Ποιους επαινούν τα Μέσα μέσα στον ζόφο που ζούμε
Προαγωγοί, διαπλεκόμενοι, ψυχοσεξουαλικά διεφθαρμένοι, γκάνγκστερς μεσουρανούν σε ένα τοπίο ενός νεοφιλελεύθερου τσίρκου που με σαδιστική προσέγγιση αποζητεί αίμα από την κοινωνία, από τον εργαζόμενο, από τον απροστάτευτο, από τον ασθενή. Ένα τσίρκο που αδιαφορεί για την κοινωνική συνοχή και κατ’ ακολουθία για την πατρίδα, την οποία ωστόσο επικαλείται συνεχώς, υποκριτικά και παραληρηματικά, αλλά και για τη θρησκεία την οποία χρησιμοποιεί αναλόγως, «ξεχνώντας» τη συμπεριφορά του Ιησού προς τους εμπόρους στον ναό του Σολομώντα.
Ο μεγάλος σύμμαχος σε αυτό το «θεάρεστο» έργο... τα Μέσα ή τα «συστημικά Μέσα». Σε όποια τους μορφή κι αν είναι, κυριαρχούν ως «Πετσοταϊσμένα» και «Πετσοκομμένα» στα μέτρα των κυβερνώντων. Επιχορηγούμενα από υπόγειες άδηλες πηγές, που κατά καιρούς όζουν, οπότε αναδύεται ο βόρβορος της διαπλοκής. Τα Μέσα μεσουρανούν δουλεύοντας με σπουδή ως σύγχρονοί πραιτωριανοί του συστήματος. Λειτουργούν στην καρδιά της διαμεσολάβησης. Παρεμβαίνουν εκεί που η κοινωνική εκπροσώπηση και οι αντιπρόσωποι πρέπει να προσαρμοστούν και να μεταλλάξουν τη λαϊκή βούληση, να την αποστερήσουν από όποια διάθεση ανατροπής. Έτσι ώστε να τηρούνται οι νόρμες ενός ψεύτικου πολιτικού καθωσπρεπισμού, συμβατού, υποτίθεται, με την κυρίαρχη αντίληψη περί πολιτικού πολιτισμού. Όπου αναμφίβολα ορθώς επιδιώκουμε τον πολιτικό πολιτισμό, αλλά μην ξεχνάμε πως κάποιες φορές η εμμονή να σωθούμε από την ανθρωποφαγία μάς οδηγεί είτε στην προστασία των ανθρωποφάγων είτε σε προτιμητέα φυλή καννιβάλων...
Οι φαύλοι πάντως δεν ενοχλούν τα Μέσα, καθώς εισερχόμενοι οι βαμβακοφόροι στυλεοί βαθύτερα εντός του ρώθωνος της μύτης δύνανται να μετατρέψουν τα self test σε rapid test. Κατ' ακολουθία, κάθε λογής αχρείοι προβάλλονται και αναδεικνύονται συστηματικά με μια τεχνική που στοχεύει στον μιθριδατισμό του ακροατή, του θεατή, αλλά ακόμη και του αναγνώστη. Άλλωστε, καθώς η μνήμη είναι «ασθενής», ο στόχος είναι να μην ενοχλεί, να μην θεωρείται ανοίκεια η ευτέλεια, ώστε να γίνεται ανεκτή και αποδεκτή η φαυλοκρατία.
Η ακραία εκμετάλλευση των ανθρώπινων συναισθημάτων επίσης δεν δημιουργεί πρόβλημα. Είναι αποδεκτή, καθώς διεγείρει με περίτεχνο τρόπο τα πρωτόγονα στοιχεία της ανθρώπινης ύπαρξης. Πρόκληση ανθρώπινων συναισθημάτων πόνου, φόβου, σεξουαλικότητας, ταπείνωσης, ευτελισμού, εμπορία τραγικών γεγονότων, διαπροσωπικών συγκρούσεων, διαταραχών συμπεριφοράς... είναι καλοδεχούμενα.
Κάθε μπράβο σε κάθε γραπτή αράδα και κάθε λέξη, σε κάθε ακουστό δευτερόλεπτο και κάθε κουβέντα, σε κάθε εικόνα και κάθε τετραγωνικό εκατοστό φωτογραφίας έχει ένα αντίτιμο.
Ποιους όμως επαινούν τα συστημικά Μέσα;
Ποιους επιβραβεύουν;
Και ποιους αναδεικνύουν;
Αυτούς
που τα τροφοδοτούν με εικόνες, με υλικό, με πληροφορίες αλλά και με
χρήμα, κυρίως με χρήμα. Επιπλέον όμως κι αυτούς που είναι χρήσιμοι και
δεν δημιουργούν προβλήματα. Κι ακόμη όσους μέσα από υπόγεια κανάλια
παρουσιάζουν την κατάλληλη πολιτική αγωγιμότητα, ώστε να καταστήσουν
ανεκτή την πολιτική ανοχή στην κυριαρχία των «κάθε λογής» συμφερόντων.
Έτσι προβάλλονται κατά κυρίαρχο τρόπο αυτοί που δεν θα ενοχλήσουν
συμφέροντα οικονομικά, συμφέροντα συντεχνιακά, συμφέροντα πολιτικά,
αυτοί που δεν θα διχάσουν ακόμη και στη μνήμη της Γυάρου... κ.λπ., κ.λπ.
Τα Μέσα αναδεικνύουν πρότυπα πολιτικής συμπεριφοράς. Μπορεί κάποιος να είναι ανεπαρκής γνωσιολογικά και αμετροεπής στις πολιτικές του φιλοδοξίες. Αρκεί όμως να είναι ευγενοφανής, σοβαροφανής, να μην ενοχλεί όσους κάνουν «δουλίτσες», φτάνει δηλαδή να είναι «καλό παιδί» κι ακόμη καλύτερα να μην καπνίζει.
Ποια θεσμική διαδικασία ελέγχει τα Μέσα; Υπάρχει κάποια δεοντολογία; Μήπως κάποιο αξιακό πλαίσιο; Συμβούλια παρασυμβούλια αποτελούν μια φενάκη, μια φτηνή επίφαση, για να επιτευχθεί περαιτέρω η αποχαύνωση του πολίτη.
Τα συστημικά Μέσα λοιπόν προάγουν μια σύγχρονη δουλεία, κι αυτό γίνεται καθημερινά όλο και πιο φανερό. Τα Μέσα μανουβράρουν την ανθρώπινη συμπεριφορά. Τι κι αν πέρναγαν κάποιοι δίπλα από το άτυχο κοριτσάκι που τραυμάτισε η γκαραζόπορτα; Η αντίληψη που βλέπουμε τα πράγματα όπως και η πολιτική μας σκέψη πρέπει να προσαρμοστούν σε ένα πλαίσιο αποχαύνωσης και εξοικείωσης με το τραγικό και το ακραίο. Σε όλα αυτά τα εκφυλιστικά φαινόμενα λείπει η διορθωτική παρέμβαση μιας κοινωνικής και πολιτικής διανόησης...
Η Αριστερά δείχνει αιφνιδιασμένη από αυτή την καταιγίδα, δείχνει αδύναμη να τη διαχειριστεί... Παρά το γεγονός ότι δεν έλειψαν οι πολιτικές αναλύσεις και η αρθρογραφία -ήδη από τη δεκαετία του '70-, οι οποίες μιλούσαν και προειδοποιούσαν για τον εξελισσόμενο «ρόλο» των ΜΜΕ!
Δυστυχώς όμως η Αριστερά δεν εστίασε -ως θα όφειλε- στο φαινόμενο της «αυτονόμησης» των ΜΜΕ. Πολλές φορές τα διαχειρίστηκε με τη λογική “να πάρει κι αυτή το κομματάκι που της ανήκε”. Τα Μέσα σταδιακά αποσυνδέθηκαν από κάθε έννοια ανεξαρτησίας στην ενημέρωση, κοινωνικού ελέγχου ή λογοδοσίας, επήλθε με αυτό τον τρόπο μια υπέρβαση του θεμελιακού δικαιώματος των πολιτών για πληροφόρηση, ενώ τα Μέσα εξελίχθηκαν σταδιακά σε ανεξέλεγκτους διαμορφωτές της μέσης κοινωνικής συνείδησης και τελικά βούλησης.
Είναι όμως τώρα πια αδήριτη ανάγκη να ξεκινήσει μια συστηματική αναζήτηση των πολιτικών που θα περιορίσουν τον εκμαυλιστικό ρόλο των Μέσων. Στη λογική αυτή πρέπει άμεσα να απαντηθούν ερωτήματα τόσο σε θεσμικό όσο και σε εξωθεσμικό επίπεδο:
α) Ποια είναι η δημόσια λογοδοσία που οφείλουν να παρουσιάζουν όλα τα Μέσα, ως προς την εγκυρότητα των πληροφοριών που προβάλλουν;
β) Ποιες θεσμικές διαδικασίες πρέπει να αναπτυχθούν ώστε να ασκείται δημόσιος κοινωνικός έλεγχος στα Μέσα; Μήπως πρέπει να υπάρχει σύστημα καταγραφής και τεκμηρίωσης των αρνητικών επιδράσεων που προάγονται με την αποπροσανατολιστική διαφήμιση και την αποδεδειγμένη παραπληροφόρηση;
γ) Τι πρέπει να αλλάξει ώστε οι υπάρχοντες «ασθενείς» μηχανισμοί ελέγχου να εξυγιανθούν; Μήπως απαιτούνται επιτροπές δεοντολογίας με διευρυμένες αρμοδιότητες, πιο στέρεο νομικό πλαίσιο λειτουργίας αλλά με διασφάλιση της ανεξαρτησίας της ενημέρωσης;
δ) Υπάρχει ανάγκη να δημιουργηθούν παράλληλοι μηχανισμοί ελέγχου των πρακτικών που ακολουθούνται στα Μέσα;
ε) Μήπως πρέπει να υπάρχει σύστημα καταγραφής και ελέγχου της εγκυρότητας της λειτουργίας σε ό,τι αφορά τα μέσα τόσο σε κεντρικό όσο και σε τοπικό επίπεδο;
στ) Μήπως απαιτείται η νομοθέτηση ενός πλαισίου περαιτέρω προστασίας των πολιτών από την παραπληροφόρηση;
Σε αυτές τις συνθήκες, οι πολιτικές στοχεύσεις, οι προβληματισμοί και οι κοινωνικές δράσεις της οργανωμένης Αριστεράς οφείλουν να προσανατολιστούν στην κατεύθυνση της συστηματικής κριτικής και του ελέγχου των ρόλων και των επιδράσεων των Μέσων στη διαμόρφωση των πολιτών και των πολιτικών συνειδήσεων. Με την έννοια αυτή, η ανάπτυξη ενός κινήματος κριτικής διαχείρισης των Μέσων καθίσταται πλέον επείγουσα ανάγκη. Ένα κίνημα κριτικής και κοινωνικού ελέγχου των Μέσων, δικτυωμένο από πρωτοβουλίες πολιτών, που θα καταγράφουν πρακτικές παραπληροφόρησης και θα τις αναδεικνύουν, ώστε να γνωστοποιείται στους πολίτες ο αντιδεοντολογικός ρόλος ορισμένων Μέσων ή προσώπων «δημοσιογράφων», που συστηματικά διαδίδουν ψευδείς ειδήσεις. Ένα κίνημα που θα δικτυώνεται μέσα από διαδικτυακές ομάδες, που, με την προϋπόθεση της πλήρους τεκμηρίωσης, θα «χτυπούν» όσους (πρόσωπα και Μέσα) συστηματικά παραπληροφορούν και το οποίο θα αρτιώνεται από επιτροπές νομικών που θα χρησιμοποιούν κάθε νόμιμο μέσο εναντίον πρακτικών «πληροφόρησης» που καταστρατηγούν το δημοκρατικό δικαίωμα των πολιτών για ελεύθερη και αληθινή ενημέρωση.
Αν η Αριστερά συνεχίζει να πιστεύει στη συλλογική πάλη, χρόνος δεν υπάρχει!
* Ο Δημήτρης Γ. Παρθένης είναι M.D., M.Sc., Ph.D. αγγειοχειρουργός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου