Διεθνής πολιτική στη Μέση Ανατολή και ανεπίλυτες συγκρούσεις: Παλαιστίνη, Λίβανος, Συρία, Ιράκ

Το Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων (ΙΔΟΣ), που έχει ιδρύσει ο Σύνδεσμος ΑΕ και ΕΠΕ, διοργάνωσε διαδικτυακή συζήτηση για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή με αφορμή την έκδοση του βιβλίου της Βιβής Κεφαλά «Διεθνής πολιτική στη Μέση Ανατολή και ανεπίλυτες συγκρούσεις», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ι. Σιδέρης. 

Στη συζήτηση έλαβαν μέρος ο Ομότιμος Καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου Αλέξανδρος Κούτσης,  ο καθηγητής  του Πανεπιστημίου Αιγαίου και Δ/ντής του ΙΔΟΣ, Χαράλαμπος Τσαρδανίδης, η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Βιβή Κεφαλά και ο Senior Lecturer in Middle East Politicsat the University of Glasgow, Γεράσιμος Τσουράπας.

Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Κώστας Ράπτης. 

Ο Γεράσιμος Τσουράπας αναφέρθηκε στις υφιστάμενες κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή, τονίζοντας τρία στοιχεία: α) την κληρονομιά της αποικιοκρατίας όπως αυτή αποτυπώνεται στην αδυναμία των κρατικών μηχανισμών και δομών των χωρών της Μέσης Ανατολής, β)  την ύπαρξη προσωποπαγών καθεστώτων και γ) την επίδραση μεταναστευτικών και οικονομικών παραγόντων που κατά τον ίδιο συνδέονται άρρηκτα με τις εντάσεις της περιοχής.

Η καθηγήτρια Βιβή Κεφαλά σημείωσε την πολυπλοκότητα των προβλημάτων της περιοχής που συνδέονται με την αδυναμία του διεθνούς συστήματος να αντιμετωπίσει τα ζητήματα αυτά. Η κα Κεφαλά τόνισε, επίσης, τα ζητήματα της οικονομικής δυσπραγίας και του ακραίου αυταρχισμού.

Ο κ. Τσαρδανίδης τόνισε την αδυναμία διαχρονικά των μορφών του  διεθνούς συστήματος - είτε αυτό ήταν διπολικό είτε πολυπολικό - να επηρεάσει τις εξελίξεις στην περιοχή καθώς οι συγκρούσεις παραμένουν χωρίς δυνατότητα επίλυσής τους.  Ο κ. Τσαρδανίδης υπογράμμισε την εξέχουσα σημασία των θαλασσίων στενών της περιοχής (Γιβραλτάρ, Δαρδανέλια, διώρυγα του Σουέζ, Άντεμ, Ορμούζ για το διεθνές εμπόριο αλλά και το γεγονός ότι η Μέση Ανατολή δεν μπόρεσε να επωφεληθεί από τα οφέλη της παγκοσμιοποίησης. Ο κ. Τσαρδανίδης τόνισε ακόμα την ανυπαρξία Άμεσων Ξένων Επενδύσεων και  την έλλειψη συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου και περιφερειακής συνεργασίας μεταξύ των χωρών της Μέσης Ανατολής.

Τέλος, ο κ. Κούτσης έκανε μια ενδιαφέρουσα αναφορά στο Παλαιστινιακό ζήτημα καθώς και στην κρίση που αντιμετωπίζει το Ιράκ. Παρουσίασε την ιστορική πορεία των δύο ζητημάτων υπογραμμίζοντας καθόλη τη διάρκεια τη σημασία του ρόλου που έπαιξε η αμερικανική πολιτική. Ο κ. Κούτσης υποστήριξε ότι η πολυπλοκότητα των δύο ζητημάτων σε συνδυασμό με την δυσκαμψία της αμερικανικής πολιτικής δημιουργούν σοβαρά ερωτηματικά για την πιθανότητα επίλυσης αυτών των ζητημάτων χωρίς μια γενναία αναθεώρηση της στάσης των ΗΠΑ.