Το περιβάλλον μας έχει γίνει "παχυσαρκογενές"

Φωτεινή Πουρνάρα
Πηγή:itrofi.gr


Κυβερνητικές και μη οργανώσεις σε όλο τον κόσμο ενθαρρύνουν τις υγιεινές διατροφικές συνήθειες στο ευρύ κοινό, παρέχοντας πληροφορίες σχετικά με την υγιεινή διατροφή σε μια προσπάθεια αντιμετώπισης της παχυσαρκίας, της μάστιγας της σύγχρονης κοινωνίας. Παρόλη την ευαισθητοποίηση αυτή σε συλλογικά αλλά και ατομικό επίπεδο, όταν οι άνθρωποι βιώνουν ερεθίσματα που έχουν μάθει να τα συνδέουν με κάποια σνακ, τείνουν να επιλέγουν αυτά προϊόντα, ακόμα και όταν γνωρίζουν ότι είναι ανθυγιεινά.

Αποδεικνύεται ότι δεν είστε οι μόνοι που επηρεάζονται από τις μυρωδιές, την ελκυστική παρουσίαση ενός προϊόντος και τη διαφήμιση. Γνωρίζετε τη διαφορά μεταξύ της υγιεινής διατροφής και του ανθυγιεινού φαγητού. Φυσικά, όλοι θα υποκύψουμε και θα κάνουμε κάποια στιγμή μια παρασπονδία, αλλά το ερώτημα παραμένει, γιατί να κάνουμε τόσο συχνά ανθυγιεινές επιλογές τροφίμων ακόμη και σε περιόδους που έχουμε αποφασίσει να ακολουθήσουμε ένα υγιεινότερο διατροφικό πλάνο; Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη ψυχολόγων του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ, το πρόβλημα μπορεί να έγκειται στο ότι, στη μάχη μεταξύ των προειδοποιήσεων για την υγεία και των ερεθισμάτων που παίρνουμε από συγκεκριμένες τροφές, τα μάτια και η μύτη μας είναι σταθερά οι νικητές.
Η μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Appetite, εξέτασε την ανταπόκριση των συμμετεχόντων στις προειδοποιήσεις για την υγεία τόσο στην παρουσία όσο και στην απουσία ερεθισμάτων που σχετίζονται με τα τρόφιμα, όπως οι διαφημίσεις ή η όψη και η οσμή ενός φαγητού. Τα αποτελέσματα ήταν όπως τα είχαν προβλέψει οι ερευνητές: Η δύναμη της θέλησής μας είναι δυστυχώς ασθενέστερη από όσο ελπίζουμε. "Οι προειδοποιήσεις για την υγεία που αφορούν τις υγιεινές διατροφικές επιλογές φαίνεται να είναι αποτελεσματικές μόνο σε ένα περιβάλλον όπου δεν υπάρχουν ερεθίσματα τροφίμων", δήλωσε η Aukje Verhoeven, μια από τους συγγραφείς της μελέτης. «Όποτε υπάρχουν ερεθίσματα τα οποία οι άνθρωποι συσχετίζουν με κάποια σνακ, επιλέγουν το σχετικό (ανθυγιεινό) προϊόν διατροφής, ακόμη και όταν γνωρίζουν ότι είναι ανθυγιεινό ή δεν έχουν πραγματική λαχτάρα για αυτό. (Στην έρευνα) δεν είχε σημασία αν τους είχαμε προειδοποιήσει πριν ή μετά που έμαθαν τις συσχετίσεις με τα δείγματα τροφίμων », συμπλήρωσε. Για τις ανάγκες της μελέτης, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα συγκεκριμένο είδος εργασίας σε υπολογιστή, το Pavlovian-instrumental transfer, σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον για να προσομοιώσουν τις μαθησιακές διαδικασίες μεταξύ ορισμένων επιλογών τροφίμων και περιβαλλοντικών ερεθισμάτων στα θέματα που δόθηκαν στους συμμετέχοντες.
Πώς λοιπόν μπορούμε να διορθώσουμε αυτό το πρόβλημα; Οι συγγραφείς προτείνουν όχι μόνο να μειωθεί ο όγκος της διαφήμισης για τα ανθυγιεινά τρόφιμα, αλλά να γίνει επίσης μια προσπάθεια οικοδόμησης ισχυρότερων συσχετισμών και να δημιουργηθούν περισσότερα στοιχεία για την υγιεινή διατροφή. «Αξίζει να φέρετε σε επαφή τους ανθρώπους με τις υγιεινές τροφές και να χρησιμοποιείτε πιο συχνά ορισμένες περιβαλλοντικές ενδείξεις, για παράδειγμα, δείχνοντας περισσότερες διαφημίσεις για υγιεινά προϊόντα», πρότεινε η Verhoeven. "Το περιβάλλον μας θα μπορούσε επίσης να διαμορφωθεί έτσι ώστε να είναι πιο εύκολο να γίνονται υγιεινές επιλογές, για παράδειγμα με την τοποθέτηση των υγιεινών προϊόντων μπροστά από τις καντίνες ή με την αντικατάσταση της σοκολάτας με μήλα και υγιεινά σνακ στο ταμείο. Με αυτόν τον τρόπο, ωθείτε διακριτικά τους ανθρώπους προς τη σωστή κατεύθυνση», κατέληξε η ερευνήτρια.