ΕΝΑ ΑΠΛΟ ΣΧΕΔΙΟ : η απληστία για το χρήμα και οι ολέθριες συνέπειές της , που τινάζουν στον αέρα κάθε δεσμό που ενώνει τους ανθρώπους

1.TO BIBΛΙΟΚάθε παραμονή Πρωτοχρονιάς ο Χανκ Μίτσελ και ο αδερφός του ο Τζέικομπ κάνουν ένα προσκύνημα στον τάφο των γονιών τους. Αυτή τη χρονιά πηγαίνει μαζί τους κι ο Λου, φίλος του Τζέικομπ.
Καθώς κατευθύνονται με το αυτοκίνητο προς το νεκροταφείο μέσα στο χιόνι, για ν' αποφύγουν μια αλεπού που πετάγεται μπροστά ντεραπάρουν στον πάγο και χτυπάνε σ' ένα δέντρο. Το σκυλί του Τζέικομπ τρέχει πίσω από την αλεπού και οι τρεις άντρες το ακολουθούν μέσα στο δάσος. Ξαφνικά, σ' ένα ξέφωτο, αντικρίζουν έκπληκτοι ένα μικρό αεροπλάνο βουλιαγμένο στο χιόνι. Στη θέση του πιλότου βρίσκεται ένας νεκρός. Πίσω του υπάρχει ένας σάκος. Μέσα στο σάκο είναι στοιβαγμένα πάνω από τέσσερα εκατομμύρια δολάρια.
Το φαινομενικά απλό σχέδιο για να κρατήσουν τα χρήματα δίχως φόβο να τους ανακαλύψουν, γίνεται αφορμή για ν' αρχίσει ο εφιάλτης του Χανκ. Από εκείνη τη στιγμή η μέχρι τότε ήσυχη και προγραμματισμένη ζωή του μπαίνει σε μια τρομακτική δίνη από αγωνία, προδοσίες και φόνους.

Το A Simple Plan του Scott Β. Smithείναι ένα μυθιστόρημα που πιάνει αργά αλλά σταθερά τον αναγνώστη από το λαιμό καθώς εκτυλίσσεται σε μια αναπόφευκτη και καταδικασμένη σπείρα γεγονότων, μέσα από φόνο, προδοσία και μαζικές δολοφονίες. Από την απατηλά απλή αρχή του, μέχρι το φρικτό και εκπληκτικό του τέλος, σηματοδοτεί το ντεμπούτο ενός εκπληκτικού νέου ταλέντου.

See:A Simple Plan (novel)

 

 

2. H TAINIA 

Νεονουάρ θρίλερ θαυμάσια σκηνοθετημένο και με πολύ καλούς ερμηνευτές

Τρεις φίλοι βρίσκουν τυχαία ένα μεγάλο χρηματικό ποσό κρυμμένο σ'ένα πεσμένο αεροσκάφος και αποφασίζουν να το κρατήσουν, κάνοντας τα αδύνατα δυνατά για να προστατέψουν τα ευρήματά τους από τους επίδοξους διεκδικητές. Η διχόνοια όμως παραμονεύει, ενώ η κατάσταση επιδεινώνεται με την άφιξη ενός πράκτορα του FBI

 ΕΝΑ ΑΠΛΟ ΣΧΕΔΙΟ (A Simple Plan, 1998)

  Giorgos Kormikiaris 

 cine-art.blogspot.com

 

Δύο αδέρφια ο Hank και και ο Jacob, μαζί με το φίλο τους Lou θα βρούνε κάτω από τα χιόνια της μικρής επαρχιακής τους πόλης, ένα πεσμένο αεροπλάνο με 4 εκατομμύρια δολλάρια ("το αμερικάνικο όνειρο μέσα σ'ένα σάκο", όπως επισημαίνει χαριτολογώντας ο Lou). Αποφασίζουν να τα κρατήσουν, χωρίς όμως να τα μοιραστούν και τα ξοδέψουν, μέχρι τη στιγμή που σιγουρευτούν ότι δεν τα αναζητά κανείς. Ο φόβος, η καχυποψία και η παράνοια θα πάρουν το πάνω χέρι και η μέχρι τότε απλότητα και ηρεμία της επαρχιακής τους ζωής, θα χαθούν δια παντός...

Βλέπουμε στην αρχή τη ζωή του κεντρικού χαρακτήρα, του λογιστή Hank, να περιγράφεται από τον ίδιο ως απολύτως ικανοποιητική, αφού κατάφερε να έχει μία ευχάριστη δουλειά, μία γυναίκα που ν'αγαπά και "καλούς γείτονες", λίγα πράγματα δηλαδή και απλά, αφού όπως έλεγε ο πατέρας του μόνο αυτά χρειάζεται ο άνθρωπος για να νοιώθει ευτυχισμένος. Όμως αυτά τα κοράκια που δεν σταματάνε να γυροφέρνουν στα χιονισμένα κλαδιά των δέντρων, τι άραγε θέλουν; Ποιο κακό προοιωνίζουν; Μα φυσικά τον ερχομό του "πονηρού όφι" που με την μορφή ενός σάκου με ουκ ολίγα "χαμένα" εκατομμύρια, θα εισβάλλει ξαφνικά στον δικό τους "κήπο της Εδέμ", για να δοκιμάσει τη φαινομενική τους καλοσύνη και τις ηθικές τους αντιστάσεις. Αμφότερα αποδεικνύονται σαθρά και η πτώση καθίσταται αναπόφευκτη ("έχεις νοιώσει ποτέ κακός;" ρωτάει αφοπλιστικά ο Jacob τον αδερφό του Hank).  

Οι τακτοποιημένες ζωές τους θα ανατραπούν εντελώς, η αθωότητά τους θα κηλιδωθεί από αρκετές σταγόνες αίμα και ο φόβος με την πλεονεξία θα δηλητηριάσουν οριστικά τις ψυχές τους. Ο απειλούμενος για την ασφάλειά του εγωκεντρισμός θα φανερώσει τα γαμψά του νύχια και οι μεταξύ τους σχέσεις αντί για άδολη συντροφικότητα και χαρούμενη επικοινωνία, θα κουβαλούν πλέον απειλή, υπόγειους χειρισμούς και άμυνες. Στην σκηνή όπου ο Jacob επισκέπτεται τον αδερφό του και τη γυναίκα του στο μαιευτήριο, εκείνο που κυριαρχεί πλέον δεν είναι η χαρά για τη γέννηση ενός ανθρώπου, αλλά το αίσθημα απειλής, ο φόβος της απώλειας των κεκτημένων, τα πιεστικά ηθικά διλήμματα.

Οι χαρακτήρες, οι σχέσεις και οι συγκρούσεις τους, επενδύονται με επιπλέον κοινωνιολογικές σημάνσεις  αντικατοπτρίζοντας μετωνυμικά την ίδια την Αμερική. Ο "μορφωμένος" Hank είναι ο αντιπρόσωπος της κυνικής ανώτερης τάξης της σύγχρονης Αμερικής (και της εκφυλισμένης εκδοχής του αμερικάνικου ονείρου), που γίνεται βορά της πλεονεξίας της (είναι ο μόνος που δεν έχει ανάγκη τα χρήματα), ο "καθυστερημένος" αδερφός του Jacob, είναι η ιδεαλιστική, αγνή εκδοχή του "αμερικάνικου ονείρου", αυτός που δεν έχει ξεχάσει τον πατέρα (παράδοση) και θέλει τα χρήματα απλώς για να σταθεί σ'ένα "ανθρώπινο επίπεδο" (σ'αυτό που βρίσκεται ήδη ο Hank), ενώ ο "αμόρφωτος", ενστικτώδης Lou είναι η  κατώτερη εργατική τάξη (θέλει κατ'αρχάς τα χρήματα για να ξεχρεώσει). Ο Hank (με την σύζυγό του) νοιώθει ανώτερος όλων, υποτιμά απροκάλυπτα και αδυνατεί να κατανοήσει τον Lou, νοιώθει συμπόνια για τον Jacob, αλλά δεν σταματά να τον βλέπει ως μια δυνητική απειλή των προσωπικών του σχεδίων, ο Jacob από την πλευρά του νοιώθει εγγύτερα και φιλικότερα στην απλότητα του Lou, αλλά οι δεσμοί αίματος που έχει με τον Hank, βαραίνουν περισσότερο μέσα του.

Υπάρχει μία οξυδερκής σκηνή (δες βίντεο), όπου όλα τα παραπάνω αναπαρίστανται με παροιμιώδη γλαφυρότητα. Είναι η σκηνή που ο Hank, με τη συνδρομή του αδερφού του, έχει αποφασίσει να παγιδεύσει τον Lou, μαγνητοφονώντας μία δήλωσή του για τον φόνο που διέπραξε ο ίδιος. Βλέπουμε τον Hank να παρίσταται μάρτυρας γελιοποίησης από τους άλλους δύο της "τεχνητής" επίπλαστης εικόνας του, της αλλοτριωμένης από τις πολιτισμικές επιταγές φύσης του, της "ρομποτοποίησης" που επέβαλλε με τις ιδεολογικές αγκυλώσεις στο σώμα του, χάνοντας έτσι την πρωτογενή φυσικότητα και "ροή" του. Η αλλοτρίωση της ύπαρξης, τα αγεφύρωτα ταξικά χάσματα, οι ισχυροί οικογενειακοί δεσμοί, τα ηθικά διλήμματα, η κυριαρχία της γυναίκας στα αμερικάνικα νοικοκυριά, όλα είναι εδώ, μέσα σε μία σκηνή!

Βασισμένος σ'ένα καλοδουλεμένο σενάριο, με χαρακτηρολογική ακρίβεια, ιδεολογικό βάθος και σταδιακή κλιμάκωση της έντασης, ο Σαμ Ράιμι σκηνοθετεί με αφηγηματική απλότητα, μία από τις καλύτερες ταινίες της καριέρας του (αν όχι την καλύτερη), χωρίς άσκοπα τερτίπια και φιοριτούρες, αλλά επεμβαίνοντας καίρια και αποφασιστικά εκεί που απαιτεί το δράμα. Θυμίζοντας τους Κοέν στην θεματική του, αλλά χωρίς το κυνικό χιούμορ των τελευταίων, μας μιλά για τον θάνατο του αμερικάνικου ονείρου, για το τέλος της αθωότητας και για το άπλωμα της υπαρξιακής αλλοτρίωσης, ακόμα και στις πλέον απροσπέλαστες περιοχές του δυτικού κόσμου.

A Simple Plan (film)