Τρίτη, Ιουνίου 18, 2024

Θα πετάξουμε κι εμείς με το «Μαγικό χαλί» της Βάνας Χαραλαμπίδου

 

Είναι το έργο της ζωής της

Γιώργος Κορδομενίδης

Το βράδυ της Πέμπτης στο καφέ «Ζώγια» στην Αλ. Σβώλου στη Θεσσαλονίκη πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του βιβλίου της Βάνας Χαραλαμπίδου «Μ’ ένα μαγικό χαλί» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Εντευκτηρίου.

Παρέα με τη συγγραφέα βρέθηκαν ο Γιώργος Κορδομενίδης που ανέλαβε το σχεδιασμό, την επιμέλεια και τις διορθώσεις του βιβλίου και ο Φίλιος Στάγκος, γενικός διευθυντής της ΕΡΤ3.

Η parallaxi δημοσιεύει την τοποθέτηση του Γ. Κορδομενίδη κατά τη διάρκεια της παρουσίασης:

Κυρίες, κύριοι και αγαπητά μου παιδιά, για να αρχίσουμε καταπώς πρέπει, οφείλω να σας ευχαριστήσω που αψηφήσατε τον καύσωνα και είστε απόψε εδώ μαζί μας, περιβάλλοντάς μας ― κυρίως τη Βάνα Χαραλαμπίδου δηλαδή αλλά μας παίρνουν κι εμάς, ξώφαλτσα έστω, οι δροσερές ριπές της αγάπης σας.

Οφείλω θερμές (τι να γίνει, αυτή είναι η έκφραση) ευχαριστίες στον γενικό διευθυντή της ΕΡΤ3, δημοσιογράφο σπάνιας κοπής και φίλο της καρδιάς ―όχι κατ’ ανάγκην με αυτήν τη σειρά― Φίλιο Στάγκο, ο οποίος, παρά τον φόρτο εργασίας και τις πολλές υποχρεώσεις του, δέχτηκε να είναι απόψε ο μοναδικός ομιλητής για το βιβλίο της Βάνας Χαραλαμπίδου Μ’ ένα μαγικό χαλί, την έκδοση του οποίου γιορτάζουμε απόψε.

Ως … επίμονος κηπουρός (δεν καταλαβαίνω γιατί εξακολουθούν να μου… προσάπτουν αυτόν τον χαρακτηρισμό και όχι του επίμονου μάγειρα ή του επίμονου αρτοποιού, τεχνικές στις οποίες έχω σχεδόν εξίσου καλές επιδόσεις), ως επίμονος κηπουρός λοιπόν έχω την αρχή να μην τρυπώνω σε ξένα χωράφια. Γι’ αυτό και θα περιοριστώ σε μερικές εξωκειμενικές ―που λένε οι κριτικοί και οι θεωρητικοί της λογοτεχνίας― παρατηρήσεις, για να μην εισχωρήσω στα αγροτεμάχια της Βάνας Χαραλαμπίδου και του Φίλιου Στάγκου.

Τρέφω μεγάλο θαυμασμό για το έργο το οποίο επιτέλεσε η Βάνα, η πιο φανατική αναγνώστρια που γνωρίζω, κυρίως συλλέγοντας ψηφίδα ψηφίδα το υλικό του βιβλίου και συνθέτοντάς το κατόπιν με υποδειγματικά άρτιο τρόπο σε κείμενα που, ενώ δεν προσπαθούν να «κάνουν λογοτεχνία», εν τέλει είναι και λογοτεχνικά· ίσως ακουστεί ―ή μπορεί και να είναι― υπερβολικό αλλά οι εξαιρετικά μακροσκελείς προτάσεις της, με άπειρα κόμματα, πολλές παρενθέσεις, μεγάλες παύλες και άνω τελείες, που χρειάζεται να πάρεις βαθιά ανάσα για να τις παρακολουθήσεις ως το τέλος, μού θύμιζαν συχνά τη γραφή του Νίκου Μπακόλα και του προγόνου του, Ουίλλιαμ Φώκνερ. Θα μνημόνευα και τον Τόμας Μπέρνχαρντ, αν η γραφή της σχεδόν σε όλα τα κείμενα του βιβλίου δεν ήταν τόσο φωτεινή… (Έχω την αίσθηση ότι τα ακροδάχτυλα των ποδιών μου πάτησαν το χωραφάκι του Φίλιου ― και απολογούμαι γι’ αυτό το όχι και τόσο εξωκειμενικό, εν τέλει, σχόλιο).

Επειδή είχα το προνόμιο να είμαι ο επιμελητής αυτής της έκδοσης, είμαι σε θέση να σας διαβεβαιώσω ότι κάθε πληροφορία, κάθε όνομα, κάθε τοποθεσία, κάθε χρονολογία, είναι καρπός μακροχρόνιας και διεξοδικής έρευνας σε ποικίλες πηγές: βιβλία και δημοσιεύσεις σε περιοδικά στην ελληνική γλώσσα αλλά και σε άλλες γλώσσες, καθώς και ελεγμένης εγκυρότητας διαδικτυακούς τόπους. Το ίδιο ισχύει και για την εικονογράφηση του βιβλίου (περί τις 120 εικόνες, που είναι έργα ζωγραφικής, τοιχογραφίες, χαρακτικά, σχέδια, γκραβούρες και πάει λέγοντας), που η συγγραφέας τις συγκέντρωσε σαν μυρμηγκάκι· οι σύγχρονες φωτογραφίες έχουν τραβηχτεί από την… επίμονη ταξιδιώτισσα Χαραλαμπίδου και εξασφαλίζουν την αναγκαία ισορροπία στην πλαισίωση των κειμένων.

Είμαι επίσης ευγνώμων στη Βάνα Χαραλαμπίδου που μου εμπιστεύτηκε αυτό το τόσο ξεχωριστό βιβλίο της, που προσωπικώς θεωρώ πως είναι το έργο της ζωής της ― τουλάχιστον όσον αφορά τα βιβλία της. Διότι έργο ζωής ήταν και η επινόηση και η δημιουργία, σε στέρεες βάσεις, του ραδιοφωνικού προγράμματος 9,58fm της ΕΡΤ3.

Μια που είμαστε μεταξύ μας, μπορώ να εκμυστηρευτώ πως το βιβλίο αυτό με βασάνισε (αλλά και το βασάνισα) περί τα τρία χρόνια. Το έπιανα για λίγο, το άφηνα για πολύ, το ξανάπιανα, το άφηνα και πάλι― ξέρετε πώς πάνε αυτά· αν δεν ξέρετε, ακόμη καλύτερα.


Είχε γίνει ο γλυκός εφιάλτης μου (για να κάνω κόπι-πάστε από τον Γιώργο Βαφόπουλο), μεταξύ άλλων και επειδή ήξερα από τη συχνή συναναστροφή μου με τη συγγραφέα του πόσο πολύ ήθελε να το δει τυπωμένο. Με τα χρόνια, έχω κατασταλάξει σε μία θεωρία, σύμφωνα με την οποία για να ολοκληρωθεί η έκδοση ενός βιβλίου πρέπει προηγουμένως το υλικό του να έχει ωριμάσει μέσα σου ― αλλά αυτό μπορεί να είναι μία βολική υπεκφυγή. Βασάνισα λοιπόν και την πριγκίπισσά μου με τις διαρκείς αναβολές και παρατάσεις· νομίζω, μάλιστα, πως κάποια στιγμή είχε απελπιστεί και πίστευε στωικά πως το βιβλίο δεν θα βγει ποτέ!

Βγήκε όμως και ας μου επιτραπεί να πω πως είναι ένα βιβλίο εξαιρετικό, με απολύτως διακριτή θέση στον κατάλογο των 80 έως τώρα τίτλων των Εκδόσεων Εντευκτηρίου.

Έχομε εδώ αντίτυπα του βιβλίου και μπορείτε να το προμηθευτείτε. (Μην πάρετε, σας παρακαλώ, πάνω από τρία αντίτυπα ο καθένας/η καθεμιά, για να φτάσουν για όλους!) Αν χαμογελάσετε πειστικά και πιεστικά στη Βάνα Χαραλαμπίδου, νομίζω πως δεν θα έχει αντίρρηση να σας γράψει μία εγκάρδια αφιέρωση.

Info

Μ’ ένα μαγικό χαλί

Συγγραφέας: Βάνα Χαραλαμπίδου

Εκδόσεις ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΟ

Σελίδες 296

Χρονολογία Έκδοσης Μάιος 2024

*****************

Μ ΕΝΑ ΜΑΓΙΚΟ ΧΑΛΙ

Ένα μαγικό χαλί σε ταξιδεύει στις λαμπρότερες κοιτίδες του παγκόσμιου πολιτισμού, στο «μισό του κόσμου» Esfahan, στην ξεθεμελιωμένη Περσέπολη, στην «πόλη των πόλεων» Istanbul, στη μαγική Σαμαρκάνδη, στην πτολεμαϊκή Αλεξάνδρεια, στο Κάιρο των Μαμελούκων, στη μυθική Amarna και τις αιγυπτιακές Θήβες, στη διώρυγα του Σουέζ των αποικιοκρατών, στην πυρπολημένη Έφεσο, στο Πεκίνο των μανδαρίνων, στη Βομβάη των θρύλων, στη Βαγδάτη των αποικιοκρατών, στην Πετρούπολη της μεγάλης Επανάστασης, στη Μόσχα των μπολσεβίκων, στο Παρίσι των λαφυραγωγών, στο διχασμένο Mostar της Βοσνίας, στην αετοφωλιά της Ανατολίας, στην ειρηνική Πρίγκηπο της θάλασσας του Μαρμαρά, στα νησιά του Αρχιπελάγους, στη σημαδεμένη από το παρελθόν της Θεσσαλονίκη. Τρυπώνεις σαν λαθρεπιβάτης στη ναυαρχίδα της Κλεοπάτρας, στο σφραγισμένο τρένο του Lenin, στριμώχνεσαι με τους ανταλλάξιμους στα σαπιοκάραβα της προσφυγιάς, ανεβαίνεις στην ψαρόβαρκα του κυνηγημένου Trotsky και στις γαλέρες του Barbarossa, μοιράζεσαι τον σπαραγμό του αυτοκράτορα Αδριανού για την ομορφιά του Αντίνοου, αιφνιδιάζεσαι από τη ζήλεια του Ταμερλάνου και την απιστία της Bibi Khanim, ανακαλύπτεις την αλληλογραφία του Leonardo da Vinci, στέκεσαι στις αδυναμίες του εκπορθητή της Ασίας Αλέξανδρου και στην αμετροέπεια της Θαΐδος, αποκαλύπτεις τη διάνοια του Φαραώ Ακενατόν, γνωρίζεις τη μεγαλοσύνη του σάχη Abbas, το φιλόδοξο έργο του Suleiman του Νομοθέτη, τη χλιδή στη ζωή της αυτοκράτειρας Ευγενίας, την αγωνία του αρχιτέκτονα Hayruddin, την επινοητικότητα της Shéhérazade, την επιμονή του Ferdinand de Lesseps, την αφοσίωση της Inessa Armand, την αποφασιστικότητα του Nasser- εξοργίζεσαι με την καταστροφική μανία του υιού Έλγιν, ακολουθείς την Gertrude Bell στις περιπλανήσεις της, καρδιοχτυπάς με την αυτοθυσία του Deniz Gezmis, με το συνταρακτικό τέλος της Felani, με τη θλιβερή ζωή της Fanny Kaplan, με την ανίερη πράξη του Ηρόστρατου, με την αξεπέραστη δημιουργικότητα του Bahai al Din, με το τέλος της δούλας-σουλτάνας Shejar κ.α....

 

 

https://www.ianos.gr/pub/media/Persons/0/0/0061448.jpgΗ Βάνα Χαραλαμπίδου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε στο Οικονομικό Τμήμα της Ν.Ο.Ε του Α.Π.Θ. Εργάστηκε ως δημοσιογράφος από το 1981 για μια εικοσαετία στην εφημερίδα Θεσσαλονίκη, από το 1986 στο ραδιόφωνο της ΕΡΤ3 και από το 1994 επί έντεκα χρόνια ως Προϊσταμένη Προγράμματος του 9.58 FM, του πολιτιστικού ραδιοφώνου της ΕΡΤ3. Είναι μέλος της Ε.Σ.Η.Ε.Μ.-Θ. από το 1986. Άλλα βιβλία της: Δώδεκα χρόνια αρχαιολογικό ρεπορτάζ για τη Μακεδονία και τη Θεσσαλονίκη 1981-1992, (Εκδόσεις Διαγωνίου 1994), Στων Ελλήνων τις Κοινότητες (Εξάντας 1996), Πρόσωπα: 24 συνεντεύξεις (Εκδόσεις Εντευκτηρίου 1996), Τόποι του μύθου και της ιστορίας, (Μεταίχμιο 2006). Το βιβλίο του Κωστή Μοσκώφ, Στα όρια του έρωτα και της ιστορίας (9.58 FM και Ιανός 1998) αποτελεί απομαγνητοφώνηση εκτενούς συνέντευξής της. Κείμενό της πλαισιώνει το φωτογραφικό λεύκωμα Όλυμπος - Νάουσα, του Άρι Γεωργίου (Άγρα 2003).

Δεν υπάρχουν σχόλια: