ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΑΣΚΙ

ΑΣΚΙ Newsletter   # 15

---

Έκθεση "Αλληλεγγύη και Αντίσταση" Η στήριξη της ελληνικής αντίστασης ενάντια στη στρατιωτική χούντα από τα γερμανικά κόμματα, συνδικάτα και πολιτικά ιδρύματα (1967-1974) Διοργάνωση: ΑΣΚΙ - Friedrich Ebert Stiftung Διάρκεια έκθεσης: 17 Απριλίου - 4 Μαΐου 2018 Εγκαίνια: 17 Απριλίου, 6.30 μ.μ. Πολιτιστικό Κέντρο «ΜΕΛΙΝΑ», Ηρακλειδών 66 & Θεσσαλονίκης, 11851 (Αθήνα - Θησείο) 50 χρόνια και πλέον από το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967, η έκθεση επικεντρώνεται στον ξεχασμένο εν πολλοίς αγώνα των  χιλιάδων Ελλήνων μεταναστών και μεταναστριών στη  Δυτική Γερμανία εναντίον του δικτατορικού καθεστώτος στην Αθήνα. Παράλληλα αναδεικνύει  την υποστήριξη που παρείχε η γερμανική κοινή γνώμη στις ελληνικές αντιδικτατορικές δράσεις: γερμανικά  κόμματα, συνδικάτα, πολιτικά ιδρύματα, μέσα ενημέρωσης στάθηκαν αλληλέγγυα και στήριξαν έμπρακτα τον αντιδικτατορικό αγώνα, συμβάλλοντας στον διεθνή αποκλεισμό της χούντας. Η έκθεση αποτίει φόρο τιμής στην ελληνική αντίσταση και παράλληλα επιδιώκει να στρέψει το βλέμμα - στη συγκυρία της  σημερινής πολιτικής και οικονομικής κρίσης - σε μια άγνωστη αλλά αξιομνημόνευτη σελίδα των ελληνογερμανικών σχέσεων.

Περιοδικό Κριτική (1959-1961): Ψηφιακή έκδοση Η Κριτική (1959-1961) υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα μεταπολεμικά πολιτιστικά περιοδικά. Με εκδότη τον ποιητή και κριτικό Μανόλη Αναγνωστάκη, το περιοδικό που εκδιδόταν στη Θεσσαλονίκη διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στη διαμόρφωση των ανανεωτικών ιδεών και των νεωτερικών αντιλήψεων για τη λογοτεχνία και τις τέχνες. Ανάμεσα στους συνεργάτες της βρίσκουμε τους Ν. Αναγνωστάκη, Μ. Λαμπρίδη, Γ. Δάλλα, Ε. Βακαλό, Π. Θασίτη, Τ. Σινόπουλο, Π. Μουλλά, κ.ά. Ο κριτικός και δοκιμιακός λόγος του περιοδικού υπήρξε αποστασιοποιημένος από την επίσημη κομματική αντίληψη για τη λογοτεχνία, με έντονη αμφισβήτηση απέναντι στον σοσιαλιστικό ρεαλισμό, τον ζντανοφισμό και τη «στρατευμένη τέχνη». Στις σελίδες της, όπου κυριαρχεί ο λόγος των κριτικών και λογοτεχνών της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς, αποτυπώθηκαν οι σημαντικότερες ιδεολογικές και αισθητικές αναζητήσεις των αρχών της δεκαετίας του ’60, κυρίως σε ό,τι αφορά τη σταδιακή εξοικείωση του αναγνωστικού κοινού με τα ρεύματα του καλλιτεχνικού μοντερνισμού αλλά και του δυτικού μαρξισμού. Εκτός από την κίνηση των ιδεών της νεοελληνικής μεταπολεμικής περιόδου, Κριτική έδειξε ενδιαφέρον και για τη μετάφραση σημαντικών θεωρητικών κειμένων από τον ευρωπαϊκό χώρο (πχ. Ρολάν Μπαρτ, Γκέοργκ Λούκατς). Παρά τη σύντομη διάρκεια της παρουσίας της, και παράλληλα με την Επιθεώρηση Τέχνης, η συμβολή της Κριτικής στην πολιτισμική παρέμβαση της Αριστεράς υπήρξε αποφασιστική, καθώς στις σελίδες της αποτυπώθηκαν αναζητήσεις και προβληματισμοί, που υπερέβαιναν κατά πολύ την «περιφερειακή» προέλευσή της. Για να περιηγηθείτε στα τεύχη του περιοδικού, πατήστε ΕΔΩ

Περιοδικό Η Συνέχεια (1973): ψηφιακή έκδοση Η Συνέχεια (1973) ήταν το σημαντικότερο περιοδικό λογοτεχνίας, κριτικής και ιδεών που κυκλοφόρησε την περίοδο της δικτατορίας. Το περιοδικό αποτελεί, κατά κάποιο τρόπο,  συνέχεια της αντιδικτατορικής έκδοσης των Δεκαοχτώ Κειμένων (1970), των Νέων Κειμένων και των Νέων Κειμένων 2 (1971) από τις εκδόσεις Κέδρος της Νανάς Καλλιανέση. Εκδόθηκαν 8 τεύχη από τον Μάρτιο ως τον Οκτώβριο του 1973. Τα γεγονότα του Πολυτεχνείου υπήρξαν, και σε αυτή την περίπτωση, καταλυτικά. Υπεύθυνοι έκδοσης ήταν οι κριτικοί και συγγραφείς Αλέξανδρος Κοτζιάς, Δ.Ν. Μαρωνίτης και Αλέξανδρος Αργυρίου. Με την κυκλοφορία του πρώτου τεύχους συνελήφθη ο ένας από τους τρεις εκδότες (Δ. Ν. Μαρωνίτης) και στη συνέχεια την ίδια τύχη είχαν και άλλοι στενοί συνεργάτες του περιοδικού (Π. Ζάννας, Δ. Τσάτσος, Γ. Πεσμαζόγλου, Α. Πεπονής). Το περιοδικό έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην κριτική της λογοτεχνίας, του κινηματογράφου, του θεάτρου αλλά και γενικότερα της πνευματικής και πολιτικής επικαιρότητας, ανοίγοντας συζητήσεις για τον ρόλο του πανεπιστημίου και των διανοουμένων. Πολύ σημαντική και ενδεικτική του πολυφωνικού χαρακτήρα της Συνέχειας ήταν η στήλη της «Πολυκριτικής». Στη Συνέχεια προδημοσιεύτηκε απόσπασμα από το Κιβώτιο του Άρη Αλεξάνδρου, μεταφράστηκε ο Μπόρχες στα ελληνικά από τον Γ.Π. Σαββίδη και ο Μάρκες από τον Βαλτινό. Η σημασία του περιοδικού συνίσταται στο ότι κατόρθωσε, συνεχίζοντας τη διανοητική γραμμή των Δεκαοχτώ Κειμένων, να συσπειρώσει γύρω της ανθρώπους από όλο το δημοκρατικό πολιτικό φάσμα με κοινό στοιχείο την αντιδιδακτορικό αγώνα και την πίστη στον κοινοβουλευτισμό. Η Συνέχεια λειτούργησε ως εργαστήρι ιδεών αλλά και ως πρόδρομος για τις ευρύτερες πολιτισμικές διεργασίες της Μεταπολίτευσης. Για να περιηγηθείτε στα τεύχη του περιοδικού, πατήστε ΕΔΩ

Αρχεία στα ΑΣΚΙ: Αρχείο Γιάννη Καλαϊτζή Στις 2 Μαρτίου 2018 η Μύρινα Καλαϊτζή και η Γεωργία Καζαντζίδου κατέθεσαν στα ΑΣΚΙ 16 κούτες και 11 πακέτα με το κύριο σώμα του προσωπικού αρχείου του σκιτσογράφου Γιάννη Καλαϊτζή (1945-2016). Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό σε όγκο και ευρύτητα αρχείο, που περιλαμβάνει τα πρωτότυπα (βασικές κατηγορίες πρωτοτύπων αποτελούν οι πολιτικές γελοιογραφίες σε εμβληματικά περιοδικά και εφημερίδες, τα κόμικς, η σειρά γελοιογραφικών πορτραίτων, οι ρεκλάμες, τα σκίτσα εικονογράφησης άρθρων, κ.ά.), αλλά και μοναδικά δείγματα αναπαραγωγών έργων του κορυφαίου Έλληνα σκιτσογράφου και δημιουργού κόμικς, καθώς και αντίτυπα δημοσιευμένων του βιβλίων και άλμπουμ (προσωπικά, συνεργατικά, εικονογράφηση, εξώφυλλα, κ.ά.). Για τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας η πρόσκτηση του Αρχείου Γιάννη Καλαϊτζή συνιστά ένα εξαιρετικά σημαντικό βήμα, που υπογραμμίζει την διαρκή επέκταση των συλλογών τους. Σηματοδοτεί, δε, τον εμπλουτισμό τους με ένα πολυσχιδές υλικό εικόνας και λόγου, που ευελπιστούμε ότι θα αποτελέσει ζωντανό κομμάτι της ιστορίας των εικαστικών τεχνών στην Ελλάδα, της ιστορίας των κόμικς και της πολιτικής γελοιογραφίας, ότι θα αποτελέσει κομμάτι της νεώτερης πολιτικής ιστορίας της Ελλάδας και, φυσικά, ζωντανό κομμάτι της ιστορίας της Αριστεράς.

ΠροΣχέδια Ιστορίας ΙΙ: 2017-2018 Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας Σαρρή 14, 3ος όροφος για την παρακολούθηση των συναντήσεων είναι αναγκαία η δήλωση συμμετοχής και η ανάγνωση των εισηγήσεων: πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής στο aski@askiweb.gr Από τον Ιανουάριο μέχρι και τον Μάρτιο του 2018 πραγματοποιήθηκαν τέσσερις ακόμη συναντήσεις του νέου κύκλου των ΠροΣχεδίων. Στις 19 Ιανουαρίου η Σίσσυ Τσαβδάρα (υπ. δρ. Πάντειο Πανεπιστήμιο) συνομίλησε με τον Ηλία Νικολακόπουλο (ομότιμο καθ. ΕΚΠΑ) για τις δηλώσεις μετανοίας την περίοδο 1946-1952, στις 9 Φεβρουαρίου η Αιμιλία Βήλου (υπ. δρ. Πάντειο Πανεπιστήμιο) συνομίλησε με τον Γιάννη Μπαλαμπανίδη (πολ. επιστήμονα) για την προγραμματική πρόταση του ΚΚΕ τη δεκαετία του 1980, στις 2 Μαρτίου ο Βασίλης Καρύδης (καθ. Παν. Πελοποννήσου) συνομίλησε με τον Πολυμέρη Βόγλη (αν. καθ. Παν. Θεσσαλίας) για τη λαϊκή δικαιοσύνη στην "Ελεύθερη Ελλάδα" της Κατοχής και στις 16 Μαρτίου ο Γιάννος Κατσουρίδης (δρ. πολ. επ. Παν. Κύπρου) συνομίλησε με τον Κωστή Καρπόζηλο (ιστορικός ΑΣΚΙ) για την παράνομο μηχανισμό λειτουργίας του ΑΚΕΛ την περίοδο 1955-1959. Για να δείτε το πρόγραμμα των συναντήσεων, πατήστε ΕΔΩ

Νέες προσκτήσεις Ιανουάριος 2018 Η οικογένεια Τάσου Παναγιωτόπουλου κατέθεσε στα ΑΣΚΙ συμπλήρωμα του αρχείου του Τάσου Παναγιωτόπουλου με έντυπα της περιόδου της Κατοχής. Ο Γιώργος Γάσσιας κατέθεσε στα ΑΣΚΙ τμήμα του αρχείου του Τμήματος Αθλητισμού του ΣΥΡΙΖΑ, 2003-2004. Ο Δημήτρης Πλουμπίδης κατέθεσε στα ΑΣΚΙ κατάλοιπα από το αρχείο του Μιχαήλ Γούτου  για το θεσμό της υιοθεσίας παιδιών. Ο Νίκος Κατηφόρης κατέθεσε στα ΑΣΚΙ το ημερολόγιο της Κλεαρέτης Δίπλα-Μαλάμου από την περίοδο της Κατοχής. Ο Νίκος Φασουλής κατέθεσε στα ΑΣΚΙ τεκμήρια της ελληνικής κοινότητας της Βεγγάζης, 1969-1979. Ο κύριος Μπούμπουλης κατέθεσε στα ΑΣΚΙ τμήμα της Βιβλιοθήκης του. Βιβλία, αρχειακά τεκμήρια και άλλα έντυπα δώρισαν στα ΑΣΚΙ οι Μυρώδης Αθανασίου, Ζωή Αρσένη, Βίκυ Κουσκουνά, Ευγενία Λουπάκη, Δήμητρα Σαμίου, Τάσος Τρίκκας και Νίκος Χατζηκυριάκος. Ψηφιακές αναπαραγωγές τεκμηρίων για το Ψηφιακό Μουσείο Μακρονήσου κατέθεσαν στα ΑΣΚΙ η Ευαγγελία Κερκουλά και η Αγγελική Χριστοδούλου. Διαβάστε περισσότερα

Εκδήλωση των ΑΣΚΙ Τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) και η Εταιρεία Μελέτης της Ιστορίας της Αριστερής Νεολαίας (ΕΜΙΑΝ), στις 5 Φεβρουαρίου, διοργάνωσαν παρουσίαση του βιβλίου του τ. βουλευτή Αττικής Θανάση Λεβέντη, Ξαναζώντας το παρελθόν με τον Μορφωτικό Σύλλογο Ελευσίνος 1957-1967, 1974-1976. Ομιλητές στην εκδήλωση ήταν οι Λαοκράτης Βάσσης, Δημήτρης Θεοδώρου, Γιώργος Χατζόπουλος και συντονιστής ο Θανάσης Καλαφάτης.

Η Ιστορία στο Κόκκινο: πέμπτος κύκλος εκπομπών 2017-2018   Επιμέλεια: Ηλίας Νικολακόπουλος Μουσική επιμέλεια: Θανάσης Μήνας Οργάνωση παραγωγής: Ιωάννα Βόγλη, Χρήστος Τριανταφύλλου Από την Κυριακή 22 Οκτωβρίου και κάθε Κυριακή 13.00 - 14.00 το μεσημέρι στον 105,5 Στο Κόκκινο Πως ξαναδιαβάζουμε το παρελθόν την εποχή της κρίσης; Πως επιστρέφουμε στα ορόσημα με τα οποία οι άνθρωποι σημάδεψαν την ιστορική διαδρομή τους, την ώρα που ένας ολόκληρος κόσμος αλλάζει; Πως ξαναβλέπουμε τους μύθους και τις πραγματικότητες του χθες με βάση τις νέες βεβαιότητες του σήμερα; Ακούστε τις εκπομπές του τέταρτου και του πέμπτου κύκλου, πατώντας ΕΔΩ

---

Κυκλοφόρησε το νέο Αρχειοτάξιο
 

Με αφιέρωμα: "Εβραίοι και Έλληνες, Έλληνες Εβραίοι"

Στο νέο τεύχος γράφουν οι: Θανάσης Γάλλος, Κατερίνα Δέδε, Μαρία Ηλιού, Φίλιππος Κάραμποτ, Κωστής Καρπόζηλος, Δάφνη Λάππα, Χρήστος Λούκος, Βασίλης Γ. Μανουσάκης, Μάκης (Ναούμ) Μ. Μάτσας, Ντίνα Μουστάνη, Πάρις Παπαμίχος-Χρονάκης, Πόπη Πολέμη, Μιλτιάδης Δ. Πολυβίου, Νίκος Τζαφλέρης, Katherine Elizabeth Fleming, Eyal Ginio, Valerie McGuire, Devin E. Naar.