H ζωή και ο θάνατος της αναρχικής επαναστάτριας Louise Michel

Το La Rebelle αποτελεί τη βιογραφική ταινία της Λουίζ Μισέλ, γυναίκας επαναστάτριας που συμμετείχε στην Παρισινή Κομμούνα. Βγήκε το 2009 και αναφέρεται στη ζωή της Λουίζ από τη στιγμή της καταδίκης της και της εξορίας της στην Ωκεανία ως την επιστροφή της στη διδασκαλία όταν έγινε η γενική αμνηστία. Επικεντρώνεται στη σχέση που αναπτύσσει με τους συντρόφους της στη διάρκεια του εγκλεισμού της και στη σχέση με τους ιθαγενείς και τη συμμετοχή της στην αντίστασή τους στην αποικιακή Γαλλία.

Η μετάφραση και ο υποτιτλισμός έγινε από την Κατάληψη Σινιάλο τον Μάη του 2014, όπου και προβλήθηκε στο πλαίσιο των γενεθλίων για τα 4 χρόνια της κατάληψης.

*Λουϊζ Μισέλ | (Louise Michel, 1830 – 1905). Γαλλίδα συγγραφέας και ποιήτρια, δασκάλα

H ζωή και ο θάνατος της αναρχικής επαναστάτριας Louise

 

3. Η φυλακισμένη Λουίζ Μισέλ συζητά, στη φυλακή όπου κρατούνταν,με τον Πολ Λαφάργκ, ηγετική φυσιογνωμία του γαλλικού σοσιαλιστικού κινήματος και γαμπρό του Μαρξ. Το κείμενο πρωτοδημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Le Socialiste, 26 Σεπτέμβρη 1885. 

 

 Jules Girardet, «Η σύλληψη της Λουίζ Μισέλ», 1883

–Τι τρέχει με σένα; Φαίνεσαι αναστατωμένος, σαν η θέα μιας φυλακής να σε ενοχλεί, μου είπε χαμογελαστά η Λουίζ Μισέλ καθώς μπήκα.

–Πολίτισσα, είναι οδυνηρό για μας να ξέρουμε ότι είσαι φυλακισμένη. Αλλά δεν περίμενα να σε δω πίσω από μια θυρίδα. Έλπιζα να σου μιλήσω σε ένα δωμάτιο, να κρατήσω τα χέρια σου.

–Αγαπητέ μου Λαφάργκ, απάντησε, δεν υπάρχει άλλη αίθουσα σε αυτό το ξενοδοχείο όπου οι αστοί με έχουν τοποθετήσει δωρεάν. Δεν παραπονούμαι. Σου λέω την αλήθεια, μου έχουν τύχει και χειρότερα. Βρήκα μια ευτυχία στη φυλακή που ποτέ δεν γνώριζα όταν ήμουν ελεύθερη· έχω χρόνο να μελετώ και επωφελούμαι. Όταν ήμουν ελεύθερη είχα τις τάξεις μου: 150 σπουδαστές ή περισσότερους. Δεν αρκούσαν για να ζω, επειδή τα δύο τρίτα από αυτούς δεν με πλήρωναν. Έπρεπε να παραδίδω μαθήματα στη μουσική, τη γραμματική, την ιστορία, κάτι απ’ όλα, ως τις 10 ή 11 το βράδυ, και όταν πήγαινα σπίτι έπεφτα να κοιμηθώ εξαντλημένη, ανίκανη να κάνω οτιδήποτε. Τότε θα είχα προσφέρει χρόνια της ζωής μου για να έχω χρόνο να αφιερώσω στη μελέτη.

Εδώ, στον Άγιο Λάζαρο, έχω χρόνο για τον εαυτό μου, πολύ χρόνο, και είμαι ευτυχισμένη γι’ αυτό: διαβάζω, μελετώ. Έμαθα αρκετές γλώσσες. Ένας φίλος, ο Γκ…, μου έδωσε μαθήματα ρωσικής και μπορώ ήδη να τη διαβάζω και να τη γράφω λίγο. Ξέρεις ότι έχω άριστη μνήμη, το κύριο που χρειάζεται για τη μελέτη μιας γλώσσας. Έμαθα αγγλικά εντελώς μόνη μου… Για να αναλάβω αυτό που θέλω να κάνω όταν βγω από τη φυλακή, πρέπει να ξέρω αρκετές γλώσσες.

Περιμένοντας να ανακτήσω την ελευθερία δράσης μου, την ελευθερία να προπαγανδίζω, γράφω. Έγραψα μερικά βιβλία για παιδιά. Τα διδάσκω να σκέφτονται σαν πολίτες, σαν επαναστάτες, ενώ ταυτόχρονα τα διασκεδάζω. Σε μυθιστορήματα απεικονίζω ρεαλιστικά τις αθλιότητες της ζωής, και προσπαθώ να εμφυσήσω την αγάπη για την επανάσταση στις καρδιές των ανθρώπων.

Συζητήσαμε για μιάμιση ώρα, ξεχνώντας το μέρος που ήμασταν, μιλώντας για όλα, θίγοντας κάθε δυνατό θέμα των τρεχουσών υποθέσεων, εκλογών, ρεαλιστικής λογοτεχνίας, νέων μυθιστορημάτων, ταξιδιών.

–Μη λυπάσαι για μένα, είμαι πιο ελεύθερη από πολλούς από εκείνους που περπατούν κάτω από τον ανοικτό ουρανό. Το πνεύμα τους είναι φυλακισμένο, είναι αλυσοδεμένοι από την ιδιοκτησία τους, από τα χρηματικά τους συμφέροντα, τις θλιβερές αναγκαιότητες της ζωής τους. Είναι τόσο απορροφημένοι, που δεν μπορούν να ζήσουν σαν ζωντανά, σκεπτόμενα όντα. Όσο για μένα, ζω τη ζωή του κόσμου. Παρακολουθώ με ενθουσιασμό τα επαναστατικά κινήματα της Ρωσίας, της Γερμανίας και της Γαλλίας, παντού. Ναι, είμαι μια φανατική και, όπως με όλους τους μάρτυρες, το σώμα μου δεν αισθάνεται πόνο όταν οι σκέψεις μου με μεταφέρουν στον κόσμο της επανάστασης.

Φυλακισμένη πίσω από αυτούς τους χοντρούς τοίχους αναθυμάμαι πάλι το ταξίδι μου στη Νέα Καληδονία. Η ύπαρξή μου ποτέ δεν συγκινήθηκε τόσο ισχυρά από το θέαμα της φύσης όσο όταν έπλευσα στη νηφάλια απεραντοσύνη του ωκεανού, όσο όταν έγινα μάρτυρας μιας χιονοθύελλας στο Νότιο Πόλο και είδα τον αέρα λευκό από το χιόνι και τη μαύρη θάλασσα να καταβροχθίζει τις νιφάδες που έπεφταν στην επιφάνειά της· ενώ στην καρδιά μου ζούσα τις αιματηρές μέρες της ήττας και την υπέροχη έκρηξη της 18ης Μάρτη.

Κατακλύζω τη μοναξιά μου με χιλιάδες μνήμες. Και τους αγαπημένους μου Κανάκ! Πόσο βάρβαροι είναι οι πολιτισμένοι! Έμαθα τη γλώσσα τους, τη μουσική τους, τα τραγούδια τους. Έζησα ανάμεσά τους και με αγάπησαν σαν να ανήκα στη φυλή τους. Ίδρυσα ένα σχολείο και σε ελάχιστο χρόνο είχα διδάξει αυτούς τους μικρούς άγριους να διαβάζουν και να μετρούν, αλλά πρέπει να πω ότι επινόησα μια ειδική μέθοδο για χρήση τους.

Η Λουίζ Μισέλ στοχάστηκε επί μακρόν για το παιδαγωγικό ζήτημα που τόσο την ενδιαφέρει.

–Έλαβα ένα γράμμα από το δήμαρχο της Νουμέα. Μου ζητά να πάω εκεί να ιδρύσω σχολεία και θα το κάνω.

Ήταν συγκινητικό να ακούς αυτή την ηρωική γυναίκα να μιλάει.

–Ω πολίτισσα, πόσο μας λείπεις!

–Μη μου μιλάς για αίτηση χάριτος. Δεν θέλω συγχώρεση, ποτέ, με οποιοδήποτε τίμημα.

–Δεν θα ήταν χάρη αυτό που θα σου έδινε η κυβέρνηση επιστρέφοντάς σου την ελευθερία που σου στερεί με τη βία. Ένας επαναστάτης, και αυτή είναι η προσεκτικά στοχασμένη μου γνώμη, δεν θα έπρεπε να αναγνωρίζει το δικαίωμα της αστικής τάξης να τον καταδικάζει. Ενδίδει μπροστά στην τεράστια δύναμη που τον συντρίβει, αλλά δεν εγκαταλείπει κανένα δικαίωμά του και αν, αφού τον έχουν φυλακίσει, η αστική κυβέρνηση ανοίξει τις πύλες της φυλακής, αυτό δεν είναι χάρη· είναι αποκατάσταση της ελευθερίας που του είχε κλαπεί. Του χρωστά μάλιστα αποζημίωση για τους μήνες στη φυλακή που τον έκαναν να υποφέρει. Μόλις εξέτισα οχτώ μήνες φυλάκισης και υπολογίζω να λάβω αποζημίωση τη μέρα της επανάστασης. Σκέψου, λοιπόν, πολίτισσα, τις υπηρεσίες που θα πρόσφερες στον επαναστατικό σκοπό αν ήσουν ελεύθερη.

–Όχι, δεν θα ζητήσω χάρη. Θα αφήσω τη φυλακή μόνο αν μου δοθεί αμνηστία. Εκείνοι που με αγαπούν ας μη μιλούν ποτέ για αίτηση χάριτος: αυτό θα με ατίμαζε.

–Καμιά αίτηση χάριτος δεν θα ατίμαζε ποτέ τη Λουίζ Μισέλ, η οποία μετά τη μέρα που θα φύγει θα αρχίσει πάλι την καμπάνια της για τον επαναστατικό αγώνα.

–Σταμάτα, δεν θέλω να ακούω καμιά κουβέντα για χάρη. Μην ξεχάσεις να μου φέρεις τα βιβλία σου για την ανθρωπολογία και το Η καταγωγή του ανθρώπου του Δαρβίνου· το διάβασμά τους θα βελτιώσει τα αγγλικά μου. Πες στους φίλους μου ότι είμαι καλά. Αντίο και στο επανιδείν.

Πηγή: Ενθέματα της Αυγής, 2011