Η αρχαία ελληνική λέξη «Κάλλος» σημαίνει «ομορφιά» και συσχετίζεται τόσο
με το γυναικείο όσο και με το ανδρικό φύλο. Ωστόσο, η έννοια του
«Κάλλους» στην υπέρτατη διάστασή της δεν είναι απλώς μια λέξη που
σημαίνει μόνο «ομορφιά». Είναι ένα ιδεώδες που αναπτύχθηκε στην αρχαία
ελληνική σκέψη, εκφράστηκε μέσα από τα ποιήματα των επικών (8ος αι.
π.Χ.) και λυρικών (7ος-6ος αι. π.Χ.) ποιητών και αποκρυσταλλώθηκε
σταδιακά στα κείμενα των φιλοσόφων του 5ου/4ου αι. π.Χ. και εξής, οι
οποίοι αναφέρθηκαν σε αυτό ως συνδυασμό της φυσικής εμφάνισης και των
αρετών της ψυχής. 
ΕΠΙΜΕΤΡΟ
Υπήρχαν και «άσχημα» αγαλματίδια στην αρχαία Αθήνα
Μικρά αγαλματίδια ή γλυπτά λατρευτικού ή θρησκευτικού συνήθως χαρακτήρα, που απεικονίζουν ανθρώπινες ή ζωικές μορφές: τα ειδώλια. Είναι όλα oμοιόμορφα ή υπάρχουν και ενδιαφέρουσες, συχνά αναπάντεχες, διαφοροποιήσεις; H Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με την Αναστασία Μεϊντάνη
____________________
Πώς ορίζεται το γκροτέσκο στο πλαίσιο της αρχαιοελληνικής τέχνης και ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του; Υπάρχουν συγκεκριμένες τεχνικές ή υλικά που προωθούν την συγκεκριμένη αισθητική; Ποια είναι η σχέση μεταξύ του γκροτέσκου και του άσχημου στα ειδώλια; Πώς αντιλαμβάνονταν οι αρχαίοι Έλληνες την έννοια του "άσχημου" και πώς αυτό αντικατοπτρίζεται στην παραγωγή των ειδωλίων;
Πώς επηρεάζει η κοινωνική και πολιτισμική συγκυρία της αρχαίας Αθήνας την απόδοση του γκροτέσκου στα ειδώλια; Ποιες οι ερμηνείες που έχουν προταθεί για αυτά τα ειδώλια και πως οι μοντέρνες αντιλήψεις/προκαταλήψεις μας «χρωματίζουν» την ερμηνεία τους;
Τι γνωρίζουμε για τα άτομα με αναπηρίες στην αρχαιότητα; Ποιες είναι οι πηγές μας; Σε ποιο βαθμό το γκροτέσκο στα ειδώλια συνδέεται με τη λαϊκή θρησκευτικότητα ή τις τελετουργικές πρακτικές; Υπάρχουν συγκεκριμένες κατηγορίες μορφών ή θεμάτων που απεικονίζονται με γκροτέσκες ιδιότητες στα αθηναϊκά ειδώλια; Και τελικά, πώς διαφοροποιείται η απεικόνιση του γκροτέσκου στα ειδώλια από άλλες μορφές τέχνης, όπως η αγγειογραφία ή η γλυπτική;
Η Αναστασία Μεϊντάνη γεννήθηκε στην Αθήνα και είναι αριστούχος απόφοιτος του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Κάθε έτος λάμβανε την υποτροφία επίδοσης του ΙΚΥ. Ολοκλήρωσε το Master’s in World Archaeology (με επίκεντρο European Archaeology) στο Πανεπιστήμιο του Cambridge.
Έλαβε τον διδακτορικό της τίτλο από το Ludwig-Maximilians-Universität του Μονάχου. Οι διδακτορικές της σπουδές στηρίχθηκαν από υποτροφίες που έλαβε από το DAAD και το Ίδρυμα Gerda Henkel. Η διατριβή της με τίτλο The Grotesque Body in Graeco-Roman Antiquity δημοσιεύθηκε το 2022 από τον εκδοτικό οίκο DeGruyter με την υποστήριξη του Ιδρύματος Gerda Henkel και του τμήματος Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Βιέννης.
Τα τελευταία έξι χρόνια υπήρξε λέκτορας στο Τμήμα Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Βιέννης. Πλέον είναι μεταδιδακτορική ερευνήτρια με χρηματοδότηση του Ιδρύματος Gerda Henkel. Η μεταδιδακτορική της έρευνα αφορά στη συγκριτική μελέτη ηρωίδων στην αρχαία ελληνική γραμματεία και αγγειογραφία των αρχαϊκών και κλασικών χρόνων.
**********************
Μικρή ιστορία της «ασχήμιας», αυτού του δυσβάσταχτου χαρακτηρισμού, και όσων συνεπάγεται
lifo.gr
Τον 19ο αιώνα, μια δασύτριχη ιθαγενής από το Μεξικό ονόματι Χούλια Παστράνα περιφερόταν στα πανηγύρια με ανθρώπους-τέρατα ως «η ασχημότερη γυναίκα στον κόσμο». Οι υπεύθυνοι του απάνθρωπου αυτού τσίρκου τη μετέφεραν στην Ευρώπη και την ανάγκαζαν να τραγουδά, να χορεύει, να μιλά ξένες γλώσσες, να υφίσταται ιατρικές εξετάσεις δημοσίως καθώς και άλλες ταπεινώσεις. Σε όλη τη διάρκεια της ζωής της αλλά και μετά θάνατον κουβαλούσε πάντοτε την ταμπέλα της άσχημης.
Η λέξη άσχημος συνοδεύεται σταθερά και από άλλα κοσμητικά αλλά ποτέ κολακευτικά επίθετα: τερατώδης, παραμορφωμένος, γκροτέσκος, αηδιαστικός, έκτρωμα, τρομερός κ.ο.κ. Η έννοιας της ασχήμιας απαντάται ανά την υφήλιο και συνοδεύει την ανθρωπότητα ήδη από τις απαρχές της ιστορίας μας, καθορίζοντας όχι μόνο την αντίληψη μας περί αισθητικής αλλά και τις ψυχικές αρετές του είδους μας: ο Αριστοτέλης έλεγε πως οι γυναίκες με χονδρά σφυρά είναι μοχθηρές, ο Μεσαίωνας έβριθε ιστοριών με λάμιες που μεταμορφώθηκαν σε καλλονές, τον 18ο αιώνα οι καρικατούρες ήταν πανταχού παρούσες, τον 19ο αιώνα τα μπουλούκια με ανθρώπους-τέρατα διασκέδαζαν τις λαϊκές μάζες ανά την Ευρώπη και την Αμερική, τον 20ό αιώνα πολλές μορφές τέχνης χαρακτηρίστηκαν «εκφυλισμένες».
Στη δυτική παράδοση η ασχήμια συνήθως ορίζεται σε αντιδιαστολή με την ομορφιά ως κάτι κακό, όμως σε διαφορετικά πολιτισμικά πλαίσια δεν έχει πάντα αρνητικό πρόσημο. Η ιαπωνική έννοια του wabi-sabi αξιολογεί την ατέλεια και την παροδικότητα, στοιχεία που σε άλλες κουλτούρες θεωρούνται «άσχημα». Η ασχήμια και η ομορφιά για τον δυτικό κυρίως κόσμο φαίνεται πως λειτουργούν ως δίδυμα αστέρια, το ένα εμπίπτει στο πεδίο βαρύτητας του άλλου και παγιδεύεται στην τροχιά του. [...........................................]ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου