Σάββατο, Δεκεμβρίου 01, 2018

Κώστας Βαξεβάνης: απο τους ελάχιστους δημοσιογράφους στον κόσμο που κάνουν τεκμηριωμένο ρεπορτάζ

«Κώστας Βαξεβάνης - Documento: στην πυρά από όσους καίγονται»



Πριν από δυο χρόνια ο δημοσιογράφος -και εκδότης- ενός περιοδικού ως τότε- Κώστας Βαξεβάνης, προσέθεσε το όνομά του στη λίστα των εκδοτών κυριακάτικων εφημερίδων με το «Documento».
Καλοστημένη εφημερίδα με αξιόλογους συντάκτες και με καλό εργασιακό περιβάλλον- όπως λένε όσοι επισκέφθηκαν τα γραφεία της στον Κολωνό. Αυτοτοποθετείται στην ευρύτερη δημοκρατική παράταξη, είναι μαχητική, με προοδευτικές αντιλήψεις και έμφαση στο ρεπορτάζ – μακρυά από τα non papers. Είτε τη διαβάζει κάποιος είτε όχι δεν μπορεί να πει ότι δεν έχει ταυτότητα.
Είθισται ο δημοσιογραφικός κόσμος να καλωσορίζει την έκδοση μιας νέας εφημερίδας και να ενδιαφέρεται για την επιβίωσή της -για ευνόητους λόγους. Ειδικά από τότε που ο κλάδος χειμάζεται, με ανέργους και κακοπληρωμένους -ή ακόμη χειρότερα: εργαζομένους, αλλά απλήρωτους δημοσιογράφους. Ομοίως και οι πολιτικοί ανεξάρτητα από την πολιτική τους τοποθέτηση, υπερθεματίζουν στην έκδοση και την επιβίωση εφημερίδων.
Παραδόξως με το «Documento» αυτή η παράδοση αντικαταστάθηκε με το κλασικό: όταν δεν μας αρέσει το μήνυμα πυροβολούμε τον αγγελιαφόρο. Πολύ συχνά και από την ίδια πολιτική πλευρά, καταγγέλλεται η εφημερίδα και ο εκδότης της, αλλά όχι ακριβώς γιατί αυτά που γράφει είναι ψευδή ή ανυπόστατα. Καταγγέλλεται γιατί τα γράφει. Ακόμη και όταν η δικαστική εκκαθάριση της ακρίβειας τους αποβαίνει υπέρ του. Ή γιατί τα αξιολογεί με τον δικό του τρόπο- κάτι που είναι απολύτως θεμιτό και ισχύει για όλα τα μέσα ενημέρωσης.
Κόμματα, πολιτικοί, κάποια ΜΜΕ αλλά και δημοσιογράφοι επιτίθεται στην εφημερίδα και τον επικεφαλής της με προφανή επιδίωξη την αρνητική φόρτιση τους. Ορισμένοι σαν τον κλέφτη που καταγγέλλει τον αστυνομικό επειδή τον συνέλαβε.
Η αποστολή της δημοσιογραφίας
Καμιά εφημερίδα όμως δεν μπορεί να απαξιωθεί, όταν το περιεχόμενό της δεν την απαξιώνει. Πολλά δημοσιεύματα στο «Documento» είναι όπως θα έπρεπε να είναι σε κάθε εφημερίδα: αποκαλυπτικά. Ανεξάρτητα από τα ενδεχόμενα λάθη της, ή τη διαφωνία που μπορεί να εγερθεί για την οπτική της σε κάποια θέματα. Σε συνδυασμό με την μαχητική αρθρογραφία του ίδιου του Βαξεβάνη, η έκδοση κατατάσσεσαι στο είδος της δημοσιογραφίας που κάνουν οι καλύτερες εφημερίδες στον κόσμο.
Ειδικά στην αμερικανική δημοσιογραφία, την πλέον άρτια στον πλανήτη, οι αποκαλύψεις, είναι οξυγόνο της ενημέρωσης, όσες αντιδράσεις και αν προκαλούν. Για να μην πούμε ειδικά όταν προκαλούν αντιδράσεις. Υπό έναν όρο: να είναι έγκυρες.
Οι εφημερίδες ούτε συλλαμβάνουν, ούτε δικάζουν. Η δουλειά τους είναι να φανερώνουν την αλήθεια. Αυτή είναι η αποστολή της δημοσιογραφίας. Ακόμη και όταν απλώς δείχνει την αλήθεια και δεν την αποδεικνύει -αυτό είναι δουλειά της Δικαιοσύνης. Καμιά αποκάλυψη δεν «στιγματίζει» όταν είναι βάσιμη και ακριβής.
Στην εφημερίδα του Κώστα Βαξεβάνη η ακρίβεια σε όσα δημοσιεύει – ενίοτε με επιθετικούς τίτλους αξιολόγησης- υπάρχει σε μεγάλο βαθμό. Και πάντως μεγαλύτερο από τις εφημερίδες που προτιμούν οι επικριτές του. Ισχύει εμφανώς μονόπλευρα: κατά της ΝΔ και δυνάμεων που συμπράττουν μαζί της, αλλά και προσώπων από το παλαιό ΠΑΣΟΚ. Ενίοτε δεν χαρίζεται και σε κάποιους κυβερνητικούς, αλλά δεν κρύβεται: είναι εφημερίδα προσκείμενη στον ΣΥΡΙΖΑ.
Υποστηρίζει την κυβέρνηση και κάνει ανελέητη κριτική σε κάποιους από το κομματικό παρελθόν της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, σε ορισμένους από τις σημερινές ηγετικές ομάδες τους και σε άλλους παράγοντες που ευλόγως προκαλούν το δημόσιο ενδιαφέρον. Δεν κρύβει τον προσανατολισμό της και την ιεράρχηση των δημοσιογραφικών στόχων της. Οι άλλες εφημερίδες το ίδιο δεν κάνουν από τη πλευρά τους; Γιατί ένας άλλος εκδότης δικαιούται να συντάσσεται με μια παράταξη , αλλά όχι και ο Βαξεβάνης; Μια εφημερίδα πρωτίστως είναι καλή ή κακή. Και η συγκεκριμένη είναι καλή, με δημοσιογραφικά κριτήρια.
Αφορισμοί αντί απαντήσεων
Συνεπώς πού είναι το παράδοξο; Λίγο ή πολύ όλες οι εφημερίδες στον κόσμο, με όποια διαβάθμιση στην πολιτική τους ταυτότητα, τοποθετούνται ευκρινώς στον άξονα κυβέρνηση – αντιπολίτευση και λειτουργούν -συχνά με πάθος υπέρ ή εναντίον της μιας ή της άλλη πλευράς. Αυτό που τις καταξιώνει ή τις ακυρώνει, είναι μόνο ένα: η αλήθεια.
Αν όσα γράφουν είναι ακριβή και επιβεβαιωμένα- όπως επίσης ευπρεπή και καλογραμμένα- ουδείς διανοείται να τις καταγγείλει, όπως κάνουν από τη ΝΔ και το Κινάλ με το «Documento», ακόμη και όταν δεν διαψεύδουν πειστικά, τα ενοχλητικά γι αυτούς δημοσιεύματα. Ενοχλεί ενδεχομένως η αξιολόγηση, ή ο τρόπος προβολής, αλλά δεν έχουν κάτι που να αμφισβητεί την ουσία. Έτσι αντιδρούν με αφορισμούς: «κυβερνητικό φερέφωνο», «όργανο του Μάξιμου», «πιστόλι του Τσίπρα», «υπόκοσμος», «αλητεία» και τέτοια. Όσοι ισχυρίζονται ότι συκοφαντούνται, καθυβρίζουν. Όταν δεν τον σύρουν στα δικαστήρια- συνήθως ατυχώς για τους ίδιους. Όπως συμβαίνει όταν κάποιος δεν μπορεί να απαντήσει καθαρά και να κλείσει ένα θέμα.
Αυτά όμως δεν είναι απαντήσεις. Ειδικά όταν δεν διευκρινίζεται ποια από όσα αποκαλύπτει η εφημερίδα -με την προφανή μονομέρεια της- είναι ψευδή, συκοφαντικά και κατασκευασμένα, ώστε να δικαιολογούν τέτοιους χαρακτηρισμούς. Απλώς αυτοί που καίγονται την θέλουν στην πυρά…
Από τα στοιχεία προκύπτει ότι οσάκις ο Βαξεβάνης οδηγείται στη Δικαιοσύνη στο τέλος απαλλάσσεται, αν όχι πρωτοδίκως, στο Εφετείο. Άρα πού είναι η συκοφαντία; Αντίθετα έχει πρωταγωνιστήσει σε αποκαλύψεις μεγάλων σκανδάλων.Π.χ. Αυτός και ο Νίκος Σηφουνάκης, με τον Δημήτρη Τσιρώνη, πρωτοστάτησαν στην αποκάλυψη του Βγενόπουλου, όταν άλλα ΜΜΕ σιτίζονταν από τις εταιρίες του και άλλοι πολιτικοί μπαινόβγαιναν στο γραφείο του. Το ίδιο ισχύει με τη λίστα Λαγκάρντ και άλλες υποθέσεις.
Μετά από δυο χρόνια στα περίπτερα υπάρχει επαρκές δείγμα γραφής. Συνήθως οι αποκαλύψεις της έχουν βάση. Είτε είναι προϊόν προνομιακής πρόσβασης σε κάποιες πηγές, -όπως της προσάπτουν, παρότι αυτό συμβαίνει συχνά στη δημοσιογραφία- είτε είναι αποτέλεσμα διεισδυτικής δημοσιογραφίας η ουσία βρίσκεται στο αποτέλεσμα.
Εφόσον υπάρχουν στοιχεία, ντοκουμέντα, μαρτυρίες, διασταύρωση, επαφή με τους θιγομένους πριν την δημοσίευση, είναι τυπική δημοσιογραφική εργασία. Έστω και αν το ερευνητικό ενδιαφέρον της εφημερίδας ορίζεται επιλεκτικά από τις πολιτικές της επιλογές της. Οι εφημερίδες της άλλης πλευράς έτσι δεν λειτουργούν;
Η δημοσιογραφική αξιοπιστία της εφημερίδας θα μπορούσε να αμφισβητηθεί αν κάποιος της προσκομίσει μια τεκμηριωμένη υπόθεση σε βάρος κυβερνητικών και την αποσιωπήσει. Κανείς δεν ισχυρίζεται ότι το έκανε ως τώρα.

Το ρεπορτάζ και οι Καίσαρες
Σε κάθε δημοσίευμα υπάρχουν δυο στοιχεία. Πραγματικά παραστατικά και έκφραση γνώμης. Αν για τα περιστατικά ο δημοσιογράφος κάνει λάθος, οφείλει να επανορθώσει και αν του επιβληθεί ποινή κατά τον νόμο θα είναι δίκαιη. Αυτό όμως δεν συμβαίνει με τη συγκεκριμένη εφημερίδα, πλην εξαιρέσεων. Η γνώμη είναι δικαίωμά της. Και πάντως καλύτερη απο τη σιωπή.
Σε τελευταία ανάλυση είναι πρόβλημα η- έστω καταγγελτική καθ’ υπερβολή- αποκάλυψη μιας εφημερίδας ότι η οικογένεια ενός Καίσαρα του δημοσίου βίου κάνει δουλειές με το κράτος , ή ότι τις κάνει με το πρόσχημα του «δικαιώματος> που -ασφαλώς- έχει; Πρέπει να επικριθεί ένας δημοσιογράφος για αναφέρεται στην -νόμιμη- εξωχώρια δραστηριότητα ενός ελεγχόμενου προσώπου, ή ότι αυτό το πρόσωπο προτιμάει αυτή τη δραστηριότητα;
Ο Βαξεβάνης διεκδικεί να ασκεί το είδος δημοσιογραφίας που σταδιακά εκλείπει στην Ελλάδα ή ψιμυθιώνεται και εν τέλει ευνουχίζεται: το ρεπορτάζ. Μια επαγγελματική δραστηριότητα που απαιτεί ισχυρή βούληση και κόπο, δεν επιδέχεται συμβιβασμούς και έχει ρίσκο. Αλλά είναι η πεμπτουσία της ενημέρωσης.
Το επαγγελματικό βιογραφικό του είναι αξιοζήλευτο. Συνεργάσθηκε με τις μεγαλύτερες εφημερίδες της χώρας κατά καιρούς, δούλεψε για την κρατική και την ιδιωτική τηλεόραση, υπήρξε πολεμικός ανταποκριτής και ερευνητής σε φλεγόμενες περιοχές, πήρε συνεντεύξεις από σημαντικά πρόσωπα . Αδιακόπως συγκρούεται με ισχυρούς της πολιτικής , της δημοσιογραφίας, του επιχειρηματικού κόσμου. Αλλά, κατά κανόνα, τα δημοσιεύματα του δεν είναι αβάσιμα, ούτε τον βαρύνει κάποια καταδίκη γι’ αυτά παρότι πέρασε από πολλές, επίπονες και μακροχρόνιες δικαστικές διενέξεις, που συνεχίζονται. Αντίθετα ο εκδότης του «Documento» έχει διεθνείς αναγνωρίσεις και βραβεία για τη δουλειά του.
Ότι βρίσκονται πολιτικοί και δημοσιογράφοι που δεν εκθέτουν απλώς τη διαφωνία τους με τη συγκεκριμένη εφημερίδα , αλλά επιθυμούν εμφανώς την εξαφάνισή της και κάνουν προσωπικές επιθέσεις, πολιτικού χαρακτήρα στον εκδότη της , είναι ελληνικό παράδοξο. Αν ο Βαξεβάνης δεν έκανε καλά τη δουλειά του, περνώντας πάνω από τον πήχη που ο ίδιος έβαλε ψηλά, η εφημερίδα του θα είχε ήδη κλείσει και ο ίδιος θα ήταν κρατούμενος ή υπόδικος, σαν ορισμένους από αυτούς για τους οποίους έκανε αποκαλύψεις.
ΥΓ: Οφειλόμενη προσωπική διευκρίνιση: Δεν έχω καμία ιδιαίτερη προσωπική, πολιτική, ή επαγγελματική σχέση με τον Κώστα Βαξεβάνη. Δεν έχω συναντηθεί ποτέ μαζί του, πέρα από ένα «βίντεο» που έγραψα πριν από χρόνια για μια εκπομπή του στον «Άλφα» . Και 2 ή τρεις τυπικές τηλεφωνικές συνομιλίες.. Δικαιούμαι όμως να λέω τη γνώμη μου για τη δουλειά του , αλλά και για τον αθέμιτο τρόπο με τον οποίο επιχειρούν να την ακυρώσουν κάποιοι ελεγχόμενοι από την εφημερίδα του. Η δημοσιογραφία έχει μόνο ένα ιερό και όσιο: την ελευθερία. Και μόνο ένα όριο: την αλήθεια.
Πηγή: anoixtoparathyro.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: