Η Κλειώ συναντά στον κήπο τον ποιητή της επανάστασης Βλαδίμηρο Μαγιακόφσκι

Καλώ στην απολογία!

Χτυπάει ασταμάτητα το τύμπανο του πολέμου
Καλεί να μπήγουν σίδερο στους ζωντανούς.
Από τις διάφορες επικράτειες τους πολίτες
σαν σκλάβους πουλημένους
πετούν στην κόψη της λόγχης.
Για τι;
Τρέμει η γη
πεινασμένη,
απογυμνωμένη.
Ζεμάτισαν την ανθρωπότητα στο λουτρώνα αιματηρό
μόνο γιατί
κάποιος επιμένει
να κερδίσει την Αλβανία.
Αρπάχθηκε το μίσος των ανθρώπινων σκυλολογιών αιμόχαρο,
πέφτουν στο σώμα της γης χτυπήματα ανελέητα,
μόνο για να περάσουν
τον Βόσπορο
καράβια κάποια αφορολόγητα.
Σύντομα
η γη
δε θα’ χει άσπαστο πλευρό.
Και την ψυχή θα βγάλουν
με τα χέρια απλωμένα στα δημόσια ταμεία,
μόνο για να
πάρει κάποιος
στα χέρια του
τη Μεσοποταμία.
Εν ονόματι ποιών συμφερόντων
η αρβύλα
τη γη καταπατεί τρίζοντας άγρια;
Τι είναι εκεί στον ουρανό των μαχών;
Ελευθερία;
Θεός;
Δολάριο!
Πότε επιτέλους θα σηκωθείς με όλο σου τ’ ανάστημα
εσύ,
που τη ζωή σου δίνεις ηλίθια;
Πότε θα πετάξεις στα μούτρα τους την ερώτηση
γιατί πολεμάμε, αλήθεια!

1917Βλαντίμιρ Βλαντίμιροβιτς Μαγιακόφσκι
(19 Ιουλίου 1893 - 1930)

του ΛΕΩΝΙΔΑ ΖΕΝΑΚΟΥ

ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ ΖΕΝΑΚΟΣ Ο Στάλιν είχε αποκαλέσει τον Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι τον «καλύτερο και πιο ταλαντούχο ποιητή της σοβιετικής μας εποχής». Και μάλλον είναι δύσκολο να αμφισβητηθεί ότι ήταν όντως το πιο δυναμικό μέλος της σοβιετικής λογοτεχνικής σκηνής, όσο ξεπερασμένες και αν μοιάζουν σήμερα ορισμένες πλευρές της ποίησής του.
Προσωπικότητα γοητευτική και μαχητική, ο Μαγιακόφσκι ήδη στα δεκαπέντε του χρόνια, ζώντας υπό το καθεστώς της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, ήταν μέλος του Ρωσικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Εργατών και φυλακίστηκε αρκετές φορές για ανατρεπτική δράση. Αρχισε να γράφει ποίηση όσο εξέτιε μια από τις ποινές του, στην απομόνωση.
Το 1909 ενεγράφη στη Σχολή Καλών Τεχνών της Μόσχας και προσχώρησε στην ομάδα των ρώσων φουτουριστών. Ανάμεσα στο 1914 και στο 1916 ο Μαγιακόφσκι έγραψε δύο από τα γνωστότερα ποιήματά του, το «Σύννεφο με παντελόνια» και το «Σπονδυλωτό φλάουτο». Μετά την επανάσταση ο Μαγιακόφσκι έγινε ένας από τους πιο μαχητικούς υπερασπιστές του Κομμουνιστικού Κόμματος, βρίσκοντας ποικίλους τρόπους να εκφραστεί: από το 1919 ως το 1921 εργάστηκε στη Ρωσική Τηλεγραφική Υπηρεσία ως ζωγράφος αφισών και γελοιογραφιών.
Εγραφε αδιάκοπα προπαγανδιστικά ποιήματα, καθώς και καθοδηγητικά φυλλάδια για παιδιά, ενώ παράλληλα περιόδευε σε όλη τη Ρωσία δίνοντας διαλέξεις. Το 1924 συνέθεσε μια ελεγεία 3.000 στίχων για τον θάνατο του Λένιν. Μετά το 1925 ταξίδεψε στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ, στο Μεξικό και στην Κούβα, καταγράφοντας τις εντυπώσεις του με ποιήματα και σκίτσα.
Επίσης έγραψε σενάρια για ταινίες και έπαιξε σε κάποιες από αυτές καθώς και θεατρικά έργα όπως το «Μυστήριο - Μπούφο» (1921) και ο «Κοριός» (1929). Το 1930 έγραψε το «Λουτρό», μια σάτιρα της γραφειοκρατικής ανοησίας και του οπορτουνισμού υπό το σταλινικό καθεστώς. Η ποίηση του Μαγιακόφσκι μπορεί να ήταν ασφυκτικά γεμάτη με πολιτική, αυτό το γεγονός όμως δεν ήταν αρκετό για να αποκρύψει την τεράστια ανάγκη του για έρωτα, την οποία ενέτειναν διαδοχικές ερωτικές απογοητεύσεις. Ο εκχειλίζων λυρισμός του Μαγιακόφσκι, τόσο ασύμβατος θα έλεγε κανείς με τη δήλωσή του ότι προτίθεται να «αποποιητίσει την ποίηση», είναι προφανής σε ποιήματα όπως το «Αγαπώ» (1922). Η μεγαλύτερη ερωτική απογοήτευση του Μαγιακόφσκι ήρθε όταν, κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψής του στο Παρίσι το 1928, ερωτεύτηκε μια πρόσφυγα, την Τατιάνα Γιάκοβλεβα. Ηθελε να την παντρευτεί αλλά αυτή τον αρνήθηκε. Παράλληλα, η αποτυχία της παράστασης του «Λουτρού» στο Λένινγκραντ το 1930, καθώς και διαδοχικές παρεξηγήσεις και συγκρούσεις με τον Ρωσικό Σύνδεσμο Προλεταρίων Συγγραφέων, οδήγησαν τον Μαγιακόφσκι στην απελπισία.
Απογοητευμένος από τον έρωτα και τη σοβιετική πραγματικότητα, μετά την άρνηση των σοβιετικών αρχών να του δώσουν άδεια να ταξιδέψει στο εξωτερικό, ο Μαγιακόφσκι αυτοκτόνησε στη Μόσχα στις 14 Απριλίου του 1930.

Το ΒΗΜΑ, 26/05/2002