Παρασκευή, Απριλίου 01, 2016

Ανάπηρη χώρα...

Δημήτρης Πατσάκης  Οικονομολόγος, Σύμβουλος Επιχειρήσεω

«Επιδημία» αναπήρων...

Δημοσιεύθηκε:
ASFALISTIKO
Ένα «φάντασμα πλανιέται» στο ασφαλιστικό περιβάλλον... Ο λόγος για τη σταθερή συμμετοχή των «αναπηρικών» συντάξεων που διεκπεραιώνουν κάθε μήνα τα αρμόδια όργανα (Κ.Ε.Π.Α).
Παρατηρώντας τα δεδομένα που ανακοινώνονται από την -κατόπιν μνημονίου- βάση δεδομένων «ΗΛΙΟΣ», δημιουργούνται πολλές απορίες που αφορούν, τόσο στην σταθερότητα του «μεριδίου» στο σύνολο των συντάξεων όσο και στην υπερβολική αύξηση των «ανικάνων» προς εργασία σε συγκεκριμένους ασφαλιστικούς φορείς (Φ.Κ.Α).
Αντιπαρέρχομαι την αμφισβήτηση του Υπ. Εργασίας στην προ ημερησίας διάταξης συζήτηση στο Κοινοβούλιο (26.1) για ενδεχόμενο «μαγείρεμα» των στοιχείων και επιμένω στην ψυχρή παράθεση των αριθμών:
Ο όγκος και το μερίδιο συμμετοχής των «αναπηρικών» συντάξεων στο σύνολο του Ασφαλιστικού συστήματος (Α.Σ), εξακολουθεί να κατέχει ίσως το παγκόσμιο «ρεκόρ». Συγκεκριμένα, τουλάχιστον με όσα εμφανίζονται στα δεδομένα της βάσης δεδομένων «ΗΛΙΟΣ», στο χρονικό διάστημα Ιουνίου 2013-Ιουλίου 2015, το ποσοστό τους ανέρχεται στο 9-9,5% -circa- του συνόλου των -κυρίων- συντάξεων. Στο πρόσφατο παρελθόν, μέσω της τεκμηρίωσης των πραγματικών ανικάνων προς εργασία ασφαλισμένων, διεκόπη η καταβολή περίπου 10-1 χιλ. (ή μετέπεσαν σε «γήρατος»). Το ενδιαφέρον, ωστόσο, βρίσκεται στις αποκλίσεις των μεριδίων εντός των ασφαλιστικών φορέων (Φ.Κ.Α) που εκδίδουν τις σχετικές εντολές κάθε μήνα.
Την «πρωτιά», κατέχει ο πολύπαθος Ο.Γ.Α, με το 15% των συνταξιούχων του να χαρακτηρίζεται ως «ανάπηρος». Δεν είναι απορίας άξιο το φαινόμενο, λαμβάνοντας μάλιστα υπόψη, τόσο το επιδημιολογικό «προφίλ» των επιμέρους περιοχών όσο και την μέση ηλικία -και αιτία- θανάτου.
Παράλληλα, στο διάστημα Σεπτεμβρίου 2014-Ιουλίου 2015, για την οποία και είναι διαθέσιμα τα δεδομένα νέων συντάξεων και αναστολών (λόγω θανάτου, γάμου ή διακοπής συνταξιοδότησης για άλλους λόγους), εμφανίζεται το φαινόμενο της υπερβολικής αύξησης των συντάξεων αναπηρίας, ιδίως σε Φ.Κ.Α. που δεν είχαν «ενοχοποιηθεί» στο παρελθόν για «τεχνητές» ή με άλλο τρόπο αποφάσεις ένταξης ασφαλισμένων στην κατηγορία των «αναπήρων».
Συγκεκριμένα:
Έναντι του γενικού ποσοστού της μείωσης των αναπηρικών συντάξεων στην 2ετία (25 μήνες) -1,7%, καταγράφονται Φ.Κ.Α. όπου η μεταβολή αγγίζει και το 800%(!!!!). Ιδιαίτερα όταν, σε αρκετούς από αυτούς, η καταβαλλόμενη σύνταξη, άμεσα επηρεαζόμενη από τον μ.ο, είναι υψηλότερη της μέσης συνολικής.
Σε κάθε περίπτωση, το εξαιρετικά υψηλό μερίδιο των αναπηρικών συντάξεων που καταβάλλει ο Ο.Γ.Α, παραμένοντας σταθερό (e 15%) και μάλιστα με μικρή αυξητική τάση στην 2ετία, εξακολουθεί να δημιουργεί ερωτήματα για -ενδεχόμενη- «ελαστικότητα» των κριτηρίων και ποιότητα «εξέτασης» των αιτήσεων που εξετάζονται ή επανεξετάζονται.
Οφείλω να διευκρινίσω πως, η προσωπική μου άποψη απέχει μακράν από τις «οριζόντιες» μειώσεις ή γενικεύσεις. Οποιοσδήποτε, ασφαλισμένος ή μη, σε οποιοδήποτε «ευγενή» ή μη Φ.Κ.Α, πρέπει να έχει το δικαίωμα ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης, ίσως και με προσαυξήσεις, βάσει αντικειμενικών αλλά και διαπιστωμένων αναγκών.
Η πολιτική των «επιδομάτων» Κοινωνικής Πρόνοιας
Στο πλαίσιο της «κοινωνικής» συνοχής, καταβάλλονται βοηθήματα σε όσους η κατάσταση της υγείας τους, είτε τους αποτρέπει από την συνέχιση ή την ενεργό συμμετοχή στην εργασία, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις πρόσθετες δαπάνες που αυτή επιβάλλει. Το «κακό» εντοπίζεται στην μη αξιολόγηση των εισοδηματικών κριτηρίων για την καταβολή ή/και το ύψος του βοηθήματος.
Πάντοτε με βάση τα επίσημα δεδομένα της 2ετίας Ιουνίου' 13-Ιουλίου 15, ένας αριθμός συνταξιούχων, εισπράττει τα προαναφερόμενα βοηθήματα, ανεξάρτητα από το ύψος της -προσωπικής- σύνταξής τους, το οικογενειακό εισόδημα ή άλλα -αμάχητα- κριτήρια. Έτσι, ο ατυχής πάσχων π.χ. από Φυματίωση ή μεταμοσχευμένος, απολαμβάνει της κρατικής βοήθειας, ακόμη και εάν η τελευταία αποτελεί ένα μικρό κλάσμα του ατομικού του εισοδήματος (όπως αυτό εμφανίζεται στην φορολογική του δήλωση).
Το φαινόμενο της αύξησης του όγκου των επιδοματούχων που εισπράττουν -συνολικά- προσωπικές συντάξεις άνω ακόμη και των 2.000 Ευρώ/μήνα, είναι αποδεικτικό της «απόστασης» του νομοθέτη από την σκληρή πραγματικότητα.
Εξάλλου, το ενδεχόμενο της «φιλοξενίας» του δικαιούχου σε μονάδες «Κλειστής Φροντίδας», με παράλληλη καταβολή «νοσηλίων» από τους Φ.Κ.Α. (ενώ θα έπρεπε να είχαν διακοπεί, για το διάστημα της παραμονής τους, ή να περικόπτεται μέρος της σύνταξης σε περίπτωση υπέρβασης του 3μήνου ετησίως), αφορά ίσως τις αρμόδιες (;) Επιθεωρήσεις των συν-εμπλεκομένων Υπουργείων. Φαινόμενα πολύχρονων -κυριολεκτικά- εγκλεισμών με είσπραξη συντάξεων/βοηθημάτων από πρόσωπα του στενού οικογενειακού (ενίοτε και εκκλησιαστικού) περιβάλλοντος, δεν είναι πάντως σπάνια...
Η εν λόγω απουσία εισοδηματικών κριτηρίων, χωρίς ad hoc διαπίστωση και κοστολόγηση πρόσθετων αναγκών, συνέτεινε στην κατά 20% αύξηση του συνόλου των δικαιούχων με εισοδήματα (μόνο από προσωπικές συντάξεις) κατά 20% στο διάστημα Δεκ'13-Ιαν΄15 (13 μήνες) και 4% επιπλέον στο α' 6μηνο του 2015.
Με απλά λόγια, ενώ για την πλειοψηφία των -όντως- «μη εχόντων», τα βοηθήματα ίσως και να είναι ανεπαρκή, για 5 χιλ. περίπου περιπτώσεις (κόστους 25 εκ.€ ετησίως) ίσως χρήζουν επανελέγχου, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που διαβιούν με ευθύνη εξω-οικογενειακού περιβάλλοντος.

Δεν υπάρχουν σχόλια: