Όλες οι φορές που κατέρρευσε το "επιτελικό κράτος"
Ήταν στις 6 Αυγούστου του 2019. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της Βουλής εισηγήθηκε το 2ο νομοσχέδιο της κυβέρνησής του, αυτής που ένα μήνα νωρίτερα είχε εκλεγεί. Αφορούσε το «επιτελικό κράτος».
Ο πρωθυπουργός με πρόδηλη αισιοδοξία θα αποκαλέσει την νομοθετική πρωτοβουλία «εμβληματική» και θα μιλήσει για «ένα ριζοσπαστικό μοντέλο για ένα λειτουργικό κράτος του 21ου αιώνα». Όπως θα περιγράψει στο νέο επιτελικό κράτος «τα μέλη της πολιτικής αλλά και της διοικητικής ηγεσίας εργάζονται πια στο φως του αποτελέσματος.
Όλοι υπογράφουν συμβόλαιο απόδοσης». Θα τονίζει πως «ο συμβιβασμός με παλιές παθογένειες σήμερα σημαίνει συντήρηση, ενώ η αποκατάσταση σύγχρονων και λειτουργικών θεσμών είναι μια προοδευτική επιλογή» και πως μέχρι τώρα είχαμε «ένα κράτος το οποίο συχνά εξακολουθεί να προκαλεί δάκρυα απόγνωσης στους πολίτες του .Αυτό το κράτος έχουμε επιτέλους χρέος να το αλλάξουμε».
Δυόμιση χρόνια αργότερα, λίγες μέρες μετά τις εικόνες της Αττικής Οδού με ουρές εγκλωβισμένων αυτοκινήτων και χιλιάδες πολίτες να ταλαιπωρούνται 10 και 15 ώρες σε πολικές θερμοκρασίες ενώ απλά επέστρεφαν από την δουλειά τους, τα λόγια αυτά μοιάζουν ειρωνικά.
Η φράση «επιτελικό κράτος» που ο Κυριάκος Μητσοτάκης «έκανε σημαία» προκειμένου να διεκδικήσει την ψήφο των πολιτών στις 7 Ιουλίου του 2019 μοιάζει να έχει χάσει το νόημά της. Η υπόσχεση της άριστης και τεχνοκρατικής διαχείρισης της καθημερινότητας του πολίτη έχει διαψευσθεί. Η κακοκαιρία «Ελπίδα» ήταν ένα κραυγαλέο παράδειγμα διαχειριστικής αποτυχίας που και ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης παραδέχθηκε. Όμως ο λόγος που τα όσα έγιναν αποδομούν την εικόνα της κυβέρνησης συνίσταται στο ότι δεν είναι η πρώτη φορά. Αντιθέτως την περίοδο της διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας η ανεπάρκεια της κρατικής μηχανής αναδεικνύεται σε κανόνα και όχι εξαίρεση. Τα παραδείγματα πολλά και δύσκολο να ξεχαστούν, άλλωστε αρκετά από αυτά βρίσκονται …εν εξελίξει.
Πριν την «Ελπίδα» ήταν η «Μήδεια»
Η κακοκαιρία «Ελπίδα» δεν είναι το πρώτο φυσικό φαινόμενο … με όνομα, που εξέθεσε το επιτελικό κράτος. Είχε προηγηθεί τον Φεβρουάριο του 2021 η κακοκαιρία «Μήδεια». Το σκηνικό παρόμοιο: Οι μετεωρολόγοι είχαν προειδοποιήσει μέρες πριν για το τι επρόκειτο να συμβεί, τους ισχυρούς ανέμους και τις χιονοπτώσεις. Παρόλα αυτά η Εθνική Οδός έκλεισε με επίπεδα χιονιού μικρότερα από αυτά της «Ελπίδας» αφού δεν υπήρξε πρόβλεψη για εκχιονιστικά και ρίψη αλατιού. Επίσης σε Αττική και Εύβοια θα μείνουν χωρίς ρεύμα εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες λόγω εκτεταμένων βλαβών στο δίκτυο, πτώσης δέντρων και πολλών άλλων αιτιών. Το χάος της κακοκαιρίας ακολούθησε ένα …πολιτικό χάος με τους κυβερνητικούς παράγοντες να κατηγορούν την τοπική αυτοδιοίκηση και τους δημάρχους να επιρρίπτουν ευθύνες στα συναρμόδια υπουργεία. Επίσης το περίφημο 112 δεν προειδοποίησε τους πολίτες.
Οι φωτιές του Αυγούστου
Οι καταστροφικές πυρκαγιές του περασμένου Αυγούστου που κατέκαψαν πάνω από 1.000.000 στρέμματα πρασίνου και κατέστρεψαν χιλιάδες κατοικίες και περιουσίες αποτέλεσαν μία μεγάλη δοκιμασία για τον κρατικό μηχανισμό στην οποία δεν κατάφερε να ανταποκριθεί. Το βόρειο τμήμα της Αττικής και η Εύβοια ήταν οι περιοχές που επλήγησαν με τους δημάρχους, τους κατοίκους ακόμη και τους περιφερειάρχες που είναι στελέχη της Ν.Δ να καταγγέλλουν ανεπάρκεια σε συντονισμό και πυροσβεστικά επίγεια και εναέρια μέσα.
Μεγαλύτερη όμως επιβεβαίωση αποτέλεσε η κίνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη αμέσως μετά τις πυρκαγιές να θέσει εκτός κυβέρνησης τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη που είχε την ευθύνη της πυρόσβεστικής υπηρεσίας. Όπως επίσης να προχωρήσει σε νέα δομή της πολιτικής προστασίας ιδρύοντας ξεχωριστό υπουργείο και μεταθέτοντας τον έως τότε επικεφαλής Νίκο Χαρδαλιά στην θέση του υφυπουργού Εθνικής Άμυνας. Την αρμοδιότητα της πολιτικής προστασίας ανέλαβε τελικά ο προερχόμενος από την Κύπρο Χρήστος Στυλιανίδης αφού προηγουμένως η θέση είχε προταθεί στον Ευάγγελο Αποστολάκη χωρίς όμως τελικά να την αποδεχθεί.
Οι επικρίσεις των πολιτών για την ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού μετατράπηκαν σε φθορά για την κυβέρνηση. Αφού «είδε» αυτά τα στοιχεία να αποτυπώνονται και σε δημοσκοπικά ευρήματα.
Οι πλημμύρες του Φθινοπώρου
Μετά την φωτιά …τον νερό. Οι βροχοπτώσεις του Φθινοπώρου εξέθεσαν και πάλι ανεπανόρθωτα το «επιτελικό κράτος» με τριτοκοσμικές εικόνες στην Αττική. Το λεωφορείο που βρίσκεται μέσα στον νερό έως την μέση κάτω από γέφυρα στην Λεωφόρο Ποσειδώνος και οι άνθρωποι βγαίνουν σχεδόν κολυμπώντας, είναι ίσως η πιο χαρακτηριστική εικόνα της ανεπάρκειας των μηχανισμών πολιτικής προστασίας και καταγράφεται στις 14 Οκτωβρίου.
Ο κεντρικοί οδικοί άξονες της Αθήνας παραλύουν από την κακοκαιρία «Μπάλλος» ενώ εκτεταμένες είναι οι διακοπές ρεύματος. Αντίστοιχες οι επιπτώσεις στα σχολεία, όπου εντυπωσιάζει η εικόνα της γέφυρας με θρανία που φτιάχνουν μαθητές προκειμένου να βγουν από το σχολικό κτίριο.
Πανδημία: Θλιβερή πρωτιά σε νεκρούς και ουρές για τεστ
Η διαχείριση σε επίπεδο μηχανισμού του Covid- 19 σίγουρα δεν είναι ένα πεδίο όπου η κυβέρνηση μπορεί να περηφανευθεί για αποτελεσματικότητα του «επιτελικού κράτους». Η Ελλάδα στην παγκόσμια κατάταξη βρίσκεται ανάμεσα σε εκείνες της χώρες που παρουσιάζουν ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό θνησιμότητας με τον δείκτη των νεκρών αν εκατομμύριο πληθυσμού να βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα. Σύμφωνα με τους New York Times η χώρα έχει 97 θανάτους κατά μέσο όρο τις τελευταίες 15 ημέρες και δείκτη 0,97 όταν σε χώρες αντίστοιχου πληθυσμού όπως η Πορτογαλλία οι αντίστοιχοι δείκτες είναι στους 41 νεκρούς και σε ποσοστό 0,4%. Αυτά ενώ οι νεκροί έχουν ξεπεράσει τις 23.000. Η κατάσταση εμφανώς σχετίζεται και με το ποσοστό των εμβολιασμών αλλά και με την κατάσταση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Αμφότερα τα θέματα σχετίζονται με την κρατική μηχανή. Άλλωστε στην τελευταία του συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό Αντέννα ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης παραδέχθηκε πως το 2021 ήταν σαφώς χειρότερο από το 2020 παρά την διάθεση των εμβολίων. «Ως προς τους νεκρούς, βεβαίως», απάντησε ο πρωθυπουργός όταν διατύπωσε την σχετική ερώτηση ο δημοσιογράφος Νίκος Χατζηνικολάου.
Η εικόνα δεν είναι καθόλου καλύτερη στο θέμα της ιχνηλάτησης του Covid 19. Οι απίστευτες ουρές για ένα rapid test που καταγράφθηκαν την περίοδο των γιορτών και τις πρώτες ημέρες του χρόνου είναι ενδεικτικές των προβλήμάτων. Όπως η δήλωση που έκανε εκείνη την περίοδο η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Μίνα Γκάγκα, λέγοντας ότι δεν είναι απαραίτητο το μοριακό τέστ (PCR) σε όσους έχουν διαγνωστεί με την νόσο μέσω rapid test η self test.
Τηλεκπαίδευση: Αλλαλούμ διαρκείας
Η υπόθεση της περίφημης τηλεκπαίδευσης στα σχολεία είναι ίσως ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα όπου το «επιτελικό κράτος» κατάφερε να …εκνευρίσει τους πάντες και μάλιστα για μεγάλη χρονική διάρκεια. Για την ακρίβεια καθ’ όλη την διάρκεια της πανδημίας που χρησιμοποιείται.
Τους μαθητές με τα τεράστια προβλήματα που αντιμετώπισαν και αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητα προκειμένου το σύστημα της εξ’ αποστάσεως εκπαίδευσης να λειτουργήσει. Τους γονείς που αναγκάζονταν να προσαρμόσουν την ζωή τους στις εκάστοτε αποφάσεις του υπουργείου Παιδείας για το πότε και πώς θα γίνει η εξ αποστάσεως εκπαιδευτική διαδικασία κι αντιμετώπιζαν μαζί με τα παιδιά τους τα καθημερίνά προβλήματα. Τους εκπαιδευτικούς που ακόμη και σήμερα καλούνται να «τηλεκπαιδεύσουν» δίχως υποδομές και προσωπικό. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης που επί μήνες προσπαθούσαν να πληροφορηθούν για το περιεχόμενο της σύμβασης του υπουργείου Παιδείας με την εταιρία Cisco για την παροχή υπηρεσιών τηλεκπαίδευσης που η Νίκη Κεραμέως κρατούσε εφτασφραγιστο μυστικό.
Απολογισμός
Ο παραπάνω κατάλογος θα μπορούσε να μεγαλώσει ίσως πολύ. Αν κανείς πρόσθετε και άλλους τομείς της κυβερνητικής πολιτικής. Όπως για παράδειγμα την προστασία του πολίτη όπου οι «μαφιόζικού τύπου» δολοφονίες αποτελούν καθεστώς παρά τις υποσχέσεις για ένα «επιτελικό» σχέδιο δημόσιας ασφάλειας. Τα θέματα της ακρίβειας όπου ο «επιτελικός» έλεγχος των τιμών έχει ως αποτέλεσμα επανωτές ανατιμήσεις ακόμη και σε είδη πρώτης ανάγκης.
Σήμερα στον τελευταίο 1,5 χρόνο της θητείας της, η κυβέρνηση δεν
φαίνεται πως μπορεί να συμπεριλάβει στα «επιτεύγματά» της μίας από τις
βασικές προεκλογικές της υποσχέσεις. Ίσως οι επιταγές της πολιτικής
επικοινωνίας να την αναγκάσουν να δημιουργήσει ένα αφήγημα περί
δημιουργίας επιτελικών δομών στο κράτος. Ποιος όμως θα βρεθεί να την
πιστέψει;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου