ANTHOLOGIA GRAECA
ΙΧ
94.— ΙΣΙΔΩΡΟΥ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΙΓΕΣ
Πούλυπον ἀγρεύσας ποτὲ Τύννιχος, ἐξ ἁλὸς εἰς γῆν
ἔρριψεν, δείσας θηρὸς ἱμαντοπέδην.
ἀλλ᾽ ὃ γ᾽ ἐφ᾽ ὑπνώοντα πεσὼν συνέδησε λαγωόν,
φεῦ, τάχα θηρευτὰς ἄρτι φυγόντα κύνας.
ἀγρευθεὶς ἤγρευσεν: ὁ δ᾽ εἰς ἅλα Τύννιχος ἰχθὺν
ἧκε πάλιν ζωόν, λύτρα λαγωὸν ἔχων.
— Paton edition
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
[Gerontakos]
Kάποτε ο Τύννιχος έπιασε ένα χταπόδι,
κι από το φόβο μην τον τυλίξουν τα πλοκάμια του
το πέταξε από τη θάλασσα στη στεριά.
Όμως το χταπόδι έπεσε πάνω σ΄ένα λαγό που κοιμόταν,
έχοντας γλιτώσει στο τσακ από τα κυνηγόσκυλα,
και τον άδραξε γερά.
Αλλά ο Τύννιχος έριξε πάλι στο νερό το χταπόδι
και λέγοντας « Ο ψαρεμένος ψάρεψε»
πήρε ως λύτρα το λαγό.
Αγόρι που ψαρεύει. Ερυθρόμορφη κύλικα του Ζ. του Αμβροσίου, που χρονολογείται γύρω στο 510 π.Χ. και βρίσκεται στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Βοστώνης με αριθμό καταλόγου 01.8024
ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΤΗΣ ΤΥΧΗΣ
Το επίγραμμα δε διηγείται απλώς μια αστεία ιστορία. Μας δείχνει με παραστατικό τρόπο τη σημασία της στάσης μας απέναντι στο απρόβλεπτο της τυχαιότητας, από τα αμέτρητα συμβάντα που δημιουργεί η ζωή .
Ο Τύννιχος , που φαίνεται ότι κερδίζει το ψωμί του από τη θάλασσα, μολονότι είναι τυχερός που βρίσκει στο θαλάμι του το χταπόδι, αντιδρώντας αυθόρμητα από φόβο , το πετάει μακριά στη στεριά, με κίνδυνο να του ξεφύγει .
Η κίνησή του όμως αυτή είναι σωτήρια για το χταπόδι (που γλιτώνει τελικά από τον άνθρωπο) και μοιραία για τον λαγό (που γλιτώνει από τα σκυλιά για να πέσει σε έναν άλλο μεγαλύτερο κίνδυνο).
Το χταπόδι γίνεται το απρόβλεπτο "δώρο" της Τύχης και για τους δύο:προσφέρει στον άνθρωπο ένα ακριβό δώρο , το λαγό, που είναι πολύ καλύτερος ως τροφή, και τη σωτηρία στο μαλάκιο .
Είναι κοινοτοπία η σκέψη ότι η ζωή είναι ένα πλέγμα καταστάσεων με ξαφνικές και απρόβλεπτες ανατροπές , άλλοτε ευχάριστες , άλλοτε δυσάρεστες για όλους τους ανθρώπους . Καμία πράξη μας δεν μπορεί να έχει τη σφραγίδα του απόλυτου ελέγχου . Το απρόβλεπτο ελλοχεύει στη ζωή μας και μας αναγκάζει να παίρνουμε τις αποφάσεις μας με ταχύτητα, σύνεση και αποφασιστικότητα.
Ο ψαράς πήρε την απόφασή του: πέταξε το χταπόδι στη θάλασσα με τη φράση-κλειδί «Ο ψαρεμένος ψάρεψε» . Η φράση αυτή είναι στη ιστορία μας μια υπέροχη ανατροπή των ρόλων, αφού ο άνθρωπος ψαρεύει το ψάρι. Όμως εδώ, το ψάρι (χταπόδι) "ψάρεψε" το θήραμα (λαγό) και το "πρόσφερε" στον άνθρωπο.
Ο επιγραμματικός ήρωάς μας αναγνωρίζει με χιούμορ αυτή την ειρωνεία της Τύχης.Βλέπει αυτή την ανατροπή ως "κατόρθωμα" του χταποδιού. Μας κλείνει λοιπόν το μάτι και μας λέει :
"Δεν έπιασα εγώ το λαγό , αυτός πιάστηκε από το χταπόδι μέσω ενόςπαράξενου παιχνιδιού της Τύχης. Τι λέτε, δεν έκανα καλά που χάρισα στο χταπόδι τη ζωή;Γιατί έπρεπε να φάω κι αυτό το πλάσμα που πρόσφερε στην οικογένειά μου ένα γκουρμέδικο γεύμα, λαγό στιφάδο στη γάστρα;
Α, όλα κι όλα , εγώ ο ταπεινός ψαράς Τύννιχος δεν ήμουν ταμαχιάρης , όπως οι περισσότεροι από εσάς του εικοστού πρώτου αιώνα, που τα θέλετε όλα δικά σας ... "
.
 |
3.ΤΟ ΨΑΡΕΜΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑvaltadoreioenvironmental.blogspot.com
4.Τα ψάρια & το ψάρεμα στην Αρχαία Ελλάδα (https://krasodad.blogspot.com)
5.Το κυνήγι του λαγού 2500 χρόνια πριν
5.Το κυνήγι του λαγού 2500 χρόνια πριν
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου