20+1 βιβλία ελληνικής λογοτεχνίας για το καλοκαίρι
του Γιάννη Ν. Μπασκόζου
Περιοδικό Ο Αναγνώστης
Προτείνω βιβλία ελληνικής πεζογραφίας για το καλοκαίρι, τα περισσότερα ολιγοσέλιδα, με ποικίλη θεματολογία, χαρακτηριστικούς ήρωες και ευφάνταστες καταλήξεις. Η ελληνική λογοτεχνία δεν έχει να ζηλέψει πολλά από αυτή των αλλόγλωσσων συγγραφέων. Επιπλέον μάς συνδέουν με οικείες καταστάσεις, συνήθειες και απρόοπτα του ελληνικού βίου. Πολλά από τα προτεινόμενα προέρχονται από γνωστούς και βραβευμένους συγγραφείς αλλά συστήνονται και αρκετοί νεότεροι πεζογράφοι, άξιοι δίπλα στους παλαιότερους.
Γιώργος Μητάς, Τα δύο δώρα, Στερέωμα
Νουβέλα εξαιρετική, αισθαντική, με ξεχωριστό προσωπικό ύφος. Το θέμα του ο ανολοκλήρωτος έρωτας. Θέμα συγκλονιστικό που διαπερνά την παγκόσμια λογοτεχνία με σημαντικές κορυφώσεις, και για μένα κορυφαία Η αισθηματική αγωγή του Φλωμπέρ. Ένα εσωστρεφές αγόρι ερωτεύεται δυνατά αλλά η συγκυρία και αργότερα η ασθενικότητά του τον απομακρύνει από τα αντικείμενα του πόθου του. Αποφασίζει να υψώσει τοίχο απέναντι σε οτιδήποτε ερωτικό μέχρι που η επιθυμία επιστρέφει στο πρόσωπο μιας νεαρής συναδέλφου του. Την τελευταία θα διεκδικήσει και θα κατακτήσει χωρίς κόπο ένας καλός του φίλος. Η δυστυχία του θα μετατραπεί σε δύναμη και θα του φανερώσει μια νέα πτυχή της ζωής, εξίσου ερωτεύσιμη. Αισθηματική πραγματεία πάνω στα κέρδη και τις ήττες μιας κανονικής ζωής με ένα ύφος απαράμιλλα ταιριαστό με το αντικείμενο του θέματος.
Βρες το εδώ
Έλενα Χουζούρη, Στη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού, Πατάκης
Δυο αδέλφια από αριστερή οικογένεια ακολουθούν χωριστούς δρόμους. Ο μεγάλος, ο Τάσος, θα ενταχθεί στο κομμουνιστικό κόμμα και θα γίνει ένα γρανάζι στον μηχανισμό. Ο μικρός, ο Αντρέας, επονομαζόμενος και Άτακτος περνάει στις παράνομες εξτρεμιστικές ομάδες. Ανάμεσά τους ένας κοινός φίλος, ο Δημήτρης, δημοσιογράφος, πρώην κομμουνιστής, αλκοολικός με σημαντική θέση σε πολιτική εφημερίδα προοδευτικών αποχρώσεων. Σε μία έφοδο της αστυνομίας θα δολοφονηθεί από αστυνομικούς ο Αντρέας. Ο δημοσιογράφος θα συγκλονιστεί και θα βυθιστεί στο παρελθόν προσπαθώντας να καταλάβει την πορεία του Αντρέα. Η Ε.Χ. με τη σειρά της βυθίζει το συγγραφικό της νυστέρι στο παρελθόν της αριστεράς στην μεταπολιτευτική Ελλάδα. Οι δύο επιζήσαντες χαρακτήρες θα αναμετρηθούν με το «ένδοξο» παρελθόν, θα ανασύρουν στη μνήμη τους απέλπιδες μάχες, πικρές διαψεύσεις, στενά όνειρα που εξαντλήθηκαν μέσα στην επέλαση του κανονικού. Ρέκβιεμ για μια εποχή από μια δυνατή πένα.
Βρες το εδώ
Μάρκος Κρητικός, Το μπλουζ της πεταλούδας, Μεταίχμιο
Αθηναϊκό αστυνομικό μυθιστόρημα. Ο Μάρκος Κρητικός μετά τον περίφημο «Μάρκο», τον πρώην τραπεζικό, ροκά και τεμπέλη που οι φόνοι κολλάνε πάνω του σαν μύγες δημιούργησε έναν νέο ήρωα: ο ντετέκτιβ Μίλτος Οικονόμου στην δεύτερη περιπέτεια του συστήνεται ως πρώην αστυνομικός που προσπαθεί να αναπτύξει τις δουλειές του γραφείου ερευνών που διευθύνει. Μια μικρουπόθεση – να βρει την κόρη μιας πλούσιας – θα τον οδηγήσει στα σκοτεινά μονοπάτια του αθηναϊκού υποκόσμου που συνδέεται με κυκλώματα ναρκωτικών και πορνείας. Σημασία δεν έχει τόσο η ιστορία όσο το ύφος του συγγραφέα και το κλίμα μέσα στο οποίο εξελίσσονται τα γεγονότα. Ο Μίλτος Οικονόμου, είναι χαμένο κορμί αλλά με αρχές, ευαίσθητος, πότης και λάτρης κυρίως της ροκ και των μπλουζ, τραγούδια που συνοδεύουν τους κυρίως χαρακτήρες σαν μουσική υπόκρουση νουάρ ταινίας.
Βρες το εδώ
Βαγγέλης Ραπτόπουλος, Ό,τι καλύτερο μου έχει συμβεί, Κέδρος
Ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος πιάνει το νήμα από το αυτοβιογραφικό προηγούμενο μυθιστόρημα του με τον τίτλο Φίλοι και για άλλη μια φορά εμπνέεται από τη ζωή του. Έχει μεγαλώσει, δεν είναι το αλάνι του Περιστερίου, ούτε ο φέρελπις συγγραφέας. Είναι ώριμος πεζογράφος πια και το σύντομο αυτό βιβλίο είναι ένας πρώτος απολογισμός (επιλεκτικός, όπως ο ίδιος γράφει) των πεπραγμένων του. Δεν είναι εύκολο να βουτάς την πένα στο μελανοδοχείο της ζωής σου. Απαιτεί ειλικρίνεια, ψυχικό σθένος να αντιμετωπίσεις πιθανά φαντάσματα του παρελθόντος και φυσικά ευθυκρισία, όσο σου επιτρέπει ο χαρακτήρας σου. Θα ρωτήσετε γιατί να το διαβάσει κάποιος; Απαντώ: ο Ραπτόπουλος είναι απόλυτα κοινωνικό ον, αυτοβιογραφούμενος σκιτσάρει εποχές, γεγονότα, τάσεις που ήρθαν και έφυγαν, αισθήματα που μεγάλωσαν και ατρόφησαν, αλλά και αγάπες που ήρθαν για να μείνουν. Ανάμεσά τους βρίσκεται πάντα το βιβλίο και η γραφή – οι σκέψεις ενός συγγραφέα έχουν πάντα την δική τους γοητευτική ιδιαιτερότητα.
Βρες το εδώ
Μαρία Ξυλούρη, Πέτρινα πλοία, Μεταίχμιο
Διηγήματα ενιαίου ύφους με επίκεντρο τη θάλασσα και τον περίκλειστο χώρο των νησιών. Η Μαρία Ξυλούρη δημιουργεί με προσωπικό ύφος (κάπως διαφορετικό από τα προηγούμενα μυθιστορήματά της) με ένταση και έμφαση στη δημιουργία άλλων κόσμων. Οι βασικές έννοιες που διαπερνούν τα διηγήματα είναι η απώλεια, η απουσία, το άπιαστο σε κόσμους ουτοπικούς, εφιαλτικά παραμυθένιους. Βυθισμένα πλοία, ναυαγοί, νησιά ανύπαρκτα, σκληρά και απόκοσμα συστήνουν το σκηνικό της. Οι άνθρωποι αγωνίζονται ενάντια σε μια άγνωστη μοίρα ή χάνονται χωρίς εξήγηση μέσα σε τυφλά πεπρωμένα. Τα πέτρινα πλοία είναι ένα είδος «τοτέμ» που άνθρωποι έστηναν γύρω από τους τάφους με πέτρες σε σχήμα καραβιού, με σκοπό να πάνε τους νεκρούς στον άλλο κόσμο. Τα καλύτερα παραμύθια ήταν πάντα σκληρά και η Μ.Ξ. μοιάζει να έλκεται από αυτή την παράδοση.
Βρες το εδώ
Ειρήνη Κίτσιου, Το φίδι του Πλίνιου, Αντίποδες
Διηγήματα μιας εσωτερικής περιήγησης παρά το ότι πολλά από αυτά κινούνται στο εξωτερικό περιβάλλον. Τα μικρά κείμενα της Ε.Κ. δεν έχουν συγκεκριμένη μορφή. Συνήθως αρχίζουν με μια βόλτα ή ένα μικρό επεισόδιο που γίνεται αφορμή να ξεδιπλωθούν σκέψεις, συγκρίσεις, αισθήματα. Ένας ζωγράφος περιπλανιέται στα βουνά της Κόνιτσας, έχει εμμονές με το φως και τη ζωγραφική ενώ στο μυαλό του «τρέχουν» οι μουσικές του Τσαικόφσκι, του Μπαχ, του Μπετόβεν μέχρι και τα μπλουζ του Βαν Μόρισον. Θα θυμηθεί μια φωτογραφία ενός κυνηγού που έχει σκοτώσει έναν λύκο και συνειρμικά θα τη συσχετίσει με τη φιγούρα του Αγίου Βαρθολομαίου από τον Μιχαήλ Άγγελο στην Καπέλα Σιστίνα. Μια εγχείρηση χολής θα γίνει αφορμή να ξεφύγει το μυαλό της αφηγήτριας και να δώσει εικόνες και αισθήματα, σε μια συνειρμική ροή που έρχεται, όπως έχει σημειώσει ο Γ. Αράγης, από την παράδοση του δικού μας μοντερνισμού, ενός Σκαρίμπα ή ενός Πεντζίκη. Οι ιστορίες της Ε.Κ. εκτρέπουν τον αναγνώστη συνεχώς σε άγνωστα μονοπάτια με οδηγό το λογοτεχνικό της αισθητήριο.
Βρες το εδώ
Παντελής Μπουκάλας, Το μάγουλο της Παναγιάς, Αυτοβιογραφική εικασία του Γεωργίου Καραϊσκάκη, Άγρα
Είναι δύσκολο να μυθιστορικοποιήσεις μια μορφή που ανήκει στην ιστορία, χρόνια πολλά πίσω στη μνήμη και την οποίαν θρύλοι και ιδεολογίες την έχουν φορτώσει με μαλάματα. Ο Π.Μπουκάλας καταφέρνει όμως σε αυτό το θεατρικής μορφής μυθιστόρημα να βιογραφήσει «ζωντανά» τον Γεώργιο Καραϊσκάκη, έναν από τους πιο χαρακτηριστικούς ηγέτες της ελληνικής επανάστασης. Νόθος γιος της αποδιοπομπαίας καλόγριας, άτακτος, ένοπλος σε όλη σχεδόν τη ζωή του, ελευθερόστομος, σκληρός μαχητής και κυρίως στρατηγικός νους πάλλεται από το μήνυμα της ελευθερίας. Ο Π.Μ. στήνει το θεατρικό του βάζοντας δίπλα στον πολεμιστή τον προσωπικό του γραμματικό Δημήτρη Αινιάν. Συζητάνε μεταξύ τους σα να έχουν τελειώσει όλα και αναθυμούνται σκηνές του αγώνα και πρόσωπα, τα οποία ο Καραϊσκάκης σχολιάζει με τον δηκτικό, θυμόσοφο αλλά περήφανο τρόπο που τον χαρακτήριζε έχοντας όμως (συγγραφική αδεία) την ύστερη γνώση της ιστορίας. Απολαυστικό!.
Βρες το εδώ
Πάνος Κουτρουμπούσης, Το κεντράκι του Ταρζάν και άλλα παραμύθια, Απόπειρα
Ο Ταρζάν έχει ανοίξει ταβέρνα στη Ζούγκλα, «Εξοχικόν Κέντρο ο Λόρδος». Η Τζέην τον έχει χωρίσει γιατί δεν πήγε στην αποφοίτηση του γιου τους Μπόϊ στο Λονδίνο και αυτός ζει πια με την πανέμορφη ιθαγενή Λα. Το μαγαζί διαθέτει μουσική live από τον Γιάννη Τσανάκα ή αλλιώς Καϊμακ Μπέη που το ρεπερτόριο του αποτελείται από παλιά καλά λαϊκά και ελαφρά τραγούδια του μεσοπολέμου. Πελάτες είναι μηχανικοί ορυχείων, πραματευτάδες, κυνηγοί πετρελαίου, μπίζνεσμεν με τσαλακωμένα άσπρα πουκάμισα αλλά και περαστικοί από άλλες πόλεις και λιμάνια. Μαζί τους ιθαγενείς από τους Μπούντζα και τους Μ΄μπάκα- μαντζά. Αυτή είναι μία από τις ιστορίες του Π.Κ. όπου οι κοινωνίες παραμορφώνονται δημιουργικά μέσα από καλειδοσκοπικές επιλογές. Μπείτε στον κόσμο ενός εκ των πρώτων υπερρεαλιστών, του Πάνου Κουτρουμπούση, θα συναντήσετε τις πιο ευφάνταστες, δημιουργικές, δυστοπικές και ταυτόχρονα γελαστικές ιστορίες στο σώμα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας.
Βρες το εδώ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου