«Οι ευθύνες για την κρίση στην Ουκρανία» και η δεδομένη Ελλάδα
Του Ν. Τόσκα*
Όταν το 2002 επισκέφθηκα την Εσθονία μαζί με υψηλόβαθμη αντιπροσωπεία του ΝΑΤΟ, οι Εσθονοί μας έδειξαν κάποιες σοβιετικές πολυκατοικίες που έμεναν οικογένειες Ρώσων στρατιωτικών που ανέμεναν να επαναπατρισθούν, στις οποίες είχαν στερήσει το ρεύμα και την θέρμανση. Είχε ένα μέτρο χιόνι και αυτοί καμάρωναν για το κατόρθωμά τους. Οι επιτελείς του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ μετέφεραν το γεγονός στον Γραμματέα και ακολούθησε έντονη επικριτική επιστολή στην εσθονική κυβέρνηση γιατί εκείνη την εποχή επικρατούσε η πολιτική της προσέγγισης και της συνεργασίας με τον πρωτοεμφανιζόμενο Πούτιν.
Τα πράγματα άλλαξαν ραγδαία από τότε. Εντάχθηκαν στο ΝΑΤΟ οι χώρες της Βαλτικής και των Βαλκανίων. Οι υποσχέσεις του 1992 από τον Αμερικανό ΥΠΕΞ Baker για μη επέκταση ανατολικά ‘’ούτε κατά μια ίντσα’’ διαψεύστηκαν.
Το 2008 η απόφαση του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι στόχευε στην επέκταση στην Ουκρανία και την Γεωργία, δηλαδή την απομόνωση της Ρωσίας από την Μαύρη Θάλασσα και τον Καύκασο.
Οι προειδοποιήσεις του Πούτιν στη διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου δεν λήφθηκαν υπόψιν.
Το 2014 ανατρέπεται βίαια η κυβέρνηση Γιανουκόβιτς της Ουκρανίας που προσπαθούσε να διατηρήσει την ουδετερότητα για τη χώρα, να δώσει αυτονομία στις ανατολικές περιοχές, να επιτρέψει την ρωσική γλώσσα και κουλτούρα και να δώσει την Σεβαστούπολη στην Κριμαία σαν ρωσική βάση. Μετά από αυτά η Ρωσία καταλαμβάνει και προσαρτά την Κριμαία και ενισχύει τους αυτονομιστές Ρωσόφωνους.
Αρχίζουν οι δυτικοί εξοπλισμοί να κατακλύζουν τη χώρα και η ρωσόφωνη ανατολική Ουκρανία υφίσταται περικύκλωση και συνεχείς βομβαρδισμούς με αποτέλεσμα να προκληθούν 14.000 θύματα. Οι συμφωνίες του Μίνσκ δεν τηρήθηκαν. Η Γερμανία που ήταν στους εγγυητές του Μίνσκ 2, αποκάλυψε τώρα ότι η συμφωνία αποσκοπούσε απλά στο να κερδίσουν χρόνο για ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Η εγκατάσταση του αμερικανικού αντιπυραυλικού συστήματος Aegis στην Πολωνία και στη Ρουμανία ήρθε να επιδεινώσει την ένταση.
Τον Δεκέμβριο του 2021 ο Πούτιν κάλεσε το ΝΑΤΟ να σταματήσει την διαδικασία επέκτασης. Η απάντηση του γραμματέα Stoltenberg ήταν ‘’η ένταξη είναι υπόθεση των κρατών και δεν αφορά την Ρωσία’’.
Τον Φεβρουάριο του 2022 γίνεται η ρωσική εισβολή. Τον Μάρτιο η Ουκρανία αρχίζει διαπραγματεύσεις με την Ρωσία για σταμάτημα του πολέμου. Οι ΗΠΑ επεμβαίνουν και αποσύρουν την Ουκρανία. Αρχίζει μεγαλύτερη ροή όπλων, τα οποία δεν κατορθώνουν μέχρι σήμερα να ανακόψουν την ρωσική επέκταση και κατοχή. Η δυτική προτροπή αποσκοπούσε στην αποδυνάμωση της Ρωσίας και του Πούτιν.
Πέτυχαν το αντίστροφο. Οι οικονομικές κυρώσεις από πλευράς Δύσης γίνονται μπούμερανγκ. Δεν έβλαψαν σοβαρά την Ρωσία, προκάλεσαν όμως ύφεση στην ευρωπαϊκή οικονομία.
Η Ρωσία προσεγγίζει περισσότερο την Κίνα και οι BRICS συσπειρώνονται και διευρύνονται ακόμη και με χώρες πιστές έως υποτελείς στην αμερικανική πολιτική όπως η Σαουδική Αραβία και τα Εμιράτα. Επεκτείνει την επιρροή της στην Αφρική, διώχνοντας Γάλλους και Αμερικανούς.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν εξαρτήσει απόλυτα την εξωτερική πολιτική τους από την Ουάσιγκτον. Μια πολιτική που από το 2008 καθοδηγείται από τους νεοφιλελεύθερους και τις εταιρείες όπλων.
Στην αιφνιδιαστική επίσκεψη των 27 υπουργών εξωτερικών στο Κίεβο την 02 Οκτ. ο υπεύθυνος εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε. Josef Borrell ανακοίνωσε βοήθεια οικονομική και στρατιωτική 5 δις. για τον επόμενο χρόνο, για να αντισταθμίσει την αμερικανική μείωση που αποφάσισε το Κογκρέσο υπό την πίεση των Ρεπουμπλικάνων καθώς και εκπαίδευση 40.000 στρατιωτών και πιλότων. Ο πόλεμος τείνει να γίνει ευρωπαϊκή υπόθεση. ‘Όμως οι χώρες και οι λαοί κουράστηκαν. Η δημοσιονομική κρίση στη Γερμανία απειλεί την αναστολή της βοήθειας 8 δις στην Ουκρανία.
Στην ίδια την Αμερική έχει αρχίσει έντονη κριτική για τη συνέχιση του πολέμου που έχει αυξήσει τη φορολογία και τα έξοδα του αμερικανικού δημοσίου. Η κριτική ασκείται περισσότερο από κύκλους των Ρεπουμπλικανών και του Τράμπ αλλά και σοβαρούς πανεπιστημιακούς (όχι αριστερούς) όπως ο καθηγητής Jeffrey Sachs, καθηγητής του Πανεπιστημίου Columbia, πρώην οικονομικός σύμβουλος του Γκορμπατσώφ και του Γ.Γ. των Ηνωμένων Εθνών, Guterres και ο καθηγητής Mearshheimer καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Σικάγο.
Την ουδέτερη στάση της Ουγγαρίας θα συμπληρώσει κατά πάσα πιθανότητα και η εκλογή του φιλορώσου ηγέτη Φίτο της Σλοβακίας. Οι αντιδράσεις για το κόστος του πολέμου και τις παράπλευρες επιπτώσεις όπως οι εισαγωγές ουκρανικών σιτηρών στην Πολωνία επηρεάζουν ακόμη και τις πλέον αντιρωσικές κυβερνήσεις.
Η πληγή της Ουκρανίας πέραν των χιλιάδων απωλειών στα πεδία των μαχών και των υλικών καταστροφών έχει σοβαρές επιπτώσεις στη δυτική οικονομία. Η Γερμανία είναι η πρώτη που αγκομαχάει.
Η Δύση φαίνεται κουρασμένη. Παίζει το τελευταίο της χαρτί πριν τις αμερικανικές εκλογές. Η Ακροδεξιά επωφελείται της κούρασης. Οι Ρώσοι προσπαθούν να φθείρουν την Δύση.
Οι ευθύνες της Δύσης δεν δικαιολογούν την μαζική χρήση βίας από πλευράς Ρώσων ούτε τη στήριξη ακροδεξιών κυβερνήσεων και κινημάτων από πλευράς Πούτιν. Και φυσικά είναι καταδικαστέα η προσάρτηση εδαφών.
Στη χώρα μας η αντίληψη ότι καταδικάζουμε κάθε εισβολή και κατοχή δεν αρκεί. Πρέπει να καταδικαστεί και κάθε προσπάθεια αλλαγής της γεωπολιτικής κατάστασης που προκαλεί τους πολέμους. Τα όπλα από τα νησιά που στέλνονται στην Ουκρανία αποδυναμώνουν την ελληνική άμυνα, τα λοιπά είναι φτηνές δικαιολογίες. Οι πολλές βάσεις που δόθηκαν μας βάζουν στο κέντρο του προβλήματος.
Η κυβέρνηση συμπεριφέρεται σαν πιο ‘’δεδομένη’’ ακόμη και από το αμερικανικό Κογκρέσο. Η δουλοπρέπεια δεν διασφαλίζει την κυριαρχία της χώρας.
Οι ευθύνες για τον πόλεμο ανήκουν και στις δυο πλευρές (Αμερική/Ευρώπη-Ρωσία).
Η παραδοσιακή πολιτική της ήπιας αντιμετώπισης των προβλημάτων με διπλωματία πρέπει να επανέλθει. Εξάλλου δεν μπορεί να υπάρξει οικονομική ανάπτυξη και παγκόσμιο εμπόριο με πολέμους και κυρώσεις.
Ήδη φημολογείται ότι άρχισαν συζητήσεις μεταξύ Αμερικανών και Ευρωπαίων για έναρξη διαπραγματεύσεων. Ο κύριος προβληματισμός τους είναι πώς θα ‘’πουληθεί’’ ο συμβιβασμός πριν τις αμερικανικές εκλογές.
Το κόστος επιβαρύνεται στον Ουκρανικό λαό και η λιτότητα στους Ευρωπαίους.
Όπως σπέρνει κάποιος έτσι και θερίζει…
*Ο Ν. Τόσκας είναι πρώην υπουργός και υποστράτηγος ε.α.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου