Διονύσης Τεμπονέρας: Επτά ερωτήματα για το νέο ασφαλιστικό

9-12 λεπτά

---

Το νέο ασφαλιστικό, ονομάστηκε «Μεταρρύθμιση για την Νέα Γενιά». Ο Πτωχευτικός Νόμος ονομάστηκε «Δεύτερη Ευκαιρία». Το εργασιακό νομοσχέδιο πήρε τον τίτλο, «Για την Προστασία της Εργασίας». Η Κυβέρνηση συνεχίζει «ανέμελη», αλλά σύντομα ο λαός, θα την προσγειώσει στην πραγματικότητα.

Το νομοσχέδιο για το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης, που προβλέπει τη μετάβαση από το μεικτό διανεμητικό σύστημα, στο νέο, αμιγώς, κεφαλαιοποιητικό σύστημα προκαθορισμένων εισφορών, έχει τεθεί σε διαβούλευση και η κυβέρνηση, όπως έκανε και με τον νέο εργασιακό «νόμο Χατζηδάκη»(ν.4808/2021), συνεχίζει να κάνει το «άσπρο μαύρο».

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, παρουσιάζει η πρόσφατη ανακοίνωση(1.7.2021) του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, σύμφωνα με την οποία, επιχειρείται μια ξεκάθαρη προσπάθεια, διαστρέβλωσης της πραγματικότητας.

Τα ερωτήματα όμως προς το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, παραμένουν πολύ συγκεκριμένα:

Ερώτημα 1ο

Ο κ. Χατζηδάκης, εμφανίζεται απόλυτα βέβαιος(!) ότι, με βάση τις αναλογιστικές μελέτες, που «παρήγγειλε» το ίδιο το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, οι μελλοντικές επικουρικές συντάξεις θα αυξηθούν! Αναφέρει χαρακτηριστικά ότι, «η μηνιαία επικουρική σύνταξη ασφαλισμένου με μέσο ετήσιο μισθό 14.000 ευρώ και 40 έτη ασφάλισης ανέρχεται σήμερα σε 235 ευρώ και μπορεί να φτάσει στα 326 ευρώ! Προφανώς η κυβέρνηση θα είχε «προβλέψει» και μια δεκαετία πριν, την μείωση των κύριων και επικουρικών συντάξεων, που η ίδια προκάλεσε, με την σχετική νομοθεσία(ν.4093/12)!Η κυβέρνηση εμπαίζει τους συνταξιούχους και εμφανίζεται ως προστάτιδα των μελλοντικών συντάξεων, ξεχνώντας τα «εγκλήματα», που ή ίδια προκάλεσε, στα εισοδήματα των συνταξιούχων, με διατάξεις, που μάλιστα παραβίασαν το Σύνταγμα και μερικώς μόνο, έχει αποκαταστήσει μέχρι σήμερα.

Αλήθεια, οι αναλογιστικές μελέτες που παρήγγειλε ο κ. Βρούτσης, πριν από 1,5 έτος και παρουσίαζαν το ασφαλιστικό σύστημα, ως «βιώσιμο και επαρκές» τι απέγιναν; Ποιον να πιστέψουμε, τον κ. Βρούτση του 2020 ή τον κ. Χατζηδάκη του 2021;

Ερώτημα 2ο

Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι, «στις περισσότερες χώρες του ΟΟΣΑ πάνω από το 50% των εργαζομένων καλύπτεται συμπληρωματικά από κάποιο κεφαλαιοποιητικό πρόγραμμα ασφάλισης». Αναφέρονται ενδεικτικά, ως χώρες-παραδείγματα, η Γαλλία, το Βέλγιο, η Δανία, η Γερμανία κλπ. Πρόκειται για την γνωστή «καραμέλα» περί «βέλτιστων πρακτικών της Ευρώπης» που τόσο χυδαία, χρησιμοποιήθηκε για να περάσει και ο εργασιακός νόμος. Αυτό που δεν λέει όμως ο κ. Χατζηδάκης είναι ότι, όλες αυτές οι χώρες, ποτέ δεν επιχείρησαν μετάβαση από το ένα σύστημα στο άλλο, ώστε να έχουν να αντιμετωπίσουν, το περίφημο «κόστος μετάβασης», που μπορεί να αγγίξει, τα 78 δις ευρώ! Οι ανωτέρω χώρες, δημιούργησαν εξαρχής κεφαλαιοποιητικά συστήματα, που βασίστηκαν σε συλλογικές διαπραγματεύσεις με ισχυρούς μισθούς, με συστήματα αυτοδιαχείρισης των Ταμείων από τους εργαζόμενους κλπ. Το «μελάνι» του νόμου 4808/2021, που σάρωσε τις συλλογικές συμβάσεις και τις συνδικαλιστικές ελευθερίες, συστατικά στοιχεία, των επαγγελματικών συστημάτων ασφάλισης, δεν έχει στεγνώσει ακόμα. Οι ανωτέρω χώρες δεν έχουν ούτε ανεργία στο 17%, ούτε έζησαν υπο-κατώτατους μισθούς πείνας, σαν αυτούς που κατασκεύασε η κυβέρνηση της ΝΔ. Στηρίζονται σε ισχυρό κοινωνικό κράτος, σαν αυτό που θέλει να διαλύσει η κυβέρνηση. Το ερώτημα λοιπόν είναι απλό: Δεσμεύεται η κυβέρνηση, να επαναφέρει τις ΣΣΕ, να αυξήσει τον κατώτατο μισθό, να αποκαταστήσει το δικαίωμα της απεργίας, να πληρώσει τα αναδρομικά, στους συνταξιούχους, να λύσει το μπάχαλο με τις εκκρεμείς συντάξεις, για να μπορούμε να πιστέψουμε ότι, θέλει όντως να μας «κάνει Ευρώπη»;

Ερώτημα 3ο

Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι, το κόστος της «μεταρρύθμισης» είναι 6 δισ. ευρώ για μια περίοδο σχεδόν 50 χρόνων. Δηλαδή 120 εκατ. ευρώ τον χρόνο! Τα 78δίς που προβλέπουν οι σχετικές αναλογιστικές μελέτες «κάνει πως δεν τα είδε». Στο ερώτημα που θα βρεθούν τα χρήματα, για να καλυφτεί το υπέρογκο κόστος, η απάντηση είναι: από το «μέρισμα ανάπτυξης» που θα δημιουργηθεί και τα χρήματα που πέσουν στην ελληνική οικονομία. Δεν είναι σοβαρή αντιμετώπιση αυτή. Για ποιο λόγο να καταρτίζουμε τότε οικονομικούς προϋπολογισμούς, όταν οι χρηματοδοτικές ανάγκες του κράτους, μπορούν να λυθούν από την ανάπτυξη που ΘΑ έρθει, με το πάτημα ενός κουμπιού; Γιατί σταμάτησε να ισχυρίζεται η κυβέρνηση ότι «κεφάλαια ύψους 100 δισεκατομμυρίων ευρώ, θα επενδυθούν στην ελληνική οικονομία με το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης» όπως έλεγε πριν, από μερικούς μήνες; Ποιος αλήθεια πιστεύει, σε μια «αφελληνισμένη» ιδιωτική ασφαλιστική αγορά, στην οποία κυριαρχούν οι ξένες πολυεθνικές, που δεν υπακούν σε περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων (βάσει κοινοτικού δικαίου), ότι τα κεφάλαια αυτά θα επενδυθούν στην χώρα; Πώς σκοπεύει να κρατήσει τις εισφορές των εργαζομένων, η κυβέρνηση, στην εγχώρια οικονομία;

Ερώτημα 4ο

Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι δεν προχωράει «στην ιδιωτικοποίηση του συστήματος». Απλά, λέει ότι, «οι ασφαλισμένοι θα επιλέγουν το επενδυτικό τους προφίλ». Ποιος ρώτησε άραγε τους ασφαλισμένους, αν θέλουν να γίνουν «επενδυτές με το ζόρι»; Ποιες γνώσεις έχει ο εργαζόμενος για την χρηματαγορά και με ποια κριτήρια θα επιλέξει, το επιθετικό ή μη προφίλ επενδύσεων; Θα υπάρχει προμήθεια στους διαχειριστές κεφαλαίων; Θα είναι αυτοί ιδιωτικές εταιρίες, που θα επενδύουν με μηδενικό για εκείνες, ρίσκο; Ισχύει ότι, οι ασφαλισμένοι θα φέρουν τον κίνδυνο των αποδόσεων; Τι προσφέρουν οι διαχειριστές-μεσάζοντες, στις συντάξεις των ασφαλισμένων και ποια η ευθύνη τους αν από «απλή αμέλεια» εκτιμήσουν κακώς(!) την ΄΄χρηματιστηριακή συγκυρία΄΄; Υπάρχουν ανάλογα παραδείγματα σε χώρες που τα συστήματα αυτά κατέρρευσαν, παρά το γεγονός ότι, οι χώρες αυτές είναι πρότυπο, στα συστήματα εταιρικής διακυβέρνησης (βλ.AIG στις ΗΠΑ);

Ερώτημα 5ο

Σε άλλη αποστροφή, η κυβέρνηση λέει ότι, «δεν θα αλλάξει απολύτως τίποτε, για τους σημερινούς ασφαλισμένους. Επιπροσθέτως, το όποιο δημοσιονομικό κόστος δημιουργηθεί στο σημερινό σύστημα, θα καλυφθεί από τον προϋπολογισμό, έτσι ώστε να μην επηρεαστεί καθόλου το ύψος των επικουρικών συντάξεων των σημερινών ασφαλισμένων». Δεν υπάρχει μεγαλύτερη παραδοχή ότι, η νέα γενιά, θα κληθεί να πληρώσει τα «πειράματα» της κυβέρνησης της ΝΔ, δύο φορές. Μία, για να πάρει η ίδια σύνταξη και να σχηματιστεί το αποθεματικό κεφάλαιο και μία ως φορολογούμενη, για να πληρώσει τις συντάξεις, των σημερινών και μελλοντικών συνταξιούχων. Αυτό δεν είναι ο ορισμός, όχι της αλληλεγγύης, αλλά της «σύγκρουσης των γενεών»; Στο ίδιο χωρίο, ο Υπουργός Εργασίας, αναφέρει ότι «το κράτος παρέχει εγγύηση ότι η σύνταξη δεν θα είναι χαμηλότερη από τις εισφορές που κατέβαλαν, συν τον πληθωρισμό». Ας μας δώσει λοιπόν ένα παράδειγμα το υπουργείο, με επιστροφή των εισφορών(με ρεαλιστικούς δείκτες) για να διαπιστώσουμε ποια θα είναι η επικουρική σύνταξη ενός χαμηλόμισθου με σημερινές τιμές. Σήμερα, η επικουρική σύνταξη 15ετίας για ένα μισθωτό των 650 ευρώ είναι 45 ευρώ. Θα ισχύει το ίδιο και με το νέο σύστημα; Τι θα συμβεί με τις συντάξεις αναπηρίας και θανάτου; Ποια θα είναι η κατώτατη σύνταξη, για να μην καταλήξουμε σε επικουρικές των 10 ή 20 ευρώ;

Ερώτημα 6ο

«Τα μέλη του ΔΣ του νέου Ταμείου Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (ΤΕΚΑ) διώκονται τόσο για δόλο, όσο και για βαριά αμέλεια» λέει το αρμόδιο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Δηλαδή, εκτός από την ακραία περίπτωση που θα πιαστούν με τη γίδα στην πλάτη -π.χ. αν πιαστούν με μίζες για να ρίξουν τις εισφορές σε συγκεκριμένα επενδυτικά πακέτα μετοχών ή ομολόγων-, τα στελέχη του ιδιωτικού επικουρικού θα απολαμβάνουν το «ακαταδίωκτο», ακόμη κι αν ρίξουν στα βράχια τις εισφορές και τις μελλοντικές συντάξεις. Συνεπώς κανείς ασφαλισμένος δεν θα δικαιούται να διεκδικήσει αποζημίωση για τις ζημιές που ενδέχεται να υποστεί ο ασφαλιστικός «κουμπαράς» του. Η απλή αμέλεια, γεννάει την υποχρέωση αποζημίωσης, ναι ή όχι; Ισχύει ότι στην παρ. β του άρθρου 19 του νομοσχεδίου, προβλέπεται ότι τα μέλη του ΔΣ του ΤΕΚΑ «δεν υπέχουν αστική ευθύνη έναντι ιδιωτών για πράξεις που σχετίζονται με την άσκηση των καθηκόντων τους»; Αν ένα μέλος του ΔΣ εγκρίνει την διάθεση των κεφαλαίων, σε μια αφερέγγυα χρηματιστηριακή εταιρία και οι εισφορές «κάνουν φτερά», θα έχει το μέλος του ΔΣ αστική ευθύνη αποζημίωσης, απέναντι στους ασφαλισμένους για πράξεις ή παραλείψεις του; Αν δεν υπάρχει το ακαταδίωκτο για ποιο λόγο θεσπίζεται η συγκεκριμένη διάταξη; Ποια ανάγκη εξυπηρετεί;

Ερώτημα 7ο

Αναρωτιέται η κυβέρνηση: «Μα ποιος μπορεί να αρνηθεί το δημογραφικό πρόβλημα και τη γήρανση του πληθυσμού;». Ο κ. Χατζηδάκης δεν μπορεί να χρησιμοποιεί το δημογραφικό ως πρόσχημα για να επιβάλλει το κεφαλαιοποιητικό σύστημα εις βάρος των ασφαλισμένων και του δημοσίου συμφέροντος. Αποτελεί εξάλλου υποκρισία να επικαλείται το δημογραφικό, ενώ με δικό του νόμο(4808/2021) μειώνει τις αποδοχές των εργαζομένων(βλ. υπερωρίες), καταργεί τις ΣΣΕ, διευκολύνει τις απολύσεις και ρίχνει τα μεροκάματα, με δραματικές συνέπειες για τα έσοδα των Ασφαλιστικών Ταμείων. Η κυβέρνηση με την κατάργηση της Κυριακάτικης αργίας και την ελαστικοποίηση-κατάργηση του 8ώρου έχει την αίσθηση ότι, βοηθάει τα νέα ζευγάρια να τεκνοποιήσουν; Βοηθάει στην επίλυση του δημογραφικού προβλήματος;

Το νέο ασφαλιστικό, ονομάστηκε «Μεταρρύθμιση για την Νέα Γενιά». Ο Πτωχευτικός Νόμος ονομάστηκε «Δεύτερη Ευκαιρία». Το εργασιακό νομοσχέδιο πήρε τον τίτλο, «Για την Προστασία της Εργασίας».

Η Κυβέρνηση συνεχίζει «ανέμελη», αλλά σύντομα ο λαός, θα την προσγειώσει στην πραγματικότητα.

Ο Διονύσης Τεμπονέρας είναι Δικηγόρος – Εργατολόγος

ΑΠΟ ΤΟ IEIDISEIS.GR