Ποδόσφαιρο, «αναπαύσου εν ειρήνη»!...
Κώστας ΑργυρόςΗταν ακριβώς πριν από 10 χρόνια, όταν ο Ρόγκαν Τέιλορ, καθηγητής Διοίκησης Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, αμετανόητος αριστερός, αλλά και φανατικός οπαδών των «κόκκινων» μου έλεγε για τη ρομαντική εποχή, που το ποδόσφαιρο ήταν πράγματι το άθλημα των φτωχών. Oταν ένα εισιτήριο για το γήπεδο κόστιζε όσο ένα πακέτο τσιγάρα. Εδώ και χρόνια ένα εισιτήριο αντιστοιχεί σε σχεδόν 10 πακέτα τσιγάρα (που δεν είναι και φτηνά στην Αγγλία). Εκείνη την περίοδο η Λίβερπουλ πάλευε για να απαλλαγεί από τη διοίκηση μιας «συμμορίας Αμερικανών», των Χικς και Τζιλέτ, που την είχε αποκτήσει, έχοντας πλήρη άγνοια όχι μόνο για το ποδόσφαιρο γενικώς, αλλά και για το τι αντιπροσώπευε η ομάδα για την πόλη και τους κατοίκους της. Οι οπαδοί διαδήλωναν ότι «η Λίβερπουλ βρίσκεται σε λάθος χέρια» και ζητούσαν την απομάκρυνση των Αμερικάνων. Με επιτυχία. Σήμερα 10 χρόνια μετά ακούστηκε και πάλι το ίδιο σύνθημα, για άλλους Αμερικάνους ιδιοκτήτες, οι οποίοι έως τώρα έδειχναν ή έστω προσποιούνταν ότι είχαν καταλάβει κάτι παραπάνω για την ψυχή του ποδοσφαίρου.
Την ίδια περίοδο οι οπαδοί της αιώνιας αντιπάλου της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είχαν χτίσει μια αναπάντεχη συμμαχία με εκείνους της Λίβερπουλ, απαιτώντας την απομάκρυνση του δικού τους Αμερικάνου, του Mάλκολμ Γκλέιζερ. Δεν κατάφεραν να τον διώξουν. Τώρα ο γιός του ανακοίνωσε μαζί με τους ιδιοκτήτες της μισητής Λίβερπουλ, και εκείνους από άλλες τέσσερεις αγγλικές, τρεις ισπανικές και τρεις ιταλικές ομάδες την δημιουργία της European Super League, ενός κλειστού ποδοσφαιρικού πρωταθλήματος των πλουσίων. Στόχος ακόμα περισσότερα «μεγάλα» παιχνίδια, ακόμα περισσότερες τηλεοπτικές μεταδόσεις, ακόμα περισσότεροι χορηγοί, ακόμα περισσότερα έσοδα. Στήριγμα τους επενδυτικές τράπεζες, ψηφιακές πλατφόρμες, εταιρείες κολοσσοί.
Η στιγμή ήταν ιδανική. Οι οπαδοί είναι έτσι κι αλλιώς εκτός γηπέδων λόγω πανδημίας, οπότε οι ιδιοκτήτες δεν έχουν να φοβηθούν το αναμενόμενο πανδαιμόνιο, που θα συνέβαινε στον επόμενο εντός έδρας αγώνα. Οπως συνέβη για παράδειγμα το 2019, όταν η διοίκηση της Λίβερπουλ αποφάσισε να αυξήσει τις τιμές των εισιτηρίων χωρίς να τους ρωτήσει.
Η απόφαση αυτή αποτελεί το οριστικό και τελειωτικό χτύπημα σε όσους επιμέναμε να προσπαθούμε να ανακαλύψουμε στις ομάδες ψήγματα παράδοσης, αξιών, συγγενειών με την εργατική τάξη, συμβολισμούς από το κόκκινο χρώμα. Το ποδόσφαιρο είναι μια από τις μεγαλύτερες μπίζνες παγκοσμίως. Το ξέραμε αλλά δεν θέλαμε να το παραδεχτούμε. Γνωστική ασυμφωνία το λένε οι ψυχολόγοι.
Αυτοί που κάνουν μπίζνες στην περίοδο των κλειστών ή ημίκλειστων λόγω καραντίνας κοινωνιών γνωρίζουν ότι είναι μια τεράστια ευκαιρία για τον «καπιταλισμό τούρμπο» να κάνει ένα βήμα παραπέρα. Οχι μόνο στο ποδόσφαιρο. Αλλά το ποδόσφαιρο είναι ένας ιδανικός βιότοπος για τέτοια νέα πειράματα μιας νέας εποχής, που έρχεται να γκρεμίσει όρια και να σαρώσει ψευδαισθήσεις. Εκείνες που μπορεί να συντηρούνταν ακόμα πίσω από ωραία συνθήματα για «ενότητα» και «μια μεγάλη οικογένεια». Η πικρή αλήθεια, που δεν θέλουμε ακόμα να παραδεχτούμε εμείς οι λάτρεις της μπάλας: Το μόνο που μετράει εδώ και καιρό είναι το κέρδος.
Οι «ποδοσφαιριστές-μηχανές» μπορεί να ψελλίσουν κάτι ως υπόνοια αντίδρασης. Αλλά θα τους αποστομώσουν εύκολα οι ιδιοκτήτες, λέγοντάς τους ότι κι αυτοί στη συντριπτική τους πλειοψηφία συμπεριφέρονται σαν στυγνοί επαγγελματίες. Που πουλούν ακριβά τον εαυτό τους, με τη συνδρομή χρυσοπληρωμένων μάνατζερ, που αποκτούν σιγά-σιγά διαστάσεις νονών της μαφίας.
Οι οπαδοί, ειδικά στην Αγγλία, αντιδρούν ήδη. Ανεμίζουν μαύρες σημαίες και φτιάχνουν πανό με το «Αναπαύσου εν ειρήνη» δίπλα στο όνομα των ομάδων τους. Ισως να καταφέρουν να αποτρέψουν τα χειρότερα. Αλλά η τάση είναι σαφής. Το ποδόσφαιρο βιομηχανοποιείται και ψηφιοποιείται ακόμα περισσότερο.
Το πραγματικό πρόβλημα σε αυτή τη διαμάχη είναι ότι αν αντιδράσεις, είναι σαν να παίρνεις το μέρος του αντιπάλου των «12 αμαρτωλών», που δεν είναι άλλος από την UEFA, την ομοσπονδία ποδοσφαίρου, η οποία μόνο αθώο παρελθόν δεν έχει και που ουσιαστικά ήθελε το ίδιο πράγμα με άλλους, δικούς της όρους. Ξεχείλωμα της σεζόν, περισσότερη τηλεόραση, περισσότερη διαφήμιση, λιγότερες αντιρρήσεις. Ακόμα και αν το σχέδιο αναβληθεί θα πρέπει να είσαι πολύ αφελής για να πιστεύεις ακόμα στη Λίβερπουλ των εργατών των docks με τα μουτζουρωμένα πρόσωπα ή στη Μπαρτσελόνα ως τον υπερήφανο μα «άοπλο στρατό της Καταλονίας». Η αλήθεια είναι ότι οι ομάδες έχουν πουλήσει εδώ και καιρό την ψυχή τους. Την πούλησαν βεβαίως ακριβά. Και είναι έτοιμες να ανεβάσουν κι άλλο την ταρίφα. Εντάξει, υπό μια έννοια είναι κι αυτό ένα ελαφρυντικό.
*Ο Κώστας Αργυρός είναι δημοσιογράφος. Γεννήθηκε το 1967 στην Αθήνα, αλλά έζησε και εργάστηκε για πολλά χρόνια σε διάφορες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες (Βιέννη, Βερολίνο, Βρυξέλλες). Μεγάλες επιτυχίες του οι βραβευμένες σειρές ντοκιμαντέρ για τους “27 της Ευρώπης” στη ΝΕΤ και ΕΡΤ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου