Αντίπατρος Θεσσαλονικεύς (1)
ὄρθρος ἔβη, Χρύσιλλα. πάλαι δ ἠῷος ἀλέκτωρ
κηρύσσων φθονερὴν Ἠριγένειαν ἄγει.
ὀρνίθων ἔρροις φθονερώτατος, ὅς με διώκεις
οἴκοθεν πολλοὺς εἰς ἠιθέων ὀάρους.
γηράσκεις, Τιθωνέ: τί γὰρ σὴν εὐνέτιν Ἠῶ
— Paton edition
οὕτως ὀρθριδίην ἤλασας ἐκ λεχέων;
Τζούλιο Ρομάνο ,
Giulio Romano, Due amanti/The Lovers/Oι εραστές (1524-1525
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
[Gerontakos]
Χαράζει, Χρύσιλλα.Από ώρα ο πετεινός λαλεί
και φέρνει τη ζηλιάρα Ηριγένεια με της αυγής το φως.
Το πιο μισητό ανάσα σ΄όλα τα πουλιά (είσαι κόκορα),
με διώχνεις από το σπίτι μου ,
τις φλυαρίες των νεαρών (αναγκασμένος) ν΄ακούω.
Αχ, Τιθωνέ , κουρκούτιασες!Πώς έδιωξες τόσο νωρίς
από το στρώμα σου το ταίρι σου, την Ηώ;
_________________________________
Σχόλια
1.Γιάννης Τζανής, Αντίπατρος ο Θεσσαλονικεύς(Βιογραφικά)
1.Γιάννης Τζανής, Αντίπατρος ο Θεσσαλονικεύς(Βιογραφικά)
Lazzarini, Gregorio (1655-1730), 
Το αρχαίο επίγραμμα του Αντίπατρου Θεσσαλονικέως και το τραγούδι του Κώστα Γιαννίδη για μια κρυφή ερωτική σχέση , ενώ προέρχονται από εντελώς διαφορετικές εποχές, εκφράζουν ένα κοινό στοιχείο από την πραγματική ζωή , που αντανακλάται στη Λογοτεχνία και στην Τέχνη γενικότερα :
Τον κρυφό, παράνομο έρωτα που πρέπει να τελειώνει με την αυγή.
-
Στο επίγραμμα, ο εραστής γκρινιάζει για τον πετεινό που με το λάλημά του φανερώνει την έλευση της μέρας, οπότε πρέπει να φύγει για να μη αποκαλυφθεί μυστική σχέση με τη ερωμένη του . Η αυγή γίνεται «εχθρός» των εραστών, αφού τους αναγκάζει στον οδυνηρό αποχωρισμό.
-
Στο τραγούδι του Γιαννίδη, εκφράζεται η ίδια αγωνία σίγουρα με πιο λιτά εκφραστικά μέσα, αλλά και με πιο αποκαλυπτικό τρόπο : ο χρόνος της ηδονικής απόλαυσης τελείωσε μαζί με το τέλος της νύχτας. Υπάρχει, άρα, ο κίνδυνος της επ΄αυτοφώρω ανακάλυψης των εραστών , ο κίνδυνος να τους βρούνε αγκαλιά (Ποιοι ;Αδιάφορο, αλλά οπωσδήποτε όχι φιλικά προσκείμενοι...) αγκαλιά και να υποστούν τις συνέπειες από την αποκάλυψη της μυστικής σχέσης τους .
Ξεκαρδιστική σκηνή σύλληψης επ΄αυτοφώρω μοιχών από την ελληνική ταινία «Η βίλα των οργίων»
Το κοινό τους στοιχείο, λοιπόν, είναι η πάλη του έρωτα με τον χρόνο: ο έρωτας ζει μόνο μέσα στη νύχτα και πρέπει να χωριστεί βίαια μόλις φανεί το φως της μέρας, γιατί το φως σημαίνει αποκάλυψη της σοκαριστικής σχέσης , ιδιωτικό σκάνδαλο, κοινωνική κατακραυγή.
Αν το σκοτάδι προστατεύει τον παράνομο έρωτα, η μέρα τον καταδικάζει, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για το ερωτικό ζευγάρι. Η ιστορία της ανθρωπότητας έχει να επιδείξει απίστευτες ιστορίες τιμωρίας παράνομων ζευγαριών, πολλές από τις οποίες συνεχίζονται και στις μέρες μας, προκαλώντας τον αποτροπιασμό των πολιτισμένων ανθρώπων. Ποιος φυσιολογικός π.χ. άνθρωπος μένει ασυγκίνητος, βλέποντας γονείς να συμπεριφέρονται απάνθρωπα στο ερωτευμένο κορίτσι τους , όταν αποκαλύπτεται ο δεσμός του με τον εραστή του, ή όταν πληροφορείται ότι τοπικές κοινωνίες στις μουσουλμανικές χώρες θάβουν και σκοτώνουν με λιθοβολισμό τις μοιχαλίδες συζύγους;
Θεσσαλονίκη,/25 Σεπτεμβρίου 2025
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου