Ένας δραστήριος Σύλλογος που τιμά τη βαριά κληρονομιά του

ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

 ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 

 Μπρούφα 12, τηλ. – fax: 2310/888035 Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, 7.00΄ – 9.00΄ μ.μ.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ – ΜΑΡΤΙΟΥ – ΑΠΡΙΛΙΟΥ – ΜΑΪΟΥ 2015 

Αφιέρωμα στη μνήμη του Μανόλη Αναγνωστάκη (1925-2005), του Κώστα Λαχά (1936-2014) και του Κάρολου Τσίζεκ (1922-2013)

 Ο ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ σας προσκαλεί

 Α.Στα ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ ΒΡΑΔΙΝΑ

 Κάθε Δευτέρα, ώρα 8.15΄ μ.μ.στην  ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

 Β. Στο ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ / ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΑΝΑΛΟΓΙΟ

 Κάθε Πέμπτη, ώρα 8.15΄ μ.μ. Σπίτι του ΦΙΛΟΛΟΓΟΥ, Μπρούφα 12

 Γ. Στα ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ 
Κάθε Παρασκευή, ώρα 6.00΄μ.μ. (Θα οργανωθεί τμήμα 20 φιλολόγων που θα επιλεγούν με αίτησή τους) 

Δ. Στην ΗΜΕΡΙΔΑ με παιδαγωγικά θέματα

 Ε. Στα ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ 

Κάθε Σάββατο, ώρα 11.00΄ π.μ. (Επισκέψεις εκθεσιακών / αρχαιολογικών χώρων, μουσείων)

 ΣΤ. Στις ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ / ΜΟΡΦΩΤΙΚΕΣ ΕΚΔΡΟΜΕΣ

 Ζ. Στη ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ EX LIBRIS

              
 

  Μία Τετάρτη κάθε  μήνα, ώρα 7.00΄ - 9.00΄ μ.μ.

(Θα οργανωθεί τμήμα 20 φιλολόγων που θα επιλεγούν με αίτησή τους)

Α. ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ ΒΡΑΔΙΝΑ

9    Φεβρουαρίου, Δευτέρα, ώρα 8.15΄ μ.μ.

      Κεντρική Βιβλιοθήκη του Δήμου Θεσσαλονίκης

      Γιώργος Γιαννάκης,  Καθηγητής ΑΠΘ:

      «Ο ινδοευρωπαίος ποιητής και η τέχνη του».

16  Φεβρουαρίου, Δευτέρα, ώρα 8.15΄ μ.μ.

       Κεντρική Βιβλιοθήκη του Δήμου Θεσσαλονίκης

       Μελίτα Σταύρου-Σηφάκη και Στέφανος Ματθαίος, Καθηγητές ΑΠΘ:

 «Tα Μέρη του Λόγου: κρατάει αιώνες αυτή η ιστορία».

      

Αφιέρωμα στη μνήμη του Κώστα Λαχά (1936-2014)

2    Μαρτίου, Δευτέρα, ώρα 8.15΄ μ.μ.

      Κεντρική Βιβλιοθήκη του Δήμου Θεσσαλονίκης

      Για το λογοτεχνικό και εικαστικό του έργο θα μιλήσουν η κ. Μαίρη Μικέ, Καθηγήτρια ΑΠΘ, η κ. Ιωάννα Ναούμ, Επίκουρη Καθηγήτρια   ΑΠΘ και η κ. Κάτια Κιλεσοπούλου, δρ. Ιστορικός της Τέχνης. Ο Γιάννης Τζανής, Πρόεδρος του ΦΙΛΟΛΟΓΟΥ, θα προβάλει απόσπασμα βιντεοταινίας από το αρχείο του.

Αφιέρωμα στη μνήμη του Μανόλη Αναγνωστάκη (1925-2005)             

9    Μαρτίου, Δευτέρα, ώρα 8.15΄ μ.μ.

      Κεντρική Βιβλιοθήκη του Δήμου Θεσσαλονίκης

Ελένη Κατσαβέλη, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια Φιλολογίας ΑΠΘ: «αυτοί που θα μιλούσανε πεθάναν όλοι νέοι. Ο θάνατος και η νεότητα στην ποίηση του Αναγνωστάκη», Δημήτρης Κόκορης,  Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ: «Ο (αυτο)σατιρικός Μανόλης Αναγνωστάκης».

Ποιήματα του Αναγνωστάκη απαγγέλλει η Φιλόλογος-Θεατρολόγος κ. Αμαλία Κοντογιάννη.

16   Μαρτίου, Δευτέρα, ώρα 8.15΄ μ.μ.

       Κεντρική Βιβλιοθήκη του Δήμου Θεσσαλονίκης

Βασίλης Βασιλειάδης, Διδάκτωρ Νεοελληνικής Φιλολογίας, Επιστημονικός Ερευνητής του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας: «Ο κριτικός και στοχαστής Μανόλης Αναγνωστάκης», 

Μίλτος Πολυβίου, δρ. Αρχιτέκτων: «Ο άνθρωπος και πολίτης Μανόλης Αναγνωστάκης».

Μανόλης Αναγνωστάκης, Συνέντευξη στον Μισέλ Φάις (σειρά Φωνές της Γραφής, 1997).  Ποιήματά του απαγγέλλει ο ίδιος ο Μανόλης Αναγνωστάκης, στη σειρά «Ελληνικά ποιήματα. Ο Μανόλης Αναγνωστάκης διαβάζει Αναγνωστάκη» (1977).

Οι δύο εκδηλώσεις πλαισιώνονται με υλικό από την εκπομπή του Λάκη Παπαστάθη «Παρασκήνιο» (1983, φιλολ. επιμ. Γιώργος Ζεβελάκης), με μελοποιημένα ποιήματα από τον Μίκη Θεοδωράκη, καθώς και με φωτογραφικό υλικό.

30  Μαρτίου, Δευτέρα, ώρα 8.15΄ μ.μ.

      Κεντρική Βιβλιοθήκη του Δήμου Θεσσαλονίκης

      Ευτέρπη Μαρκή, δρ. Αρχαιολόγος:

      «Ξανακοιτάζοντας τα βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκης».

20  Απριλίου, Δευτέρα, ώρα 8.15΄ μ.μ.

       Κεντρική Βιβλιοθήκη του Δήμου Θεσσαλονίκης

       Παύλος Καϊμάκης, Καθηγητής ΑΠΘ: «Σχέσεις μουσικής και ζωγραφικής».

Αφιέρωμα στη μνήμη του  Κάρολου Τσίζεκ (1922-2013)

27  Απριλίου, Δευτέρα, ώρα 8.15΄ μ.μ.

       Κεντρική Βιβλιοθήκη του Δήμου Θεσσαλονίκης

       Αλέξης Ζήρας, Κριτικός λογοτεχνίας:

      "Κάρολος Τσίζεκ. Ένας Τσέχος της διασποράς στην πολυεθνοτική Θεσσαλονίκη" , Κάτια Κιλεσοπούλου, δρ. Ιστορικός  της Τέχνης:

      «Ο εικαστικός Κάρολος Τσίζεκ».

      Ο Κάρολος Τσίζεκ διαβάζει ποίημά του από το CD «Ποιητές αυτοανθολογούμενοι» (ΕΡΤ 3 – Εν Χορδαίς).

Β. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ / ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ

ΑΝΑΛΟΓΙΟ

Στο Λογοτεχνικό / Καλλιτεχνικό ΑΝΑΛΟΓΙΟ παρέχεται η δυνατότητα σε ανθρώπους της λογοτεχνίας και γενικότερα της τέχνης να παρουσιάσουν το έργο τους ή πτυχές από αυτό. Οι παρουσιάσεις γίνονται κάθε Πέμπτη ώρα 8.15΄ μ.μ. στο Σπίτι του ΦΙΛΟΛΟΓΟΥ (Μπρούφα 12, κάθετη στην οδό Αρχαιολογικού Μουσείου, κοντά στο Γενί Τζαμί και στην Παλαιά Παιδαγωγική Ακαδη­μία).

12  Φεβρουαρίου, Πέμπτη, ώρα 8.15΄ μ.μ.

       Κυριάκος Συφιλτζόγλου, ποιητής: Παρουσιάζει το ποιητικό του έργο. Συντονίζει η  Κάτια Κιλεσσοπούλου.

19  Φεβρουαρίου, Πέμπτη, ώρα 8.15΄ μ.μ.

       Ιωάννης Παπαγαρυφάλλου, ποιητής: Παρουσιάζει το ποιητικό του έργο. Συντονίζει ο Πέτρος Μπέσπαρης.

26  Φεβρουαρίου, Πέμπτη, ώρα 8.15΄ μ.μ.

       Βαλεντίνη Καμπατζά,  συγγραφέας: Παρουσιάζει το  συγγραφικό της έργο. Συντονίζει  η Ελένη Χειμαριού.

 5   Μαρτίου, Πέμπτη, ώρα 8.15΄ μ.μ.

       Θέμης Λιβεριάδης,  ποιητής: Παρουσιάζει το ποιητικό του έργο. Συντονίζει η Άννα Αναστασιάδη - Συμεωνίδη.

12  Μαρτίου, Πέμπτη, ώρα 8.15΄ μ.μ.

       Γιάννης Καρατζόγλου,  ποιητής, δοκιμιογράφος:

       Παρουσιάζει το  λογοτεχνικό του έργο.

       Συντονίζει ο Μιχάλης Μπακογιάννης.

 19 Μαρτίου, Πέμπτη, ώρα 8.15΄ μ.μ.

       Τάσος Γαλάτης,  ποιητής:

       Παρουσιάζει το ποιητικό του έργο.

       Συντονίζει ο Γιάννης Τζανής.

Γ. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ 

 Θα λειτουργήσει τμήμα 20 περίπου ατόμων στο Σπίτι του ΦΙΛΟΛΟΓΟΥ (Μπρούφα 12) με θέματα παιδαγωγικά – φιλολογικά, για φιλολόγους που θα επιλεγούν με αίτησή τους στα γραφεία. (Θα προηγηθούν τα μέλη του Συλλόγου.) Σε όσους παρακολουθήσουν όλη τη σειρά θα δοθεί βεβαίωση.

 Τριήμερο επιμορφωτικό σεμινάριο 12 ωρών με θέμα "Διδασκαλία γλώσσας

μέσω άλλων γνωστικών αντικειμένων":

27 Φεβρουαρίου,  Παρασκευή, ώρα  6.00΄ – 9.30΄ μ.μ.

       Εισαγωγή (δρ. Ελευθερία Ζάγκα, Σχολική Σύμβουλος)  και Εφαρμογή στην Ιστορία (Εύη Διαμαντίδου, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια)

6   Μαρτίου,  Παρασκευή, ώρα  6.00΄ – 9.30΄ μ.μ.

       Εφαρμογή στη Φυσική (Άννα Αναστασιάδη –Συμεωνίδη, Ομότιμη Καθηγήτρια ΑΠΘ) και Εφαρμογή στη Γεωλογία κ.ά. (Κωνσταντίνος Κουτσανδρέας,  κάτοχος Μεταπτυχιακού διπλώματος)

13 Μαρτίου,  Παρασκευή, ώρα  6.00΄ – 9.30΄ μ.μ.

      Οι επιμορφούμενοι  παρουσιάζουν τις εργασίες τους.

  

Δ. ΗΜΕΡΙΔΑ

28 Μαρτίου, Σάββατο, ώρα 9.30΄ π.μ – 3.00΄ μ.μ.

στο  ΚΕΝΤΡΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ   

Θέμα «Καινοτόμες διδακτικές εφαρμογές στο Γυμνάσιο»

                        Ε. ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ

ΕΚΘΕΣΙΑΚΩΝ / ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ

14  Φεβρουαρίου, Σάββατο, ώρα 11.00΄ π. μ.  

ΜΙΕΤ (Μορφωτικό Ίδρυμα  Εθνικής Τραπέζης, Βασιλ. Όλγας 128).

«Ω φιλτάτη Συρία»

Ξεναγεί η  Μαριάνα Κορομηλά.

21  Φεβρουαρίου, Σάββατο, ώρα 11.00΄ π. μ.  

Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Μονή Λαζαριστών.

 Έκθεση της Σχολής Καλών Τεχνών Θεσσαλονίκης - Συλλογή Κωστάκη.

Ξεναγούν συνεργάτες του Μουσείου.

7  Μαρτίου, Σάββατο, ώρα 11.00΄ π. μ.  

Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.

1.«Η Ευρώπη της Ελλάδας», συλλογή της ΑΛΦΑ ΜΠΑΝΚ.

2. «Η γραφή της Μεθώνης Πιερίας».

Ξεναγεί η δρ. Ιστορικός της Τέχνης Κάτια Κιλεσοπούλου.

14  Μαρτίου, Σάββατο, ώρα 11.00΄ π. μ.

Ναός  Αγίου Δημητρίου

Ξεναγεί η δρ. Αρχαιολόγος Ευτέρπη Μαρκή.

21  Μαρτίου, Σάββατο, ώρα 11.00΄ π. μ.

Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού (αίθουσα περιοδικών εκθέσεων).

Έκθεση της Τέτας Μακρή «Το παιχνίδι της αντιστροφής».  

Ξεναγεί η δρ. Ιστορικός της Τέχνης Κάτια Κιλεσοπούλου.  

28  Μαρτίου, Σάββατο, ώρα 11.00΄ π. μ.  

Ανατολική οχύρωση της Θεσσαλονίκης: πύργος του Τριγωνίου, Επταπύργιο.

Ξεναγεί η αρχαιολόγος  Κατερίνα Κούσουλα.

ΣΤ. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ-ΜΟΡΦΩΤΙΚΕΣ

ΕΚΔΡΟΜΕΣ

 Ημερήσια εκδρομή:   Φάρσαλα  και ευρύτερη

περιοχή τους.

Σάββατο 14   Μαρτίου 2015.

                                               

 Τριήμερη εκπαιδευτική εκδρομή:

 Αμφίπολη, Καβάλα, Θάσος.

   30  Μαΐου – 1 Ιουνίου 2015.

                                       

Το Τμήμα Χορωδίας του ΦΙΛΟΛΟΓΟΥ

λειτουργεί κάθε Πέμπτη και ώρα 6.30΄ στο σπίτι του ΦΙΛΟΛΟΓΟΥ. Γίνονται και νέες εγγραφές.

Ζ.  ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ EX LIBRIS

Ο ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ με τη νέα δράση του, τη Λέσχη Ανάγνωσης, απευθύνεται στον κατά τεκμήριο και κατά παράδοση βιβλιόφιλο φιλόλογο και προσφέρει την ευκαιρία στα μέλη που θα επιλεγούν, να συναντώνται και να σχολιάζουν το βιβλίο που θα έχουν από κοινού προαποφασίσει. (Συντονίστριες: Κέλλυ Πάλλα, Ελένη Χειμαριού.)

Πληροφορίες και ηλεκτρονική αίτηση συμμετοχής:

βλ. http://www.philologos.gr/

  š ›

Στο παιδί μου...

Στο παιδί μου δεν άρεσαν ποτέ τα παραμύθια

Και του μιλούσανε για Δράκους και για το πιστό σκυλί
Για τα ταξίδια της Πεντάμορφης και για τον άγριο λύκο

Μα στο παιδί δεν άρεσαν ποτέ τα παραμύθια

Τώρα, τα βράδια, κάθομαι και του μιλώ
Λέω το σκύλο σκύλο, το λύκο λύκο, το σκοτάδι σκοτάδι,
Του δείχνω με το χέρι τους κακούς, του μαθαίνω
Ονόματα σαν προσευχές, του τραγουδώ τους νεκρούς μας.

Α, φτάνει πια! Πρέπει να λέμε την αλήθεια στα παιδιά.

Μανόλης Αναγνωστάκης (Από τη συλλογή Ο στόχος 1970)

Επίλογος  

Οι στίχοι αυτοί μπορεί και να 'ναι οι τελευταίοι
Οι τελευταίοι στους τελευταίους που θα γραφτούν
Γιατί οι μελλούμενοι ποιητές δε ζούνε πια
Αυτοί που θα μιλούσανε πεθάναν όλοι νέοι.
Τα θλιβερά τραγούδια τους γενήκανε πουλιά
Σε κάποιον άλλο ουρανό που λάμπει ξένος ήλιος
Γενήκαν άγριοι ποταμοί και τρέχουνε στη θάλασσα
Και τα νερά τους δεν μπορείς να ξεχωρίσεις.
Στα θλιβερά τραγούδια τους φύτρωσε ένας λωτός
Να γεννηθούμε στο χυμό του εμείς πιο νέοι.

Μανόλης Αναγνωστάκης (Από τη συλλογή Εποχές 3, 1951)

  

Τη νύχτα έρχονται...
                  Στον Κλείτο

Τη νύχτα έρχονται οι μεγάλες αποφάσεις
Τη νύχτα πλάι στην αγαπημένη
Στους γλυκούς όρκους πριν από τη συνουσία
Τη νύχτα οδηγούν τα λεωφορεία στην αποθήκη
Όταν αρχίζουν να δουλεύουν τα πιεστήρια
Και σβήνουνε τα νυσταγμένα φώτα ένα-ένα
Τη νύχτα έρχονται οι μεγάλες αποφάσεις
Των μυστικών, τα σχέδια, επαναστάσεων,
Η λειτουργία του καζίνου, εκείνο
Το τελευταίο γράμμα, απ' το κελί σου,
Τα ιδεώδη, τελοσπάντων, για την αναπροσαρμογή.

Τη νύχτα εκείνη αρνήθηκα ν' ακολουθήσω πια
Αρνήθηκα τη μοναξιά των λέξεων,
Των εσκεμμένων συνειρμών, τη λογική του ονείρου.
Τη νύχτα εκείνη κάηκε το διανυκτερεύον φαρμακείο
Αποκοιμήθηκε βαθιά ο σκοπός στρατιώτης
Βρέθηκε μες στο δρόμο νεκρός ο φτωχός νυχτοφύλακας.

Άτιμοι! Εσείς δολοφονήσατε τον τελευταίο νυχτοφύλακα!
 
Μανόλης Αναγνωστάκης (Από τη συλλογή Η συνέχεια 3 1962)

Στην πλατεία του Αγίου Βαρδαρίου

Στην πλατεία του Αγίου Βαρδαρίου

Σαν αρχαία τραγωδία οι φαντάροι

περιμένουν Λαγκαδά Μοναστηρίου

κι ανεβαίνουνε μετά για Καφαντάρη.

Περπατώ πάνω στα Κάστρα

μέσα στο βαθύ σκοτάδι

ουρανός με δίχως άστρα

δρομολόγια του Άδη.

Παραδίπλα Αφροδίτης και Ταντάλου

ένας άγγελος φευγάτος για τ’ αλλού

πώς να μιλήσεις για τα βάσανα του άλλου

πώς να μπαλώσεις μία τρύπια κουρελού.

Κώστας Λαχάς, στίχοι τραγουδιού

(Δίσκος «Στου αιώνα την παράγκα». Θάνος Μικρούτσικος, Δημήτρης Μητροπάνος)

Πάλι εξόριστος και χάνομαι στην πόλη

Πάλι εξόριστος και χάνομαι στην πόλη
ένας ακτήμονας της νύχτας μοναχός
ναυαγισμένος Τειρεσίας σε φορμόλη
σφάζουν κριάρια και σηκώνεται αχός

Άλωνα μπίρομ Σάλωνα, Εκβάτανα και Σούσα
στο βάθος τα Πετράλωνα, η Άρτα και η Προύσσα
Άλωνα μπίρομ Σάλωνα, Εκβάτανα και Σούσα
στο βάθος τα Πετράλωνα, η Άρτα και η Προύσσα

Πέφτουν τα οδοφράγματα κι η νύχτα Ιανός
πίσω από σπασμένες διαθλάσεις
ένας καθρέφτης και γελά ο ουρανός
κι ο Ιωνάς μέσα στο κήτος της θαλάσσης

Άλωνα μπίρομ Σάλωνα, Εκβάτανα και Σούσα
στο βάθος τα Πετράλωνα, η Άρτα και η Προύσσα
Άλωνα μπίρομ Σάλωνα, Εκβάτανα και Σούσα
στο βάθος τα Πετράλωνα, η Άρτα και η Προύσσα

Κώστας Λαχάς, στίχοι τραγουδιού

(Δίσκος «Στου αιώνα την παράγκα». Θάνος Μικρούτσικος, Δημήτρης Μητροπάνος)

***********************

Γεράματα

Απ' τα τόσα ασυγκράτητα
σκιρτήματα της σάρκας
στο τέλος τίποτα δεν μένει.
Σαν μονοπάτια απάτητα
σβήνουν και δρόμοι πια χορταριασμένοι,
όπως αυλάκι βάρκας
σε ταραγμένο πέλαγο. Αραγμένη
τώρα στον όρμο ανάλαφρα λικνίζεται στο κύμα.
Να χάνονται έτσι οι ηδονές, πόσο άδικο, τι κρίμα,
σε γέλια οι γλάροι ενώ ξεσπούν, αδιάφοροι και ξένοι.

Κάρολος Τσίζεκ

(Από τη συλλογή Στίχοι έρωτα και αγάπης 2005)

Το ποίημα

Όπως το κεντητό έξωμο φουστάνι

Σε προκαλεί να φανταστείς

Με αυτά που δείχνει εκείνο που δεν φαίνεται,

έτσι και το καλό ποίημα σε κάνει

ανύποπτος να υποψιαστείς
με αυτά που λέει κι εκείνο που δεν λέγεται.

Στον έκπαγλο τον κόρφο που ονειρεύτηκες

το κεφάλι σα να έγειρες με μιας

κι όλες γύρω οι χαρές να μοιάζουν ψεύτικες

καθώς ακούς τους χτύπους της καρδιάς.

Κάρολος Τσίζεκ

(Από τη συλλογή Στίχοι έρωτα και αγάπης 2005)