«Διαγώνιος» και «Τέχνη»: Πρόσφεραν παιδεία στη Θεσσαλονίκη. Τώρα συναντιούνται ξανά σε μια έκθεση
Με αφορμή τα εκατό χρόνια από την ίδρυση του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και τα είκοσι πέντε χρόνια του Τελλογλείου, η έκθεση «ΤΕΧΝΗ - ΔΙΑΓΩΝΙΟΣ και το Μουσείο που δεν έγινε» που εγκαινιάζεται στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών ΑΠΘ στις 3 Οκτωβρίου 2025 στρέφει το βλέμμα στο πρόσφατο παρελθόν της συμπρωτεύουσας με κύριο άξονα δυο εικαστικές συλλογές που σήμερα διαμορφώνουν έναν πυρήνα πολιτισμού στην καρδιά της πανεπιστημιούπολης.
Στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών ΑΠΘ βρίσκονται τα εικαστικά έργα της συλλογής της Μακεδονικής Καλλιτεχνικής Εταιρείας «Τέχνη» και στην Κεντρική Βιβλιοθήκη - Κέντρο Πληροφόρησης ΑΠΘ στεγάζεται η Συλλογή Ντίνου Χριστιανόπουλου που περιλαμβάνει ζωγραφικά και χαρακτικά έργα, και φωτογραφίες, το αρχείο της Διαγωνίου. Πρόκειται για σημαντικές συλλογές που είναι αντιπροσωπευτικές της πολιτισμικής ζωής και της πνευματικής δραστηριότητας της μεταπολεμικής Θεσσαλονίκης και όχι μόνο.
Μέσα σε αυτήν τη διαδρομή τους, ειδικά από το 1950 έως τη δεκαετία του 1990, η Τέχνη και η Διαγώνιος, η καθεμιά στην κλίμακά της, δεν ήταν δύο αντίθετες ή αντικρουόμενες προτάσεις· η δράση τους πλέον διαφαίνεται ολοένα περισσότερο ως καινοτόμα, γόνιμη και παραγωγική, δημιουργώντας ένα πλούσιο απόθεμα και παράδειγμα. Η προσφορά τους στην παιδεία και την πόλη ήταν κοινή τους θεμελιακή αρχή και αποστολή.
Αν και με διαφορετικό χαρακτήρα, τόσο η Τέχνη όσο και η Διαγώνιος ήθελαν να προσφέρουν τέχνη στην πόλη και παιδεία στους νέους. Οι στόχοι αυτοί υπάρχουν και σήμερα και υλοποιούνται με πολλούς τρόπους στο Τελλόγλειο.
«Στη
δεκαετία του 1970 τα δύο σωματεία βρέθηκαν να στεγάζονται σε διπλανές
πολυκατοικίες στην οδό Στρατηγού Καλλάρη 3 και 5, κοντά στον Λευκό Πύργο.
Εκεί οδηγήθηκαν μετά από επανειλημμένες προσπάθειες της Τέχνης να
ιδρυθεί μόνιμη πινακοθήκη, οι οποίες δεν ευδόκησαν να πραγματοποιηθούν
για πολλούς λόγους, ενώ ανάλογες προσπάθειες της Διαγωνίου για
δημιουργία Μουσείου Θεσσαλονικέων Καλλιτεχνών ή Καλλιτεχνών Βορείου
Ελλάδος ματαιώθηκαν οριστικά από τους σεισμούς του Ιουνίου του 1978 στη
Θεσσαλονίκη», λέει η γενική διευθύντρια του Τελλογλείου Ιδρύματος, Αλεξάνδρα Βουτυρά.
«Σήμερα, περίπου μισό αιώνα μετά, οι δύο συλλογές βρίσκονται και πάλι κοντά χωροταξικά. Η εικαστική συλλογή της Τέχνης δωρήθηκε στο Τελλόγλειο και η εικαστική συλλογή της Διαγωνίου δωρήθηκε από τον Ντίνο Χριστιανόπουλο στο ΑΠΘ. Προετοιμάζοντας την παρούσα έκθεση, φάνηκε ότι στο Τελλόγλειο μπορεί να αναγνωρίσει κανείς σε μεγάλο βαθμό τη φυσική τους συνέχεια σε επίπεδο αρχών και επιλογών. Η πρόσφατη δωρεά στο Τελλόγλειο ενός μεγάλου τμήματος της συλλογής Περικλή Σφυρίδη, φίλου, συνεργάτη και “δεξιού χεριού” του Χριστιανόπουλου περισσότερο από είκοσι χρόνια στη Διαγώνιο, συμπληρώνει με τον καλύτερο τρόπο κενά της συλλογής της σήμερα στο ΑΠΘ, καθώς οικονομικοί λόγοι οδήγησαν τον δημιουργό της στην εκποίηση μεγάλου αριθμού εικαστικών της έργων».
Η εικόνα της πνευματικής Θεσσαλονίκης μέσα από την εικαστική δημιουργία
Στην έκθεση αποτυπώνεται η εικόνα της εικαστικής δημιουργίας στη Θεσσαλονίκη μέσω των δύο αυτών ομάδων, ο αντίκτυπος του πνευματικού της κόσμου στο δεύτερο μισό του 20ού κυρίως αιώνα, του οποίου τις συνέπειες βλέπουμε μέχρι σήμερα. Η διαδρομή αυτή χωρίζεται σε τέσσερις ενότητες. Η πρώτη παρουσιάζει την εικαστική δραστηριότητα της Τέχνης, τις εκθέσεις, τους καλλιτέχνες, τη θεματολογία, τα κίνητρα των επιλογών της που διαμορφώνουν τη στάση της απέναντι στη σύγχρονή της καλλιτεχνική δημιουργία. Η δεύτερη ενότητα παρακολουθεί με αντίστοιχο τρόπο τους καλλιτέχνες και τις εκθέσεις της Μικρής Πινακοθήκης «Διαγώνιος» του Ντίνου Χριστιανόπουλου, επιμένοντας ιδιαίτερα σε επιλογές, ζωγράφους και συνεργασίες που ξεχώρισαν και απηχούν τις αρχές της. Στην τρίτη ενότητα που φέρει τον τίτλο «Διασταυρώσεις - Συσχετίσεις» εξετάζονται οι μετακινήσεις καλλιτεχνών και οι συμμετοχές τους σε εκθέσεις και των δύο ομάδων, διεισδύσεις, προσεγγίσεις και συσχετισμοί που έχουν τη σημασία τους για την τελική διαμόρφωση της γενικής εικόνας της εικαστικής δραστηριότητας στη Θεσσαλονίκη. Στην τέταρτη ενότητα, μέσα από έργα της συλλογής του Τελλογλείου, παρακολουθούμε τη συνέχεια των δύο ομάδων: πρόκειται για απευθείας αγορές της Αλίκης Τέλλογλου από εκθέσεις της Τέχνης και της Διαγωνίου αλλά και για έργα που έφθασαν στο Τελλόγλειο μέσω δωρεών καλλιτεχνών ή συλλογών, στις οποίες περιλαμβάνονταν αγορές ή προσφορές καλλιτεχνών που συνδέονταν με τις δύο ομάδες.
Αν και με διαφορετικό χαρακτήρα, τόσο η Τέχνη όσο και η Διαγώνιος ήθελαν να προσφέρουν τέχνη στην πόλη και παιδεία στους νέους. Οι στόχοι αυτοί υπάρχουν και σήμερα και υλοποιούνται με πολλούς τρόπους στο Τελλόγλειο. [...........]
«Διαγώνιος» και «Τέχνη»: Πρόσφεραν παιδεία στη ...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου