"Ανασταίνοντας" αρώματα από την αρχαία Πύλο

Παρασκευάζοντας άρωμα 3.000 ετών από την αρχαία Πύλο!

Πηγή: Νικόλας Ζώης, 

Καθημερινή

kathimerini.gr 

Αποτελούσε σημαντικό τομέα της μυκηναϊκής ανακτορικής οικονομίας η παρασκευή αρωμάτων. Το επιβεβαιώνουν, μεταξύ άλλων, πινακίδες της Γραμμικής Β΄ από την Κνωσό, τις Μυκήνες και την Πύλο, των οποίων η ύπαρξη υποδηλώνει μια κρατικά ελεγχόμενη επιχείρηση, με δραστηριότητες που καταγράφονταν αναλυτικά. Ειδικά οι πινακίδες της Πύλου μας δίνουν μια ιδέα για τη σύσταση, τον τρόπο παρασκευής και τα τελικά προϊόντα της βιοτεχνίας αρωματικών ελαίων, που φαίνεται ότι είχε έδρα στο Ανάκτορο του Νέστορα. Οι αρχαιολογικές μαρτυρίες κάνουν λόγο για έλαια αρωματισμένα με φασκόμηλο ή τριαντάφυλλο, ενώ κάποια ήταν βαμμένα με κόκκινο χρώμα.

Όπως αναφέρει ωστόσο ο επιστημονικός κατάλογος της έκθεσης «Το βασίλειο της Πύλου»*, η οποία παρουσιάζεται στο Μουσείο Getty Villa του Λος Αντζελες έχοντας στο επίκεντρο τα ευρήματα από τον τάφο του «Πολεμιστή με τον Γρύπα» (και αφού μια εκδοχή της είδαμε πρόσφατα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Καλαμάτας), εκείνα τα αρώματα δεν έμοιαζαν με τα σημερινά. Κάθε παρτίδα τους, σημειώνει η αρχαιολόγος Σίνθια Σέλμερνταϊν**, είχε μία κυρίαρχη ευωδία. Πώς ακριβώς να μύριζαν λοιπόν; Αρκούν οι πληροφορίες μας για να επιχειρήσουμε να τα αναδημιουργήσουμε; Το Μουσείο Getty Villa εκτιμά πως ναι. Και στις 18 Οκτωβρίου θα παρουσιάσει ένα άρωμα 3.000 ετών από την Πύλο, καθώς και μια… εκμοντερνισμένη εκδοχή του, για το σημερινό κοινό.

Πινακίδα Γραμμικής Β΄ από την Πύλο, με αναφορά σε διαδικασία παραγωγής αρωμάτων. [Credit: ΥΠΠΟ/ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ CINCINATTI]

Στην εκδήλωση «Perfume in Pylos: Recreating a Bronze Age Scent», η Σίνθια Σέλμερνταϊν θα μιλήσει για τα υλικά, τις μεθόδους παρασκευής και τους ίδιους τους παραγωγούς των αρωμάτων της μυκηναϊκής Πύλου. Ο αρωματοποιός Μάικλ Νόρντστραντ, ιδρυτής του ατελιέ αρωμάτων Mythologist Studio, θα παρουσιάσει στο κοινό του Getty Villa το… τρισχιλιετές άρωμα της Πύλου που ανασυνέθεσε με βάση τα αρχαιολογικά δεδομένα, καθώς και μια σύγχρονη παραλλαγή του. Το κοινό θα έχει την ευκαιρία να «πάρει μια μυρωδιά» και από τα δύο αρώματα, ενώ θα ακολουθήσει συζήτηση με συντονίστρια την επιμελήτρια αρχαιοτήτων του Getty Villa, Κλερ Λάιενς.

Όπως γράφει η Σίνθια Σέλμερνταϊν, οι αποδέκτες των παραγόμενων αρωματικών ελαίων στην Υστερη Εποχή του Χαλκού ήταν κυρίως βασιλιάδες, θεότητες ή και συνοδοί λουτρού. Τα αρώματα αποθηκεύονταν στους λεγόμενους ψευδόστομους αμφορείς***, ενώ συγκριτικές μελέτες έδειξαν ότι η μέθοδος παρασκευής τους διατηρήθηκε για αρκετούς αιώνες. Αν είναι έτσι, τότε μια συνταγή του 1ου αιώνα μ.Χ. επιβεβαιώνει ότι το άρωμα τριαντάφυλλου, λ.χ., απαιτούσε την επεξεργασία πετάλων από τουλάχιστον χίλια λουλούδια.

*The Kingdom of Pylos: Warrior-Princes of Ancient Greece

**Cynthia W. Shelmerdine

***Ψευδόστομος αμφορέας – Αντικείμενα – eMuseum