για μια διαρροή αντιλαμβάνεται ότι το πολυώροφο κτίριο όπου στοιβάζονται δεκάδες οικογένειες πρέπει να εκκενωθεί γιατί υπάρχει άμεσος κίνδυνος να καταρρεύσει.

Τρέχει να ειδοποιήσει τη δήμαρχο και τις δημοτικές αρχές, όμως καταλαβαίνει ότι τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται. Ο Ντίμα περνάει όλη τη νύχτα κυνηγώντας τους διεφθαρμένους τοπικούς αξιωματούχους σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να σώσει εκείνους που η καλή κοινωνία έχει αποφασίσει να ξεχάσει.

image

Εκεί που σταματάει το υπέροχο «Λεβιάθαν» (Leviathan) του Αντρέι Ζβιαγκνίτσεφ, ξεκινάει ο «Ηλίθιος» (Durak) του Γιούρι Μπίκοφ. Πρόκειται για τη δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του Ρώσου σκηνοθέτη. Ένα σκληρό δράμα με πολιτικές αιχμές, γεμάτο ανατροπές που καθηλώνουν μέχρι το τελευταίο λεπτό.

Αξίζει να σημειωθεί ότι παρόλο που η ταινία έχει εν μέρει χρηματοδοτηθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού της Ρωσίας ο σκηνοθέτης δεν κάνει κανένα συμβιβασμό ως προς την απεικόνιση της πατρίδας του. Βγαλμένο λες μέσα από τις υπέροχες ιστορίες του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, ο «Ηλίθιος» στηλιτεύει τη γραφειοκρατία και την ακόρεστη δίψα για εύκολο και γρήγορο κέρδος, συμπτώματα που παρουσιάζονται τόσο στη σύγχρονη Ρωσία, όσο και γενικότερα, καθιστώντας το φιλμ τραγικά επίκαιρο, αλλά και ταυτόχρονα διαχρονικό.

image

«Είχα αυτή την ξεκάθαρη ιδέα να κάνω μια ταινία για έναν απλό υδραυλικό, έναν συνηθισμένο άνθρωπο ενάντια σε όλο το σύστημα της γραφειοκρατίας. Είναι ζήτημα ζωής και θανάτου: οι ζωές 800 ανθρώπων, οι οποίοι ζουν σε μια παλιά εργατική πολυκατοικία που ενδέχεται να καταρρεύσει μέσα σε μια νύχτα, κινδυνεύουν. Ο τίτλος της ταινίας «Ο Ηλίθιος» αναφέρεται στην άποψη που έχουν οι άλλοι για τον πρωταγωνιστή και τις πράξεις του και όχι φυσικά για τις ικανότητες του. Είναι ένας απόλυτα λογικός και σοβαρός άνθρωπος σ’ έναν παράλογο κόσμο. Όταν η «μάχη» ξεκινάει οι περισσότεροι ήρωες αντιδρούν σύμφωνα με τα φυσικά τους ένστικτα: να μείνουν ζωντανοί, να διατηρήσουν την ησυχία τους και τον τρόπο ζωής τους. Ξαφνικά σε αυτή τη μάχη εμφανίζεται ένας στρατιώτης μ’ ένα συγκεκριμένο κώδικα, τη συνείδηση του. Τέτοιοι άνθρωποι είναι σπάνιοι σήμερα. Τους αποκαλούμε ρομαντικούς, αλτρουιστές, ιδεαλιστές ή απλά ανόητους και «ηλίθιους» για να δείξουμε ότι δεν συμπεριφέρονται νορμάλ, σε μια εποχή που ο κυνισμός, ο φόβος και η αδιαφορία κυριαρχούν. Τέτοιοι «ηλίθιοι» υπάρχουν ακόμα στη χώρα μου και αυτό μου δίνει ελπίδα.» – Γιούρι Μπίκοφ


Η ταινία «Ο Ηλίθιος» (Durak – 2014) του Γιούρι Μπίκοφ (Ρωσία), πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο το 2014, αποσπώντας το Βραβείο Ανδρικής Ερμηνείας για τον πρωταγωνιστή Αρτέμ Μπιστρόφ, το Βραβείο Ανθρωπισμού από την Οικουμενική Επιτροπή καθώς και το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας από την Επιτροπή Νεότητας. Στη συνέχεια κέρδισε το Βραβείο Καλύτερου Σεναρίου στο Φεστιβάλ Σότσι αλλά και το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας στο Φεστιβάλ Les Arcs.

image

Στην Ελλάδα ο «Ηλίθιος» (Durak – 2014) προβλήθηκε στις Κινηματογραφικές Αίθουσες την Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου του 2015. Πρωταγωνιστούν οι ηθοποιοί: Αρτέμ Μπιστρόφ, Νίνα Αντιούχοβα, Σεργκέι Αρτσιμπάσεβ, Πιοτρ Μπαραντσέεφ, Νικολάι Μπεντέρα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Ο ουλτρακαπιταλισμός που κυριαρχεί από τις αρχές της χιλιετίας και οι τρομακτικές αλλαγές που έχει επιφέρει στις κοινωνίες της εποχής μας

  Δύση, δημοκρατία, αντισυστημισμός – και το νέο κοινωνικό ζήτημα Παναγής Παναγιωτόπουλος booksjournal.gr   Πέμπτη, 07 Νοεμβρίου 2024  ...