gerontakos

Παρασκευή, Απριλίου 23, 2021

του Γιάννη Ν.Μπασκόζου

Ο ατελής αυτός κατάλογος είναι πολυπρισματικός. Περιέχει έρευνες, δοκίμια, μελέτες, συλλογές άρθρων, στατιστικά, ζητήματα γραφής και ανάγνωσης, θέματα εμπορίου, μάρκετινγκ, ζητήματα εκδοτών και εκδοτικών συμπεριφορών, απομνημονεύματα, βιογραφίες και αυτοβιογραφίες, απομνημονεύματα ρεπόρτερ του βιβλίου, ιστορίες βιβλίων και βιβλιοθηκών, διαδίκτυο, ηλεκτρονικό βιβλίο και μελλοντολογικές εκτιμήσεις. Επίσης επιλογή από μυθιστορήματα, διηγήματα, ερωτικά, εγκληματικά, μυστηρίου, περιπετειώδη. Σε όλα το βιβλίο και η ανάγνωση είναι το κινούν στοιχείο για την εξέλιξη των γεγονότων και των χαρακτήρων.

Έγραψα τον κατάλογο χωρίς αλφαβητική σειρά των συγγραφέων ούτε χωρισμένο σε θεματικές κατηγορίες ώστε διατρέχοντάς τον κάποιος να συναντάει βιβλιολογικές εκπλήξεις. Ελπίζω σύντομα ο κατάλογος να συμπληρωθεί (δεκτές παρατηρήσεις και προσθήκες). Γραμμένος για τη Γιορτή του Βιβλίου , σήμερα 23 Απριλίου.

Λουκάς Αξελός, Εκδοτική δραστηριότητα και κίνηση ιδεών στην Ελλάδα, Στοχαστής (1984).

Από τις πρώτες μελέτες για τον χώρο του βιβλίου και των εκδοτών. Η έκρηξη της βιβλιαγοράς στη Μεταπολίτευση δίνει το υλικό για πρώτες εκτιμήσεις από τον συγγραφέα. Τα αρνητικά (χιλιάδες βιβλία, με πειρατεία και ληστείες, χωρίς όρους και δικαιώματα) και τα θετικά (πλούσια συγκομιδή και δυνατότητα πολλαπλών επιλογών).

Πέτερ Βάιτχας, Κι έγραφα το θυμό μου στα σκονισμένα ράφια, μτφρ.Νίκος Δεληβοριάς, Εστία (2000)

Ο συγγραφέας διηύθυνε επί 20 χρόνια την Διεθνή Έκθεση Βιβλίου στην Φρανκφούρτη, την μεγαλύτερη παγκοσμίως. Είναι το βιβλίο ενός πολιτιστικού μάνατζερ και οι διεθνείς αναμνήσεις του.

Ζόραν Ζίβκοβιτς, Η βιογραφία ενός βιβλίου, μτφρ.Σλάταν Κλάριτς, Κέδρος (2006)

Ένα βιβλίο καταγγέλλει τις περιπέτειες του εξομολογούμενο κωμικοτραγικές πτυχές της ζωής του και τις διαταραγμένες σχέσεις του με τους αναγνώστες.

Αντρέ Σιφρίν, Εκδόσεις χωρίς εκδότες, μτφρ.Κίττυ Ξενακη, Πόλις (1999)

Ο πρώτος ίσως εκδότης που μιλά για τη νέα εποχή και πως χάνονται οι παλιοί «ηθικοί» εκδότες καθώ η εισβολή μεγάλων επιχειρηματικών συγκροτημάτων αλλάζει τις σχέσεις εκδότη- αναγνώστη.

Κάρλο Φραμπέτι, Το βιβλίο κόλαση, μτφρ. Αχιλλέας Κυριακίδης, opera (2003)

Ο ήρωας του βιβλίου διατρέχει εννέα κύκλους που αντιστοιχούν σε ισάριθμα αμαρτήματα και ποινές και είναι οργανωμένα σαν μια αχανής βιβλιοθήκη. Ο συγγραφέας διαθέτει διαβολεμένο χιούμορ που οδηγεί σε απρόβλεπτες καταστάσεις.

Συλλογικό, Το καρότσι, Εκάτη (1998)

Η ιστορία του βιβλιοπώλη Κώστα Νικολάκη που από το υπαίθριο βιβλιοπωλείο στην Χέυδεν κατέληξε στο να φτιάξει ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλιοπωλεία/παλαιοπωλεία στην Γ΄Σεπτεμβρίου, στέκι της ποιητικής γενιάς του ΄70.

Κάρλος Μαρία Ντομίνγκες, Το χάρτινο σπίτι, μτφρ. Λένα Φργκοπούλου, Πατάκης

Ίσως το πιο γοητευτικό βιβλίο/ νουβέλα που μαρτυρά την αγάπη για το βιβλίο, για τον κόσμο των βιβλιοθηκών, για το αναγνωστικό πάθος.

Bernhard Schlink, Διαβάζοντας τη Χάννα, μτφρ. Ιάκωβος Κοπερτί, Κριτική

Το απόλυτο longseller για την φιλαναγνωσία μέσα από την ερωτική σχέση ενός 15χρονου και μιας αναλφάβητης 35αρας Γερμανίδας κόντρα σε όλες τις αντιξοότητες της ναζιστικής εποχής.

Συλλογικό, Περί βιβλιοθηκών, (πολλοί μεταφραστές), Άγρα

Ο Ιούλιος Βερν, ο Ανδρέας Εμπειρίκος, ο Ουμπέρτο Έκο, ο Βάλτερ Μπένγιαμιν, ο Ρέι Μπράντμπερυ, ο Εμμ Ροΐδης , ο Ζωρζ Περέκ και άλλοι σε μια παιγνιώδη ανθολογία κειμένων για τις βιβλιοθήκες και τα βιβλία.

Stefan Zweig, Ο παλαιοβιβλιοπώλης Μέντελ, η Αόρατη συλλογή, μτφρ. Μαρία Τοπάλη, Άγρα

Ένας εβραίος πωλητής βιβλίων με απίστευτο μνημονικό κάνει ένα «λάθος» με πολιτικές προεκτάσεις και το πληρώνει. Η αόρατη συλλογή είναι ένα διήγημα σπονδή στην ευτυχία των συλλεκτών βιβλίων.

Χόρχε Λουίς Μπόρχες, Η βιβλιοθήκη της Βαβέλ , μτφρ. Αχ. Κυριακίδης , (Άπαντα, τόμος 1), Πατάκης

Αλληγορικό διήγημα φαντασίας του Αργεντινού συγγραφέα στο οποίο περιγράφεται μια αχανής βιβλιοθήκη εντός της οποίας βρίσκονται όλα τα βιβλία που έχουν ποτέ γραφτεί ή είναι δυνατό να γραφούν ποτέ κάνοντας χρήση όλων των πιθανών συνδυασμών γραμμάτων και συμβόλων

Pierre Bayard, Πως να μιλάμε για βιβλία που δεν έχουμε διαβάσει, μτφρ. Ελπίδα Λουπάκη, Πατάκης (2007)

Αξία δεν έχει μόνον το βιβλίο αλλά και ο πολιτιστικός του αντίκτυπος. Μπορεί να μην έχουμε διαβάσει όλους τους κλασικούς αλλά αυτοί ενυπάρχουν στο μυαλό μας ή τουλάχιστον στο μυαλό των καλών αναγνωστών. Βιβλίο με χιούμορ.

Stuart Kelly, Το βιβλίο των χαμένων βιβλίων, μτφρ. Ρίτα Κολαϊτη, Πατάκης (2009).

Πολλοί σπουδαίοι συγγραφείς κάψανε, χάσανε ή καταστρέψανε τα βιβλία τους. Μια ιστορία των χαμένων βιβλίων όπως ποιημάτων της Σαπφούς ή του δεύτερου βιβλίου της Ποιητικής του Αριστοτέλη ή του δεύτερου μυθιστορήματος της Σύλβιας Πλαθ.

Άλαν Μπένετ, Το βασίλειο μου για ένα βιβλίο, μτφρ.Τρισεύγενη Παπαϊωάννου, Μεταίχμιο

Η Βασίλισσα της Αγγλίας ανακαλύπτει κάποια στιγμή (με τη βοήθεια ενός μάγειρα) τη μαγεία της ανάγνωσης, κάτι που αναστατώνει την Αυλή, τους κολαούζους της Μεγαλειότατης και τους ρυθμούς της ζωής μέσα στο Παλάτι. Βρετανικό χιούμορ σε συνδυασμό με πνευματώδη σχόλια.

Gulielmo Cavallo, Roger Chartier (επιμ.) , Ιστορία της Ανάγνωσης στον Δυτικό Κόσμο, επιστ.επιμέλεια Χριστίνα Μπάνου, Μεταίχμιο

Συλλογικό έργο για την ιστορία της ανάγνωσης από την αρχαϊκή και κλασική Ελλάδα έως το τέλος του 20^ου αιώνα. Περιδιάβαση σε συνήθειες και μεθόδους ανά εποχή.

Frederic Barbier, Ιστορία του Βιβλίου, μτφρ. Μαρία Παπαηλιάδη, Μεταίχμιο

Από την εφεύρεση της γραφής, στο Μεσαίωνα, στην εποχή του Γουτεμβέργιου, το βιβλίο και ο ουμανισμός,, ο βιομηχανικός αιώνας, η νεωτερικότητα και το βιβλίο, ο καπιταλισμός, ο ανταγωνισμός και το μέλλον του βιβλίου μερικά από τα θέματα που απασχολούν τον συγγραφέα.

Γιώργος Ε. Δαρδανός (επι.), Σελίδες στην οθόνη ή σε χαρτί, Gutenberg

Συλλογικό έργο ελλήνων διανοουμένων (γνωστοί οι περισσότεροι από τον χώρο της συγγραφής, των εκδοτών και γενικότερα του βιβλίου) πάνω στο μέλλον του βιβλίου, ειδικότερα σε σχέση με τον ηλεκτρονικό/ψηφιακό βιβλίο.

John B. Thompson, Οι έμποροι της κουλτούρας, επιμ. Άννα Καρακατσούλη, Πεδίο

Σημαντική μελέτη για την αγορά του βιβλίου στη σύγχρονης εποχή. Θίγονται θέματα όπως οι μεγάλοι εκδοτικοί όμιλοι, οι αλυσίδες λιανικής πώλησης, οι fake εκδόσεις, η ψηφιακή επανάσταση, τα προβλήματα στο εκδοτικό επάγγελμα και το «αβέβαιο» μέλλον κατά τον συγγραφέα.

Bernard Poulet, Το τέλος των εφημερίδων και το μέλλον της ενημέρωσης, μτφρ. Γιώργος Αγγελόπουλος, Πόλις

Το μέλλον του γραπτού τύπου στην εποχή του διαδικτύου. Η κρίση, οι ζημιές, οι νέες αναγνωστικές συνήθειες, οι κίνδυνοι για τη δημοκρατία και τη γνώση.

Jorge Carrion, Βιβλιοπωλεία, μτφρ. Κ.Παλαιολόγος, Ποταμός

Ταξίδια στον κόσμο των βιβλιοθηκών σε όλο τον κόσμο. Βιβλιοπωλεία διαφορετικά, συλλεκτικά, παιδικά, για χάρτες, για ιστορία, γενικά βιβλιοπωλεία, παλαιοβιβλιοπωλεία, βιβλιοπωλεία ιστορικά – σχεδόν θρύλοι. Ιστορίες που τα ακολουθούν και ανάγουν τον χώρο σε ένα μυστήριο που αξίζει να βαφτιστείς.

Σοφία Γαβριηλίδου, Εκδότες, βιβλία, παιδιά, University studio press

Περιήγηση στον κόσμο των εκδοτών που αναφέρονται σε βιβλία για παιδιά. Ζητήματα για τη θεματολογία, για τα παιχνιδο-βιβλία, τα ψηφιακά βιβλία και πολλά ζητήματα σχετικά με το τυπωμένο βιβλίο όπως το περικείμενο. Και πολλές ιστορίες πίσω από τις ιστορίες.

Paul Desalmant, Ένα βιβλίο για πέταμα, μτφρ. Μαρία Γαβαλά, Πόλις

Μυθιστόρημα με την ιστορία ενός βιβλίου που δίνει την αφορμή να σατιρίσει τον εκδοτικό κόσμο, να προβάλει τα παιχνίδια με τη μυθοπλασία, να συσχετίσει συνήθειες της δύσης με την ανατολή, να σχολιάσει την διακειμενικότητα κ.ά

Fabio Stassi, H χαμένη αναγνώστρια, μτφρ. Δήμητρα Δότση, Ίκαρος

και Fabio Stassi, Κάθε σύμπτωση έχει ψυχή, μτφρ. Δήμητρα Δότση, Ίκαρος

Μυθιστορήματα. Ένας άνεργος καθηγητής αποφασίζει να γίνει βιβλιοθεραπευτής. Οι επισκέπτες του, κυρίως γυναίκες, του εκμυστηρεύονται προβλήματα για τα οποία τους προτείνει να βρουν λύση σε συγκεκριμένα βιβλία- κατάλληλα για την ξεχωριστή περίπτωσή τους.

Ουμπέρτο Έκο, Κατασκευάζοντας τον εχθρό, μτφρ. Έφη Καλλιφατιδη, Ψυχογιός

Όλα σχεδόν τα βιβλία του Έκο μιλούν για τη βιβλιοφιλία. Περιστασιακά κείμενα του νεαρού τότε Έκο για βιβλία που τον σημάδεψαν, που τον έκαναν να κλάψει όπως με την Άννα Καρένινα, να προβληματιστεί με την ατυχία του Τζόϊς κατά την εποχή του φασισμού, να ενθουσιαστεί με την πρωτοποριακή ακτιβίστικη δράση του Gruppo 63, να μιλήσει για το μέλλον του βιβλίου κ.ά

Umberto Eco, Στους ώμους των γιγάντων, μτφρ.Χαριτωμένη Βόντα, Ελληνικά Γράμματα

«Δεν θα ήμασταν τίποτα χωρίς τους παλιούς γίγαντες της σκέψης πάνω στους ώμους των οποίων καθόμαστε για να ατενίζουμε το μέλλον», λέει ο Έκο για να συμπληρώσει «ίσως στο σκοτάδι κρύβονται γίγαντες που ακόμα αγνοούμε έτοιμοι να καθίσουν στους ώμους ημών των νάνων».

Umberto Eco, Αναμνήσεις επί χάρτου, μτφρ.Έφη Καλλιφατίδη, Ελληνικά Γράμματα

Από τα πιο γνωστά βιβλιοφιλικά βιβλία. Ξεχωρίζει το μεγάλο πρώτο κείμενο με θέμα τη «φυτική μνήμη» , ένας ύμνος στο βιβλίο που είναι «μια επιβεβαίωση της ζωής , μια μικρή γεύση αθανασίας, προς τα πίσω».

Ίταλο Καλβίνο, Γιατί να διαβάζουμε τους κλασικούς, μτφρ.Ανταίος Χρυσοστομίδης, Καστανιώτης

Δοκίμια από τα οποία ξεχωρίζει το σπουδαίο κείμενο για τον ρόλο των κλασικών στην αναγνωστική μας κουλτούρα. Απομυθοποιεί τις ενοχές όσων δεν έχουν διαβάσει κλασικούς και ενθαρρύνει στην κατανόησή τους.

Varlam Shalamov, Οι βιβλιοθήκες μου, μτφρ. Κατερίνα Αγγελάκη – Ρουκ, Άγρα

Ο Σαλάμοφ , συγγραφέας των στρατοπέδων , μεγάλος εραστής των βιβλίων, καταγράφει τις προσπάθειες ενός φυλακισμένου να ξεπεράσει όλα τα εμπόδια για να βρει βιβλία να διαβάσει. Συγκλονιστικό.

[......................................]

ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ