Βασίλης Ραφαηλίδης - Βικιπαίδεια
****************************
1. Το πρόβλημα να είσαι άνθρωπος, Ελληνας και κομουνιστής…
Από τη… σουρεαλιστική σκοπιά του Βασίλη Ραφαηλίδη |
EUROKINISSI/ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΟΝΗΣ
Τυπικό εκπρόσωπο της λεγόμενης «χαμένης γενιάς» αποκαλούσε τον εαυτό του ο Βασίλης Ραφαηλίδης – και εξηγούσε γιατί: «Αυτής που στον πόλεμο ήταν παιδιά, στον εμφύλιο πόλεμο έφηβοι, στην πρώτη καραμανλική περίοδο περίπου νέοι άντρες, στη χούντα άντρες απλά, και σήμερα, που όλα καταρρέουν, είτε ώριμοι είτε ετοιμόρροποι άντρες, έτοιμοι είτε για τη συγκομιδή είτε για την κατεδάφιση.
»Αυτός που υπογράφει τούτα τα κείμενα έτυχε να ζήσει ολόκληρη αυτή τη δύσκολη για την Ελλάδα περίοδο από μέσα και να βιώσει καταστάσεις που συχνά ξεπερνούν κατά πολύ τα όρια του ρεαλισμού για να αγγίξουν τα όρια του σουρεαλισμού. Κατά κάποιο τρόπο, αυτά τα κείμενα είναι η σουρεαλιστική ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας».
«Αυτά τα κείμενα» περιλαμβάνονται στο αυτοβιογραφικό του βιβλίο (ένα από τα πολλά που κυκλοφόρησαν με την υπογραφή του) «Μνημόσυνο για έναν ημιτελή θάνατο, Η ζωή ενός ταλαίπωρου Ελληνα» («Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου», 1992). Του Βασίλη Ραφαηλίδη, που στις 8 Σεπτεμβρίου συμπληρώνονται 15 χρόνια από τον θάνατό του – στα 66 του.
Του Ραφαηλίδη, του κινηματογραφικού κριτικού (οξύς και σαρωτικός για τον εμπορικό ειδικότερα κινηματογράφο), του πολιτικού αρθρογράφου, του επιφυλλιδογράφου, του σχολιαστή, του δάσκαλου, μ’ έναν λόγο διεισδυτικό, φιλοσοφικό, γλαφυρό, χιουμοριστικό - γραπτό αλλά και προφορικό (στις περιπτώσεις που τον καλούσαν σε τηλεοπτικές εκπομπές, όπου αξίωνε να πληρωθεί, καθώς ήταν εναντίον τής τζάμπα δουλειάς).
Συν εκδότη, προδικτατορικά, του περιοδικού «Ελληνικός Κινηματογράφος», που έκλεισε η χούντα, οπότε και συνελήφθη για την αντιδικτατορική δράση του, συν (όπως είναι αυτονόητο) αριστερός από κούνια.
Είχα την τύχη να συγκατοικήσω μαζί του στην προδικτατορική «Δημοκρατική Αλλαγή» (μαζί με άλλους κινηματογραφιστές – τα γνωστά: Θόδωρος Αγγελόπουλος, Τώνια Μαρκετάκη, Φώτος Λαμπρινός, Αλέξης Γρίβας, που είχαν επιστρέψει με λαμπρές σπουδές από τα ξένα και, ώσπου να βρουν τον δρόμο τους, δημοσιογραφούσαν για βιοπορισμό), ενώ, πριν φύγει από τη ζωή, συγκατοικήσαμε και στην «Ελευθεροτυπία».
Μπέρδεμα…
Ο Ραφαηλίδης δεν βρίσκεται στη ζωή (και θα είχε τόσα να πει στις μέρες μας…), ευτυχώς όμως υπάρχουν τα βιβλία του, όπως το προαναφερόμενο, απ’ όπου μερικά χαρακτηριστικά διαχρονικά
αποσπάσματα:
■ «Το να γεννηθείς άνθρωπος είναι ήδη ένα πρόβλημα. Το να γεννηθείς Ελληνας είναι ένα δεύτερο πρόβλημα. Αν όμως είσαι άνθρωπος, Ελληνας και κομουνιστής μαζί, χέστα! Στο αρχικό υπαρξιακό σου πρόβλημα προσθέτεις ένα αιματολογικό, και στο αιματολογικό ένα ιδεολογικό, οπότε τα πράγματα μπερδεύονται πολύ. Εδώ οι άλλοι δυσκολεύονται να τα καταφέρουν μόνο με την ιδιότητα του Ελληνα, και συ περιμένεις να τα καταφέρεις με την ιδιότητα του ανθρώπου, του Ελληνα και την επιπρόσθετη του κομουνιστή;»
■ «Δοσίλογοι, ως γνωστόν, λέγονται αυτοί που έχουν να δώσουν λόγο για τις πράξεις τους. Στην Ελλάδα πάντως δοσίλογοι είναι αυτοί που δεν δίνουν ποτέ λόγο σε κανέναν. Τούτο συμβαίνει διότι η Ελλάδα είναι φορτωμένη κάργα με πατριώτες, που ποτέ δεν παίρνουν τα βουνά από στρίμωγμα, ή έστω τρέλα. Συμβιβάζονται με τους πάντες και τα πάντα, ακόμα και με τους κατακτητές».
Για το φαΐ!
■ «Κέρδισε τη μάζα τότε ο Λένιν διότι της υποσχέθηκε φαΐ. Και οι διάδοχοί του έχασαν τη μάζα διότι δεν κράτησαν την υπόσχεση. Κι αλίμονό σου αν δεν δώσεις στη μάζα το φαΐ που της υποσχέθηκες. Θα σε φάει. Δοκιμάσατε ποτέ να μη δώσετε στο παιδί τη σοκολάτα που του υποσχεθήκατε;»
■ «Το στομάχι είναι σπουδαιότερο όργανο απ’ το κεφάλι. Στο κάτω κάτω, χωρίς ιδέες ζει κανείς, χωρίς φαΐ δεν ζει. Η αλήθεια του μαρξισμού, με την έμφαση που δίνει στην οικονομική βάση κι όχι στο ιδεολογικό εποικοδόμημα, δεν διαψεύστηκε ποτέ. Και η πτώση του σοσιαλισμού στις πρώην κομουνιστικές χώρες είναι μια επιβεβαίωση και όχι μια διάψευση του μαρξισμού».
■ «Η ευκολία, λοιπόν, με την οποία σε χρήζει κομουνιστή η Ασφάλεια είναι η βασική αιτία που τούτος ο τόπος γέμισε με κομουνιστές άνευ κομουνιστικών ιδεών. Λες, έχω που έχω το όνομα, δεν κάθομαι να μου βγάλουν το μάτι; Κι έτσι το ΚΚΕ γέμισε μονόφθαλμους Κύκλωπες, που δεν παρεκκλίνουν ποτέ από τη γραμμή».
■ «Χρειάστηκε καιρός για να καταλάβω πως, σε τούτο τον τόπο, όσο πιο βλαξ είσαι τόσο καλύτερος εθνικόφρων γίνεσαι».
**************************************
2. Ο φασίστας και η ψυχολογία του
Απόσπασμα από το βιβλίο του Βασίλη Ραφαηλίδη, Ιστορία (κωμικοτραγική) του νεοελληνικού κράτους, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου.(Κεφάλαιο 15. Ο ελληνοϊταλικός Πόλεμος (της Αλβανίας) σελ. 153-154)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου