Καίγοντας την αλήθεια
«Να κάψεις, δεν σημαίνει πως διαψεύδεις» δήλωσε ο Τζορντάνο Μπρούνο πάνω στην πυρά της Ιεράς Εξέτασης στις 17 Φεβρουαρίου 1600, έπειτα από δίκη που ξεκίνησε με βαρύ κατηγορητήριο σαν σήμερα το μακρινό (;) 1593. Ο Μπρούνο εξώθησε στα άκρα την ηλιοκεντρική θεωρία που είχε διατυπώσει ο Κοπέρνικος 50 χρόνια νωρίτερα (1543), τοποθετώντας στο κέντρο του Κόσμου τον Ήλιο, με τα υπόλοιπα μέχρι τότε γνωστά ουράνια σώματα, μεταξύ των οποίων και η Γη, να κινούνται σε κυκλικές τροχιές γύρω του.
Αυτή η κοπερνίκεια αντιστροφή στον χώρο της Αστρονομίας είχε ήδη ταράξει τα νερά καθώς ερχόταν σε ευθεία σύγκρουση με όλα όσα υποστήριζε η Καθολική Εκκλησία η οποία τοποθετούσε τον πλανήτη μας στο κέντρο της θεϊκής Δημιουργίας. Επιπρόσθετα, ο Μπρούνο κατάφερε να αναγνωρίσει ότι ο Ήλιος είναι ένα από τα απειράριθμα άστρα που φωτίζουν το στερέωμα, συμπεραίνοντας ότι όπως ο δικός μας Ήλιος έχει τους δικούς του πλανήτες, έτσι και όλα τα υπόλοιπα άστρα που διακρίνουμε κάθε βράδυ στον αστροφώτιστο ουρανό, διαθέτουν και αυτά τους δικούς τους πλανήτες. Κατέρριπτε έτσι την ήδη πολύ προωθημένη και ρηξικέλευθη ηλιοκεντρική θέση του Κοπέρνικου: για τον Μπρούνο δεν υφίσταται καν η έννοια του κέντρου του Κόσμου, καθώς αυτός εκτείνεται στο άπειρο, προς κάθε κατεύθυνση, χωρίς να νοείται κάποιου είδους περίμετρος, άρα και κέντρο του.
Η πρόσκληση προς την εδραία άποψη της Καθολικής Εκκλησίας ήταν πολύ μεγάλη για να μείνει αναπάντητη. Ο Μπρούνο αναγκάστηκε να διαφύγει περιοδεύοντας για χρόνια σε μερικές από τις τότε σημαντικότερες χώρες της Ευρώπης (Ελβετία, Αγγλία, Γερμανία και Γαλλία, όπου και ανάλαβε ακαδημαϊκά καθήκοντα στη Λιόν, την Τουλούζη και μετέπειτα στο Παρίσι). Με την επιστροφή του στη Βενετία συνελήφθη και οδηγήθηκε στη Ρώμη όπου παρέμεινε έγκλειστος, απομονωμένος και βασανιζόμενος επί σχεδόν οκτώ χρόνια.
Ωστόσο, δεν αποκήρυξε τα «πιστεύω» του. Στην πυρά καταδικάστηκε από ένα Ιησουίτη ιεροεξεταστή, τον Καρδινάλιο Ρομπέρτο Μπελαρμίνο, ο οποίος με την ίδια ευκολία είχε καταδικάσει νωρίτερα τον Κοπέρνικο αλλά και τον Γαλιλαίο μετέπειτα, το 1615. Μάλιστα, επισφράγισε την καταδίκη του Γαλιλαίου λέγοντας πως «ο ισχυρισμός ότι η Γη γυρίζει γύρω από τον Ηλιο είναι το ίδιο εξωφρενικός με τον ισχυρισμό ότι ο Ιησούς δεν γεννήθηκε από μία παρθένο». Ο Μπελαρμίνο αγιοποιήθηκε (!) από την Καθολική Εκκλησία το 1930. Ο Μπρούνο κάηκε μεν στην πυρά, αλλά η άποψή του ότι «ο Χρόνος είναι ο πατέρας της αλήθειας» δικαιώθηκε και με τη δική του τραγική περίπτωση.
Πόσο απέχουμε απ’ όλα αυτά; Ένας χιονιάς έκαψε την αναλήθειά (τους).
*(Ph.D.)2, αναπληρωτής καθηγητής Ιατρικής Φυσικής – Υπολογιστικής Ιατρικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου