Ένα σύστημα που διαιρεί, αποδομεί και καταστρέφει
Τάσος Τσακίρογλου
Η ίδια λογική που ίσχυσε για δεκαετίες για τις τράπεζες και κόστισε τρισεκατομμύρια στους φορολογούμενους, έχει φθάσει να ισχύει σήμερα και για τον ίδιο τον καπιταλισμό: είναι too big to fail, δηλαδή πολύ μεγάλος για να τον αφήσει η ελίτ να χρεοκοπήσει. Αυτό σημαίνει ότι το όποιο κόστος για να συντηρείται στη ζωή ένα σαπισμένο και άρρωστο σύστημα πρέπει να πληρωθεί από την (υπόλοιπη) κοινωνία.
Ο
νεοφιλελευθερισμός τα τελευταία σαράντα χρόνια έχει καταργήσει στην
πράξη όλες τις αξίες της φιλελεύθερης ιδεολογίας, την οποία κατέστησε
ένα φάντασμα της ιστορίας.
Η «ελευθερία της
αγοράς» κατέληξε σε μιαν ανελεύθερη αγορά γεμάτη μονοπώλια ή ολιγοπώλια,
η «μη παρέμβαση του κράτους» έφθασε να μεταφράζεται σε μαζικές
διασώσεις «too big to fail» τραπεζών και επιχειρήσεων με τα λεφτά των
φορολογούμενων, η «ισότητα» ξεθώριασε σε δυσθεώρητες ανισότητες πλούτου,
αμοιβών και δικαιωμάτων, ενώ όλα τα παραπάνω εξασφαλίζονται με τον
έλεγχο του κράτους από μια ελίτ που συμπεριφέρεται όλο και πιο εγωιστικά
και μηδενιστικά, οδηγώντας τον πλανήτη πλησίστιο στην καταστροφή.
Αυτός
ο νεοφιλελευθερισμός-οδοστρωτήρας ισοπέδωσε τα σύνορα, τσάκισε την
αγορά εργασίας, σάρωσε τα εργασιακά δικαιώματα και αποσταθεροποίησε το
περιβαλλοντικό, θεσμικό και ανθρωπολογικό πλαίσιο, κατασκευάζοντας έναν
«εαυτό» εγωιστή, αδιάφορο και επιθετικό.
Βασικό
μέσο για το «ντρεσάρισμα» (περίπου όπως αυτό των αλόγων) είναι το
μαστίγιο της τιμωρίας για όσους δεν συναινούν. Λαοί στερούνται των
φυσικών τους πόρων και της περιουσίας τους, ενώ τους επιβάλλεται σκληρή
λιτότητα, προκειμένου να επιβληθεί αυτό που ο Ντέιβιντ Χάρβεϊ ονομάζει
«συσσώρευση μέσω της απόσπασης πόρων και δικαιωμάτων». Και πού πάει
αυτός ο πλούτος που «συσσωρεύεται»; Μα φυσικά σε μια ελίτ που ήδη
κατέχει τον πλούτο. Η μνημονιακή περίοδος της πρόσφατης ελληνικής
ιστορίας δείχνει όχι μόνο αυτή τη μεταφορά, αφού οι πλούσιοι έγιναν
πλουσιότεροι, αλλά και το καθεστώς μιας νέας αποικιοκρατίας μέσα στον
«αναπτυγμένο καπιταλισμό» και όχι πλέον στην «περιφέρεια». Ο Τρίτος
Κόσμος μετακόμισε στις μητροπόλεις και πληθυσμοί ολόκληροι του Πρώτου
Κόσμου έγιναν οι νέοι ιθαγενείς της εποχής μας.
Η
διεθνοποιημένη πλέον ελίτ δεν λογοδοτεί πουθενά, δεν ελέγχεται από
κανέναν και μπορεί να εκβιάζει, να απειλεί και να επιβάλλει. Λειτουργεί
σαν μια αντλία φυγοκέντρησης, η οποία διασπά και αποδομεί τον κοινωνικό
ιστό, διαλύοντας συλλογικότητες και κράτη, ενώ παράλληλα δημιουργεί και
έναν «πολλαπλό εαυτό», τα θραύσματα του οποίου προσπαθούμε καθημερινά να
μαζέψουμε και να ξανακολλήσουμε.
Η ίδια
λογική που ίσχυσε για δεκαετίες για τις τράπεζες και κόστισε
τρισεκατομμύρια στους φορολογούμενους, έχει φθάσει να ισχύει σήμερα και
για τον ίδιο τον καπιταλισμό: είναι too big to fail, δηλαδή πολύ μεγάλος
για να τον αφήσει η ελίτ να χρεοκοπήσει. Αυτό σημαίνει ότι το όποιο
κόστος για να συντηρείται στη ζωή ένα σαπισμένο και άρρωστο σύστημα
πρέπει να πληρωθεί από την (υπόλοιπη) κοινωνία.
Η
Αριστερά πρέπει με κάθε τρόπο να καταδείξει τον ταξικό χαρακτήρα αυτής
της διαδικασίας, με όλη της τη μεροληψία, τη μικρότητα και την
ιδιοτέλεια. Και παράλληλα να υποδείξει το μοντέλο της κοινωνίας που
θέλει να οικοδομήσει: περιβαλλοντικό, βιώσιμο, ανθρώπινο και αντίθετο με
τις σταλινικές και πειθαρχικές στρεβλώσεις του παρελθόντος που
δυσφήμησαν το όραμά της και το ταύτισαν με μορφές ολοκληρωτισμού.
Στις
μέρες μας η πληροφοριακή τεχνολογία προσφέρει απελευθερωτικές
δυνατότητες με πολύ λιγότερη δουλειά και πολύ περισσότερο ελεύθερο χρόνο
για να ανασυνθέσουμε τον εαυτό μας σε συνεργατικότερη και πιο
ανθρωπιστική βάση.
Για την Αριστερά, η «φυγή»
πρέπει να έχει κατεύθυνση προς το μέλλον και όχι προς το παρελθόν, σε
χρεοκοπημένα σοσιαλδημοκρατικά και σοσιαλφιλελεύθερα μοντέλα, που
λειτούργησαν συμπληρωματικά στη νεοφιλελεύθερη βαρβαρότητα. Είναι τόσο
απλό!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου