Ο Παράδεισος των τσαρλατάνων

 

Ο παράδεισος των τσαρλατάνων

ΝΙΚΟΣ ΣΑΡΑΝΤΑΚΟΣ

20/20 Magazine

www.2020mag.gr

Πρόσφατο τουίτ από το Τσαρλατανείο της οικογένειας Γεωργιάδη παραθέτει ετυμολογία της λέξης "παράδεισος" ως εξής:

Παράδεισος = ὁ λειμών: τὸ λιβάδι, ὁ κῆπος, ὁ κατάφυτος τόπος, παρὰ τὸν δεύσω μέλλοντα, ὃς δηλοῖ τὸ βρέχω, ῥηματικὸν ὄνομα δεῦσος, καὶ παράδεισος, κατὰ τροπὴν τοῦ υ εἰς ι.

• 
  

Προφανώς, η «ετυμολογία» αυτή είναι παρμένη από κάποιο βυζαντινό ετυμολογικό σύγγραμμα, όπως το Μέγα Ετυμολογικόν, γραμμένο φυσικά σε μια εποχή όπου η γλωσσολογία ήταν ανύπαρκτη.

Φυσικά, η λέξη έχει περσική ετυμολογία. Και κάποιος που ξέρει λίγα αρχαία, θα έχει διαβάσει την περιγραφή στον Ξενοφώντα για τους περίφρακτους κήπους που είχαν οι Πέρσες βασιλιάδες και σατράπες. Ο Ξενοφών καθιστά σαφές ότι μεταφέρει την περσική λέξη και λέει «κήποι τε έσονται, οι παράδεισοι καλούμενοι, πάντων καλών τε καγαθών μεστοί όσα η γη φύειν θέλει».

Η λέξη παράδεισος είναι λοιπόν δάνειο από τα περσικά, από κάποιον μέσο περσικό τύπο *pardez (που είναι αμάρτυρος).
Στα αβεστικά υπήρχε η λέξη pairi.daeza, που σήμαινε τον περιφραγμένο χώρο, και κατ’ επέκταση το πάρκο (απ’ όπου και το εβραϊκό pardes).
Στα σημερινά περσικά είναι pardis.
Όταν τον 3ο αιώνα π.Χ. οι Εβδομήκοντα μετέφρασαν την Πεντάτευχο, διάλεξαν αυτή την εξελληνισμένη περσική λέξη στη μετάφραση της Γένεσης: «και εφύτευσεν κύριος ο Θεός παράδεισον εν Έδεν» και έτσι η λέξη έγινε διεθνής.

Όλα αυτά είναι πασίγνωστα.

Κι όμως, το Τσαρλατανείο της οικογένειας Γεωργιάδη παραθέτει απόσπασμα από αυτό το "ετυμολογικό" σύγγραμμα της βυζαντινής εποχής - σαν να θέλει κανείς να θεραπεύσει άρρωστο με βάση τα συγγράμματα του Γαληνού.

Αυτή την ιδιωτική εκπαίδευση θέλει ο Μητσοτάκης: κωλέγια που πουλάνε (πανάκριβα) φούμαρα.