Η δράση της ΟΠΛΑ στη Θεσσαλονίκη κατά την περίοδο του Εμφυλίου
Πηγή: vivlioniki.wordpress.com
ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΒΙΒΛΙΟΥ
Τίτλος: Μια απόφαση, μάχομαι μέχρι το τέλος
Συγγραφέας: Τάσος Κατσαρός
Έκδοση: Ιδιωτική Έκδοση (2003)
ISBN: –
Τιμή: Περίπου €8\
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ
Πριν από κάμποσο καιρό στη Vivlioniki είχε παρουσιαστεί ένα βιβλίο σχετικά με τη δράση της ΟΠΛΑ στη Θεσσαλονίκη
κατά την περίοδο της Κατοχής. Η σημερινή ανάρτηση είναι σχετική με ένα
βιβλίο, το οποίο μιλάει για την ΟΠΛΑ η οποία έδρασε στη Θεσσαλονίκη κατά
την περίοδο του Εμφυλίου.
Η έκδοση είναι καλή αν σκεφτεί κανείς ότι
πρόκειται για ιδιωτική έκδοση. Υπάρχουν κάποιες φωτογραφίες στο
κείμενο, που θα μπορούσαν να είναι ίσως πιο καθαρές. Το κείμενο το
προλογίζει ο Γιώργος Χουρμουζιάδης, ο καθηγητής αρχαιολογίας στο ΑΠΘ,
που πέθανε πριν λίγα χρόνια. Στο τέλος του βιβλίου υπάρχει ένα
σχεδιάγραμμα με τη δομή της ΟΠΛΑ, το οποίο είχε φτιάξει η Ασφάλεια
Θεσσαλονίκης. Στο τέλος κάποιων σελίδων υπάρχουν μερικές φορές
βιβλιογραφικές πηγές. Νομίζω ότι για τέτοια βιβλία ιστορικής έρευνας
καλό είναι να αναφέρεται η βιβλιογραφία. Σε γενικές γραμμές πάντως, με
δεδομένο ότι πρόκειται για ιδιωτική έκδοση, η έκδοση είναι αξιοπρεπής.
Ο τίτλος του βιβλίου «Μια απόφαση,
μάχομαι μέχρι το τέλος» προέρχεται από τραγούδι, που ακουγόταν κατά την
περίοδο του Ισπανικού Εμφυλίου. Το βασικότερο κίνητρο του συγγραφέα για
να γράψει το βιβλίο πρέπει να είναι το γεγονός πως ο πατέρας του
(Άγγελος Κατσαρός) ήταν κατηγορούμενος στη γνωστή «Δίκη της ΟΠΛΑ», που
έγινε στη Θεσσαλονίκη το 1947.
Οι κυριότερες πηγές του συγγραφέα είναι
εφημερίδες της εποχής, ένα βιβλίο με τίτλο «Πραχτικά της δίκης της
ΟΠΛΑ», προσωπικές αφηγήσεις ατόμων, που έζησαν τα γεγονότα και κάποια
επίσημα αρχεία.
Το βιβλίο ξεκινάει με μία αναφορά στα
γεγονότα, τα οποία οδήγησαν στον Εμφύλιο Πόλεμο, τόσο στην Ελλάδα, όσο
και στο εξωτερικό. Η δημιουργία άλλωστε της Στενής Αυτοάμυνας είναι
αποτέλεσμα του Εμφυλίου Πολέμου. Το κύριο θέμα του βιβλίου είναι η
αναφορά στην οργάνωση, στη δράση και στη δίκη της ΟΠΛΑ. Η εμφυλιακή ΟΠΛΑ
έδρασε στην πόλη μας για περίπου ένα εξάμηνο, με πρώτη αναφερόμενη
επίθεση να γίνεται στις 2 Οκτωβρίου του 1946 και την απόπειρα δολοφονίας
του χωροφύλακα Μακρή στην Τούμπα και τελευταία επίθεση να γίνεται στις
30 Απριλίου του 1947 και να είναι η πιο γνωστή επίθεση της οργάνωσης,
αυτή στο λεωφορείο, που μετέφερε τους Αξιωματικούς της Αεροπορίας και η
οποία έγινε στη στάση Μισραχή στην οδό Βασ. Όλγας. Συνολικά αναφέρονται
11 επιθέσεις σε αυτό το διάστημα.
Το μεγαλύτερο κομμάτι του βιβλίου είναι
σχετικό με τη δίκη της ΟΠΛΑ, η οποία ξεκίνησε στις 28 Αυγούστου του 1947
και είχε 67 κατηγορούμενους. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι κατηγορούμενοι
κρατούνταν στο κτίριο, που σήμερα στεγάζεται το Μουσείο του Μακεδονικού
Αγώνα (το παλιό Ελληνικό Προξενείο επί Οθωμανικής Θεσσαλονίκης) και το
στρατοδικείο στεγαζόταν στο απέναντι κτίριο, το οποίο υπάρχει ακόμη και
το οποίο στέγαζε παλαιότερα τη Σχολή Βαλαγιάννη και το ΙΕΚ ΠΑΣΤΕΡ. Από
τους 67 κατηγορούμενους, 52 καταδικάστηκαν σε θάνατο, αλλά δόθηκε χάρη
στους 5 με αποτέλεσμα να οδηγηθούν στο εκτελεστικό απόσπασμα 47, οι
οποίοι εκτελέστηκαν σε 3 διαφορετικά γκρουπ. Στις 17 Οκτωβρίου 1947 οι
πρώτοι 10, στις 21 Οκτωβρίου οι επόμενοι 13 και στις 23 Οκτωβρίου οι
υπόλοιποι 24. Ο Σάκης Σερέφας και ο Ηλίας Πετρόπουλος έχουν περιγράψει σε έργα τους το κλίμα της εποχής με τις εκτελέσεις πίσω από το Γεντί Κουλέ.
Ο Κατσαρός δεν είναι επαγγελματίας
ιστορικός και σε κανένα σημείο του βιβλίου δεν προσπαθεί να είναι
αντικειμενικός. Πέρα από τις όποιες διαφωνίες μπορεί να έχει κάποιος με
τα όσα λέει και με την προσπάθεια αγιοποίησης των μελών και της δράσης
της ΟΠΛΑ, το βιβλίο παρέχει αρκετές πληροφορίες για ιστορικά γεγονότα
όπως οι ενέργειες της ΟΠΛΑ και η δίκη της. Αν αναλογιστεί κανείς πως
ακόμα και σήμερα ελάχιστα πράγματα είναι γνωστά για αυτήν την οργάνωση
(τόσο κατά την περίοδο της Κατοχής, όσο και κατά τον Εμφύλιο), το ότι
κυκλοφορεί ένα τέτοιο βιβλίο κρίνεται ως θετική κίνηση, άσχετα αν
χρειάζεται πολύ βαθύτερη και περισσότερο αντικειμενική έρευνα.
*********************************
__________________________
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου