«Στη γη είμαστε πρόσκαιρα υπέροχοι», του Οσιαν Βουόνγκ
Το τελευταίο πράγμα που θα αφήσει η γη είναι ο καπνός από τις στάχτες της. Και σε αυτόν θα κρυφτούν –θα σωθούν- οι άνθρωποι, οι ανάσες, τα χαμόγελα, τα δάκρυα τους, τα ταξίδια τους. Τίποτα δεν είναι για πάντα και τίποτα δεν είναι τίποτα. Ισως το φως, ίσως το σκοτάδι, ίσως τα μικρά και τα μεγάλα ίχνη. Η διαδικασία έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό. Τα κομμάτια πέφτουν και μαζεύονται, διασκορπίζονται και στο αχανές στερέωμα αφήνονται. Ο άνθρωπος, αυτός ο μικρός και αξιοθαύμαστος, αξιοκαταφρόνητος κάτοικος του πλανήτη Γη, παλεύει κάθε μέρα για το ποιο κομμάτι θα αφήσει πίσω του και θα πάρει μετά, στο απροσδιόριστο μέλλον… Το παν είναι η απώλεια, αυτή μας ορίζει, αυτή μας καθορίζει, αυτή μας δίνει τη θέση μας στον κόσμο. Την απώλεια όμως δεν την ελέγχουμε, δεν την περιμένουμε, κι ας ξέρουμε ότι θα μας βρει και θα ζητήσει από μας να είμαστε υπέροχοι. Όταν χάνεις ένα κομμάτι σου χαμογέλα, όταν σκίζεται η ψυχή σου χαμογέλα, όταν η ζωή φεύγει από τα χέρια σου χαμογέλα. Χαμογέλα και ο κόσμος θα χαμογελάσει μαζί σου, χαμογέλα γιατί «Στη γη είμαστε πρόσκαιρα υπέροχοι» (Εκδόσεις Gutenberg).
Ο Οσιαν Βουόνγκ, ο συγγραφέας αυτού του λυρικού μυθιστορήματος, αναμετράται με το νόημα της ζωής, με την απώλεια, με το θαύμα και το τραύμα που λέγεται άνθρωπος. Την αλήθεια και τη σκληρότητα της ζωής, την καθαρότητα και την ομορφιά, τη ζωή και τον θάνατο επιστρέφει με τα λόγια του. Ο Βουόνγκ δεν αντιλαμβάνεται μόνο το προσωρινό της ζωής. Πάνω απ’ όλα βλέπει τις αλυσιδωτές εκρήξεις της, την αδιάκοπη εκροή συναισθημάτων, χρωμάτων, τους ήχους από τη λεκτική καταιγίδα. Οι λέξεις παίζουν καθοριστικό ρόλο για τον Βουόνγκ. Οι φθόγγοι, οι ήχοι του ανθρώπου, γεμάτοι πνοές, συναισθήματα, σημαντικές ανθρώπινες στιγμές, ματιές, γέλια και κλάματα… Με τις λέξεις δεν έγραψε ένα ακόμη μυθιστόρημα, έγραψε ένα ποίημα που απλώνεται, διπλώνεται, πολλαπλασιάζεται, απότομα σταματά και με ορμή ξεκινά. Γι’ αυτό και τόλμησε να το στείλει -με τη μορφή γράμματος- στην αναλφάβητη μητέρα του, για να της επιστρέψει κάτι από τα κομμάτια που αφήνουμε πίσω μας. Τα δικά του είναι αιμάτινα, κάτω από ένα ουράνιο τόξο χαράς και λύπης. Με το σώμα των λέξεων εισέρχεται άφοβα στον κόσμο της απώλειας και μας δείχνει πώς βουτά στην άβυσσο του, πώς αφήνει και ξαναβρίσκει τις πολυτιμότερες στιγμές της ζωής του, της ζωής τους. Μέσα από φωτιά, πόνο, δάκρυα, ένωση σωμάτων και λέξεων, ο Βουόνγκ βλέπει το αιώνιο ταξίδι της γιαγιάς του, περιμένει αυτό της μητέρας του και σχεδιάζει το δικό του.
Ο «Μικρός Σκύλος», ο ήρωας του Βουόνγκ, ο ίδιος, Αμερικανός βιετναμέζικης καταγωγής, φέρνει στο φως την ιστορία της οικογένειας του απ’ τον πόλεμο του Βιετνάμ ως την εγκατάσταση της στις ΗΠΑ. Εστιάζει στη δραματική ζωή της στοργικής αλλά συχνά βίαιης μητέρα του και της ταλαιπωρημένης γιαγιάς τους. Παράλληλα, ψηλαφεί τα τραύματα του παρελθόντος και βλέπει τι έχασε αφού πρώτα το κέρδισε. Οι σχέσεις του γιου με τη μητέρα Ρόουζ και τη γιαγιά Λαν, η μετανάστευση από το Βιετνάμ στον νέο κόσμο, η επίδραση του παρελθόντος, ο πόλεμος που οδήγησε στον εκτοπισμό και τον επαναπροσδιορισμό, η απουσία πατρικού προτύπου, η δυσκολία στην επικοινωνία, τα βίαια ξεσπάσματα της μητέρας, η στοργή και η σοφία της γιαγιάς, ο ομοφυλοφιλικός έρωτας του γιου με τον λευκό Αμερικανό Τρέβορ, να ναρκωτικά των φίλων και ο θάνατος της γιαγιάς Λαν. Όλα αυτά αποκαλύπτουν την ομορφιά τους μέσα από τις λέξεις του Βουόνγκ, όλα αυτά αποδεικνύουν γιατί είμαστε πρόσκαιρα υπέροχοι. Οι λέξεις του σαν θηρευτής συλλαμβάνουν την πάντα ελεύθερη ομορφιά που για λίγο βλέπουμε, κρατούμε, βιώνουμε. Το πανέμορφο γράμμα του Βουόνγκ σε αγγίζει με τη λυτρωτική, αποκαλυπτική, δύναμη της ποίησης και την ταπεινότητα του δημιουργού του. Η αφηγηματική ροή δεν χάνει πουθενά, η ακρίβεια και η αφαίρεση κρατούν την ισορροπία και το μυθιστόρημα του Βουόνγκ λάμπει. Το δύσκολο έργο της μετάφρασης ανέλαβε η Εφη Φρυδά και κατάφερε να ακολουθήσει την υψηλών απαιτήσεων ποίηση του συγγραφέα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου