Ένας μασκαράς που μας μοιάζει

Παναγιώτης Ψωμιάδης, 35 Χρόνια Επιτυχίες: Έργα και Ημέρες του «Έλληνα Ζορό»

Πηγή: vice.com

---

Ο Παναγιώτης Ψωμιάδης κάθισε στη θέση του οδηγού, στο βαν που είχε βάψει στα χρώματα της ελληνικής σημαίας. Χαλάρωσε τη γραβάτα, γύρισε τη βελόνα του ραδιοφώνου στον σταθμό που έπαιζε ο Τράγκας και βγήκε στην περιφερειακή οδό Θεσσαλονίκης. Έτρεχε σαν τρελός και ξαφνικά, έστριψε απότομα στην Ευκαρπία, σταμάτησε έξω από ένα μπουγατσατζίδικο, αγόρασε αρκετές μερίδες με κρέμα και κιμά, ξαναμπήκε στο βανάκι κι ενόσω τα τρία κινητά του κουδούνιζαν εναλλάξ, γύρισε προς το μέρος μας: «Από το ’81 που πολιτεύομαι, χρωστάω στα κανάλια. Σας δίνω, όμως, τροφή καθημερινά για να βγάζετε το ψωμάκι σας».
Ήταν Ιούνιος του 2012, πριν από τις δεύτερες εθνικές εκλογές εκείνης της χρονιάς. Ο Αντώνης Σαμαράς είχε αναθέσει στον «Πανίκα» την προεκλογική εκστρατεία της Νέας Δημοκρατίας στη Βόρεια Ελλάδα, εκ των πραγμάτων τραβώντας τον από το κάδρο του γραφικού (σημ. η ΝΔ κέρδισε τις εκλογές). Ακολούθησα, τότε για ΤΑ ΝΕΑ, μια εξόρμηση του Ψωμιάδη με το περίφημο «magic van» στην επαρχία, την οποία γνωρίζει καλύτερα από την παλάμη του: Έκανε τον πωλητή στη λαϊκή αγορά, τάισε γιαγιάδες κεράσια στο στόμα, άναψε κερί σε μια κηδεία, έπαιξε φλιπεράκι και σκοποβολή, τσίμπησε πατάτες από το τραπέζι αγνώστων σε μια ταβέρνα, είπε ένα τραγούδι, φίλησε και φιλήθηκε από ψηφοφόρους σε χωριά ραχούλες. Για τον Ψωμιάδη, ήταν άλλη μια μέρα στη δουλειά.

Ο Ζορό

Από το 2012 ως σήμερα μοιάζει να ‘χουν περάσει αιώνες. Το άλλοτε αγαπημένο παιδί της ΝΔ – στην πρώτη θητεία του Κώστα Καραμανλή, οι ψηφοφόροι τον επέλεγαν ως την τέταρτη δημοφιλέστερη προσωπικότητα, μετά τον πρωθυπουργό, τον Νικήτα Κακλαμάνη και τον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο - δέχθηκε τα τελευταία 24ωρα σφοδρές επικρίσεις πρώην συναδέλφων του στο κόμμα. Αφορμή ήταν η συμμετοχή του, ως Ζορό, στην καλογυρισμένη διαφήμιση-viral των Jumbo για τις Απόκριες, στην οποία ακούγεται, σε παραλλαγή, ο ύμνος της ΝΔ. Το κόμμα διαμαρτυρήθηκε, η διαφήμιση φαίνεται ότι θα αποσυρθεί και πιθανόν ο Ψωμιάδης θα γυρίσει ξανά το σποτ. «Ήταν μια μεγάλη ευκαιρία για να βγω στο προσκήνιο. Κάποια ψιλο-έξοδα μου κάλυψαν, γύρω στα 500 ευρώ», είπε ο ίδιος σε ραδιοφωνική συνέντευξη, μετά τον θόρυβο που προκλήθηκε. Για το τραγούδι-ύμνο της ΝΔ που ακούγεται στη διαφήμιση, σχολίασε: «Τι σχέση έχω εγώ με το τραγούδι; Δεν το επέλεξα, ούτε είναι παρεξηγήσιμο. Αντίθετα, λέει σε κάποιους, "παιδιά, ελάτε όλοι μαζί να ξαναγυρίσουμε στην αληθινή, μεγάλη Νέα Δημοκρατία"». Κι εξέφρασε το παράπονο: «Τώρα με θυμήθηκε η ΝΔ; Τέσσερα χρόνια, δεν έχω δεχτεί ούτε ένα τηλέφωνο ούτε ένα ευχαριστώ για τα 35 χρόνια προσφοράς μου στο κόμμα».
Ο Παναγιώτης Ψωμιάδης λέει την αλήθεια. Σε ηλικία 70 ετών σήμερα, είναι πια ένας ξεπερασμένος ρολίστας. Τα καμώματά του, ωστόσο, τα τεράστια ποσοστά δημοφιλίας που απολάμβανε επί τρεις δεκαετίες σε τοπικές και εθνικές εκλογές, καθώς και οι υποθέσεις κακοδιαχείρισης για τις οποίες κατηγορήθηκε, θα μπορούσαν να περιγράψουν γλαφυρά την πορεία της πολιτικής και των μίντια ως την απαξίωση.

Οι πίστες

Γεννήθηκε το 1948 στη Θεσσαλονίκη, το τρίτο αγόρι μιας οικογένειας Ποντίων – γι' αυτό και το προσωνύμιο «Πανίκας». Τα πρώτα χρόνια, η οικογένεια εγκαταστάθηκε στα Κάτω Πορόια Σερρών, όμως ο μικρός Ψωμιάδης έκανε κοπάνες από το σχολείο κι έτσι, στην τρίτη δημοτικού, ο πατέρας του τον έγραψε στο αυστηρό Δελασάλ στη Θεσσαλονίκη, «από όπου με έδιωξαν οι καλόγριες», όπως λέει. Αργότερα, υπήρξε αθλητής στίβου στα 400 μ. και μπήκε στη Γυμναστική Ακαδημία, την οποία εγκατέλειψε. Φοιτητής ακόμη, άνοιξε στη Θεσσαλονίκη κατάστημα παιχνιδιών και έδωσε, χωρίς επιτυχία, εξετάσεις για τη Θεολογική Σχολή – «το όνειρό μου ήταν να γίνω δεσπότης», έχει πει. Έκανε πολλές δουλειές, μεταξύ άλλων, εισαγωγές ηλεκτρολογικού υλικού, εμπόριο ανατομικών παπουτσιών, ενώ κάποια στιγμή άνοιξε αναψυκτήριο στην αγορά της Θεσσαλονίκης.
Στις αρχές του '90, αγοράζει το δικό του νυχτερινό κέντρο στα Λαδάδικα και εμφανίζεται ο ίδιος στην πίστα, στο κλείσιμο του προγράμματος. Πιάνει το μικρόφωνο, επίσης, σε κομματικές εκδηλώσεις και συνεστιάσεις στην επαρχία, ηχογραφεί τραγούδια και γυρίζει βίντεο κλιπ με χαίτη και φοβερά εμπριμέ πουκάμισα της εποχής. Από τα πρώτα χρόνια, επενδύει στο προφίλ του «αδικημένου» και του «παιδιού του λαού». Τραγουδά - όχι άσχημα - Καζαντζίδη και θαυμάζει τον Νίκο Ξανθόπουλο. Λέγεται ότι κομματικά στελέχη, μεταξύ αυτών και ο νεαρός τότε πολιτευτής Κώστας Καραμανλής, πήγαιναν στο νυχτερινό κέντρο του Ψωμιάδη, αν και τον αντιμετώπιζαν με δυσπιστία. Κι κείνος, τους αφιέρωνε το τραγούδι «Εγώ, ο ξένος».

«Σ’ αγαπώ πολύ, μωρό μου»

Ήδη ο Ψωμιάδης, όμως, είχε περάσει στην πολιτική. Εκλέχθηκε το 1982 δημοτικός σύμβουλος Θεσσαλονίκης και τέσσερα χρόνια αργότερα επανεκλέχθηκε στη ίδια θέση. Το 1990 κατεβαίνει στην κεντρική πολιτική σκηνή. Εκλέγεται βουλευτής σε τέσσερις διαδοχικές αναμετρήσεις ως το 2000, κάποιες από αυτές πρώτος σε σταυρούς. Το 2002 επιστρέφει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση κι εκλέγεται νομάρχης Θεσσαλονίκης, όπως και το 2006. Το 2010, με ποσοστό 52,6%, ο Παναγιώτης Ψωμιάδης είναι ο πρώτος αιρετός Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας. Είναι παντοδύναμος.
Τα μίντια τον αγαπούν, αφού λέει αρλούμπες και συχνά πιάνει το μικρόφωνο για να τραγουδήσει live στο στούντιο. Αναπαράγει κλισέ για το «κράτος των Αθηνών», όμως έχει σχεδόν καθημερινή προβολή από τα αθηναϊκά τηλεοπτικά δίκτυα. Ντύνεται από τότε Ζορό (δεν είναι καινούρια στολή), αρλεκίνος, κάνει ακροβατικά δεμένος σε λάστιχα, κλέβει τη νύφη και μπουγελώνεται ως «γαμπρός» σε παραδοσιακά έθιμα, γίνεται κριτής σε καλλιστεία. Προσπαθεί να πετάξει τον «μεγαλύτερο χαρταετό των Βαλκανίων», όλα σε ζωντανή σύνδεση. Οταν ο Αρλνοντ Σβαρτσενέγκερ εκλέγεται κυβερνήτης της Καλιφόρνια, ο Ψωμιάδης του στέλνει τηλεγράφημα: «Έχω παρακολουθήσει την καριέρα σας, όχι μόνο στη μεγάλη οθόνη, αλλά και στον επιχειρηματικό τομέα, και γι' αυτό είμαι πεπεισμένος ότι θα οδηγήσετε την Καλιφόρνια στη νέα εποχή».

Παραμονές των νομαρχιακών εκλογών του 2002, αποκαλύφθηκε ότι είχε χτίσει παράνομα πιλοτή σε αυθαίρετο κτίσμα στη Χαλκιδική. «Εσείς δεν πρέπει να είχατε γονείς, μάνα, πατέρα, γι' αυτό και λέτε τέτοιες φοβερές ασέβειες. Εγώ έχτισα ένα σπιτάκι για τη μανούλα μου, παλιόπαιδο θα ήμουν να την πέταγα στον δρόμο». Οι πρώτες μετρήσεις μετά την αποκάλυψη, έδειξαν τη δημοτικότητα του Ψωμιάδη να ανεβαίνει κατά 6,5%.
Μακριά από τα φώτα, λέγεται ότι ανήμποροι εμφανίζονται στο γραφείο του, ζητώντας βοήθεια, κι εκείνος βάζει το χέρι στην τσέπη, τους δίνει χρήματα και κλαίει στον ώμο τους. Είναι παντρεμένος με την Τζούλια Χαλβατζή και έχουν δύο κόρες. Κυκλοφορεί στη Θεσσαλονίκη με μηχανή, το πρόγραμμά του διαρκεί από τα ξημερώματα ως τα μεσάνυχτα, παραβρίσκεται σε κάθε λογής εκδήλωση, σε γάμους και κηδείες. Κλείνει το τηλέφωνο, ακόμη και στις πιο σοβαρές συγκυρίες, με τη φράση «σ’ αγαπώ πολύ, μωρό μου». Οι ψηφοφόροι τον αγαπούν, τοπικοί δημοσιογράφοι τον χειροκροτούν - οι ίδιοι θα θυμηθούν πολύ αργότερα ότι «είναι γραφικός». Ο Πανίκας φθάνει να γίνει πολιτικό στέλεχος πρώτης γραμμής, κατεβαίνει ως και υποψήφιος για την αρχηγία της Νέας Δημοκρατίας. Στις εσωκομματικές εκλογές του 2009, έρχεται τρίτος πίσω από τον Αντώνη Σαμαρά και τη Ντόρα Μπακογιάννη, με ποσοστό 10,22% (78.770 ψήφοι).

---

Ο Ψωμιάδης πέρα από τον Ζορό

Δεν είναι, όμως, μόνο το λαϊκίστικο προφίλ που αποδεικνύεται αλάνθαστη συνταγή. Έχει ο ίδιος επενδύσει σε έναν - συχνά αδιαφανή – μηχανισμό ορκισμένων πολιτικών φίλων κι αμφιλεγόμενων επιχειρηματιών. Εκτός από τον Ζορό Ψωμιάδη, υπάρχει και η πολιτικά «σκοτεινή» εκδοχή του Ψωμιάδη. Τον Οκτώβριο του 2005, ο εμφανίστηκε στο πάρτι αποφυλάκισης υπόδικου ιδιοκτήτη τηλεοπτικού σταθμού στη Θεσσαλονίκη. «Κριτής των πολιτικών είναι μόνο ο λαός», απάντησε. Το ίδιο πράγμα θα επαναλάβει κάθε φορά που βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο.
Ο Ψωμιάδης διατηρεί στενούς δεσμούς με τα σώματα ασφαλείας, την επίσημη Εκκλησία – «πήγα σε τέσσερις δεσποτάδες για να πάρω την ευλογία τους» δηλώνει – αλλά και παρα-θρησκευτικές οργανώσεις. Πρωτοστάτησε στις διαμαρτυρίες για την αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες και αργότερα υποστήριξε όσους αντιδρούσαν στο ενδεχόμενο να παρελάσει ως σημαιοφόρος του λυκείου Μηχανιώνας ο Αλβανός μαθητής, Οδυσσέας Τσενάι. Τον Ιανουάριο του 2000, εμφανίστηκε σε μια από τις πιο μαύρες νύχτες στη Θεσσαλονίκη, στην πυρά που είχαν στήσει νεο-ναζί και φονταμενταλιστές, καίγοντας αντίτυπα του βιβλίου Μ εις τη νιοστή του Μίμη Ανδρουλάκη.

Ο Ψωμιάδης κατηγορήθηκε για φιλοβασιλικές και φιλοχουντικές θέσεις. Τον Μάρτιο του 2001 περιέγραψε τη χούντα των συνταγματαρχών ως «επανάσταση». Ο Καραμανλής του ζήτησε να ανακαλέσει κι ο βουλευτής Ψωμιάδης, απάντησε: «Στη λέξη "επανάσταση" δεν δίνω πολιτική διάσταση. Ηταν κατάλυση της δημοκρατίας διά των όπλων, όμως αυτό διαφέρει από το πραξικόπημα». Τις

ίδιες απόψεις

φαίνεται πως έχει μέχρι σήμερα. Στο παρελθόν, έχει στείλει χαιρετισμό στις εκδηλώσεις για τη λήξη του εμφυλίου στο Βίτσι, τις λεγόμενες «γιορτές του μίσους», που διοργανώνουν απόστρατοι και χρυσαυγίτες – όταν ακόμη η ΧΑ ήταν άγνωστη στο ευρύ κοινό. Το 2012, κατά τη διάρκεια προελογικής ομιλίας στην Ξάνθη, ο Ψωμιάδης

δήλωσε

ότι «Νέα Δημοκρατία και Χρυσή Αυγή είναι αδελφές παρατάξεις». Προκλήθηκαν αντιδράσεις και προσπάθησε να ανασκευάσει.

Την ίδια χρονιά, είχε αποκαλυφθεί στη Θεσσαλονίκη ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα τοκογλυφίας, με κατηγορούμενους επιχειρηματίες και πρόσωπα της θεωρούμενης «καλής κοινωνίας» της πόλης. Στις συνομιλίες που είχε καταγράψει τότε ο κοριός της Αστυνομίας, ο Ψωμιάδης εμφανιζόταν να συνομιλεί (δεν κατηγορήθηκε από τις διωκτικές Αρχές) με το κεντρικό πρόσωπο στο δίκτυο, ιδιοκτήτη νυχτερινών κέντρων από τη δεκαετία του '80. Ο Πανίκας υποστήριξε ότι είναι φίλοι πολλά χρόνια και ότι δεν πουλάει τους φίλους του στα δύσκολα.

«Σαν τον Άδωνι και τον Βελόπουλο»

Ως νομάρχης και περιφερειάρχης κατηγορήθηκε για μια σειρά από μικρότερα ή μεγαλύτερα σκάνδαλα, όπως τη μη επιβολή προστίμων σε βιομηχανίες που ρύπαιναν επί χρόνια τη λίμνη Κορώνεια, κι επίσης τα λεγόμενα «45άρια», υπόθεση που αφορά απευθείας αναθέσεις δημόσιων έργων σε συγκεκριμένους εργολάβους. Τον Ιανουάριο του 2013, ο Ψωμιάδης παύθηκε οριστικά από το αξίωμα του περιφερειάρχη, μετά την καταδίκη του από το Εφετείο σε φυλάκιση ενός έτους, με τριετή αναστολή, για παράβαση καθήκοντος. Η υπόθεση αφορούσε τη μείωση προστίμων - από 89.000 σε 5.000 ευρώ – για ιδιοκτήτη πρατηρίου καυσίμων, που είχε κατηγορηθεί για νοθεία. Ο Ψωμιάδης αποσύρθηκε και δήλωσε ότι η Νέα Δημοκρατία - η «μεγάλη του καψούρα», όπως επαναλαμβάνει - τον πρόδωσε.
Τον Απρίλιο του 2014 παραιτήθηκε από μέλος της Νέας Δημοκρατίας και ίδρυσε κόμμα με το όνομα Πατριωτικό Δίκτυο Αφύπνισης (ΠΑΤΡΙ.Δ.Α). Τελευταία φορά που απασχόλησε την επικαιρότητα ήταν το 2015, όταν εμφανίστηκε σε τηλε-πωλήσεις, λανσάροντας παπούτσια για διαβητικούς, γιατί, όπως είπε, είχε ανάγκη τα χρήματα. «Ο κόσμος με λατρεύει. Αφορμή για να βγω στις τηλεπωλήσεις μπορεί να ήταν ο Άδωνις Γεωργιάδης και ο Κυριάκος Βελόπουλος, αλλά θεωρώ ότι είμαι πολύ καλύτερος», εξήγησε.
Όσο κι αν το αρνούμαστε, ο Ψωμιάδης είναι ένα από τα πρόσωπά μας στον καθρέφτη. «Είμαι αυθεντικός, δεν είμαι ιμιτασιόν και πάνω απ’ όλα διακρίνομαι για την ειλικρίνειά μου», είχε πει με αφορμή το telemarketing παπουτσιών. «Ό,τι προβάλω, θα είναι γνήσιο και ωφέλιμο για την κοινωνία, όπως έκανα τόσα χρόνια και ως πολιτικός».