Το Αρχείο της κατασκευαστικής εταιρίας του Μεσοπολέμου «Εργοληπτική Α.Ε.» στην ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της ΕΛΛΑΔΟΣ !

 

Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος

Μηνιαίο Δελτίο Προσκτήσεων, 13

Ιούλιος 2023

 

Αρχείο Εργοληπτικής

Το αρχείο της «Εργοληπτικής Α.Ε.», μίας από τις σημαντικότερες κατασκευαστικές εταιρείες του Μεσοπολέμου, περιλαμβάνεται από τις αρχές του Ιουνίου του 2023 στις διαθέσιμες προς μελέτη συλλογές της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος (ΕΒΕ). Η παράδοσή του από την Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία για την προστασία της φυσικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς Ελλάδας και Κύπρου MONUMENTA στη Βιβλιοθήκη σηματοδοτεί την ολοκλήρωση ενός διετούς προγράμματος συνεργασίας ανάμεσα στους δύο φορείς, με αντικείμενο την ταξινόμηση, καταγραφή και την εν μέρει συντήρηση και ψηφιοποίηση του παραπάνω υλικού, με τη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) και τη συνδρομή στην ταξινόμηση της εταιρείας διάσωσης ιστορικών τεκμηρίων «Αρχείων Τάξις».

Kαρπούς του ίδιου προγράμματος αποτελούν η μόνιμη έκθεση με θέμα «Ιχνηλατώντας την ανθρώπινη παρουσία και ζωή» στο ισόγειο του Δανειστικού Τμήματος της ΕΒΕ, η έκδοση Ιχνηλατώντας την ανθρώπινη παρουσία και ζωή στον χώρο του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, καθώς επίσης και εκπαιδευτικά προγράμματα με θέμα το Αρχείο της Εργοληπτικής και τη μόνιμη έκθεση που υλοποιούνται από τη MONUMENTA σε συνεργασία με σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Το Αρχείο διακρίνεται σε δύο τμήματα. Το πρώτο (π. 100.000 σελίδες) αφορά την κατασκευαστική δράση της Εργοληπτικής μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ το δεύτερο (π. 5.000 σελίδες) την εμπορική της δραστηριότητα μεταπολεμικά. Οι αναγνώστες μπορούν να το μελετήσουν στο Αναγνωστήριο του Τμήματος Χειρογράφων και να συγκεντρώσουν πολύτιμες πληροφορίες τόσο για την αρχιτεκτονική και την κατασκευαστική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια του πρώτου μισού του 20ού αιώνα, όσο και για αρχιτέκτονες, πολιτικούς μηχανικούς και τεχνίτες που συνεργάστηκαν με την «Εργοληπτική Α.Ε.». Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται οι Γεώργιος Διαμαντόπουλος, Ανδρέας Δρακόπουλος, Κώστας Κιτσίκης, Ανδρέας και Εμμανουήλ Κριεζής, Σωτήριος Μαγιάσης, Αναστάσιος Μεταξάς, Αλέξανδρος Νικολούδης, Αναστάσιος Ορλάνδος, οι οποίοι σχεδίασαν και επέβλεψαν σημαντικά ιδιωτικά και δημόσια έργα στην Αθήνα, τον Πειραιά, τη Θεσσαλονίκη και σε άλλες πόλεις. Έγγραφα, σχέδια, φωτογραφίες και κατάστιχα τεκμηριώνουν τη δράση της εταιρείας που είχε αναλάβει μεταξύ άλλων την κατασκευή κατοικιών, ξενοδοχείων, εκπαιδευτικών κτιρίων, νοσοκομείων, δρόμων και αποχετευτικών δικτύων. Ενδεικτικά, αναφέρονται η πολυκατοικία Παπαλεονάρδου, η οικία Ελευθερίου Βενιζέλου στην Αθήνα (νυν κατοικία του Βρετανού Πρέσβη), το νοσοκομείο Ερυθρός Σταυρός, το κτήριο Γκίνη (ΕΜΠ), η επέκταση της Μεγάλης Βρετανίας, ο Ιππόδρομος, αλλά και οι προσφυγικές κατοικίες στους Ποδαράδες (Νέα Ιωνία). 

 Η εξέδρα του Ιπποδρόμου. Αρχείο Εργοληπτικής ΑΕ / ΕΒΕ (πηγή εικόνας: ΑΠΕ-ΜΠΕ).

 

 

Επιπλέον, η συμβολή του Αρχείου στην έρευνα είναι σημαντική και για άλλα θέματα, όπως εργασιακά ή ασφαλιστικά, ιδιαίτερα χρήσιμα για την κατανόηση της κοινωνικής και οικονομικής ιστορίας της περιόδου.

Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος και της MONUMENTA.

Εύη Καπώλη

Ιστορικός

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ 

Το Αρχείο της κατασκευαστικής εταιρίας του Μεσοπολέμου «Εργοληπτική Α.Ε.», ένας θησαυρός γνώσης για την αρχιτεκτονική. Η MONUMENTA και η ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της ΕΛΛΑΔΟΣ συμπράττουν για τη διάσωσή του.