ΕΚΛΕΚΤΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
Περί Ψυχής και Παιδείας. Επίλεκτα κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας
Κείμενα: Ομήρου, Προσωκρατικών φιλοσόφων, Σοφοκλέους, Ευριπίδου, Πλάτωνος, Αριστοτέλους, Ισοκράτους
Επιλογή – Μετάφραση – Σχόλια: Κωνσταντίνος Ι. Δεσποτόπουλος, Κυριακή
Ξυλά, Πολυάνθη Τσίγκου
Αθήνα, Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Προαγωγής της Ανθρωπιστικής Παιδείας & Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2018
Σελίδες: 424
Διαστάσεις: 14
x
21 εκ.
Κύριο έργο της παιδείας είναι η διάπλαση της ανθρώπινης
προσωπικότητας προς ανάπτυξη αισθαντικότητας και νοημοσύνης, έλλογης
θεληματικότητας και στερεής ηθικότητας, ιδιοτήτων συστατικών αληθινής
ελευθερίας, του εξαίσιου αυτού ανθρώπινου χαρίσματος. Εύλογα και
ονομάζεται η παιδεία στο κύριο έργο της ανθρωπιστική. Πρώτο μέλημα της
παιδείας είναι δηλαδή να διαπλάσει τον άνθρωπο καθ’ εαυτόν ως κάτι
αυτάξιο και να τον καταστήσει ικανό για το «ζην» και το «ευ ζην», να
κατεργασθεί άρα τον σωματο-ψυχικό δυναμισμό του με την πλαστουργική
δύναμη των αγαθών του πολιτισμού.
Με την έκδοση Περί ψυχής και παιδείας ολοκληρώνεται η τριλογία των εκπαιδευτικών βιβλίων υπηρετικών της ανθρωπιστικής παιδείας, με πρώτο το Περί της πολιτικής και δεύτερο το Περί ανθρώπου και ηθικής. Η σειρά αυτή, καρπός συνεργασίας του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης και του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Προαγωγής της Ανθρωπιστικής Παιδείας, υπήρξε όραμα του αείμνηστου καθηγητή Κωνσταντίνου Ι. Δεσποτόπουλου και έχει ως σκοπό να προσφέρει στους αναγνώστες μια εικόνα κατά το δυνατόν εύληπτη και σαφή για την εξέλιξη της αρχαιοελληνικής σκέψης σχετικά με καίρια θέματα που απασχολούν τον σύγχρονο άνθρωπο.
Όπως και οι δύο προηγούμενοι, ο τόμος αυτός περιλαμβάνει αποσπάσματα έργων της αρχαίας ελληνικής γραμματείας στο πρωτότυπο με παράθεση μετάφρασης και σχολιασμού. Στο Περί ψυχής μέρος ανθολογούνται κείμενα τα οποία επελέγησαν με στόχο να προβληθούν οι προβληματισμοί και οι απόψεις των αρχαίων στοχαστών σχετικά με το μεγάλο θέμα της ψυχής: τι είναι ψυχή, αν είναι θνητή ή αθάνατη, από ποια και πόσα μέρη συνίσταται, ποιες είναι οι λειτουργίες και οι ιδιότητές της, αν όλα τα έμβια όντα διαθέτουν ψυχή, ποια η τύχη της ψυχής μετά το θάνατο του σώματος και τέλος πώς, με την άσκηση της φιλοσοφίας και τον φιλοσοφικό έρωτα, η ψυχή οδηγείται στην αρετή, επιτυγχάνεται δηλαδή η αληθινή παιδεία.
Έτσι συνδέεται το θέμα της ψυχής με το θέμα της παιδείας, που αποτελεί το επίκεντρο του δεύτερου μέρους Περί παιδείας. Το δεύτερο αυτό μέρος βασίζεται σε υλικό επιλεγμένο και επεξεργασμένο κυρίως από τον Κωνσταντίνο Ι. Δεσποτόπουλο. Δυστυχώς ο θάνατός του δεν επέτρεψε την ολοκλήρωση αυτής της ενότητας, που, αν και υπολείπεται της πρώτης σε όγκο και διεξοδικότητα, περιλαμβάνει αποσπάσματα που αφορούν θέματα για την παιδεία σημαντικά, καθώς και προσωπικές απόψεις του εκλιπόντος Ακαδημαϊκού για το μεγάλο αυτό θέμα. Η επεξεργασία, οι πρόσθετες επεξηγήσεις και τα σχόλια στο τμήμα αυτό του βιβλίου έγιναν, με σεβασμό στις απόψεις και στο πνεύμα του Κωνσταντίνου Ι. Δεσποτόπουλου, από τις φιλολόγους και στενές συνεργάτριές του Κυριακή Ξυλά και Πολυάνθη Τσίγκου, οι οποίες είχαν και τη γενική επίβλεψη της έκδοσης.
Κωνσταντίνος Ι. Δεσποτόπουλος
Με την έκδοση Περί ψυχής και παιδείας ολοκληρώνεται η τριλογία των εκπαιδευτικών βιβλίων υπηρετικών της ανθρωπιστικής παιδείας, με πρώτο το Περί της πολιτικής και δεύτερο το Περί ανθρώπου και ηθικής. Η σειρά αυτή, καρπός συνεργασίας του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης και του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Προαγωγής της Ανθρωπιστικής Παιδείας, υπήρξε όραμα του αείμνηστου καθηγητή Κωνσταντίνου Ι. Δεσποτόπουλου και έχει ως σκοπό να προσφέρει στους αναγνώστες μια εικόνα κατά το δυνατόν εύληπτη και σαφή για την εξέλιξη της αρχαιοελληνικής σκέψης σχετικά με καίρια θέματα που απασχολούν τον σύγχρονο άνθρωπο.
Όπως και οι δύο προηγούμενοι, ο τόμος αυτός περιλαμβάνει αποσπάσματα έργων της αρχαίας ελληνικής γραμματείας στο πρωτότυπο με παράθεση μετάφρασης και σχολιασμού. Στο Περί ψυχής μέρος ανθολογούνται κείμενα τα οποία επελέγησαν με στόχο να προβληθούν οι προβληματισμοί και οι απόψεις των αρχαίων στοχαστών σχετικά με το μεγάλο θέμα της ψυχής: τι είναι ψυχή, αν είναι θνητή ή αθάνατη, από ποια και πόσα μέρη συνίσταται, ποιες είναι οι λειτουργίες και οι ιδιότητές της, αν όλα τα έμβια όντα διαθέτουν ψυχή, ποια η τύχη της ψυχής μετά το θάνατο του σώματος και τέλος πώς, με την άσκηση της φιλοσοφίας και τον φιλοσοφικό έρωτα, η ψυχή οδηγείται στην αρετή, επιτυγχάνεται δηλαδή η αληθινή παιδεία.
Έτσι συνδέεται το θέμα της ψυχής με το θέμα της παιδείας, που αποτελεί το επίκεντρο του δεύτερου μέρους Περί παιδείας. Το δεύτερο αυτό μέρος βασίζεται σε υλικό επιλεγμένο και επεξεργασμένο κυρίως από τον Κωνσταντίνο Ι. Δεσποτόπουλο. Δυστυχώς ο θάνατός του δεν επέτρεψε την ολοκλήρωση αυτής της ενότητας, που, αν και υπολείπεται της πρώτης σε όγκο και διεξοδικότητα, περιλαμβάνει αποσπάσματα που αφορούν θέματα για την παιδεία σημαντικά, καθώς και προσωπικές απόψεις του εκλιπόντος Ακαδημαϊκού για το μεγάλο αυτό θέμα. Η επεξεργασία, οι πρόσθετες επεξηγήσεις και τα σχόλια στο τμήμα αυτό του βιβλίου έγιναν, με σεβασμό στις απόψεις και στο πνεύμα του Κωνσταντίνου Ι. Δεσποτόπουλου, από τις φιλολόγους και στενές συνεργάτριές του Κυριακή Ξυλά και Πολυάνθη Τσίγκου, οι οποίες είχαν και τη γενική επίβλεψη της έκδοσης.
(πηγή: ΜΙΕΤ)
●●● / ●●●
Χρήστος Ζαχαράκις
Εκατό ορόσημα της έντυπης χαρτογράφησης του ελληνικού χώρου 1477-1800
Αθήνα, Εκδόσεις Τέχνης Οίστρος 2018
Δίγλωσση έκδοση (ελληνικά / αγγλικά)
Σελίδες: 488, με α/μ και έγχρωμους χάρτες
Διαστάσεις: 24
x
30 εκ.
ISBN
πανόδετου: 978-618-5083-23-6
«...Τα κριτήρια που καθόρισαν την επιλογή των εκατό -γενικών και
περιφερειακών- χαρτών του ελληνικού χώρου και των αντίστοιχων
διαφοροποιημένων εκδοχών και παραλλαγών τους, από συνολικό αριθμό 5.500
περίπου, ήταν: αφενός η βαρύνουσα επιστημονική και ιστορική σημασία και
πρωτοτυπία των συγκεκριμένων χαρτών και η συνακόλουθη επίδρασή τους στη
περαιτέρω χαρτογράφηση του ελληνικού χώρου και αφετέρου τα τυχόν
ιδιαίτερα διακοσμητικά γνωρίσματα και στοιχεία που τους προσδίδουν
ξεχωριστή και, συχνά, εντυπωσιακή καλλιτεχνική αξία.
Θα πρέπει, επιπρόσθετα, να σημειωθεί ότι στην επιλογή των χαρτών συνεκτιμήθηκε αναπόφευκτα η σπανιότητά τους και οπωσδήποτε, σε κάποιο βαθμό, η αγοραστική αξία τους, αν και το τελευταίο αυτό κριτήριο δεν συνδυάζεται πάντοτε κατ' ανάγκη με τα υπόλοιπα. Να επισημάνουμε ακόμη ότι, παράλληλα με τα ως άνω βασικά κριτήρια επιλογής, έγινε προσπάθεια ώστε οι χάρτες να αντικατοπτρίζουν ένα κατά το δυνατόν ευρύτερο φάσμα της χαρτογραφικής παραγωγής:
Πρώτον από τη σκοπιά της εκάστοτε χρονικής περιόδου και της αντίστοιχης εθνικής χαρτογραφικής σχολής που ανήκουν. Δεύτερον από πλευράς τυπογραφικής μεθόδου, ξυλογραφία ή εγχάρακτη χαλκογραφία, δεδομένου ότι η λιθογραφία υπερβαίνει τα χρονικά όρια του λευκώματος. Και τρίτον, από την άποψη της κατηγορίας κάθε χάρτη ανάλογα με το αντικείμενό του (σύγχρονος, ιστορικός, ναυτικός, θρησκευτικός, πολεμικός κ.λπ.)...»
Θα πρέπει, επιπρόσθετα, να σημειωθεί ότι στην επιλογή των χαρτών συνεκτιμήθηκε αναπόφευκτα η σπανιότητά τους και οπωσδήποτε, σε κάποιο βαθμό, η αγοραστική αξία τους, αν και το τελευταίο αυτό κριτήριο δεν συνδυάζεται πάντοτε κατ' ανάγκη με τα υπόλοιπα. Να επισημάνουμε ακόμη ότι, παράλληλα με τα ως άνω βασικά κριτήρια επιλογής, έγινε προσπάθεια ώστε οι χάρτες να αντικατοπτρίζουν ένα κατά το δυνατόν ευρύτερο φάσμα της χαρτογραφικής παραγωγής:
Πρώτον από τη σκοπιά της εκάστοτε χρονικής περιόδου και της αντίστοιχης εθνικής χαρτογραφικής σχολής που ανήκουν. Δεύτερον από πλευράς τυπογραφικής μεθόδου, ξυλογραφία ή εγχάρακτη χαλκογραφία, δεδομένου ότι η λιθογραφία υπερβαίνει τα χρονικά όρια του λευκώματος. Και τρίτον, από την άποψη της κατηγορίας κάθε χάρτη ανάλογα με το αντικείμενό του (σύγχρονος, ιστορικός, ναυτικός, θρησκευτικός, πολεμικός κ.λπ.)...»
●●● / ●●●
Matthew R.
Christ
Ο κακός πολίτης στην κλασική Αθήνα
Μετάφραση: Μαργαρίτα Μηλιώρη
Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2018
Σελίδες: 377
Διαστάσεις: 15
x
23 εκ.
ISBN
χαρτόδετου: 978-960-524-533-7
Στην Αθήνα των κλασικών χρόνων, τον πολίτη και την πόλιν τούς
συνδέει ένας δεσμός ζωτικός: η συλλογικότητα προστατεύει το άτομο και
διαμορφώνει τις ευρύτερες προϋποθέσεις ώστε αυτό να ευημερήσει, και το
άτομο στηρίζει και προάγει την ευημερία της συλλογικότητας. Η
φιλοπατρία, η έννοια του χρέους, η φιλοτιμία, μα και η υστεροφημία,
είναι στοιχεία που συγκροτούν μεταξύ άλλων το πολιτειακό ιδεώδες του
Αθηναίου και προβάλλονται συστηματικά στον δημόσιο λόγο των φιλοσόφων,
των ρητόρων και των πολιτικών.
Πώς όμως το ατομικό συμφέρον συμβιβάζεται με αυτό το πολιτειακό ιδεώδες; Πώς η πόλη διαχειρίζεται τους πολίτες της που προτάσσουν αυτό το συμφέρον έναντι του συλλογικού, και είτε βρίσκουν τρόπους για να αποφύγουν να πολεμήσουν για την πόλη είτε δείχνουν δειλία στη μάχη είτε, αν είναι πλούσιοι, προσπαθούν να αποκρύψουν την περιουσία τους ώστε να μην επωμιστούν οικονομικά βάρη υπέρ του δήμου; Ποιες κοινωνικές εντάσεις δημιουργεί ο ιδιοτελής ατομικισμός σε μια δημοκρατική πολιτική κοινωνία όπου η εξουσία ασκείται από τον λαό; Και πώς η νεογέννητη δημοκρατία προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στην πειθώ και στον καταναγκασμό;
Εξετάζοντας με πρωτότυπο τρόπο την κακή πολιτειακή συμπεριφορά τόσο ως κοινωνική πραγματικότητα όσο και ως ιδέα στην Αθήνα των κλασικών χρόνων, τον 5o-4o αι. π.Χ., το βιβλίο συμβάλλει σε μια βαθύτερη εξοικείωση με την αρχαία αθηναϊκή κοινωνία, θίγοντας ένα ζήτημα που παραμένει ουσιώδες ακόμα και για τις σύγχρονες νεωτερικές δημοκρατίες.
Πώς όμως το ατομικό συμφέρον συμβιβάζεται με αυτό το πολιτειακό ιδεώδες; Πώς η πόλη διαχειρίζεται τους πολίτες της που προτάσσουν αυτό το συμφέρον έναντι του συλλογικού, και είτε βρίσκουν τρόπους για να αποφύγουν να πολεμήσουν για την πόλη είτε δείχνουν δειλία στη μάχη είτε, αν είναι πλούσιοι, προσπαθούν να αποκρύψουν την περιουσία τους ώστε να μην επωμιστούν οικονομικά βάρη υπέρ του δήμου; Ποιες κοινωνικές εντάσεις δημιουργεί ο ιδιοτελής ατομικισμός σε μια δημοκρατική πολιτική κοινωνία όπου η εξουσία ασκείται από τον λαό; Και πώς η νεογέννητη δημοκρατία προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στην πειθώ και στον καταναγκασμό;
Εξετάζοντας με πρωτότυπο τρόπο την κακή πολιτειακή συμπεριφορά τόσο ως κοινωνική πραγματικότητα όσο και ως ιδέα στην Αθήνα των κλασικών χρόνων, τον 5o-4o αι. π.Χ., το βιβλίο συμβάλλει σε μια βαθύτερη εξοικείωση με την αρχαία αθηναϊκή κοινωνία, θίγοντας ένα ζήτημα που παραμένει ουσιώδες ακόμα και για τις σύγχρονες νεωτερικές δημοκρατίες.
●●● / ●●●
Έβαν Όσνος
Η εποχή της φιλοδοξίας. Τα παιχνίδια της τύχης, της αλήθειας και της πίστης, σε μια Κίνα που μεταμορφώνεται
Μετάφραση: Νικηφόρος Σταματάκης
Σελίδες: 495
Διαστάσεις: 17
x
24 εκ.
ISBN
χαρτόδετου: 978-960-524-532-0
Μέσα σε δύο γενιές, η Κίνα, μια από τις φτωχότερες χώρες στον κόσμο,
εκτοξεύτηκε στη θέση της δεύτερης οικονομίας του πλανήτη. Σε λίγα χρόνια
θα είναι η πρώτη. Σχεδόν οτιδήποτε συνδέεται με τη χώρα αυτή έχει κάτι
ιλιγγιώδες: ο πληθυσμός της, η οικονομική της ανάπτυξη, η τεχνολογική
πρόοδος, αλλά και η διαφθορά, η διοικητική αυθαιρεσία, οι κοινωνικές και
οικονομικές ανισότητες. Ωστόσο, πίσω από τα αναμφισβήτητα επιτεύγματα
και τις εντυπωσιακές ειδήσεις υπάρχει μια κοινωνία κι ένα πολιτικό
σύστημα – μια κοινωνία που αλλάζει ταχύτατα κι ένα πολιτικό σύστημα που
προσπαθεί πάση θυσία να μείνει το ίδιο. Οι τριγμοί λοιπόν είναι
αναπόφευκτοι και, στον προσεκτικό παρατηρητή, ευδιάκριτοι.
Ο Έβαν Όσνος είναι ένας τέτοιος παρατηρητής και, επιπλέον, έζησε οχτώ χρόνια στο Πεκίνο. Μέσα από τις ιστορίες του αποστάτη λοχαγού Λιν, του φανατικού τζογαδόρου Πινγκ, της δυναμικής αρχισυντάκτριας Χου Σουλί, του νομπελίστα Λιου Σιάομπο, της διαδικτυακής προξενήτρας Κονγκ Χαϊνάν, του τυφλού ακτιβιστή Τσεν, των «τρελών αγγλικών» του Λι Γιανγκ, του διάσημου εικαστικού Άι Γουέι Γουέι, του υπερπατριώτη Τανγκ Τζίε, του νεαρού συγγραφέα και ραλίστα Χαν Χαν, της Μικρής Γιούε Γιούε και πολλών άλλων, κατορθώνει να πιάσει τον σφυγμό και να δώσει μια σύνθετη ακτινογραφία της κινεζικής καθημερινότητας, της κινεζικής πολιτικής και κοινωνικής ζωής, αλλά και της ασυμμετρίας ανάμεσα στις προσδοκίες, τις πεποιθήσεις και τις υλικές ανάγκες του σύγχρονου ανθρώπου.
Η εποχή της φιλοδοξίας τιμήθηκε με το Εθνικό Βραβείο Βιβλίου των ΗΠΑ (για μη λογοτεχνικό έργο), το βραβείο Arthur Ross (χάλκινο μετάλλιο) και το βραβείο βιβλίου της εφημερίδας The Guardian. Ήταν υποψήφιο για Βραβείο Pulitzer και μεταξύ των βιβλίων της χρονιάς (2014) του περιοδικού The Economist.
●●● / ●●●
Brian Christian –
Tom Griffiths
Η αλγοριθμική τέχνη των αποφάσεων. Η επιστήμη των υπολογιστών στην καθημερινή ζωή
Μετάφραση: Αλέξανδρος Χορταράς
Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδόγγονας
Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2018
Σελίδες: 389
Διαστάσεις: 17
x
24 εκ.
ISBN
χαρτόδετου: 978-960-524-534-4
Η ζωή όλων μας υπόκειται σε περιορισμούς χώρου και χρόνου, σε δεσμευτικά
όρια από τα οποία προκύπτει ένα ιδιαίτερο είδος προβλημάτων. Τι πρέπει
να κάνουμε ή να αφήσουμε ανολοκλήρωτο σε μια μέρα ή σε ολόκληρη τη ζωή
μας; Πόση ακαταστασία πρέπει να αποδεχτούμε; Ποια ισορροπία μεταξύ νέου
και γνώριμου προσφέρει τη μεγαλύτερη ικανοποίηση; Αν και τα διλήμματα
αυτά φαίνονται αποκλειστικά ανθρώπινα, ωστόσο δεν είναι. Οι υπολογιστές,
όπως κι εμείς, διαθέτουν περιορισμένο χώρο και χρόνο, κι έτσι οι
επιστήμονες υπολογιστών έχουν παλέψει με τέτοια προβλήματα για πολλές
δεκαετίες. Και οι λύσεις που έχουν βρει έχουν να μας διδάξουν πολλά.
Σε ένα συναρπαστικά διεπιστημονικό έργο, οι Μπράιαν Κρίστιαν και Τομ Γκρίφφιθς δείχνουν πώς οι αλγόριθμοι που έχουν αναπτυχθεί για τους υπολογιστές μπορούν να ξεδιαλύνουν και κάποια χαρακτηριστικά ανθρώπινα ερωτήματα. Εξηγούν πώς να βελτιώσουμε τη διαίσθησή μας και πότε να αφήνουμε τα πράγματα στην τύχη, πώς να αντιμετωπίζουμε τις πολυάριθμες επιλογές που μας κατακλύζουν και πώς να συνδεόμαστε καλύτερα με τους άλλους. Από την εύρεση συντρόφου μέχρι την εύρεση μιας θέσης παρκαρίσματος, από την οργάνωση της αλληλογραφίας μας μέχρι τη διαχείριση του χρόνου μας, η Αλγοριθμική τέχνη των αποφάσεων μεταμορφώνει τη σοφία της επιστήμης υπολογιστών σε στρατηγικές της καθημερινής ζωής.ή
Σε ένα συναρπαστικά διεπιστημονικό έργο, οι Μπράιαν Κρίστιαν και Τομ Γκρίφφιθς δείχνουν πώς οι αλγόριθμοι που έχουν αναπτυχθεί για τους υπολογιστές μπορούν να ξεδιαλύνουν και κάποια χαρακτηριστικά ανθρώπινα ερωτήματα. Εξηγούν πώς να βελτιώσουμε τη διαίσθησή μας και πότε να αφήνουμε τα πράγματα στην τύχη, πώς να αντιμετωπίζουμε τις πολυάριθμες επιλογές που μας κατακλύζουν και πώς να συνδεόμαστε καλύτερα με τους άλλους. Από την εύρεση συντρόφου μέχρι την εύρεση μιας θέσης παρκαρίσματος, από την οργάνωση της αλληλογραφίας μας μέχρι τη διαχείριση του χρόνου μας, η Αλγοριθμική τέχνη των αποφάσεων μεταμορφώνει τη σοφία της επιστήμης υπολογιστών σε στρατηγικές της καθημερινής ζωής.ή
●●● / ●●●
Κρίστοφερ Κινγκ
Ηπειρώτικο μοιρολόϊ. Οδοιπορικό στην αρχαιότερη ζωντανή δημώδη μουσική της Ευρώπης
Μετάφραση: Αριστείδης Μαλλιαρός
Αθήνα, Εκδόσεις Δώμα 2018
Σελίδες: 429, με α/μ εικόνες
Διαστάσεις: 13
x
20 εκ.
ISBN
χαρτόδετου: 978-618-83224-5-5
Συνηθίζουμε ν’ αντιλαμβανόμαστε τη μουσική σαν μια μορφή ψυχαγωγίας ―
σαν μια πολυτέλεια, τελικά σαν κάτι το περιττό. Και πράγματι η μουσική
που συνήθως ακούμε αυτόν το σκοπό έχει: να διασκεδάσει. Ποια ήταν όμως η
πρωταρχική λειτουργία της μουσικής; Για ποιο λόγο άρχισαν κάποτε οι
άνθρωποι να τραγουδούν και να χορεύουν;
Ο Κρίστοφερ Κινγκ, βραβευμένος μουσικός παραγωγός και μανιώδης συλλέκτης δίσκων γραμμοφώνου, υποστηρίζει ότι η μουσική στην πρωταρχική της μορφή είναι ένα γιατρικό για τις πληγές της ψυχής ― κάτι εξίσου απαραίτητο με τον αέρα και την τροφή.
Σταδιακά η μουσική έπαψε να έχει αυτή τη λειτουργία. Τα εύθραυστα πολιτισμικά οικοσυστήματα μες στα οποία η μουσική επιτελούσε το ιαματικό της έργο καταστράφηκαν.
Μ’ εξαίρεση μια απόμερη γωνιά της Ελλάδας, στις εσχατιές της Ευρώπης ― την Ήπειρο. Εδώ, σαν από θαύμα, κρατήθηκε ζωντανός ένας πανάρχαιος τρόπος ζωής που επέτρεψε στη μουσική να διατηρήσει το θεραπευτικό της ρόλο. Ο Κινγκ αναλαμβάνει να μας ξεναγήσει σ’ αυτόν το σκληρό μα μαγικό τόπο, όπου η μουσική γίνεται ένα με την ποίηση, το χορό και τη γιορτή.
Ο Κινγκ γράφει για την ιστορία της Ηπείρου και το μεγαλείο του τοπίου, για τα πανηγύρια, τα τσίπουρα και τους Τσιγγάνους οργανοπαίχτες, για τα συλλογικά βιώματα και τις κοινές αναμνήσεις. Μας μιλά για τη μουσική σαν θρήνο, σαν νανούρισμα και σαν παρηγοριά. Μας μιλά γι’ ανθρώπους που ξέρουν να πενθήσουν και ξέρουν να γλεντήσουν.
Συνδυάζοντας το φιλοσοφικό στοχασμό με την ιστορική περιγραφή, τη μουσικολογική ανάλυση με την ανθρωπολογική ματιά, η παθιασμένη και παιγνιώδης αυτή αφήγηση παίρνει τελικά τη μορφή ενός ερωτικού γράμματος στη μουσική και τους ανθρώπους της Ηπείρου.
Ο Κρίστοφερ Κινγκ, βραβευμένος μουσικός παραγωγός και μανιώδης συλλέκτης δίσκων γραμμοφώνου, υποστηρίζει ότι η μουσική στην πρωταρχική της μορφή είναι ένα γιατρικό για τις πληγές της ψυχής ― κάτι εξίσου απαραίτητο με τον αέρα και την τροφή.
Σταδιακά η μουσική έπαψε να έχει αυτή τη λειτουργία. Τα εύθραυστα πολιτισμικά οικοσυστήματα μες στα οποία η μουσική επιτελούσε το ιαματικό της έργο καταστράφηκαν.
Μ’ εξαίρεση μια απόμερη γωνιά της Ελλάδας, στις εσχατιές της Ευρώπης ― την Ήπειρο. Εδώ, σαν από θαύμα, κρατήθηκε ζωντανός ένας πανάρχαιος τρόπος ζωής που επέτρεψε στη μουσική να διατηρήσει το θεραπευτικό της ρόλο. Ο Κινγκ αναλαμβάνει να μας ξεναγήσει σ’ αυτόν το σκληρό μα μαγικό τόπο, όπου η μουσική γίνεται ένα με την ποίηση, το χορό και τη γιορτή.
Ο Κινγκ γράφει για την ιστορία της Ηπείρου και το μεγαλείο του τοπίου, για τα πανηγύρια, τα τσίπουρα και τους Τσιγγάνους οργανοπαίχτες, για τα συλλογικά βιώματα και τις κοινές αναμνήσεις. Μας μιλά για τη μουσική σαν θρήνο, σαν νανούρισμα και σαν παρηγοριά. Μας μιλά γι’ ανθρώπους που ξέρουν να πενθήσουν και ξέρουν να γλεντήσουν.
Συνδυάζοντας το φιλοσοφικό στοχασμό με την ιστορική περιγραφή, τη μουσικολογική ανάλυση με την ανθρωπολογική ματιά, η παθιασμένη και παιγνιώδης αυτή αφήγηση παίρνει τελικά τη μορφή ενός ερωτικού γράμματος στη μουσική και τους ανθρώπους της Ηπείρου.
●●● / ●●●
Νίκος Βασιλικός
Το Ημερολόγιο της Μικρασιατικής Εκστρατείας
Επιλεγόμενα
Βασίλης Βασιλικός
Η Δίκη των Εξ
Αθήνα, Εκδόσεις Πατάκη 2018
Σελίδες: 313
Διαστάσεις: 14
x 20, 5 εκ.
ISBN
χαρτόδετου: 978-960-16-7758-3
Ο Βασίλης Βασιλικός λαμβάνει το 1971 στο Παρίσι, όπου βρισκόταν
αυτοεξόριστος από το 1967, έναν συστημένο φάκελο από τον πατέρα του,
Νίκο: "Ήταν το ημερολόγιο που σε λίγο θα διαβάσεις, αναγνώστη. Ο πατέρας
μου, θυμόμουν, είχε αναφερθεί κάνα δυο φορές σε αυτό. Ότι είχε κρατήσει
ημερολόγιο από τη Μικρασιατική Εκστρατεία... Και να τώρα το κρατούσα
στα χέρια μου, σε δερματόδετο παραλληλόγραμμο λεύκωμα, χειρόγραφο,
καθαρό, αντιγραμμένο από τις σημειώσεις του στο μέτωπο... Επηρεασμένος
από το ημερολόγιο του πατέρα μου, βάλθηκα να μελετώ τα πρακτικά της
Δίκης των Εξ που μου είχε χαρίσει δύο χρόνια νωρίτερα, στη Γενεύη, ο
Αλέκος Λεβίδης... Τα πρακτικά της πολύκροτης εκείνης δίκης που κατέληξε
στην εκτέλεση των έξι που θεωρήθηκαν υπεύθυνοι για τη Μικρασιατική
Καταστροφή υπήρχαν σε έναν τόμο περίπου 700 σελίδων... Έπεσα με τα
μούτρα στην ανάγνωση των πρακτικών, και τότε μου γεννήθηκε η ιδέα ενός
έργου το οποίο, συνοψίζοντας την ουσία της δίκης, χωρίς προσθήκες ή
αλλαγές, θα παλλόταν από μια ιδιότυπη θεατρικότητα".
Το Ημερολόγιο της Μικρασιατικής Εκστρατείας (1918-1922) —μια προσωπική μαρτυρία για τις πολεμικές συγκρούσεις και τον τραγικό επίλογο της κατάρρευσης του μετώπου, γραμμένη από τον πατέρα— προσφέρει τις πολύτιμες πληροφορίες μιας ιστορικής πηγής και καταγράφει, με μεστό και άμεσο λόγο, αφηγηματική δεινότητα και συγκλονιστικές περιγραφές, τα βάσανα ενός νέου είκοσι δύο ετών ο οποίος βιώνει τον εφιάλτη του πολέμου που θα έχει ως αποτέλεσμα την εθνική συμφορά του 1922.
(από τον πρόλογο του βιβλίου)
Το Ημερολόγιο της Μικρασιατικής Εκστρατείας (1918-1922) —μια προσωπική μαρτυρία για τις πολεμικές συγκρούσεις και τον τραγικό επίλογο της κατάρρευσης του μετώπου, γραμμένη από τον πατέρα— προσφέρει τις πολύτιμες πληροφορίες μιας ιστορικής πηγής και καταγράφει, με μεστό και άμεσο λόγο, αφηγηματική δεινότητα και συγκλονιστικές περιγραφές, τα βάσανα ενός νέου είκοσι δύο ετών ο οποίος βιώνει τον εφιάλτη του πολέμου που θα έχει ως αποτέλεσμα την εθνική συμφορά του 1922.
Η Δίκη των Εξ —βασισμένη στα στενογραφημένα πρακτικά της εφημερίδας Πρωία και μονταρισμένη από τον γιο—
παρουσιάζει, με τον ευσύνοπτο τρόπο ενός ιδιότυπου θεατρικού έργου, ένα
από τα πιο δραματικά επεισόδια του Eθνικού Διχασμού: τη δίκη των οκτώ
θεωρούμενων ως υπαιτίων της Καταστροφής ενώπιον έκτακτου στρατοδικείου
(31 Οκτωβρίου-15 Νοεμβρίου 1922).
●●● / ●●●
Κυρίλλου ΣΤ΄
Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως
Η Αρχισατραπία του Ικονίου. Ιστορική περιγραφή των επαρχιών Καππαδοκίας και Λυκαονίας σύμφωνα με σπάνιο χάρτη του έτους 1812
Εισαγωγή - απόδοση στα νεοελληνικά – σχόλια: Τάκης Α. Σαλκιτζόγλου
Γλύφα Βαρθολομιού Ηλείας, Εκδόσεις Μπαλτά 2018
Σελίδες: 235, με α/μ εικόνες και έναν έγχρωμο χάρτη
Διαστάσεις: 17
x 24 εκ.
ISBN
χαρτόδετου: 978-618-83604-2-6
Η Αρχισατραπία του Ικονίου είναι ο συντομευμένος τίτλος, με τον
οποίο αποκαλείται περιληπτικά και γενικώς ένα σύγγραμμα του μαρτυρικού
Πατριάρχη της Κωνσταντινουπόλεως Κυρίλλου Στ', ο οποίος όχι μόνο
περιέγραψε αναλυτικά ολόκληρη την επαρχία Ικονίου και Καππαδοκίας, όπου
είχε διατελέσει Μητροπολίτης προ της αναρρήσεώς του στον Οικουμενικό
Θρόνο, αλλά επί πλέον σχεδίασε, συνέταξε και δημοσίευσε ένα χάρτη της
περιοχής εκείνης, ένα Χωρογραφικό Πίνακα, όπως τον ονομάζει.
Τόσο το σύγγραμμα αυτό του Κυρίλλου, όσο και ο χάρτης που το συνοδεύει, που χρονολογούνται από τις αρχές του 19ου αιώνα, αποτελούν την πρώτη και λεπτομερή περιγραφή των επαρχιών Λυκαονίας και Καππαδοκίας (Καραμανίας). Μέσα από αυτά αναδύονται εξαιρετικά ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τους ελληνορθόδοξους πληθυσμούς της λίαν εκτεταμένης αυτής περιοχής, τα ιερά προσκυνήματα και τα βυζαντινά μνημεία της, την ανθρωπογεωγραφία και την ιστορία της.
Το διπλό αυτό πόνημα του Κυρίλλου (ολοκληρωμένο σύγγραμμα και χάρτης) γίνεται σήμερα γνωστό στο αναγνωστικό και φιλέρευνο κοινό, για πρώτη φορά μετά το 1815.
Στο τέλος του συγγράμματος προστίθεται μια σύντομη αλλά επαρκής περιγραφή της Αδριανούπολης, προσφορά του Κυρίλλου στην ιδιαιτέρα του πατρίδα, όπου επέπρωτο να μαρτυρήσει ταυτόχρονα με τον Πατριάρχη Γρηγόριο Ε', θύμα και αυτός της εκδικητικής μανίας του σουλτάνου, ευθύς ως εξερράγη η Επανάσταση του Μαρτίου του 1821.
Τόσο το σύγγραμμα αυτό του Κυρίλλου, όσο και ο χάρτης που το συνοδεύει, που χρονολογούνται από τις αρχές του 19ου αιώνα, αποτελούν την πρώτη και λεπτομερή περιγραφή των επαρχιών Λυκαονίας και Καππαδοκίας (Καραμανίας). Μέσα από αυτά αναδύονται εξαιρετικά ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τους ελληνορθόδοξους πληθυσμούς της λίαν εκτεταμένης αυτής περιοχής, τα ιερά προσκυνήματα και τα βυζαντινά μνημεία της, την ανθρωπογεωγραφία και την ιστορία της.
Το διπλό αυτό πόνημα του Κυρίλλου (ολοκληρωμένο σύγγραμμα και χάρτης) γίνεται σήμερα γνωστό στο αναγνωστικό και φιλέρευνο κοινό, για πρώτη φορά μετά το 1815.
Στο τέλος του συγγράμματος προστίθεται μια σύντομη αλλά επαρκής περιγραφή της Αδριανούπολης, προσφορά του Κυρίλλου στην ιδιαιτέρα του πατρίδα, όπου επέπρωτο να μαρτυρήσει ταυτόχρονα με τον Πατριάρχη Γρηγόριο Ε', θύμα και αυτός της εκδικητικής μανίας του σουλτάνου, ευθύς ως εξερράγη η Επανάσταση του Μαρτίου του 1821.
●●● / ●●●
Αντώνης Λιάκος
Η δημοκρατία και η ιστορία
Αθήνα, Εκδόσεις Πόλις 2018
Σελίδες: 72
Διαστάσεις: 14
x 20,5 εκ.
ISBN
χαρτόδετου: 978-960-435-653-9
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου