«Η Σκύλα»: Ο Φριτς Λανγκ επαναπροσδιορίζει τα όρια του φιλμ νουάρ

Γιώργος Ρούσσος /  georgeroussos

Tvxs.gr

 

Το 1945, ο μεγαλοφυής του γερμανικού κινηματογραφικού εξπρεσιονισμού Φριτζ Λανγκ, μεταφέρει στην μεγάλη οθόνη την δημοφιλή νουβέλα του Ζορζ ντε Λα Φουσαρντιέρ, με πρωταγωνιστή τον εξαιρετικό Εντουαρντ Τζ. Ρόμπινσον. Ένα αρχετυπικό φιλμ νουάρ, που σηματοδοτεί μία από τις πρώτες αγγλόφωνες ταινίες του δημιουργού, από την απέναντι πλευρά του Ατλαντικού.

Ο Κρίστοφερ Κρος (Έντ Ρόμπινσον) είναι ένας ευσυνείδητος ταμίας που εργάζεται επί 25 χρόνια στην ίδια τράπεζα. Είναι όμως κι ένας μοναχικός άνθρωπος. Με την γυναίκα του Αντέλ, δεν υπάρχει καμία ψυχική επαφή, μοιάζουν σαν δύο ξένοι. Μοναδική του παρηγοριά είναι η ζωγραφική.

Μια βροχερή νύχτα, βλέπει κάποιον να επιτίθεται σε μια γυναίκα (Τζόαν Μπένετ) στην οδό Scarlett. Αφού την σώζει, γνωρίζονται καλύτερα και αναπτύσσεται μια συμπάθεια ανάμεσά τους. Ο Κρις, την ερωτεύεται και της προσφέρει στέγη στο διαμέρισμα που διατηρεί για τους πίνακές του.

Η Κίτι, που αρχικά τον νομίζει για μεγάλο ζωγράφο, του παριστάνει την ερωτευμένη με σκοπό να τον εκμεταλλευθεί, κάτι που καταφέρνει εύκολα. Στη συνέχεια η εκμετάλλευση γίνεται εντονότερη, αφού ο Κρις μεταβάλλεται σε απόλυτο θύμα της Κίτι και του εραστή της. Αργότερα, όταν θα έρθει η ώρα της πικρής αλήθειας, τα πράγματα θα έχουν δυστυχώς τραγική κατάληξη για όλους τους εμπλεκόμενους.

Ο σπουδαίος σκηνοθέτης Φριτς Λανγκ προσφέρει τη δική του συνδρομή στον μύθο του φιλμ νουάρ. Στην συγκεκριμένη εκδοχή, ο άνδρας είναι το θύμα και η γυναίκα λειτουργεί ως αρπακτικό. Ένα παιχνίδι εκμετάλλευσης και ψεμμάτων, που στήνεται με μαεστρία και που θα οδηγήσει σε μία μοιραία, όσο και αναπόφευκτη λύτρωση.

Αξίζει να σημειώσουμε, ότι το υπέροχο αυτό φιλμ αποτελεί μία επιτυχημένη διασκευή, ενός επίσης σημαντικότατου καλλιτέχνη. Ο λόγος φυσικά για τον αγαπημένο Ζαν Ρενουάρ, που το 1931 γύρισε την ταινία «Η Σκύλα» (La Chienne) με το ίδιο θέμα. Ήταν μάλιστα, η πρώτη ομιλούσα ταινία του μεγάλου Γάλλου δημιουργού. Η ιστορία, βασίζεται στο μυθιστόρημα (και στη συνέχεια θεατρικό έργο) των Georges de La Fouchardière και André Mouézy-Éon.

Ειδική μνεία, οφείλουμε να κάνουμε στον πρωταγωνιστή της ταινίας μας, τον σπουδαίο καρατερίστα ηθοποιό Εντουαρντ Τζ. Ρόμπινσον / Edward G. Robinson, όπου εδώ τον συναντάμε στο απόγειο της καριέρας του. Είναι χαρακτηριστικό, ότι έναν χρόνο πριν, ήταν ο πρωταγωνιστής στο «The Woman in the Window», επίσης του Φριτς Λανγκ, ενώ το 1946, εμφανίζεται στο »The Stranger», δίπλα στον σπουδαίο Όρσον Γουέλς, ο οποίος βέβαια υπογράφει και την σκηνοθεσία.

Ο Φριτς Λανγκ, εκ των βασικών εκπροσώπων του Γερμανικού Εξπρεσιονισμού, αποδεικνύει για άλλη μια φορά, ότι μπορεί να ελίσσεται άψογα, όπως ελάχιστοι συνάδελφοί του, ανάμεσα σε διαφορετικά κινηματογραφικά είδη, χαρίζοντας όμως πάντα, αξιόλογο αισθητικό αποτέλεσμα.

Ως σκηνοθέτης ο Λανγκ είχε τη φήμη του τελειομανούς και δύσκολου χαρακτήρα, αλλά οι δημιουργίες του υπήρξαν ανεξίτηλα σημεία αναφοράς στην ιστορία της Έβδομης Τέχνης. Το Βρετανικό Κινηματογραφικό Ινστιτούτο έχει αποκαλέσει τον Φριτς Λανγκ ως «Μάστορα του Σκότους», για τα σκοτεινά εξπρεσιονιστικά του αριστουργήματα και τα εντυπωσιακά του φιλμ νουάρ ενώ αγαπήθηκε και από τους κριτικούς του Cahiers du cinema και μετέπειτα δημιουργούς της Nouvelle Vague.

Η Σκύλα / La Chienne / Scarlet Street
Σκηνοθεσία: Φριτζ Λανγκ
Σενάριο: Nτάντλεϊ Νίκολς
Πρωταγωνιστούν: Έντουαρντ Τζ. Ρόμπινσον, Τζόαν Μπένετ, Νταν Ντουρία
Φωτογραφία: Μίλτον Κράσνερ
Μοντάζ: Αρθουρ Χίλτον
Μουσική: Χ.Τζ. Σάλτερ
Έτος Παραγωγής: 1945
Χώρα Παραγωγής: Η.Π.Α.
Διάρκεια: 103 λεπτά

Εκτός από το YouTube, η ταινία «Η Σκύλα / La Chienne / Scarlet Street» του Φριτζ Λανγκ, βρίσκεται διαθέσιμη και στον ιστότοπο Internet Archive, το οποίο αποτελεί μία αμερικανική ψηφιακή βιβλιοθήκη που έχει ως αποστολή την καθολική πρόσβαση σε όλες τις γνώσεις.