Δευτέρα, Οκτωβρίου 13, 2025

Όμορα του θανάτου

 

Ηράκλειτος Αλικαρνασσεύς

 

Όμορα του θανάτου

1.ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΣ

[Καλλίμαχος - Βικιπαίδεια]Επιτύμβια στήλη γενειοφόρου ανδρός από την Αμφίπολη, τέλη 5ου αι. π.Χ. (αρ. κατ. 1). 

Επιτύμβια στήλη γενειοφόρου ανδρός από την Αμφίπολη, τέλη 5ου αι. π.Χ. 

Επιτύμβιο για τον Ηράκλειτο τον Αλικαρνασσέα

Παλατινή Ανθολογία VII, 80.

είπε τις, Ηράκλειτε, τεόν μόρον, ες δε με δάκρυ
ήγαγεν, εμνήσθην δ' οσσάκις αμφότεροι
ηέλιον κατεδύσαμεν, αλλά συ μεν που,
ξείν' Αλικαρνησεύ, τετράπαλαι σποδιή΄
αι δε τεαί ζώουσιν αηδόνες, ήσιν ο πάντων
αρπακτής Αΐδης ουκ επί χείρα βαλεί.



*
Κάποιος μου ανέφερε , Ηράκλειτε, την είδηση 
για το θάνατό σου και με πήραν τα δάκρυα.
 Θυμήθηκα πόσες φορές οι δυό μας βραδιάσαμε συζητώντας. 
Εσύ, βέβαια, φίλε από την Αλικαρνασσό, 
προ πολλού έχεις γίνει στάχτη, 
αλλά τα αηδόνια* σου είναι ζωντανά΄
αυτά ο άρπαγας Άδης δεν μπορεί να τα βάλει στο χέρι.

(μετάφραση:Gerontakos) 
 
 ΣΗΜ: Ο Καλλίμαχος αναφέρεται στον ποιητή
Ηράκλειτο από την Αλικαρνασσό, στον οποίο
αποδίδεται ένα πολύ καλό επίγραμμα
της Παλατινής Ανθολογίας (7, 465)*.
Τα "αηδόνια"  σημαίνουν τις
περίφημες Ελεγείες του.



******************


 
Το μοναδικο "αηδόνι" του επιγραμματοποιού Ηράκλειτου  
που επιβίωσε  μέσα στους αιώνες
 
2.  ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΟΠΟΙΟΣ*
 Παλατινή  Ανθολογία (7, 465)

ἁ κόνις ἀρτίσκαπτος, ἐπὶ στάλας δὲ μετώπων
σείονται φύλλων ἡμιθαλεῖς στέφανοι
γράμμα διακρίναντες, ὁδοιπόρε, πέτρον ἴδωμεν,
λευρὰ περιστέλλειν ὀστέα φατὶ τίνος. —
ξεῖν᾽, Ἀρετημιάς εἰμι: πάτρα Κνίδος: Εὔφρονος ἦλθον
εἰς λέχος: ὠδίνων οὐκ ἄμορος γενόμαν
δισσὰ δ᾽ ὁμοῦ τίκτουσα, τὸ μὲν λίπον ἀνδρὶ ποδηγὸν
γήρως: ὃν δ᾽ ἀπάγω μναμόσυνον πόσιος.

Το χώμα είναι φρεσκοσκαμμένο  
και πάνω στην επιτύμβια στήλη 
σαλεύουν τα φύλλα μισομαραμένων στεφανιών• 
έλα , οδοιπόρε, να δούμε την επιγραφή 
που αναφέρει σε ποιον ανήκουν τα άθλια οστά, 
που  κρύβει η πέτρα ετούτη .
«Η Αρτεμιάδα είμαι, ξένε, από την Κνίδο, του Εύφρονα η σύζυγος.
 Της γέννας τις ωδίνες γνώρισα καλά • δυο έκανα παιδιά•
 στον άντρα μου άφησα το ένα  για τα γεράματά του 
και σαν  ενθύμιό του  πήρα μαζί μου τ΄ άλλο».

 Μετάφραση: Gerontakos

ΣΗΜ.: *Ο Ηράκλειτος ήταν αρχαίος Έλληνας ποιητής. Καταγόταν από την Αλικαρνασσό και έζησε το πρώτο μισό του 3ου π.Χ. αιώνα. Ήταν σύγχρονος και φίλος του Καλλίμαχου που στο άκουσμα του θανάτου του έγραψε το επίγραμμα VII 80. Σ’ αυτό αναφέρει τη συλλογή ελεγειών του Ηράκλειτου «Αηδόνες». Χάθηκαν όμως, παρά την περί του αντιθέτου βεβαιότητα του Καλλίμαχου. Περιλαμβανόταν στον Στέφανο του Μελεάγρου , αλλά  στην Παλατινή Ανθολογία σώθηκε μόνο ένα επίγραμμά του.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

GERONTAKOS ΠΡΟΣ ΦΙΛΟΔΗΜΟΝ

      Eρωτικό ζευγάρι άνδρα-γυναικας  πάνω  σε λυχνάρι λαδιού (Ρωμαιογερμανικό Μουσείο)   ...